IPPP1/4512-1314/15-2/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony przedstawione we wniosku z dnia 23 grudnia 2015 r. (data wpływu 28 grudnia 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokumentowania rozliczeń dokonywanych pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem (Liderem) za pomocą not obciążeniowych - jest prawidłowe.

W dniu 28 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości dokumentowania rozliczeń dokonywanych pomiędzy Wnioskodawcą a Bankiem (Liderem) za pomocą not obciążeniowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest podmiotem działającym w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca posiada status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 1450 z późn. zm.; dalej: "ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym").

Wnioskodawca planuje nawiązać współpracę z bankiem (dalej: "Bank"); Bank jest podmiotem prowadzącym działalność na podstawie ustawy z dnia 25 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. poz. 128 z późn. zm.; dalej: "Prawo bankowe"), który również posiada status agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Bank jest stroną umów agencyjnych zawartych z dwoma zakładami ubezpieczeń (dalej łącznie: "ZU"). W ramach powyższych umów, Bank zobowiązał się (samodzielnie) do wykonywania w imieniu i na rzecz ZU czynności agencyjnych, tworzących kompleksową usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Aktualnie Spółka jest stroną umowy agencyjnej zawartej z jednym z ZU, w ramach której również wykonuje w imieniu i na rzecz tego ZU czynności agencyjne, tworzące kompleksową usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego.

W ramach współpracy, Wnioskodawca oraz Bank zamierzają wspólnie wykonywać czynności agencyjne (czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego) na rzecz ZU, przy czym celem nawiązania tej współpracy będzie świadczenie wspomnianych czynności agencyjnych z uwzględnieniem najwyższych standardów jakości i efektywności.

W celu sformalizowania oraz ustalenia szczegółowych zasad współpracy pomiędzy Bankiem i Partnerem, Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Bankiem umowę konsorcjum (dalej: "Umowa Konsorcjum"). W następnej kolejności Bank oraz Partner działający jako konsorcjum (dalej: "Konsorcjum") podpiszą z ZU umowę agencyjną (dalej: "Nowa Umowa Agencyjna").

Przedmiotem Nowej Umowy Agencyjnej będzie świadczenie w imieniu i na rzecz ZU kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego składającej się z czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, tj. czynności nakierowanych na sprzedaż usług ubezpieczeniowych świadczonych przez Ubezpieczycieli na rzecz klientów.

Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, że ZU są podmiotami niepowiązanym z Bankiem ani też ze Spółką, w rozumieniu art. 32 ustawy o VAT.

Przedmiotem Umowy Konsorcjum jest w szczególności określenie warunków współpracy stron w ramach Konsorcjum przy realizacji Nowej Umowy Agencyjnej oraz wzajemnych rozliczeń w związku z wykonywaniem czynności w ramach Konsorcjum.

W zgodnej intencji Banku i Wnioskodawcy, umowa, która ma zostać przez nich zawarta, nie stanowi i nie powinna być interpretowana jako umowa spółki, ani też nie ma charakteru jakiejkolwiek zorganizowanej formy prawnej wynikającej z kodeksu spółek handlowych (ustawa z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych tekst jedn.: Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm.) lub kodeksu cywilnego - ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm., dalej: "kodeks cywilny" (w szczególności, strony nie zamierzają powołać spółki cywilnej) lub umowy o podobnym charakterze. Celem Umowy Konsorcjum będzie wyłącznie uregulowanie zasad współpracy stron w ramach Konsorcjum w związku z zawarciem i wykonywaniem Nowej Umowy Agencyjnej, w tym zasad udziału stron w wynagrodzeniu należnym Konsorcjum od ZU.

Cel Konsorcjum zostanie określony jako wspólne wykonywanie na rzecz ZU zobowiązań wynikających z Nowej Umowy Agencyjnej na zasadach w niej określonych, w szczególności w celu świadomego połączenia potencjałów technicznych, finansowych i organizacyjnych Partnerów zmierzającego do zwiększenia efektywności i jakości czynności agencyjnych składających się na kompleksową usługę pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywaną w ramach Nowej Umowy Agencyjnej

W ocenie stron, powołanie Konsorcjum umożliwi kompleksowe, spójne i terminowe zaspokojenie oczekiwań klientów Konsorcjum, tj. ZU, dzięki zacieśnieniu współpracy, koordynacji i współdziałania Partnerów Konsorcjum w zakresie wykonywania zleconej Konsorcjum kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego oraz sprawne kojarzenie oferty ZU z potrzebami klientów prowadzące do zawarcia umów i udzielenia ochrony ubezpieczeniowej. Tym samym, powołanie Konsorcjum przyczyni się do zwiększenia i poszerzenia zakresu sprzedaży produktów ubezpieczeniowych oferowanych przez ZU.

