IPPP2/443-182/09-2/IK - Gdzie należy opodatkować świadczone na rzecz podmiotów zagranicznych usługi oceny ryzyka gospodarczego?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17 lutego 2009 r. (data wpływu 23 lutego 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy w przypadku świadczenia na rzecz podmiotów zagranicznych usług oceny ryzyka gospodarczego (zdefiniowanych w umowie, której stroną jest Spółka), usługi te podlegają opodatkowaniu w kraju siedziby ich nabywcy (ewentualnie w kraju, gdzie usługobiorca ma stałe miejsce prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania) - jest prawidłowe.

W dniu 23 lutego 2009 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie określenia czy w przypadku świadczenia na rzecz podmiotów zagranicznych usług oceny ryzyka gospodarczego (zdefiniowanych w umowie, której stroną jest Spółka), usługi te podlegają opodatkowaniu w kraju siedziby ich nabywcy (ewentualnie w kraju, gdzie usługobiorca ma stałe miejsce prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkanie).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Spółka świadczy usługi polegające na ocenie ryzyka podmiotów gospodarczych na rzecz kontrahentów mających siedzibę na terytorium kraju oraz na rzecz kontrahentów mających siedzibę poza terytorium Polski. Zgodnie z umową której stroną jest Spółka, usługi świadczone przez Spółkę polegają na:

W ramach świadczonych usług Spółka nie przyznaje limitu kredytowego, ale przedstawia rekomendacje o jego wysokości.

Urząd Statystyczny w Łodzi zakwalifikował usługi świadczone przez Spółkę zgodnie z PKWiU na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 18 marca 1997 r. jako mieszczące się w grupowaniu PKWiU 74.84.11-00.00 - Usługi w zakresie oceny zdolności kredytowej.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Spółka wnosi o potwierdzenie, że w świetle przepisów o VAT obowiązujących od 1 grudnia 2008 r. w szczególności na podstawie znowelizowanych przepisów art. 27, w przypadku świadczenia na rzecz podmiotów zagranicznych usług oceny ryzyka gospodarczego (zdefiniowanych w sposób opisany powyżej w umowie, której stroną jest Spółka), usługi te podlegają opodatkowaniu w kraju siedziby ich nabywcy (ewentualnie w kraju, gdzie usługobiorca ma stałe miejsce prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania)...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 27 ust. 3 ustawy o VAT, pewne kategorie usług - o ile są świadczone na rzecz podmiotów zagranicznych - są opodatkowane w kraju siedziby usługobiorcy (ewentualnie w kraju, gdzie usługobiorca ma stale miejsce prowadzenia działalności, stały adres lub miejsce zamieszkania). Kategorie usług podlegających temu schematowi opodatkowania zostały wymienione w art. 27 ust. 4 ustawy o VAT. Do 30 listopada 2008 r. przepis art. 27 ust. 4 był skonstruowany w ten sposób, że wyliczał kategorie usług, dla których miejscem świadczenia jest kraj siedziby usługobiorcy. Wśród wymienionych w art. 27 ust. 4 kategorii usług były usługi:

Katalog usług wymienionych w art. 27 ust. 4 ustawy o VAT w brzmieniu sprzed 1 grudnia 2008 r. był interpretowany przez organy podatkowe jako katalog zamknięty. Spółka zwraca uwagę, że art. 27 ust. 4 ustawy o VAT powinien by uznany za implementację przepisów dyrektywy Unii Europejskiej dotyczącej podatku od towarów i usług - chodzi o obecnie obowiązujący art. 56 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej "Dyrektywa"). Artykuł 56 ust. 1 Dyrektywy stwierdza zaś, że kraj siedziby usługobiorcy jest miejscem świadczenia dla usług "konsultantów, inżynierów, firm, konsultingowych, prawników, księgowych oraz innych podobnych usług, jak również przetwarzania danych i dostarczania informacji". Porównanie regulacji zawartych w Dyrektywie i ustawie o VAT w brzmieniu sprzed 1 grudnia 2008 r. prowadzi do wniosku, że polskie przepisy w sposób nieuzasadniony zawężały zakres usług podlegających opodatkowaniu w kraju siedziby usługobiorcy. Ograniczenie to nastąpiło poprzez zastosowanie numerów klasyfikacyjnych dla określonych typów usług oraz uznanie, że tylko enumeratywnie wymienione rodzaje usług mogą korzystać z analizowanego schematu opodatkowania. Dyrektywa natomiast nie tylko nie zawiera żadnych odniesień do jakichkolwiek klasyfikacji statystycznych, ale także zawiera kategorię inne podobne usługi, która niejako otwiera katalog usług podlegających opodatkowaniu w kraju usługobiorcy. Brak analogicznego zapisu w polskiej ustawie o VAT należało więc rozpatrywać jako nieprawidłową implementację przepisów wspólnotowych do krajowego porządku prawnego. Powyższe zostało potwierdzone w licznych wyrokach sądów w tym - ostatnio - w wyroku WSA w Bydgoszczy z 16 grudnia 2008 r. (sygn. I SA/Bd 686/08).

