IPPP1/4512-952/15-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) o oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2015 r. (data wpływu 11 września 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu zakupów (w szczególności paliwa) dokonywanych przy pomocy kart paliwowych - jest prawidłowe.

W dniu 11 września 2015 r. wpłynął wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu zakupów (w szczególności paliwa) dokonywanych przy pomocy kart paliwowych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej jako: "Spółka" lub "Wnioskodawca") jest zarejestrowanym podatnikiem VAT czynnym. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Spółka świadczy usługi telekomunikacyjne, głównie w zakresie telefonii komórkowej (mobilnej) oraz usługi dostępu do sieci Internet. Co do zasady Spółka wykonuje działalność opodatkowaną VAT, w pełni uprawniającą do odliczania VAT ponoszonego na zakupach związanych z tą działalnością.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka wykorzystuje flotę pojazdów (własnych, leasingowanych lub użytkowanych w ramach najmu), w skład której wchodzą w szczególności samochody osobowe (dalej: "Samochody"). Spółka nie złożyła do urzędu skarbowego oświadczenia o wykorzystywaniu Samochodów wyłącznie do działalności gospodarczej, a zatem zgodnie z obowiązującymi przepisami od 1 kwietnia 2014 r. istnieje domniemanie wykorzystywania ich przez Spółkę do użytku mieszanego, tj. zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i do celów niezwiązanych z tą działalnością.

W odniesieniu do wspomnianych Samochodów Spółka korzysta z możliwości dokonywania bezgotówkowych zakupów towarów i usług (m.in. paliw, płynów eksploatacyjnych, usług myjni itp.) przy wykorzystaniu tzw. kart paliwowych. W tym celu Spółka zawarła stosowne umowy z dostawcami kart paliwowych (różnymi koncernami paliwowymi).

Spółka posiada umowę z B. Oddział w Polsce (dalej:,B.") oraz I. (dalej:,BI.") w sprawie nabywania określonych towarów oraz usług przy użyciu kart paliwowych wydawanych przez B. i BI. (dalej: "Umowa z B."). Zarówno B., jak i BI. są zarejestrowane jako podatnicy VAT czynni w Polsce.

Spółka jest także stroną podobnej umowy z X. (dalej: "X."), która dotyczy dokonywania transakcji bezgotówkowych przy użyciu kart paliwowych wydawanych przez ten podmiot (dalej: "Umowa z X."). X. jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny w Polsce.

Spółka udostępnia wydane jej karty paliwowe użytkownikom Samochodów (w szczególności pracownikom Spółki), którzy podczas wykonywania obowiązków służbowych są, co do zasady, zobowiązani do tankowania samochodów przy wykorzystaniu przypisanych do nich kart paliwowych na określonych stacjach benzynowych (firmowanych przez odpowiednie koncerny paliwowe). Spółka nie udostępnia przedmiotowych kart osobom trzecim.

Umowa z B.

Umowa z B. (w tym stanowiący jej integralną część regulamin) reguluje zasady wydawania Spółce i używania przez Spółkę kart paliwowych umożliwiających bezgotówkowe nabywanie określonych towarów i usług na wskazanych przez B. i BI. stacjach benzynowych i w innych punktach oraz zasady dokonywania i rozliczania transakcji zawartych przy użyciu tych kart.

Zgodnie z Umową z B., karty stanowią własność B. oraz BI. Występują karty krajowe - umożliwiające zakupy jedynie w Polsce, jak i karty międzynarodowe uprawniające do nabywania towarów i usług w Polsce oraz poza jej granicami. W zależności od dyspozycji Spółki możliwe jest wydanie kart krajowych lub zagranicznych na:

* numery rejestracyjne przypisanych do nich pojazdów, lub

* wskazanego imiennie użytkownika karty, lub

* okaziciela karty.

Karty uprawniają do dokonywania zakupów zarówno na stacjach należących do Grupy B., jak również na stacjach i w punktach prowadzonych przez podmioty trzecie, z którymi B. oraz BI. zawarły stosowne porozumienia w zakresie dostaw towarów i świadczenia usług realizowanych przy wykorzystaniu kart paliwowych (dalej: "Operator B." lub "Operatorzy B.").

Umowa z B. określa asortyment towarów i usług, które można nabyć przy użyciu kart. Należą do nich m.in. paliwa silnikowe, oleje, płyny do spryskiwaczy, usługi myjni samochodowej i odkurzacza.

Sprzedaż towarów i usług przez B. oraz BI. na rzecz Spółki następuje zasadniczo w oparciu o ceny obowiązujące u Operatora B. w momencie sprzedaży lub świadczenia usług, jednak Spółka oraz B. i BI. ustaliły rabat na zakup na stacjach B. w Polsce paliw, usług myjni, płynów do spryskiwaczy i akcesoriów samochodowych. Oznacza to, że Spółka nabywa od B. i BI. paliwo i pozostałe świadczenia za cenę inną (zasadniczo niższą) niż gdyby nie współpracowała z B. i BI. na podstawie przedmiotowej Umowy z B.

Należy również wskazać, że B. i BI. mają możliwość pobierania opłat manipulacyjnych za wykonanie na rzecz Spółki niektórych świadczeń, jak również opłat dodatkowych w przypadku zakupu paliwa w krajach niebędących członkami Unii Europejskiej.

W zakresie dostaw objętych niniejszym wnioskiem, zgodnie z regulaminem wydawania i posługiwania się kartami paliwowymi sprzedającym towary i świadczącym usługi na rzecz Spółki jest (w zależności od statusu Operatora B. i miejsca zakupu towaru/wykonania usługi) B. lub BI. Nabycie przez Spółkę towarów od B. lub BI. poprzedzone jest zawarciem umowy sprzedaży towarów pomiędzy B. lub BI. (w zależności od statusu Operatora i miejsca wydania towaru) a Operatorem B. Zgodnie z Umową z B., Spółka została upoważniona do zawierania wskazanych umów w imieniu i na rzecz B. lub BI., odbioru i posiadania towarów w imieniu właściciela (B. lub BI.), który bezpośrednio po uzyskaniu posiadania przenosi własność towarów na Spółkę za określoną cenę (z reguły niższą niż oferta cennikowa na danej stacji Operatora B.).

