IPPP1/4512-352/15-2/MPe

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 10 kwietnia 2015 r. (data wpływu 15 kwietnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zbycia wierzytelności własnych - jest prawidłowe.

W dniu 15 kwietnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności zbycia wierzytelności własnych.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny.

A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna (dalej: "Wnioskodawca") należy do B. S.A. (dalej: "Grupa"). Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: "podatek VAT"), a jego głównym przedmiotem działalności jest działalność związana z oprogramowaniem oraz doradztwo w zakresie informatycznym. Wnioskodawca nie zajmuje się profesjonalnie obrotem wierzytelnościami.

W dniu 3 września 2014 r. Wnioskodawca zbył wierzytelności własne na rzecz podmiotu należącego do Grupy - A. Services Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością Spółka komandytowo-akcyjna (dalej: "Nabywca"), przy czym zbycie wierzytelności zostało dokonane na podstawie art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121).

Część wierzytelności została zbyta przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy darowizny z dnia 3 września 2014 r. (dalej: "Umowa darowizny"). Pozostała część wierzytelności została zbyta przez Wnioskodawcę na podstawie Umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 3 września 2014 r. (dalej: "Umowa sprzedaży"), zgodnie z którą Nabywca nabył wierzytelności za kwotę 1.000 zł.

Umowa darowizny i Umowa sprzedaży są dalej łącznie zwane "Umowami". Zgodnie z treścią umów w momencie ich podpisania Nabywca nabył wierzytelności Wnioskodawcy wraz z wszelkimi prawami z nimi związanymi.

Zbyte przez Wnioskodawcę wierzytelności stanowiły wierzytelności wymagalne, które nie były przedmiotem żadnego postępowania. Wierzytelności nie były również przedmiotem wcześniejszych cesji dokonanych na rzecz osób trzecich.

Nabywca nabył wierzytelności we własnym imieniu, na własny rachunek oraz w celu ich dalszej windykacji na własne ryzyko.

Umowy nie zawierają klauzuli zwrotnego przeniesienia wierzytelności na Wnioskodawcę, nie zobowiązują Nabywcy do ściągania długu w imieniu i na rachunek Wnioskodawcy ani nie zobowiązują Nabywcy do dokonania jakiegokolwiek innego świadczenia na rzecz Wnioskodawcy (poza zapłatą na rzecz zbywcy ceny wynikającej z umowy sprzedaży).

Wnioskodawca uznał, że transakcja polegająca na zbyciu przez niego wierzytelności na rzecz Nabywcy nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), jednak chciałby potwierdzić prawidłowość swojego stanowiska.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności własnych na rzecz Nabywcy na podstawie Umowy sprzedaży jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

2. Czy zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności własnych na rzecz Nabywcy na podstawie Umowy darowizny jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności własnych na rzecz Nabywcy na podstawie Umowy sprzedaży nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 kwietnia 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: "UPTU") opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają - co do zasady - odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Artykuł 7 ust. 1 UPTU definiuje dostawę towarów jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, gdzie "towar" rozumie się jako rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 UPTU).

Świadczenie usług zdefiniowane zostało natomiast w art. 8 ust. 1 UPTU jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w tym również:

Zgodnie z art. 8 ust. 2 pkt 2 UPTU za odpłatne świadczenie usług uznaje się również nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Nie ulega wątpliwości, że zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności nie stanowi odpłatnej dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 UPTU, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 UPTU, określającego, co należy rozumieć pod pojęciem "towaru".

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności nie stanowi również odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1-2 UPTU z uwagi na fakt, że Wnioskodawca w ramach transakcji zbycia wierzytelności na rzecz nabywcy nie świadczy na rzecz nabywcy jakiegokolwiek świadczenia, ponieważ - jak potwierdził Dyrektor Izby Skarbowej (dalej: "DIS") w Katowicach w interpretacji z dnia 8 lipca 2014 r. nr IBPP2/443-367/14/JJ - "zbycie wierzytelności własnej (...) jest (...) jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu."

Powyższe stanowisko zostało również potwierdzone m.in. przez DIS w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 16 czerwca 2014 r. nr IPPP1/443-489/1402/AS, zgodnie z którą "w przypadku zbycia wierzytelności własnej (przez pierwszego wierzyciela) nie można zakładać, iż czynność ta może być wykonywana w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, ponieważ żaden rodzaj działalności gospodarczej nie zmierza do celu jakim jest nieuzyskanie wymagalnej zapłaty w konsekwencji zbycia powstałej wierzytelności", wobec czego "...transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności własnej, nie stanowi (...) dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT."

Podsumowując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy zbycie na rzecz nabywcy wierzytelności własnych na podstawie umowy sprzedaży nie stanowi czynności opodatkowanej podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 UPTU.