Partnerzy Konsorcjum wyznaczyli Bank jako lidera konsorcjum (dalej: "Lider Konsorcjum", "Lider"). Jako Lider Konsorcjum, Bank będzie upoważniony i zobowiązany do prowadzenia spraw Konsorcjum oraz reprezentowania Konsorcjum w stosunkach zewnętrznych, w ramach wykonywania Celu Konsorcjum. Bank, w ramach wykonywania Celu Konsorcjum, upoważniony będzie w szczególności do reprezentowania Partnerów Konsorcjum wobec ZU oraz osób trzecich, koordynowania i monitorowania realizacji zadań wynikających z Umowy Konsorcjum oraz Nowej Umowy Agencyjnej, zapewnienia udziału Partnerów Konsorcjum w wykonywaniu zadań mających na celu realizację Celu Konsorcjum, w tym do przekazywania Partnerom Konsorcjum wszelkich informacji niezbędnych do realizacji Celu Konsorcjum.

Bank, jako Lider Konsorcjum, na podstawie Nowej Umowy Agencyjnej, upoważniony będzie również do wystawiania na rzecz ZU zbiorczych dokumentów rozliczeniowych (not księgowych) zawierających sumaryczne informacje finansowe dotyczące wynagrodzenia należnego Konsorcjum z tytułu czynności wykonywanych na rzecz ZU. Na podstawie ww. not rozliczeniowych, ZU wypłacać będą wynagrodzenie za czynności wykonywane przez Konsorcjum - zgodnie z Umową Konsorcjum, do odbierania od ZU wynagrodzenia należnego Konsorcjum (Partnerom Konsorcjum) upoważniony będzie Bank jako Lider Konsorcjum.

Strony wskażą w Umowie Konsorcjum, że w ramach realizacji Celu Konsorcjum, Partnerzy Konsorcjum zobowiązują się do wspólnego wykonywania w imieniu i na rzecz ZU, czynności agencyjnych określonych w Nowej Umowie Agencyjnej, wchodzących w skład kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, którą będzie:

ii. wykonywanie ewentualnych zwrotów składki;

iii. obsługę korespondencji z klientem;

iv. procesowanie wniosków klientów w ramach systemów informatycznych wdrożonych do obsługi wykonywania czynności agencyjnych przez Partnerów, obejmującą w szczególności wstępną analizę wniosku leasingowego;

Zgodnie z Nową Umową Agencyjną, w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania Umowy przez Partnerów Konsorcjum, Partnerzy Konsorcjum zobowiązani są solidarnie do naprawienia szkody poniesionej przez dany ZU z tego tytułu.

Nowa Umowa Agencyjna

Jak Wnioskodawca wskazuje powyżej, Konsorcjum planuje podpisać z ZU Nową Umowę Agencyjną (umowa ta będzie podpisana zarówno przez Bank jak i przez Spółkę jako agentów ubezpieczeniowych będących stronami Umowy Konsorcjum).

Na podstawie Nowej Umowy Agencyjnej, ZU powierzy, a Konsorcjum zobowiąże się do świadczenia w imieniu i na rzecz ZU kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego składającej się z czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, tj. czynności nakierowanych na sprzedaż usług ubezpieczeniowych świadczonych przez ZU na rzecz klientów.

W szczególności czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego realizowane przez Konsorcjum polegać będą na wykonywaniu czynności faktycznych lub prawnych związanych z zawieraniem i wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego wykonywane przez Konsorcjum, wchodzące w skład kompleksowej usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, obejmują w szczególności:

Zgodnie z Nową Umową Agencyjną, w ramach wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, o których mowa powyżej, każdy z Partnerów Konsorcjum wykonujący określoną czynność pośrednictwa ubezpieczeniowego w ramach Konsorcjum w imieniu i na rzecz każdego z ZU zobowiązany będzie w szczególności do:

ii. trybie postępowania w razie zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego objętego ochroną ubezpieczeniową.

Za czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczone przez Konsorcjum na podstawie Nowej Umowy Agencyjnej, ZU ma wypłacać Konsorcjum wynagrodzenie prowizyjne ustalone w Nowej Umowie Agencyjnej; wynagrodzenie to będzie kalkulowane jako określony procent składki otrzymywanej od klienta zawierającego umowę ubezpieczenia. Wynagrodzenie będzie w całości wypłacane na rachunek Banku jako Lidera Konsorcjum.

Podstawą dla wypłaty wynagrodzenia przez ZU będą zbiorcze dokumenty rozliczeniowe (noty księgowe) zawierające sumaryczne informacje finansowe dotyczące wynagrodzenia należnego Konsorcjum z tytułu czynności wykonywanych na rzecz ZU. Następnie, Bank wypłacać będzie na rzecz Partnera Konsorcjum należne mu kwoty wynagrodzenia zgodnie z zasadami określonymi w Umowie Konsorcjum.

Wnioskodawca wskazuje, że na gruncie przepisów ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, Konsorcjum, rozumiane jako Bank oraz Spółka (Partnerzy Konsorcjum działający łącznie), nie może wspólnie występować w roli agenta ubezpieczeniowego. Zgodnie z ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym agentem mogą być wyłącznie przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej lub osobami prawnymi. W związku z powyższym, zarówno Bank jak i Wnioskodawca mają status agentów ubezpieczeniowych; również każdy z Partnerów Konsorcjum jest odrębnie zobowiązany do spełnienia odpowiednich wymogów określonych w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym. Ponieważ ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym wymaga zawarcia umowy agencyjnej pomiędzy agentem ubezpieczeniowym a zakładem ubezpieczeń, niezbędne jest, aby zarówno Bank, jak i Wnioskodawca byli stronami Nowej Umowy Agencyjnej zawartej z ZU.