W przypadku świadczenia usług stronami umowy o świadczenie usług są odpowiednio Spółka i B. lub Spółka i BI. (w zależności od statusu Operatora i miejsca wykonania usługi), a Operator B. jest tylko upoważnionym przez B. lub BI. wykonawcą.

W Umowie z B. zastrzeżona została maksymalna ilość i wartość transakcji przy użyciu jednej karty w ciągu jednej doby.

Faktury za sprzedane Spółce towary i usługi są wystawiane przez B. lub BI., a płatność określonych w nich kwot jest dokonywana przelewem z rachunku bankowego Spółki na rachunek bankowy wskazany przez B.

Umowa z B. zawiera szereg istotnych postanowień handlowych, takich jak rabat do cen towarów i usług, terminy płatności, skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy itd. Przewiduje ona także odpowiedzialność B. lub BI. za wady towarów w przypadku, gdy spowodowały one szkody i zostały zgłoszone w odpowiednim terminie od wykrycia - w tym zakresie relacja cywilnoprawna funkcjonuje pomiędzy Spółką a B. lub BI. (nie zaś pomiędzy Spółką a Operatorem B.). Dodatkowo, w przypadku utraty lub zniszczenia karty, Spółka zobowiązana jest do natychmiastowego zawiadomienia B., który z kolei zobowiązany jest w takiej sytuacji do zablokowania karty w sposób uniemożliwiający dokonywanie transakcji przy pomocy tej karty.

Umowa z X.

Umowa z X. (w tym stanowiące jej integralną część Ogólne warunki sprzedaży i używania kart flotowych X. S.A.) oraz Porozumienie w sprawie warunków handlowych w Programie Flota, regulują zasady dokonywania przez Spółkę transakcji bezgotówkowych w sieci stacji paliw X., przy użyciu kart paliwowych wydawanych Spółce, jak również zasady wydawania i używania przez Spółkę kart paliwowych oraz zasady rozliczeń za transakcje bezgotówkowe dokonywane przez Spółkę przy użyciu kart paliwowych.

Zgodnie z Umową z X., karty stanowią własność X. Umowa z X., wymienia następujące rodzaje kart paliwowych, wydawanych na:

* wskazanego imiennie użytkownika karty, lub

* numery rejestracyjne przypisanych do nich pojazdów.

Karty upoważniają do dokonywania zakupów na stacjach paliw opatrzonych logo Orlen lub Bliska, w tym na stacjach prowadzonych przez podmioty, które zawarły odpowiednie umowy z X. (dalej: "Operator X. " lub "Operatorzy X.").

Przy użyciu kart paliwowych Spółka może nabywać paliwa silnikowe w szczególności, oleje, płyny eksploatacyjne, akcesoria samochodowe oraz usługi samochodowe (np. usługi myjni samochodowej i odkurzacza). Lista towarów i usług, które mogą być nabywane przy pomocy kart, jest określona w umowie pomiędzy Spółką a X.

Sprzedaż towarów i usług następuje zasadniczo w oparciu o ceny obowiązujące na stacjach paliw sieci X. w momencie sprzedaży lub świadczenia usług z uwzględnieniem rabatu uzgodnionego pomiędzy Spółką oraz X. Oznacza to, że Spółka nabywa paliwo i pozostałe świadczenia od X. za cenę inną (zasadniczo niższą) niż gdyby nie współpracowała z X. na podstawie przedmiotowej Umowy z X.

Zgodnie z Umową z X., faktury z tytułu zakupów bezgotówkowych dokonanych przez Spółkę, wystawiane są przez X. po zakończeniu okresów rozliczeniowych. Płatności należności z tytułu transakcji bezgotówkowych dokonywane są przelewem z rachunku bankowego Spółki na rachunek bankowy wskazany przez X.

Na podstawie Umowy z X., Spółka może zgłosić do X. wszelkie reklamacje, dotyczące realizacji transakcji za pomocą kart paliwowych.

Zgodnie z Umową z X., Spółka jest zobowiązana wskazać we wniosku o wydanie karty lub kart, ilościowy lub wartościowy limit zakupów towarów i usług przypisany do każdej karty.

Umowa z X. zawiera szereg istotnych postanowień, takie jak terminy płatności, skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy itd. Dodatkowo, w przypadku utraty lub zniszczenia karty, Spółka zobowiązana jest do niezwłocznego zawiadomienia X., który z kolei zobowiązany jest w takiej sytuacji do zastrzeżenia karty w sposób uniemożliwiający dokonywanie transakcji przy pomocy tej karty.

Podsumowując, ustalenia pomiędzy B. i BI. a Spółką oraz X. a Spółką zawierają szereg istotnych (kluczowych) warunków handlowych dla zakupów realizowanych przy pomocy kart paliwowych (Spółka nie podejmuje analogicznych uzgodnień bezpośrednio z Operatorami B. i Operatorami X., gdyż nie łączy jej z nimi żaden stosunek prawny). W szczególności umowy te (wraz z uzgodnieniami dodatkowymi) określają:

* pojazdy, do których można dokonywać zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (o ile karta nie jest kartą na okaziciela);

* rodzaje stacji paliw oraz punktów usługowych, na których możliwe jest dokonywanie zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (tekst jedn.: w pierwszej kolejności B. i BI. lub X. negocjuje tą kwestię z Operatorami B. lub Operatorami X.; w momencie podjęcia współpracy ze Spółką, Spółka negocjuje i uzgadnia z B. i BI. oraz X. rodzaje stacji paliw, na jakich dopuszczalne będzie w jej przypadku dokonywanie rozliczeń kartami paliwowymi);

* rodzaje świadczeń (towarów i usług), jakie mogą być przedmiotem zakupów rozliczanych poprzez karty paliwowe;

* limity dyspozycyjne na kartach paliwowych udostępnianych użytkownikom;

* ceny towarów i usług. Zgodnie z Umową z B. oraz Umową z X., sprzedaż świadczeń odbywa się, co do zasady, po cenach obowiązujących u danego Operatora B. lub Operatora X. w momencie realizacji transakcji. Ponadto, strony ustaliły, że Spółka otrzyma określony rabat za zakupione na stacjach B. lub stacjach sieci X. wybrane towary i usługi (np. paliwa, płyny eksploatacyjne, usługi myjni). Oznacza to, że z reguły Spółka nabywa paliwo i pozostałe świadczenia za cenę inną (zasadniczo niższą) niż gdyby nie współpracowała na podstawie przedmiotowej Umowy z B. oraz Umowy z X.;

* terminy płatności za zakupione towary i usługi;

* możliwości zmiany warunków handlowych umowy w określonych sytuacjach, w tym możliwości blokowania, anulowania, zawieszania korzystania z kart paliwowych. W przypadku np. kradzieży, utraty lub zniszczenia karty Spółka kontaktuje się bezpośrednio z B. lub X., który podejmuje szereg działań m.in. blokuje / odblokowuje / zastrzega karty, organizuje duplikaty kart, udziela upoważnienia do tankowania samochodów zastępczych itp.