Od 1 grudnia 2006 r. do ustawy o VAT wprowadzono zmiany, które eliminują powyższe niezgodności. Punkt 3 art. 27 ust. 4 ustawy o VAT otrzymał bowiem brzmienie: (opodatkowanie usług w kraju usługobiorcy stosuje się w przypadku usług doradczych, inżynierskich, prawniczych, księgowych oraz usług podobnych do tych usług (...) Zdaniem Spółki, oznacza to, iż co do zasady, wszelkie usługi doradcze, a także usługi podobne do doradczych świadczone na rzecz podmiotów zagranicznych podlegają opodatkowaniu w kraju usługobiorcy. Dodatkowo, Spółka zauważa, że w znowelizowanych przepisach numery klasyfikacji statystycznej pojawiają się jedynie w odniesieniu do niektórych - wymienionych w analizowanym przepisie tytułem przykładu - typów usług. Zdaniem Spółki, taka konstrukcja przepisu oznacza, że klasyfikacja statystyczna usługi doradczej świadczonej przez Spółkę nie determinuje w sposób ostateczny schematu opodatkowania tej usługi. Spółka stoi na stanowisku, że zakwalifikowanie usług świadczonych przez Spółkę do usług doradczych, czy też usług podobnych do doradczych nie powinno budzić wątpliwości. Sam fakt, że efektem działań Spółki jest ocena ryzyka podmiotów gospodarczych, która to ocena stanowi swoistą rekomendację dla podmiotów zlecających wykonanie takiej analizy, świadczy najdobitniej o tym, że elementem dominującym usług świadczonych przez Spółkę jest czynnik doradczy. Dodatkowo, należy podkreślić, że aktywność Spółki polegająca na zbieraniu, analizie i przetwarzaniu danych o rynku, branży i podmiotach głównie służy sporządzeniu - w późniejszym etapie - stosownych rekomendacji. Celem działalności Spółki nie jest sprzedaż danych, lecz przedstawienie wniosków z analizy tych danych. Zatem, czynności tych nie można rozpatrywać w oderwaniu od zamierzonego efektu działań, którym jest niewątpliwie doradztwo klientów w zakresie ryzyka gospodarczego określonego podmiotu. Innymi słowy, na działalność Spółki należy patrzeć kompleksowo i jej charakter oceniać z punktu widzenia nie pojedynczych działań, ale z punktu widzenia całej usługi i jej oczekiwanego skutku. Oczekiwanym i pożądanym rezultatem całej usługi świadczonej przez Spółkę jest przekazanie kontrahentowi porady (rekomendacji), na podstawie której z kolei, podmiot ten zdecyduje o udzieleniu kredytu swojemu klientowi. Ponadto, Spółka pragnie zwrócić uwagę, że sformułowanie usługi podobne użyte w przepisie sugeruje, że w praktyce może zaistnieć sytuacja, gdzie podatnik będzie świadczył usługi o złożonym charakterze, które nie poddają się jednoznacznej klasyfikacji. Spółka jest zdania, że o ile usługa - rozpatrywana jako całość - będzie miała charakter zbliżony do np. usługi doradczej (a tak jest w przypadku usług świadczonych przez Spółkę), również powinna podlegać opodatkowaniu w kraju jej nabywcy. Potwierdzeniem takiego podejścia jest fakt, że znowelizowany art. 27 ust. 4 pkt 3 ustawy o VAT posługuje się sformułowaniem "usługi podobne do tych usług", a klasyfikacje statystyczne podane w tymże przepisie mają jedynie służyć jako przykłady mieszczące się w szerszych kategoriach usług wymienionych w tym przepisie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.