Z powyższych względów, Nowa Umowa Agencyjna zostanie zawarta pomiędzy wszystkimi Partnerami Konsorcjum oraz ZU, a także wprost wymieni wszystkich konsorcjantów będących stroną tej umowy.

Zgodnie z wymogami ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, wyznaczenie agenta ubezpieczeniowego należy do kompetencji zakładu ubezpieczeń, w imieniu i na rzecz którego taki agent ma działać. Zakład ubezpieczeń musi udzielić agentowi odpowiedniego pełnomocnictwa (art. 12 ust. 1 i 2 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym) oraz zgłosić go do rejestru agentów ubezpieczeniowych. W wykonaniu powyższych obowiązków z ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, każdy z Partnerów Konsorcjum zostanie zgłoszony przez ZU do rejestru agentów ubezpieczeniowych i każdy z Partnerów Konsorcjum otrzyma od ZU odpowiednie pełnomocnictwa do działania w jego imieniu i na jego rzecz.

Wnioskodawca wskazuje, że zgodnie z art. 12 ust. 3 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, "Pełnomocnictwo udzielone przez zakład ubezpieczeń nie może zawierać upoważnienia do udzielania dalszych pełnomocnictw". Zatem ustawa o pośrednictwie ubezpieczeniowym wprowadza wyraźny zakaz wykorzystywania w działalności agencyjnej substytucji. Cytowany przepis stanowi ograniczenie ogólnej zasady zawartej w art. 106 kodeksu cywilnego, z której wynika, że pełnomocnik może ustanowić dla mocodawcy innych pełnomocników, gdy umocowanie takie wynika z treści pełnomocnictwa, ustawy lub ze stosunku będącego podstawą pełnomocnictwa.

Zatem w przypadku agenta ubezpieczeniowego nie jest dopuszczalna sytuacja, w której udzieliłby on innemu agentowi dalszego pełnomocnictwa do działania w imieniu zakładu ubezpieczeń.

Powyższe ograniczenie sprawia, że Wnioskodawca i Bank nie mieli innej możliwości ułożenia wzajemnych relacji, aniżeli poprzez zawarcie Umowy Konsorcjum. W szczególności, nie byłoby dopuszczalne polecenie przez Bank (agenta ubezpieczeniowego) Partnerowi Konsorcjum (również agentowi ubezpieczeniowemu) świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz Banku; usługi takie mogą być świadczone jedynie bezpośrednio na rzecz ZU. W tych uwarunkowaniach prawnych, model wspólnego przedsięwzięcia (konsorcjum) w sposób najwłaściwszy i jedynie dopuszczalny odzwierciedla zarówno intencje Partnerów Konsorcjum co do ich współdziałania, wzajemnego wsparcia w wykonywaniu Nowej Umowy Agencyjnej, jak również uwzględnia ograniczenia regulacyjne (wynikające z art. 12 ust. 3 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym) co do formy takiego współdziałania, wykluczające w szczególności jakiekolwiek "polecanie" lub "podwykonawstwo" w zakresie usług agencyjnych.

Wypłata przez Bank jako Lidera, na rzecz Wnioskodawcy, kwot wynagrodzenia otrzymanego przez Konsorcjum od ZU następuje w związku z usługami świadczonymi przez Konsorcjum wyłącznie na rzecz ZU a nie na rzecz Banku. W ramach Konsorcjum, żaden z Partnerów Konsorcjum nie świadczy usług na rzecz innego Partnera Konsorcjum.

Jednocześnie, Spółka informuje, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, świadczy na rzecz Banku inne usługi - np. usługi pośrednictwa finansowego związanego z pozyskiwaniem klientów dla umów kredytowych. Jednak przedmiotowe usługi nie mają żadnego związku ze współpracą w ramach sprzedaży umów ubezpieczeniowych ZU, o której mowa w niniejszym wniosku, w tym, z Umową Konsorcjum, z działalnością konsorcjum, ze świadczeniem usług na rzecz ZU - ani też w żaden sposób nie dotyczą współpracy z ZU. Jest to w każdym aspekcie odrębna działalność Wnioskodawcy.

Umowa Konsorcjum, której stronami są Wnioskodawca oraz Bank, nie przewiduje pobierania przez Bank od Wnioskodawcy, odrębnego wynagrodzenia za pełnienie funkcji Lidera konsorcjum. Wynagrodzenie takie nie będzie zatem przez Bank pobierane.