Po udostępnieniu kart paliwowych Spółce, B. i BI. oraz X. w sposób bieżący zarządzają wydanymi kartami i zachowują kontrolę nad sposobem ich wykorzystania poprzez m.in. kontrolę asortymentu nabywanego przez Spółkę, zmianę limitów wartościowych na kartach paliwowych lub całkowite blokowanie kart, w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających takie działanie.

Należy podkreślić, iż nabyte przez Spółkę przy użyciu kart paliwowych towary i usługi mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT.

W dalszej części niniejszego wniosku w przypadku, gdy nie jest konieczne wskazywanie konkretnego podmiotu lub podmiotów:

* B., BI., X. będą określane również z osobna jako "Koncern" lub łącznie jako "Koncerny"

- Operator B., Operator X. będą określani jako "Operatorzy" (lub "Operator" w liczbie pojedynczej).

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy od 1 lipca 2015 r. Spółce przysługuje prawo do odliczenia 50% VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jej rzecz przez Koncern (B., BI., X.), w stosunku do wydatków (w szczególności paliwa) dokonywanych przy pomocy kart paliwowych przez jej pracowników, związanych z samochodami osobowymi użytkowanymi zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i niezwiązanych z taką działalnością, dla których to samochodów Spółka nie prowadzi ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Od 1 lipca 2015 r. Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 50% VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na jej rzecz przez Koncern (B., BI., X.), w stosunku do zakupów (w szczególności paliwa) dokonywanych przy pomocy kart paliwowych przez jej pracowników, związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i niezwiązanych z taką działalnością, dla których to samochodów Spółka nie prowadzi ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT.

Kwalifikacja podatkowa transakcji na gruncie ustawy o VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów należy rozumieć, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Natomiast świadczenie usług określone zostało w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i oznacza każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7

Równocześnie, przepisy ustawy o VAT w art. 7 ust. 8 wskazują, iż "w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach".

Należy zatem wskazać, iż powyższy przepis odnosi się do sytuacji, gdy jeden z podmiotów - podmiot B nabywa, a następnie natychmiast odsprzedaje ten sam towar, przy czym fizycznie nie ma on kontaktu z tym towarem. Wówczas uznaje się, że dostawa towarów następuje pomiędzy podmiotami A (pierwszym dostawcą towaru) i B oraz pomiędzy B i C (finalnym nabywcą towaru), pomimo, że towar jest faktycznie wydany przez pierwszego sprzedawcę - podmiot A bezpośrednio na rzecz ostatniego nabywcy - podmiotu C, bez faktycznego udziału podmiotu B. W takim przypadku należy uznać, iż zarówno podmiot A, jak i podmiot B dokonują dostawy tego towaru w rozumieniu ustawy o VAT. Zatem dostawa towarów dokonywana przez podmiot B jest zasadniczo opodatkowana VAT.

W tym miejscu należy również podkreślić, iż powyższe regulacje znajdują także odpowiednie zastosowanie w przypadku dostaw, w których bierze udział więcej podmiotów (np. A, B, C i D). W takiej sytuacji, dla celu rozliczeń VAT przyjmuje się, że dostawcą towaru fizycznie wydanego przez podmiot A bezpośrednio finalnemu nabywcy (podmiotowi D), jest nie tylko podmiot A, ale również podmioty B i C.

W świetle powyższego warunkiem niezbędnym do zaistnienia tzw. transakcji łańcuchowych opisanych w art. 7 ust. 8 ustawy o VAT jest występowanie okoliczności, w których towar zostaje wydany przez pierwszy podmiot ostatniemu w kolejności nabywcy, natomiast pośrednicy biorący udział w łańcuchu w ogóle nie wchodzą w fizyczne posiadanie przedmiotu dostawy.

Cytowany artykuł wprowadza zatem pewnego rodzaju fikcję prawną/założenie, że każdy z pośredników uczestniczących w tego typu transakcji dokonał czynności opodatkowanej VAT (kupił oraz odsprzedał towar) i w rezultacie każdy z nich jest zobowiązany do naliczenia podatku należnego i wystawienia faktury VAT dla dokonanej przez siebie dostawy towarów (pomimo, że fizyczne wydanie towaru ma miejsce tylko jeden raz). W odniesieniu do powyższego, każdy z podmiotów uczestniczących w takiej transakcji, na którego następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, musi być odpowiednio zaangażowany w realizowaną transakcję, tj. w szczególności musi kształtować odpowiednie, podstawowe warunki / ustalenia dotyczące realizowanej transakcji.

Powyższe dotyczy jedynie sytuacji, w której podatnik kupuje towar, a następnie w stanie "nieprzetworzonym" odsprzedaje go swojemu kontrahentowi. Zarówno przepisy ustawy o VAT, jak i przepisy wykonawcze do tej ustawy, nie regulują zagadnienia odsprzedaży towaru. Uznaje się, że odsprzedaż towaru jest dostawą towaru realizowaną bezpośrednio przez podatnika na rzecz nabywcy (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT) lub realizowaną na zasadach określonych w art. 7 ust. 8 tejże ustawy. W rezultacie w obu ww. przypadkach dostaw, obciążenie podatkiem VAT spoczywa na każdym z zaangażowanych podmiotów.

Należy zauważyć, iż ustawa o VAT zawiera analogiczne regulacje w odniesieniu do świadczenia usług, gdy pomiędzy świadczącym, a faktycznym odbiorcą występuje pośrednik. W świetle bowiem art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, "w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, to przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi".

