IPPP1/4512-20/15-4/IGo - VAT w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez leadera w ramach systemu cash poolingu

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 12 stycznia 2015 r. (data wpływu 14 stycznia 2015 r.), uzupełnionym pismem z dnia 9 lutego 2015 r. (data wpływu 12 lutego 2015 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 29 stycznia 2015 r. (skutecznie doręczone w dniu 2 lutego 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez leadera w ramach systemu cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 14 stycznia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez leadera w ramach systemu cash poolingu. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 9 lutego 2015 r., złożonym w dniu 9 lutego 2015 r. (data wpływu 12 lutego 2015 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 29 stycznia 2015 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

X spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: "spółka" albo "X ") na podstawie art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. 2012.749 j.t.), składa wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie w zakresie zastosowania przepisów ustawy o p.c.c., ustawy o p.d.o.p. oraz ustawy o VAT.

Spółka zamierza uczestniczyć w strukturze zarządzania płynnością finansową (dalej jako: "cash pooling") prowadzonej przez działający na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oddział instytucji kredytowej (dalej jako: "Bank") w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. 2012.1376 j.t., dalej jako: "Prawo bankowe"). Usługa jest skierowana do podmiotów wchodzących w skład grup kapitałowych (dalej jako: "Uczestnicy") i ma na celu głównie optymalizację zarządzania środkami finansowymi oraz ograniczanie kosztów pozyskania kapitału.

Spółka będzie stroną umowy cash poolingu, jednym z Uczestników struktury cash poolingu, a zarazem podmiotem dominującym w grupie kapitałowej oraz będzie pełnić funkcję lidera (dalej jako: "X "). X wykonuje czynności administrowania strukturą. X będzie zawsze pełnił podwójną rolę w strukturze cash pooling, tj. X a oraz Uczestnika. Uczestnicy mogą być podmiotami polskimi mającymi siedzibę lub zarząd na terytorium Polski, jak również podatnikami nieposiadającymi siedziby lub zarządu na terytorium Polski (tekst jedn.: podmiotem określonym w art. 3 ust. 2 ustawy o p.d.o.p.).

Wszystkie rachunki włączone w strukturę cash poolingu będą prowadzone przez Bank. Spółka (jak pozostali Uczestnicy) będzie posiadała rachunek bankowy oznaczony jako rachunek transakcyjny. Rachunki transakcyjne są bieżącymi rachunkami bankowymi. Spółka pełniąca w strukturze funkcję X a będzie również posiadaczem rachunku konsolidacyjnego wykorzystywanego do konsolidacji sald rachunków transakcyjnych, obliczania odsetek należnych Bankowi bądź Uczestnikom oraz informującego Bank oraz X a o ogólnym saldzie wszystkich Uczestników bezpośrednio przed tzw. "zerowaniem".

Rachunki transakcyjne służą do dokonywania przez Uczestników bieżących rozliczeń pieniężnych. Wszelkie operacje dokonywane na rachunku transakcyjnym są odzwierciedlane na rachunku konsolidacyjnym; to rachunek konsolidacyjny wskazuje aktualne saldo wszystkich rachunków transakcyjnych i tym samym aktualny stan środków pieniężnych znajdujących się w cash poolingu.

Do konsolidacji sald rachunków transakcyjnych wykorzystywany będzie rachunek konsolidacyjny mający charakter bieżącego rachunku bankowego. Na rachunku konsolidacyjnym nie są księgowane transakcje inne niż odzwierciedlające transakcje na rachunkach transakcyjnych. Ponadto, nie jest możliwe dokonanie transferów środków pieniężnych pomiędzy rachunkiem konsolidacyjnym a rachunkami transakcyjnymi.

Usługa cash poolingu będzie opierać się na umowie zawartej między Bankiem a Spółką/X em i pozostałymi Uczestnikami.

Usługa cash poolingu polega na kompleksowej usłudze zarządzania płynnością świadczonej przez Bank na rzecz X a i pozostałych Uczestników, a w ramach struktury można, co do zasady, wyodrębnić trzy rodzaje stosunków prawnych, tj. pomiędzy Bankiem a X em, pomiędzy X em a Uczestnikami oraz między Bankiem a Uczestnikami:

 Bank - X; rachunek konsolidacyjny prowadzony przez Bank dla X a przedstawia wyłącznie należności lub zobowiązania X a w stosunku do Banku;

* X - Uczestnik; salda rachunków transakcyjnych odzwierciedlają należności/zobowiązania poszczególnych Uczestników wyłącznie wobec X a, nie odzwierciedlają należności/zobowiązań wobec Banku lub innego Uczestnika (dla banku saldo na rachunku transakcyjnym ma jedynie charakter informacyjny).