Umowa Konsorcjum wskazuje wprost, iż: "W ramach wykonywania niniejszej Umowy, Stronom nie będzie należne wynagrodzenie inne niż należne im z tytułu Umowy Agencyjnej w zakresie ustalonych w niniejszej Umowie udziałów. Wszelkie koszty i wydatki Stron, związane z wykonaniem niniejszej Umowy uznaje się za zawarte w zakresie wynagrodzenia należnego Stronom z tytułu Umowy Agencyjnej w zakresie ustalonych w niniejszej Umowie udziałów. Intencją Stron nie jest wypłacanie przez którąkolwiek ze Stron na rzecz drugiej Strony jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia w jakiejkolwiek formie lub zwrotu jakichkolwiek kosztów nieuregulowanych w ramach niniejszej Umowy".

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy otrzymanie przez Wnioskodawcę (występującego jako Partner Konsorcjum) od Banku (działającego jako Lider Konsorcjum) części wynagrodzenia uzyskanego przez Konsorcjum od ZU z tytułu usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych przez Konsorcjum na rzecz ZU może być dokumentowane notami obciążeniowymi wystawianymi przez Wnioskodawcę na Bank.

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymanie przez Wnioskodawcę (Partnera Konsorcjum) od Banku (Lidera Konsorcjum) odpowiedniej części wynagrodzenia uzyskanego przez Konsorcjum od ZU z tytułu wykonywania na rzecz ZU czynności agencyjnych może być dokumentowane notami obciążeniowymi wystawianymi przez Wnioskodawcę na Bank.

Stanowiska Wnioskodawcy

CHARAKTER PRAWNY UMOWY KONSORCJUM

Na wstępie należy podkreślić, iż umowa konsorcjum nie występuje jako odrębny i zdefiniowany typ kontraktu ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie porozumień o charakterze konsorcjum jest jednak dopuszczalne w ramach swobody umów, przewidzianej w art. 353 (1) kodeksu cywilnego. Powołany przepis przewiduje, że "Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego".

Umowa konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia. Celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji określonego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też zakres przedmiotowy przekracza możliwości jednego tylko podmiotu. Konsorcjum nie jest jednak podmiotem gospodarczym, nie posiada osobowości prawnej ani podmiotowości prawnej, nie musi być rejestrowane, ani mieć odrębnej nazwy, czy też siedziby. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w swoich dotychczasowych działaniach (czyli w działaniach niezwiązanych z konsorcjum), a w działaniach związanych z konsorcjum realizują wspólne przedsięwzięcie objęte porozumieniem. Zawierając umowę konsorcjum partnerzy mogą określić, kto będzie reprezentował konsorcjum na zewnątrz (lider), przy czym może to być jeden z konsorcjantów, kilku konsorcjantów lub osoba trzecia. Konsorcjum nie posiada wspólnego majątku, a wszelkie płatności regulowane są z reguły za pośrednictwem lidera reprezentującego konsorcjum.

ZAKRES OPODATKOWANIA NA PODSTAWIE USTAWY O VAT

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają:

Zatem, aby dane zdarzenie (rozliczenie) mogło zostać uznane za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, musi ono stanowić jedną z czynności wskazanych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów należy rozumieć, co do zasady, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak wynika z powołanych przepisów, dla uznania, że dane zdarzenie podlega opodatkowaniu, kluczowe jest zakwalifikowanie tego zdarzenia, jako jednego ze świadczeń wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT. Natomiast uznanie danego zdarzenia za podlegające opodatkowaniu "odpłatne świadczenie usług" wymaga identyfikacji "świadczenia" realizowanego przez podatnika, które ma charakter odpłatny, jak również wskazania odbiorcy takiego świadczenia (konsumenta). W przeciwnym razie, w braku świadczenia, odpłatności za świadczenie lub konsumenta, nie można bowiem mówić o czynności podlegającej opodatkowaniu.

Dokonywanie czynności opodatkowanych wskazanych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT podlega dokumentowaniu w sposób wskazany w ustawie o VAT.

Zgodnie z przepisem art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2 dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. W świetle art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Jednakże, zgodnie z art. 106b ust. 2 podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3. Wyjątkiem jest sytuacja określona w ust. 3 pkt 2, który stanowi, że na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118, jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Zdarzenia, które nie mieszczą się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT (nieobjęte opodatkowaniem VAT), nie podlegają dokumentowaniu fakturami VAT, ale powinny być dokumentowane w inny sposób (w szczególności, za pomocą not księgowych).

ZASTOSOWANIE WW. PRZEPISÓW DO SYTUACJI WNIOSKODAWCY

W świetle art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, każdy z Partnerów Konsorcjum jest odrębnym podatnikiem podatku VAT; podatnikiem nie jest natomiast samo Konsorcjum.

W związku z powyższym, Partnerzy Konsorcjum, w odniesieniu do wzajemnych rozliczeń, powinni stosować wskazane zasady zawarte w ustawie o VAT dotyczące identyfikacji czynności opodatkowanych, jak również dokumentowania ewentualnych czynności opodatkowanych.