Powołany przepis dotyczy sytuacji, w której podatnik B kupuje usługę od podmiotu A, a następnie w "stanie nieprzetworzonym" odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi C. W takim przypadku, podmiot B "fizycznie" nie wykonuje usług na rzecz pomiotu C. Niemniej jednak, dla celów VAT uznaje się, że podatnik B z jednej strony występuje, jako odbiorca (nabywca) usług, a z drugiej jako podmiot świadczący usługi, które co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. Świadczenie takich usług powinno zostać zatem opodatkowane podatkiem od towarów i usług według stawki właściwej dla danego rodzaju usługi.

Powołane regulacje art. 7 ust. 8 oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT w pełni znajdują zastosowanie w odniesieniu do transakcji będących przedmiotem niniejszego wniosku, tj. w zakresie zakupu i odsprzedaży towarów i usług za pomocą kart paliwowych związanych z pojazdami wykorzystywanymi przez pracowników Spółki (wówczas "pośrednikiem" jest Koncern).

Należy zatem uznać, że sprzedaż realizowana przy użyciu kart paliwowych dotyczyć będzie towarów (w szczególności paliwa) i usług w stanie "nieprzetworzonym" pomiędzy (w odpowiedniej kolejności) Operatorami, Koncernem oraz Spółką.

Koncern jako aktywny uczestnik łańcucha dostaw

W odniesieniu do zakupów dokonywanych z wykorzystaniem kart paliwowych wydanych Spółce przez Koncern, Koncern występuje, jako nabywca towarów i usług od Operatorów, które następnie "odsprzedaje" Spółce, występując jako ich dostawca (sprzedawca). W rezultacie, transakcja łańcuchowa obejmuje trzy podmioty. W tym przypadku Operator w ramach łańcucha dokonuje wydania towarów i usług na rzecz Spółki, która jest ostatnim podmiotem w łańcuchu, przy czym z perspektywy wspomnianych przepisów art. 7 ust. 8 oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT dostawy w rozumieniu VAT mają miejsce odpowiednio pomiędzy Operatorem i Koncernem, a następnie pomiędzy Koncernem i Spółką (w tym zakresie pomiędzy Spółką a Operatorem nie istnieje żaden stosunek prawny - stosunek prawny w tym wypadku łączy Spółkę wyłącznie z Koncernem).

W ramach analizowanego schematu o aktywnym udziale Koncernu w łańcuchu dostaw towarów (i analogicznie usług) nie tylko świadczy umiejscowienie go w łańcuchu (tekst jedn.: jako podmiotu "pośredniego"), lecz również sam charakter wykonywanych przez niego czynności. Jest on bowiem aktywnym uczestnikiem tych transakcji, mającym realny wpływ na kształtowanie najistotniejszych elementów / "parametrów" dotyczących zarówno dokonywanych przez niego zakupów, jak i dalszej sprzedaży. W szczególności:

* Koncern kształtuje ceny realizowanych transakcji w drodze negocjacji / ustaleń zarówno w odniesieniu do dokonywanych zakupów (ustalenia umowne z Operatorami, na które Spółka nie ma wpływu, i które nie są Spółce znane), jak i sprzedaży (ustalenia umowne ze Spółką). Jak wskazano w opisie stanu faktycznego, strony ustaliły, że Spółka otrzyma określony rabat za zakupione na stacjach wybrane towary i/lub usługi (np. paliwa, płyny do spryskiwaczy oraz usługi myjni). Oznacza to, że Spółka nabywa paliwo i pozostałe świadczenia za cenę inną (zasadniczo niższą) niż gdyby nie współpracowała na podstawie odpowiedniej Umowy. W efekcie zdaniem Spółki, Koncern ma wpływ na cenę świadczeń nabywanych przez Spółkę za pośrednictwem kart.

* co więcej, Koncern ponosi odpowiedzialność wobec Spółki za świadczenia nabywane przez nią przy użyciu kart paliwowych - w tym zakresie relacja cywilnoprawna funkcjonuje pomiędzy Spółką a Koncernem (nie zaś pomiędzy Spółką a Operatorem).

* Koncern ustala przy tym ze Spółką i na bieżąco kontroluje parametry dotyczące realizowanych transakcji, w tym w szczególności rodzaj i ilość towarów i usług, które Spółka może nabywać przy użyciu kart paliwowych;

* ponadto, Koncern w sposób bieżący zarządza wydanymi kartami i zachowuje bieżącą kontrolę nad sposobem ich wykorzystania, w tym m.in. poprzez kontrolę wykorzystania kart do pojazdów im przypisanych, ograniczanie możliwości dokonywania zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (w niektórych przypadkach Koncern m.in. zastrzega sobie prawo do decydowania o wycofaniu w dowolnym czasie jakichkolwiek towarów lub usług, w odniesieniu do których można stosować karty) lub całkowite blokowanie/zastrzeżenie kart, w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających takie działanie (takich jak kradzież karty, jej zgubienie lub zniszczenie).

Powyższe zdaniem Spółki wskazuje jednoznacznie, że Koncern bierze aktywny udział w łańcuchu dostaw towarów/usług i tym samym występuje zarówno w roli nabywcy, jak i dostawcy towarów i usług w odniesieniu do transakcji dokonywanych przy użyciu kart paliwowych na rzecz Spółki. Podkreślić w tym miejscu należy, że w ocenie Spółki, Koncern w zakresie towarów nabywanych przy użyciu kart paliwowych nabywa prawo do faktycznego rozporządzania tymi towarami jak właściciel, gdyż ma rzeczywisty wpływ na istotne elementy (warunki) kształtujące charakter transakcji związanych z nabyciem / dostawą danych towarów. Podobnie w przypadku usług - Koncern uczestniczy w ich świadczeniu - zgodnie z brzmieniem art. 8 ust. 2a ustawy o VAT.

Tym samym stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie czynności dokonywane pomiędzy Koncernem a Spółką będą stanowiły realizowaną na rzecz Spółki odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług, w myśl art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, które powinny być udokumentowane przez Koncern fakturami wystawionymi na Spółkę.

Odliczenie VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Koncern

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT "w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124".

W świetle powyższego przepisu, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego zapłaconego przy nabyciu towarów i usług pod warunkiem, że przedmiotowe towary i usługi wykorzystywane są przez niego do wykonania czynności opodatkowanych.

Przyjmując, iż transakcje dokonywane zarówno pomiędzy Koncernem a Wnioskodawcą stanowią odpłatną dostawę towarów oraz odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, jak również mając na uwadze fakt, iż wiązać się one będą z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą, opodatkowaną VAT, w ocenie Spółki spełniony będzie podstawowy warunek, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uprawniający Spółkę do odliczenia VAT z tytułu nabycia towarów oraz usług od Koncernu.