* Bank - Uczestnik; Bank będzie świadczył na rzecz Uczestników usługę prowadzenia rachunku bankowego.

Usługa zarządzania płynnością finansową polega na automatycznym sumowaniu bieżących sald rachunków transakcyjnych. Konsolidacja sald rachunków transakcyjnych odbywa się w czasie rzeczywistym, poprzez odzwierciedlanie na rachunku konsolidacyjnym każdej pojedynczej transakcji przeprowadzanej na poszczególnych rachunkach transakcyjnych. Tym samym, saldo rachunku konsolidacyjnego stanowi sumę sald rachunków transakcyjnych. Zmiana salda rachunku transakcyjnego wpływa więc na zmianę salda rachunku konsolidacyjnego (z wyjątkiem "zerowania").

Na koniec dnia saldo każdego rachunku transakcyjnego jest "zerowane", które polega na doprowadzeniu salda rachunku transakcyjnego do zera bez przenoszenia tego salda na inny rachunek bankowy. Z początkiem kolejnego dnia ww. saldo rachunku transakcyjnego jest przywracane. Z ustaloną przez strony częstotliwością, Bank będzie dokonywać kalkulacji odsetek w odniesieniu do salda występującego na rachunku konsolidacyjnym (dalej jako: "odsetki zewnętrzne"). Odsetki zewnętrzne są należne wyłącznie (odpowiednio) Bankowi lub X owi. Odsetki zewnętrzne debetowe/kredytowe od skonsolidowanego salda na rachunku konsolidacyjnym księgowane są przez Bank na rachunku transakcyjnym X a.

Zasady dotyczące ustalania wysokości odsetek i sposób ich alokacji pomiędzy Uczestnikami ustala X (dalej jako: "odsetki wewnętrzne"). Odsetki wewnętrzne są należne wyłącznie (odpowiednio) X owi lub Uczestnikowi w zależności od salda występującego na rachunku transakcyjnym danego Uczestnika (odsetki debetowe/kredytowe). Kwota odsetek wewnętrznych jest kalkulowana niezależnie od kwoty odsetek zewnętrznych. Obliczenia odsetek wewnętrznych (przed tzw. "zerowaniem") oraz ich automatycznego zaksięgowania na rachunku transakcyjnym Uczestnika dokonuje Bank. Księgowanie odsetek wewnętrznych następuje w wykonaniu usługi realizowanej przez Bank na rzecz i w imieniu X a.

Bank może udzielić kredytu w rachunku konsolidacyjnym. Ponadto, w ramach kompleksowej usługi cash pooolingu X wyznacza Uczestnikom limity zadłużenia, które są udostępniane w rachunkach transakcyjnych poszczególnych Uczestników.

Spółka oraz pozostali Uczestnicy będą ponosili na rzecz Banku opłaty za świadczenie usług cash poolingu; (i) opłata za uruchomienie struktury oraz (ii) prowizja okresowa za wykonywanie czynności przewidzianych w umowie cash poolingu.

W piśmie uzupełniającym Wnioskodawca podaje, że Spółka będąca zazwyczaj podmiotem dominującym w grupie, pośredniczy w relacjach pomiędzy innymi uczestnikami a bankiem.

Spółka jako cash pool leader tzw. X będzie wykonywać następujące czynności w ramach struktury cash poolingu:

* ustalanie wysokości oprocentowania odsetek od salda na rachunkach transakcyjnych uczestników oraz sposób ich alokacji pomiędzy uczestnikami;

* wyznaczanie uczestnikom limitów zadłużenia udostępnianych w rachunkach transakcyjnych tych uczestników na podstawie ogólnego limitu zadłużenia przewidzianego dla całej struktury cash-poolingu;

* zawieranie z bankiem porozumień w imieniu własnym oraz uczestników dotyczących wszelkich opłat na rzecz banku z tytułu zarządzania usługą cash poolingu;

* przyjmowanie i wykluczanie ze struktury cash-poolingu poszczególnych uczestników;

* wypowiedzenie umowy cash-poolingu z bankiem w imieniu poszczególnych uczestników na podstawie pełnomocnictwa udzielonego Spółce przez uczestników.