Jak wynika z brzmienia art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, tylko wskazane w tym przepisie świadczenia mogą zostać uznane za podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT; zdarzenia niewymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT nie podlegają natomiast opodatkowaniu tym podatkiem.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego opisanym w niniejszym wniosku, Konsorcjum zostało zawiązane, gdyż Bank oraz Wnioskodawca uznali, iż połączenie potencjałów technicznych, finansowych i organizacyjnych Partnerów Konsorcjum przyczyni się do zwiększenia efektywności i poprawienia jakości wykonywania czynności realizowanych na rzecz ZU.

Partnerzy oczekują, że powołanie Konsorcjum umożliwi kompleksowe, spójne i terminowe zaspokojenie oczekiwań klientów Konsorcjum, tj. ZU, dzięki zacieśnieniu współpracy, koordynacji współdziałania Partnerów w zakresie wykonywania zleconej Konsorcjum usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Zatem istotą działania Partnerów (w tym Wnioskodawcy) w ramach Konsorcjum jest wykonywanie świadczeń (czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego) na rzecz ZU, a nie wykonywanie takich czynności na rzecz innych Partnerów Konsorcjum, w tym na rzecz Banku jako Lidera Konsorcjum.

Taki sposób organizacji współpracy pomiędzy Partnerami Konsorcjum jest jedynym dopuszczalnym w świetle art. 12 ust. 3 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, z którego wynika wyraźny zakaz wykorzystywania w działalności agencyjnej substytucji. W świetle powołanej regulacji, nie byłoby zatem dopuszczalne w szczególności polecenie przez Bank (agenta ubezpieczeniowego) Wnioskodawcy (również agentowi ubezpieczeniowemu) świadczenia usług pośrednictwa ubezpieczeniowego na rzecz Banku. Usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego mogą być świadczone przez każdego z Partnerów Konsorcjum jedynie bezpośrednio na rzecz ZU.

Wskazane wymogi regulacyjne zostały odzwierciedlone w modelu organizacyjnym Konsorcjum oraz w sposobie organizacji rozliczeń Konsorcjum, który wyklucza jakiekolwiek "polecanie" lub "podwykonawstwo" w zakresie usług agencyjnych.

Powyższe potwierdza, że Partnerzy Konsorcjum, w tym Wnioskodawca, nie wykonują (i nie mogą wykonywać) żadnych czynności, w tym nie świadczą odpłatnie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, na rzecz innych Partnerów Konsorcjum. Przeciwnie, usługi takie są świadczone przez Konsorcjum (Partnerów Konsorcjum) wyłącznie bezpośrednio na rzecz klientów, tj. ZU.

W konsekwencji należy uznać, że wzajemne rozliczenia pomiędzy Partnerami Konsorcjum nie dotyczą odpłatnego świadczenia usług w znaczeniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, a jedynie partycypowania we wspólnie osiągniętych przychodach i kosztach. Celem tych rozliczeń jest wyłącznie zrealizowanie ustalonych pomiędzy Partnerami Konsorcjum udziałów w przychodach i kosztach prowadzonego wspólnie przedsięwzięcia, jakim jest Konsorcjum. Uzyskana przez danego Partnera Konsorcjum partycypacja w przychodach Konsorcjum nie stanowi wynagrodzenia za jakiekolwiek usługi wykonane przez tego Partnera na rzecz współkonsorcjanta, ale odzwierciedla jego zaangażowanie we współpracę w ramach wspólnego przedsięwzięcia gospodarczego. Czynność taka nie rodzi skutków w podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlega obowiązkowi fakturowania na podstawie art. 106a pkt 1 ustawy o VAT - nie stanowi bowiem sprzedaży, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT. Innymi słowy, przepływy finansowe dokonywane pomiędzy Partnerami Konsorcjum w związku z ich wzajemnymi rozliczeniami nie powinny być dokumentowane fakturami VAT, ale innymi dokumentami księgowymi.

W tych okolicznościach Wnioskodawca stoi na stanowisku, że rozliczenia pomiędzy Bankiem (Liderem Konsorcjum), a Wnioskodawcą (Partnerem Konsorcjum) powinny być dokumentowane odpowiednimi dokumentami księgowymi innymi niż faktury VAT (np. notami obciążeniowymi wystawianymi przez Wnioskodawcę na Bank). Wystawianie faktur VAT w odniesieniu do rozliczeń dokonywanych pomiędzy Wnioskodawcą oraz Bankiem, jako Partnerami Konsorcjum, nie miałoby uzasadnienia w świetle obowiązujących przepisów ustawy o VAT z tego względu, że w opisanym modelu Konsorcjum, Wnioskodawca nie świadczy żadnych usług na rzecz Banku. Przeciwnie - wspólnie z Bankiem Wnioskodawca świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego bezpośrednio na rzecz ZU.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy ustawy o VAT nie regulują sposobu dokumentowania transakcji, w przypadku których nie jest wymagane wystawianie faktur VAT. Należy zatem uznać, że dopuszczalne jest dokumentowanie takich transakcji innym dokumentem księgowym, np. notą księgową. Podkreślenia wymaga fakt, że nota księgowa (nota rozliczeniowa) nie jest dokumentem przewidzianym przez przepisy o podatku VAT i jako taka nie jest objęta regulacją tych przepisów.