Zgodnie natomiast z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2014 r. podatnikom przysługuje prawo do odliczenia 50% VAT wynikającego z otrzymanych przez niego faktur, dokumentujących wydatki związane z pojazdami samochodowymi. Przy czym definicja pojazdów samochodowych znajduje się w art. 2 pkt 34 ustawy o VAT, który wskazuje, że ilekroć w przepisach o VAT jest mowa o pojazdach samochodowych rozumie się przez to pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony". Jednocześnie, zgodnie z art. 12 ust. 1-3 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312; dalej: ustawa o zmianie ustawy o VAT), prawo do odliczenia podatku od nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu służących do napędu pojazdów samochodowych zostało wyłączone do dnia 30 czerwca 2015 r.

Mając na uwadze powyższe rozważania należy uznać, iż w zakresie faktur otrzymanych od Koncernów, dokumentujących zakupy przez Spółkę towarów i usług dotyczących samochodów (paliw oraz innych towarów i usług, m.in. płynów samochodowych, artykułów eksploatacyjnych, usług przejazdów płatnymi autostradami oraz parkingu) dokonywanych przy użyciu kart paliwowych, spełnione są przesłanki uprawniające Spółkę do odliczenia podatku naliczonego. Jednocześnie, mając na uwadze ograniczenia w prawie do odliczenia VAT od wydatków związanych z wykorzystaniem samochodów (art. 86a ust. 1 ustawy o VAT), Spółka powinna być uprawniona do odliczenia 50% kwoty podatku VAT wynikającego z otrzymanych od Koncernu faktur, dokumentujących nabycie towarów i usług dokonywanych z wykorzystaniem kart paliwowych, związanych z samochodami osobowymi użytkowanymi zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i niezwiązanych z taką działalnością, dla których to samochodów Spółka nie prowadzi ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT.

Stanowisko organów podatkowych

Przedstawiony powyżej pogląd Spółki znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż niektóre przedstawione we wniosku interpretacje indywidualne zostały wydane w okresie obowiązywania art. 88a ustawy o VAT, uchylonego z dniem 1 kwietnia 2014 r. Niemniej, w ocenie Spółki, płynące z nich ogólne wnioski znajdują zastosowanie również na gruncie obowiązujących przepisów ustawy o VAT. Analogiczne regulacje zostały bowiem zawarte w art. 12 ust. 1 ustawy o zmianie ustawy o VAT.

Przykładowo wskazać należy, iż Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 20 grudnia 2013 r. (IPPP3/443-890/13-2/k.c.) podkreślił, iż w przypadku "kiedy Wnioskodawca nabywa karty paliwowe od firmy Z., która z kolei nabywa je od koncernu paliwowego, mamy do czynienia z tzw. transakcją łańcuchową" Powyższe doprowadziło Organ do uznania, że " (...) w sytuacji gdy nabyte towary i usługi, są wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, a ponadto nie wystąpią przypadki wyłączenia tego prawa (np. w zakresie odliczenia VAT od paliwa do samochodów osobowych), to przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących nabycie towarów i usług przy użyciu kart paliwowych. "

Minister Finansów potwierdził przedstawione powyżej stanowisko w zakresie opodatkowania VAT dostaw towarów i usług realizowanych z wykorzystaniem mechanizmu funkcjonowania kart paliwowych także w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 18 grudnia 2014 r. (ITPP2/443-1348/14/EK). W stanie faktycznym przedmiotowej interpretacji wnioskodawca wskazał, iż mechanizm funkcjonowania transakcji z użyciem Kart wygląda następująco:

1. Koncerny paliwowe wydają firmie B. karty paliwowe,

2. Firma B. przekazuje karty paliwowe swoim kontrahentom, w tym m.in. Spółce,

3. Spółka przekazuje Karty swoim pracownikom, którzy przy ich użyciu mogą bezgotówkowo nabywać od Dostawców ściśle określone towary lub usługi, do których należą m.in.: paliwa silnikowe, płyny eksploatacyjne, akcesoria samochodowe oraz usługi myjni samochodowej Organ podniósł, iż "skoro w interpretacji indywidualnej z dnia 14 maja 2014 r. nr IPPP3/443-259/12-4/JF rozstrzygnięto, że odsprzedaż towarów i usług przez firmę B. na rzecz jej kontrahentów jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług, to Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur otrzymanych od tego sprzedawcy dokumentujących m.in. nabycie paliwa, płynów eksploatacyjnych, akcesoriów samochodowych oraz usług myjni samochodowej. Przy czym ww. prawo przysługuje przy spełnieniu warunków określonych w art. 86a ustawy o podatku od towarów i usług, o ile nie zachodzą pozostałe wyłączenia wskazane w art. 88 ww. ustawy oraz w art. 12 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw "

Podobny pogląd został zaprezentowany również w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 4 marca 2015 r. (IB.P2/443-1248/14/KO), w której wskazano, że "Wnioskodawcy przysługuje (będzie przysługiwać) prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług przy użyciu kart paliwowych wystawionych przez X na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy pod warunkiem, że te towary i usługi będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, z zachowaniem warunków i ograniczeń wynikających z art. 86a i 88 ustawy. "

Z kolei, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z dnia 28 stycznia 2015 r. (ITPP2/443-I425/14/KT) potwierdził, że wnioskodawca począwszy od 1 lipca 2015 r. będzie miał prawo do obniżenia podatku należnego o 50% kwoty podatku naliczonego z tytułu nabycia paliwa (wykorzystywanego w samochodach przeznaczonych do użytku "mieszanego") zarówno bezpośrednio od dystrybutorów, jak i przy użyciu kart paliwowych od leasingodawcy. Organ podatkowy stanął na stanowisku, iż "skoro - jak wskazano we wniosku - Spółka wykorzystuje do prowadzenia działalności "mieszanej", tj. do celów działalności gospodarczej oraz do celów prywatnych pracowników, samochody, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy nowelizującej, to o ile nie ulegnie zmianie brzmienie tego przepisu, od dnia 1 lipca 2015 r., na podstawie art. 86a ust. 1 w zw. z ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku od towarów i usług, będzie jej przysługiwało prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie paliwa bezpośrednio od dystrybutorów oraz za pomocą kart paliwowych Leasingodawcy ".