Usługa cash poolingu jest świadczona przez bank. Ze względu na uproszczenie relacji bank-klienci (których zazwyczaj jest od kilku do kilkunastu) oraz usprawnienie technicznego funkcjonowania struktury cash poolingu, w ramach usługi wyznaczany jest lider (tekst jedn.: Spółka), który wykonuje pewne niezbędne czynności administracyjne oraz reprezentuje wszystkich uczestników (będących podmiotami tej samej grupy kapitałowej) przed bankiem.

Wraz z zawarciem umowy cash poolingu z bankiem, poszczególni uczestnicy udzielają Spółce pełnomocnictwa, w którym upoważniają Spółkę do wykonywania w ich imieniu czynności związanych ze świadczeniem przez bank usługi. Zgodnie z postanowieniami umowy cash poolingu zawieranej przez Spółkę i uczestników z bankiem, pełnomocnictwo udzielone Spółce staje się integralną częścią umowy.

Spółka nie przewiduje zawierania odrębnych umów z uczestnikami dotyczących wykonywania w ich imieniu czynności związanych z funkcjonowaniem struktury cash poolingu.

Umowa cash poolingu nie przewiduje pobierania przez Spółkę jako lidera struktury wynagrodzenia z tytułu pośredniczenia w relacjach pomiędzy wszystkimi uczestnikami a bankiem. Dotyczy to zarówno wynagrodzenia od banku na rzecz Spółki, jak i od poszczególnych uczestników na rzecz Spółki.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy administrowanie strukturą cash-poolingu przez Spółkę (jako lidera wyznaczonego w umowie cash-poolingu) powinno być zakwalifikowane jako świadczenie usług w świetle art. 8 ustawy o VAT i podlegać regulacjom ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, zgodnie z wcześniejszym stanowiskiem organów podatkowych, w usłudze cash-poolingu usługodawcą jest Bank, a usługobiorcami Uczestnicy, w tym podmiot pełniący funkcję lidera struktury, który może wykonywać jedynie czynności o charakterze techniczno-administracyjnym. W związku z powyższym, takie czynności nie są świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, a zatem nie będą podlegać regulacjom ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Ponadto, zgodnie z art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

Zdaniem Spółki, w przedmiotowej strukturze cash poolingu nie dochodzi do świadczenia usług przez Spółkę w rozumieniu art. 8 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Spółka w ramach umowy cash-poolingu będzie wykonywała czynności administracyjno-techniczne polegające m.in. na ustalaniu zasad naliczania i alokacji odsetek od sald na rachunkach transakcyjnych Uczestników, wyznaczaniu Uczestnikom limitów zadłużenia itp. Zgodnie jednak z przedstawionym stanem faktycznym, czynności obliczania i wypłaty odsetek odpowiednio z rachunku X a lub Uczestnika będzie dokonywał Bank. Ponadto, usługa cash-poolingu jest ofertą bankową skierowaną do całej grupy kapitałowej i zostaje uruchomiona po podpisaniu przez wszystkich Uczestników (w tym Spółkę jako lidera struktury) umowy z Bankiem. Bank prowadzi na rzecz każdego z Uczestników rachunki bankowe oraz dokonuje rozliczeń, niezbędnych z punktu widzenia funkcjonowania usługi zarządzania płynnością finansową grupy. W zamian za powyższe świadczenia, Uczestnicy zobowiązani są do zapłaty Bankowi wynagrodzenia w postaci (i) opłaty za uruchomienie struktury oraz (ii) prowizji okresowej za wykonywanie czynności przewidzianych w umowie cash-poolingu.

Uczestnicy, w tym Spółka, są jedynie odbiorcami usługi świadczonej przez Bank zaś Spółka z tytułu uczestnictwa w systemie nie będzie obowiązana do wykazywania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT. Spółka wykonuje pewne czynności administracyjno-techniczne w ramach umowy, jednakże są one niezbędnym elementem funkcjonowania całej struktury cash-poolingu, koniecznym do efektywnego wykonywania usługi przez Bank. Nie oznacza to jednak, iż Uczestnicy, w tym Spółka stają się usługodawcami w rozumieniu ustawy o VAT. W konsekwencji, Uczestnicy pozostają nadal usługobiorcami usługi świadczonej przez Bank.

Na potwierdzenie wyżej przedstawionego stanowiska Spółka pragnie przywołać następujące interpretacje indywidualne przepisów prawa podatkowego:

Podsumowując, Spółka stoi na stanowisku, iż jedynym podmiotem świadczącym usługę w przedstawionej powyżej strukturze cash-poolingu w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT jest Bank, a Spółka jako wykonująca jedynie czynności techniczne niezbędne z punktu widzenia całego systemu zarządzania płynnością finansową nie będzie w tym zakresie podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.