WYKŁADNIA EUROPEJSKA

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie braku opodatkowania wewnętrznych rozliczeń pomiędzy konsorcjantami znajduje jednoznaczne potwierdzenie w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "TSUE"). Mianowicie, w sprawie C-77/01 Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM) przeciwko Fazenda Publica (wyrok z dnia 29 kwietnia 2004 r.) TSUE zajął w tej sprawie stanowisko, zgodnie z którym "wykonywane przez członków konsorcjum czynności korespondujące z posiadanymi przez nich, zgodnie z postanowieniami umowy, udziałami, nie stanowią czynności odpłatnych. W odniesieniu, zatem do takich działań nie można mówić o transakcjach podlegających opodatkowaniu. (...) Z drugiej strony, gdy wykonanie pewnych czynności wykraczających ponad określony w umowie konsorcjum udział jego członka, powoduje sytuację, w której pozostali członkowie konsorcjum płacą za te czynności przekraczające ten udział, czynności takie stanowią dostawę towarów lub świadczenie usług realizowane odpłatnie w rozumieniu art. 2 ust. 1 VI Dyrektywy." - pkt 87 i pkt 89 wyroku.

W konsekwencji TSUE stwierdził, że "Działania wykonywane przez członków konsorcjum na podstawie postanowień umowy ustalającej zasady działania konsorcjum oraz zgodnie z ustalonym udziałem w konsorcjum każdego przedsiębiorstwa, nie stanowią dostawy towaru lub usługi świadczonej odpłatnie w rozumieniu art. 2 pkt 1 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, ani nie są, w związku z tym, transakcją podlegającą opodatkowaniu tym podatkiem w rozumieniu przywołanej dyrektywy". Tylko wówczas, Jeżeli działania członków konsorcjum dotyczące czynności wykraczających poza wynikający z umowy ich udział w konsorcjum obejmują z tego tytułu zapłatę od innych członków konsorcjum, takie działania stanowią dostawę towarów lub usług "świadczonych odpłatnie" w rozumieniu tego przepisu".

POLSKA PRAKTYKA PODATKOWA

W uzupełnieniu przedstawionego uzasadnienia, Wnioskodawca przytacza poniżej fragmenty wyroków polskich sądów administracyjnych oraz interpretacji podatkowych wydanych przez Ministra Finansów za pośrednictwem Dyrektorów Izb Skarbowych, które bezpośrednio potwierdzają prawidłowość interpretacji przepisów prawa podatkowego dokonanej przez Wnioskodawcę:

* Wyrok NSA z dnia 10 października 2014 r., sygn. akt I FSK 1493/13: "(...) należy powołać orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego uznające, że przy ustalaniu na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, jako przedmiotu opodatkowania - świadczenia usług o złożonym charakterze, jakie stanowią umowy o współpracy (kooperacyjne lub konsorcjalne), należy uwzględniać podstawowy cel wynikający z takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania na potrzeby podatkowe w sposób oderwany od ich sensu gospodarczego poszczególnych czynności służących realizacji tego celu. Przytoczyć należy orzeczenia NSA: z dnia 12 czerwca 2013 r., sygn. akt IFSK 1128/12, z dnia 4 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 1012/13, z dnia 25 czerwca 2014 r., sygn. akt I FSK 1108/13, z dnia 29 lutego 2012 r., sygn. aktl FSK 526/11, z dnia 23 kwietnia 2008 r., sygn. akt I FSK 1788/07, z dnia 9 października 2008 r. sygn. akt I FSK 291/08, z dnia 6 sierpnia 2014 r., sygn. Akt. I FSK 1288/13 (...) W przytoczonych wyżej uzasadnieniach wyroków NSA podkreślał, że celem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie przez skoordynowane i wspólne działania partnerów rezultatu o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich nie można do celów podatku od towarów i usług oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru jako działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość. (...) nie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług, to w konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dokumentem księgowym. Z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT wynika bowiem, że faktura VAT służy jedynie do dokumentowania transakcji objętych przepisami ustawy. (...). Naczelny Sąd Administracyjny podkreśla, że dychotomiczny podział na gruncie ustawy o VAT na świadczenie usług i dostawę towarów nie oznacza, że wypełnia on wszelkie przejawy aktywności podmiotów gospodarczych, a każdy przepływ środków finansowych, odbywający się w ramach relacji pomiędzy podatnikami VAT, musi być przyporządkowany świadczeniu usług lub dostawie towarów. Nie można bowiem przyjąć, że świadczeniem usług jest każda czynność czy zdarzenie, którego efektem jest odpłatne przysporzenie jednej ze stron na skutek działania bądź zaniechania innej strony