Analogiczne wnioski płyną z interpretacji indywidualnych Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 12 grudnia 2014 r. o sygn. IPPP1/443-1123/14-4/MP, oraz z dnia 4 grudnia 2014 r. o sygn. IPPP1/443-1100/14-4/MP, jak również Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 28 sierpnia 2013 r. o sygn. ITPP2/443-506a/13/AK oraz z interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 8 lipca 2013 r. o sygn. ITPP1/443-340/13/MN.

Niezależnie od wskazanych powyżej interpretacji, Spółka pragnie także wskazać, że na temat transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych wypowiedział się również Naczelny Sąd Administracyjny (,NSA") w wyroku z dnia 16 stycznia 2014 r. (sygn. I FSK 229/13). NSA uznał, że w przypadku, gdy trzy podmioty dokonują dostaw paliwa w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy i transakcje są rozliczane przy użyciu kart paliwowych, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach. NSA wskazał też, odnosząc się do analizowanego przypadku sprzedaży z wykorzystaniem kart paliwowych, że dostawy dokonał każdy z uczestników łańcucha transakcji, a w konsekwencji każdy z nich winien wystawić fakturę na rzecz występującego po nim nabywcy.

Podsumowanie

W świetle powyższego, Spółka wnosi o potwierdzenie stanowiska, iż transakcje realizowane pomiędzy Koncernem a Spółką stanowią odpowiednio odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT. W konsekwencji, w zakresie w jakim nabywane przez Wnioskodawcę towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, Spółce, z tytułu zakupu towarów i usług przy pomocy kart paliwowych udostępnianych przez Koncerny, przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego wykazanego na fakturach wystawionych przez Koncerny.

W związku z powyższym Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości stanowiska przedstawionego na wstępie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 7 ust. 8 ustawy, w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się, że dostawy towarów dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Zarówno przepisy ustawy, jak i przepisy wykonawcze do ustawy, nie regulują zagadnienia odsprzedaży towaru. Uznaje się, że odsprzedaż towaru jest dostawą towaru realizowaną bezpośrednio przez podatnika (art. 7 ust. 1 ustawy) lub realizowaną na zasadach określonych w art. 7 ust. 8 ustawy. W rezultacie, w obu ww. przypadkach dostawy, ostateczne obciążenie podatkiem VAT spoczywa nie na pierwotnym nabywcy towaru, lecz na ich rzeczywistym użytkowniku.

Z cyt. wyżej przepisów art. 7 ustawy wynika, że w sytuacji, w której podatnik, działając we własnym imieniu bierze udział w dostawie towaru w taki sposób, że zakupiony towar wydaje nabywcy lub też towar ten wydaje pierwszy z podmiotów na rzecz ostatniego w kolejności nabywcy, przyjmuje się, że podatnik ten nabył towar, a następnie dokonał dostawy tego towaru. Dotyczy to sytuacji, w której podatnik kupuje towar, a kolejno w stanie "nieprzetworzonym" odsprzedaje go swojemu kontrahentowi.

W odniesieniu do możliwości zakwalifikowania transakcji z udziałem kart paliwowych jako transakcji (dostaw) łańcuchowych, o których mowa w ww. art. 7 ust. 8 ustawy należy podkreślić, że warunkiem niezbędnym zaistnienia omawianego unormowania jest to, że towar zostaje wydany przez pierwszy podmiot ostatniemu w kolejności podmiotowi, przy czym podmioty pośredniczące w ogóle nie wchodzą w fizyczne posiadanie przedmiotu dostawy.

Wskazany artykuł bazuje zatem na konstrukcji opartej na fikcji prawnej, zgodnie z którą - dla potrzeb podatku VAT - przyjmuje się, że dostawy towarów dokonuje każdy podmiot uczestniczący w transakcji łańcuchowej, mimo że wydanie towaru ma miejsce tylko raz. W kontekście powyższego istotne jest uznanie, że na każdy z podmiotów uczestniczących w takiej transakcji następuje przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel, czyli - w istocie - przeniesienie (uznanie, że dokonało się takie przeniesienie) praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości korzystania z niej oraz ustalania warunków takiego korzystania. W przypadku zatem, gdy pośrednik ma prawo do kształtowania ceny towaru, warunków jego nabycia, ale także przykładowo obciążony zostaje ponoszeniem obowiązków reklamacyjnych w stosunku do np. wadliwego towaru, to uznać należy, że podmiot taki posiada prawo do faktycznego rozporządzania rzeczą jak właściciel.

Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się, w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Artykuł 8 ust. 2a ustawy stanowi, że w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Powołany przepis dotyczy sytuacji, w której podatnik kupuje usługę, a następnie w "stanie nieprzetworzonym" odsprzedaje ją swojemu kontrahentowi. W myśl ww. przepisu jest on traktowany tak, jakby świadczył tą usługę.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka wykorzystuje flotę pojazdów (własnych, leasingowanych lub użytkowanych w ramach najmu), w skład której wchodzą w szczególności samochody osobowe.

W odniesieniu do wspomnianych Samochodów Spółka korzysta z możliwości dokonywania bezgotówkowych zakupów towarów i usług (m.in. paliw, płynów eksploatacyjnych, usług myjni itp.) przy wykorzystaniu tzw. kart paliwowych. W tym celu Spółka zawarła stosowne umowy z dostawcami kart paliwowych (Koncernami).

Spółka udostępnia wydane jej karty paliwowe użytkownikom Samochodów (w szczególności pracownikom Spółki), którzy podczas wykonywania obowiązków służbowych są, co do zasady, zobowiązani do tankowania samochodów przy wykorzystaniu przypisanych do nich kart paliwowych na określonych stacjach benzynowych (firmowanych przez odpowiednie koncerny paliwowe). Spółka nie udostępnia przedmiotowych kart osobom trzecim.

Zgodnie z Umowami, karty stanowią własność Koncernów. Występują karty krajowe - umożliwiające zakupy jedynie w Polsce, jak i karty międzynarodowe uprawniające do nabywania towarów i usług w Polsce oraz poza jej granicami. W zależności od dyspozycji Spółki możliwe jest wydanie kart krajowych lub zagranicznych na:

* numery rejestracyjne przypisanych do nich pojazdów, lub

* wskazanego imiennie użytkownika karty, lub

* okaziciela karty.