2.

Zdaniem Wnioskodawcy, zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności własnych na rzecz Nabywcy na podstawie Umowy darowizny nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, że w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajduje uzasadnienie przedstawione w odniesieniu do pytania 1 Wnioskodawcy, tj.:

Zdaniem Wnioskodawcy na powyższe nie ma wpływu brak odpłatności w odniesieniu do zbycia przez Wnioskodawcę wierzytelności na podstawie Umowy darowizny. Brak odpłatności z tytułu zbycia przez Wnioskodawcę wierzytelności na rzecz Nabywcy pozostaje bowiem bez wpływu na fakt, że pomiędzy Wnioskodawcą a Zbywcą nie ma żadnych ustaleń ani dodatkowego, poza Umową darowizny, stosunku prawnego, który mógłby być podstawą do dokonania przez Wnioskodawcę dodatkowego świadczenia na rzecz Nabywcy - odpłatnie bądź nieodpłatnie, które mogłoby stanowić odpłatne świadczenie usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1-2 UPTU.

Powyższe znajduje potwierdzenie m.in. w interpretacji indywidualnej DIS w Warszawie z dnia 16 czerwca 2014 r. nr IPPP1/443-489/1402/AS, zgodnie z którą "przeniesienie wierzytelności w ramach umowy darowizny, z punktu widzenia pierwszego wierzyciela (...), nie jest sprzedażą towarów ani usług."

Wobec powyższego, Wnioskodawca uważa za prawidłowo przedstawione na wstępie stanowisko, że zbycie przez Wnioskodawcę wierzytelności na podstawie Umowy darowizny na rzecz Nabywcy nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawiony stan faktyczny jest prawidłowe.

W myśl postanowień zawartych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

* odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

* eksport towarów;

* import towarów na terytorium kraju,

* wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

* wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) - art. 7 ust. 1 ustawy.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

* przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

* zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

* świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych wyżej regulacji zawartych w art. 7 i 8 ustawy o podatku od towarów i usług wynika, że pojęcie świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatnika w ramach działalności gospodarczej.

Z powyższych przepisów jednoznacznie wynika, że każde odpłatne świadczenie, które nie jest dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu, czy określonym zachowaniu, mieści się w tak sformułowanej definicji usługi.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.

W myśl art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana przepisami art. 509-517 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z treścią art. 509 § 1 wyżej cytowanej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa (...).

Przeniesienie wierzytelności następuje - w myśl art. 510 § 1 Kodeksu cywilnego - na podstawie umowy sprzedaży, zamiany, darowizny lub innej umowy zobowiązującej do przeniesienia wierzytelności.

Istotą przelewu wierzytelności jest zatem umowa zawierana przez wierzyciela z osobą trzecią, na mocy której osoba ta nabywa od wierzyciela przysługującą mu wierzytelność. W wyniku przelewu wierzytelności prawa przysługujące dotychczasowemu wierzycielowi przechodzą na nabywcę wierzytelności przy czym sam stosunek zobowiązaniowy nie ulega zmianie. Na podstawie umowy przelewu wierzytelności nabywca może dochodzić spełnienia określonego świadczenia od dłużnika, przysługuje mu również uprawnienie do rozporządzania wierzytelnością poprzez jej dalszą odsprzedaż, zamianę, darowiznę, zapis w testamencie lub zastaw. W zamian za nabywaną wierzytelność cesjonariusz (nabywca) zobowiązuje się do spełnienia określonego świadczenia na rzecz cedenta.

W świetle powyższych przepisów stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy o podatku od towarów i usług. Zbycie wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność związana z oprogramowaniem oraz doradztwem w zakresie informatycznym. Wnioskodawca należy do Grupy S. S.A. i jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

3 września 2014 r. Wnioskodawca zbył wierzytelności własne na rzecz podmiotu należącego do Grupy S. S.A. Część wierzytelności została zbyta na podstawie umowy darowizny z dnia 3 września 2014 r., pozostała natomiast na podstawie umowy sprzedaży zawartej w dniu 3 września 2014 r. W momencie podpisania umowy nabywca nabył wierzytelności wraz z wszelkimi prawami.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii ustalenia czy ww. transakcje zbycia wierzytelności własnych stanowią czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Mając na uwadze wskazane powyżej przepisy oraz przedstawiony opis stanu faktycznego stwierdzić należy, że czynności polegającej na zbyciu wierzytelności własnych nie można uznać za dostawę towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru.

Zbycie wierzytelności własnej nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi). W konsekwencji, transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności własnych pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Reasumując, sprzedaż i darowizna wierzytelności własnej nie będą stanowiły dla Wnioskodawcy dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu przepisów ustawy. Zatem czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle powyższych ustaleń stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.