* Wyrok NSA z dnia 12 czerwca 2013 r., sygn. akt I FSK 1128/12 - sąd wskazał, że: "podziela przedstawioną obszernie przez Sąd I instancji w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, argumentację dotyczącą rozumienia pojęcia świadczenia usług. W szczególności stwierdzić należy, że dychotomiczny podział na gruncie ustawy o VAT na świadczenie usług i dostawę towarów nie oznacza, że wypełnia on wszelkie przejawy bogatej aktywności podmiotów gospodarczych a każdy przepływ środków finansowych, odbywający się w ramach relacji pomiędzy podatnikami VAT, musi być przyporządkowany świadczeniu usług lub dostawie towarów. Takiego przyporządkowania nie determinuje także podkreślana przez organ okoliczność, że każdy podmiot będący Partnerem Konsorcjum jest odrębnym podatnikiem VAT, a takim podatnikiem nie jest samo Konsorcjum. (...) przy ustalaniu na gruncie art. 8 ust. 1 ustawy VAT, jako przedmiotu opodatkowania, świadczenia usług o złożonym charakterze, jakie stanowią umowy o współpracy (kooperacyjne), należy przede wszystkim uwzględniać cel takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania, na potrzeby podatkowe poszczególnych czynności służących realizacji tego celu (tak NSA w wyroku z dnia 23 kwietnia 2008 r., I FSK 1788/07, wyroku z dnia 9 października 2008 r. w sprawie I FSK 291/08 czy wyroku z dnia 29 lutego 2012 r. w sprawie I FSK 562/11). W powołanych orzeczeniach zaprezentowany został pogląd, że celem kooperacji (współpracy, współdziałania) jest uzyskanie przez skoordynowane i wspólne działania partnerów rezultatu o korzystnym dla nich wymiarze ekonomicznym. Działań takich nie można, do celów podatku od towarów i usług, wydzielać i oceniać jednostkowo, lecz z uwzględnieniem ich charakteru działania złożonego i wspólnego, tworzącego w aspekcie gospodarczym jedną całość, którego końcowym efektem, jest zrealizowanie wspólnego przedsięwzięcia".

* Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 8 lutego 2013 r., sygn. akt I SA/Po 148/13: "W zaistniałym sporze rację należy przyznać skarżącej Spółce, która twierdzi, że nie ma konieczności wystawiania faktury VAT w celu udokumentowania wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami umowy. (...) Sąd orzekający w niniejszym składzie podziela w pełni stanowisko utrwalone w orzecznictwie Sądów Administracyjnych, zgodnie z którym przy ustalaniu na gruncie art. 8 ust. 1 u.p.t.u. - jako przedmiotu opodatkowania - świadczenia usług o złożonym charakterze, jakie stanowią umowy o współpracy (kooperacyjne), należy uwzględniać podstawowy cel wynikający z takich porozumień gospodarczych, a nie dokonywać wyodrębniania na potrzeby podatkowe w sposób oderwany od ich sensu gospodarczego poszczególnych czynności służących realizacji tego celu (por. np. wyroki Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 kwietnia 2008 r., o sygn. akt I FSK 1788/07, z dnia 9 października 2008 r. o sygn. Akt I FSK291/08, z dnia 29 lutego 2012 r., o sygn. akt I FSK562/11 - dostępne na stronach internetowych http://orzeczenia.nsa.gov.pl)."

* Wyrok WSA w Poznaniu z dnia 23 kwietnia 2012 r., sygn. akt I SA/Po 880/11: "Co do podziału kosztów i przychodów przez lidera konsorcjum dokonywanego przy użyciu not obciążeniowych i uznaniowych brak jest podstaw, aby czynności te w opisanym stanie faktycznym zakwalifikować, czy to do dostaw towarów, czy to do świadczenia usług przez lidera na rzecz partnerów lub też odwrotnie. (...) Dychotomiczny podział czynności podlegających opodatkowaniu na dostawę towarów i świadczenie usług nie oznacza jednak, iż każde przesunięcie, czy rozliczenie określonych wartości ekonomicznych pomiędzy dwoma różnymi podmiotami może zostać uznane za świadczenie usług jeśli nie stanowi dostawy towarów. Należy bowiem zauważyć, iż rozliczenia pieniężne między uczestnikami wspólnego przedsięwzięcia w rozpatrywanym przypadku konsorcjum, jeśli równocześnie nie towarzyszy im świadczenie usługi, nie mogą być same przez się potraktowane jako czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Okolicznością, która w świetle art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT decyduje o opodatkowaniu jest odpłatność za świadczoną usługę, którą należy rozumieć jako wynagrodzenie należne za dane świadczenie. Jest ono najczęściej określane umową pomiędzy stronami transakcji i stanowi skutek określonego przysporzenia. Trudno zaś taką cechę przypisywać operacji księgowej dokonywanej przez lidera na rzecz partnerów konsorcjum, polegającej na proporcjonalnym obciążeniu ich kosztami stosownie do określonego udziału we wspólnym przedsięwzięciu lub proporcjonalnym przysporzeniu uzyskanym od zamawiającego przychodem".