Karty uprawniają do dokonywania zakupów zarówno na stacjach należących do Koncernów, jak również na stacjach i w punktach prowadzonych przez podmioty trzecie, z którymi Koncerny zawarły stosowne porozumienia w zakresie dostaw towarów i świadczenia usług realizowanych przy wykorzystaniu kart paliwowych (dalej: "Operatorzy ").

Umowy określają asortyment towarów i usług, które można nabyć przy użyciu kart. Należą do nich m.in. paliwa silnikowe, oleje, płyny do spryskiwaczy, usługi myjni samochodowej i odkurzacza.

W zakresie dostaw objętych niniejszym wnioskiem, zgodnie z regulaminem wydawania i posługiwania się kartami paliwowymi sprzedającym towary i świadczącym usługi na rzecz Spółki jest B. lub B. IC lub X. (Koncerny). Nabycie przez Spółkę towarów od Koncernu poprzedzone jest zawarciem umowy sprzedaży towarów pomiędzy Koncernem (w zależności od statusu Operatora i miejsca wydania towaru) a Operatorem. Zgodnie z Umową, Spółka została upoważniona do zawierania wskazanych umów w imieniu i na rzecz Koncernu, odbioru i posiadania towarów w imieniu właściciela (B. lub BI. lub X.), który bezpośrednio po uzyskaniu posiadania przenosi własność towarów na Spółkę za określoną cenę (z reguły niższą niż oferta cennikowa na danej stacji Operatora B.).

W przypadku świadczenia usług stronami umowy o świadczenie usług są odpowiednio Spółka i B. lub Spółka i BI. lub X. (w zależności od statusu Operatora i miejsca wykonania usługi), a Operator jest tylko upoważnionym przez B. lub BI. lub X. wykonawcą.

Umowy z koncernami zawierają szereg istotnych postanowień handlowych, takich jak rabat do cen towarów i usług, terminy płatności, skutki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy itd. Przewiduje ona także odpowiedzialność Koncernów za wady towarów w przypadku, gdy spowodowały one szkody i zostały zgłoszone w odpowiednim terminie od wykrycia - w tym zakresie relacja cywilnoprawna funkcjonuje pomiędzy Spółką a B. lub BI. lub X. (nie zaś pomiędzy Spółką a Operatorem). Dodatkowo, w przypadku utraty lub zniszczenia karty, Spółka zobowiązana jest do natychmiastowego zawiadomienia Koncernu, który z kolei zobowiązany jest w takiej sytuacji do zablokowania karty w sposób uniemożliwiający dokonywanie transakcji przy pomocy tej karty.

Ustalenia pomiędzy B. i BI. a Spółką oraz X. a Spółką zawierają szereg istotnych (kluczowych) warunków handlowych dla zakupów realizowanych przy pomocy kart paliwowych (Spółka nie podejmuje analogicznych uzgodnień bezpośrednio z Operatorami B. i Operatorami X., gdyż nie łączy jej z nimi żaden stosunek prawny). W szczególności umowy te (wraz z uzgodnieniami dodatkowymi) określają:

* pojazdy, do których można dokonywać zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (o ile karta nie jest kartą na okaziciela);

* rodzaje stacji paliw oraz punktów usługowych, na których możliwe jest dokonywanie zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (tekst jedn.: w pierwszej kolejności B. i BI. lub X. negocjuje tą kwestię z Operatorami B. lub Operatorami X.; w momencie podjęcia współpracy ze Spółką, Spółka negocjuje i uzgadnia z B. i BI. oraz X. rodzaje stacji paliw, na jakich dopuszczalne będzie w jej przypadku dokonywanie rozliczeń kartami paliwowymi);

* rodzaje świadczeń (towarów i usług), jakie mogą być przedmiotem zakupów rozliczanych poprzez karty paliwowe;

* limity dyspozycyjne na kartach paliwowych udostępnianych użytkownikom;

* ceny towarów i usług. Zgodnie z Umową z B. oraz Umową z X., sprzedaż świadczeń odbywa się, co do zasady, po cenach obowiązujących u danego Operatora B. lub Operatora X. w momencie realizacji transakcji. Ponadto, strony ustaliły, że Spółka otrzyma określony rabat za zakupione na stacjach B. lub stacjach sieci X. wybrane towary i usługi (np. paliwa, płyny eksploatacyjne, usługi myjni). Oznacza to, że z reguły Spółka nabywa paliwo i pozostałe świadczenia za cenę inną (zasadniczo niższą) niż gdyby nie współpracowała na podstawie przedmiotowej Umowy z B. oraz Umowy z X.;

* terminy płatności za zakupione towary i usługi;

* możliwości zmiany warunków handlowych umowy w określonych sytuacjach, w tym możliwości blokowania, anulowania, zawieszania korzystania z kart paliwowych. W przypadku np. kradzieży, utraty lub zniszczenia karty Spółka kontaktuje się bezpośrednio z B. lub X., który podejmuje szereg działań m.in. blokuje / odblokowuje / zastrzega karty, organizuje duplikaty kart, udziela upoważnienia do tankowania samochodów zastępczych itp.

Po udostępnieniu kart paliwowych Spółce, B. i BI. oraz X. w sposób bieżący zarządzają wydanymi kartami i zachowują kontrolę nad sposobem ich wykorzystania poprzez m.in. kontrolę asortymentu nabywanego przez Spółkę, zmianę limitów wartościowych na kartach paliwowych lub całkowite blokowanie kart, w przypadku zaistnienia przesłanek uzasadniających takie działanie.

Nabyte przez Spółkę przy użyciu kart paliwowych towary i usługi mają związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością gospodarczą podlegającą opodatkowaniu VAT.

Z uwagi na powyższe regulacje wskazać należy, że zaprezentowany w opisie stanu faktycznego schemat transakcji realizowanych za pomocą kart paliwowych w pełni odpowiada modelowi transakcji łańcuchowych wynikającemu z przywołanych powyższej przepisów ustawy o VAT.

W przypadku nabywania towarów / usług przy wykorzystaniu kart paliwowych, każdorazowo mamy do czynienia z dwiema niezależnymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT, dokonywanymi w ramach transakcji, w których Koncerny występują w roli handlowców nabywających i odprzedających towary lub usługi (uczestniczą w transakcjach łańcuchowych).

Fizyczne wydanie towarów (wykonanie usługi) zachodzi między podmiotem trzecim a Spółką. Koncern występuje więc zarówno jako nabywca towarów lub usług (od podmiotu trzeciego) oraz jako ich dostawca (na rzecz Spółki). Fakt, iż Koncern nie wydaje fizycznie towarów ani nie świadczy, bezpośrednio, usług na rzecz Spółki, pozostaje w tym wypadku bez znaczenia, gdyż jak wskazano wyżej, w świetle ustawy o VAT Koncerny traktowane są jako dostawca/usługodawca i są zobowiązane do odpowiedniego udokumentowania transakcji i wykazania ich w swoich rozliczeniach podatkowych, co wynika z fikcji prawnej stworzonej odpowiednio przez art. 7 ust. 8 ustawy o VAT (dla dostawy towarów) oraz art. 8 ust. 2a ustawy o VAT (dla świadczenia usług).

Na fakt, że Koncerny biorą udział w łańcuchu dostaw (świadczeniu usług) i są aktywnymi uczestnikami transakcji wskazują postanowienia zawartych umów, które określają:

* pojazdy, do których można dokonywać zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych (o ile karta nie jest kartą na okaziciela);

* rodzaje stacji paliw oraz punktów usługowych, na których możliwe jest dokonywanie zakupów z wykorzystaniem kart paliwowych;

* rodzaje świadczeń (towarów i usług), jakie mogą być przedmiotem zakupów rozliczanych poprzez karty paliwowe;

* limity dyspozycyjne na kartach paliwowych udostępnianych użytkownikom;

* ceny towarów i usług,

* terminy płatności za zakupione towary i usługi;

* możliwości zmiany warunków handlowych umowy w określonych sytuacjach, w tym możliwości blokowania, anulowania, zawieszania korzystania z kart paliwowych;

* ponoszenie obowiązków reklamacyjnych w stosunku do wadliwego towaru przez wystawcę kart paliwowych (Koncern).

Z uwagi na wskazane wyżej okoliczności, należy stwierdzić, że czynności dokonywane przez Koncerny stanowić będą odpłatną dostawę towarów (art. 7 ust. 8 ustawy o VAT) bądź odpłatne świadczenie usług (art. 8 ust. 2a ustawy o VAT).

Wnioskodawca wskazuje, że wykorzystuje flotę pojazdów (własnych, leasingowanych lub użytkowanych w ramach najmu) w skład której wchodzą w szczególności samochody osobowe. Spółka nie złożyła do urzędu skarbowego oświadczenia o wykorzystywaniu samochodów wyłącznie do działalności gospodarczej, zatem zgodnie z obowiązującymi przepisami od 1 kwietnia 2014 r. istnieje domniemanie wykorzystywania ich przez Spółkę do użytku mieszanego, tj. zarówno do celów związanych z działalnością gospodarczą, jak i do celów niezwiązanych z tą działalnością.

Spółka korzysta z możliwości dokonywania bezgotówkowych zakupów towarów i usług (m.in. paliw, płynów eksploatacyjnych, usług myjni itp.) przy wykorzystaniu tzw. kart paliwowych.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia 50% podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez dostawców kart paliwowych (B., BI., X.) dotyczących zakupów (w szczególności paliwa) dokonywanych przy pomocy kart paliwowych, związanych z samochodami osobowymi wykorzystywanymi do celów związanych z działalnością gospodarczą jak i niezwiązanych z taką działalnością, dla których Spółka nie prowadzi ewidencji, o której mowa w art. 86a ust. 4 ustawy o VAT.

Kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego regulują przepisy art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

Jak wynika z ww. przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Transakcje dokonywane pomiędzy Wnioskodawcą a emitentami kart paliwowych (Koncernami), w ramach których wydawane są towary lub usługi Wnioskodawcy posiadającemu karty paliwowe, stanowią odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT. Zgodnie ze wskazaniem Wnioskodawcy, nabyte przy użyciu kart paliwowych towary i usługi związane są wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Co do zasady więc, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tyt. ww. wydatków.

Obowiązująca od 1 kwietnia 2014 r. ustawa z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312) wprowadziła ograniczenia w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wydatków związanych z pojazdami samochodowymi.

W art. 86a ust. 1 ustawy o VAT - w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2014 r. - wskazano, że w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

W myśl art. 86a ust. 2. ustawy o VAT do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Natomiast zgodnie z art. 86a ust. 3 przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

W myśl art. 86a ust. 4 pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

Zgodnie z art. 86a ust. 12 ustawy, podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informacje o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami.

Zgodnie z art. 12 ust. 1-3 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r., obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej.

W świetle powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez Koncern (B., B.ICC, X.), dokumentujących nabycie towarów i usług przy użyciu kart paliwowych, związanych z użytkowanymi samochodami osobowymi.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, do 30 czerwca 2015 r. nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych.

Od dnia 1 lipca 2015 r. wygasł, wprowadzony w art. 12 ustawy o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw, całkowity zakaz odliczania podatku VAT od nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu samochodów osobowych oraz niektórych innych pojazdów samochodowych, wykorzystywanych przez podatnika do celów "mieszanych" (czyli do działalności gospodarczej i do celów prywatnych). Oznacza to, że od dnia 1 lipca 2015 r. podatek VAT z tytułu nabycia paliwa wykorzystywanego do napędu ww. pojazdów będzie odliczany tak jak pozostałe wydatki związane z pojazdami samochodowymi wykorzystywanymi do celów mieszanych czyli na ogólnych zasadach wynikających z art. 86a ustawy o VAT.

Należy wskazać jednak, że prawo do odliczenia należy oceniać co do zasady w świetle przepisów obowiązujących na moment powstania obowiązku podatkowego u sprzedawcy paliwa. Jeżeli zatem zakup paliwa dokonany został do dnia 30 czerwca 2015 r. to bez względu na fakt, że faktura została wystawiona po tym dniu, tj. już w lipcu 2015 r. prawo do odliczenia podatku w takim przypadku nie będzie przysługiwało. Obowiązek podatkowy u sprzedawcy z tytułu opisanej czynności powstał bowiem przed dniem 1 lipca 2015 r. zatem prawo do odliczenia należy również oceniać według stanu prawnego obowiązującego przed dniem 1 lipca 2015 r.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.