* Wyroku WSA w Rzeszowie z dnia 2 listopada 2010 r., sygn. akt I SA/Rz 760/10: "Wzajemne rozliczenie z tytułu finansowania działalności lub podziału zysku dokonywane przez skarżącą uczelnie jako lidera a pozostałymi uczelniami biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 art. 8 ust. 1 ustawy nie stanowią dla skarżącej uczelni świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i nie podlegają opodatkowaniem podatkiem od towarów usług. Skoro w przedstawionym przez skarżącą uczelnię stanie faktycznym nie dochodzi do czynności podlegających opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług to w konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowania fakturą VAT lecz innym dokumentem księgowym np. notą księgową. Z art. 106 ust. 1 ustawy wynika bowiem że faktura VAT służy jedynie do dokumentowania transakcji objętych przepisami ustawy. W rozpoznawanej sprawie mamy do czynienia z czynnością, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a co zatem idzie nie mają zastosowania przepisy ustawy dotyczącej dokumentowania czynności."

* Interpretacja z dnia 14 stycznia 2014 r., sygn. ITPP2/443-1120/13/AP, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy: "Odnośnie kwestii opodatkowania wypracowanego zysku należy stwierdzić, że podział przychodów konsorcjum dokonywany przez Spółkę na rzecz konsorcjantów, stosownie do ich udziału określonego w umowie konsorcjum, nie stanowi ani dostawy towarów, ani świadczenia usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, a zatem nie podlega opodatkowaniu. Wobec tego, wypłat należnego spółce "I" udziału w wypracowanym zysku, Spółka nie powinna dokumentować fakturą VAT, lecz innym dokumentem księgowym (np. notą księgową)"

* Interpretacja z dnia 29 listopada 2013 r" sygn. ILPP2/443-885/11/13-S/EN, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu: "(...) podział przychodów i kosztów Konsorcjum pomiędzy Partnerów Konsorcjum stosownie do ich Udziałów, dokonywany przez Lidera Konsorcjum w formie not obciążeniowych i not uznaniowych, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VA1) zgodnie z ustawą o VAT. (...) brak jest podstaw do przyjęcia, aby Spółka (partner konsorcjum) zobligowana była w tych przypadkach do wystawiania faktur z uwagi na przepis art. 106 ust. 1 ustawy o VAT."

* Interpretacja z dnia 17 września 2013 r., sygn. ILPP4/443-230/13-4/ISN, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu: "Zainteresowany wskazał, że po odbiorze robót lider rozlicza usługę wystawiając dla niego noty zarówno uznaniowe jak i obciążeniowe-procentowo do uzyskanych przychodów konsorcjum, obciążeniowe - procentowo do poniesionych kosztów konsorcjum. Zdaniem tut. Organu, otrzymane noty nie dokumentują wzajemnych świadczeń między tymi podmiotami, które wypełniałyby znamiona świadczenia odrębnej czynności opodatkowanej w postaci odpłatnego świadczenia usług, zdefiniowanego w art. 8 ust. 1 ustawy. Stanowią one jedynie rozliczenie wykonanej usługi. Otrzymanie określonej kwoty pieniężnej nie stanowi także dostawy towarów, gdyż "pieniądze" nie mieszczą się w definicji "towaru", zawartej w art. 2 pkt 6 ustawy, zgodnie z którą przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że rozliczenia wewnętrzne dokonywane pomiędzy nim a liderem w przedmiotowej sprawie nie są wzajemnym świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 i art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy."

* Interpretacja z dnia 23 września 2010 r" sygn. IPPP1-443-699/10-3/PR, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: "od zapisów umowy zależy, czy członkowie konsorcjum świadczą usługi na rzecz lidera i mają obowiązek wystawić faktury VAT, czy usług tych nie świadczą i nie mają prawa wystawić faktur. Zauważyć trzeba, że umowy należy oceniać nie według nazwy, a według zapisów, które regulują wzajemne prawa i obowiązki stron umowy."

* Interpretacja dnia 22 czerwca 2010 r., sygn. IPPP3/443-292/10-2/MPe, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: "(...) wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Partnerami dotyczące przenoszenia Kosztów Konsorcjum jak również dokonywania podziału przychodów w ramach Konsorcjum, biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową".

* Interpretacja z dnia 30 marca 2010 r., sygn. IPPPI-443-57/10-4/AS, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: "wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Członkiem Konsorcjum nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową

* Interpretacja z dnia 31 lipca 2009 r., sygn. ILPP2/443-659/09-4/MN, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu: Jak wynika z powyższego, wzajemne rozliczenie pomiędzy stronami umowy konsorcjum nie jest odpłatnym świadczeniem usług, stanowi jedynie partycypowanie we wspólnie poniesionych kosztach. Czynność ta nie rodzi skutków w podatku od towarów i usług, a tym samym nie podlega fakturowaniu. Biorąc pod uwagę przytoczone unormowania stwierdzić należy, iż wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy Liderem a Partnerem konsorcjum nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji, czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT. Oznacza to, iż otrzymane przez Wnioskodawcę (Partnera) od Lidera środki stanowią wzajemne rozliczenia między stronami umowy konsorcjum i nie powinny być dokumentowane fakturą. W konsekwencji, Zainteresowany nie ma też obowiązku ewidencjonowania ich w rejestrze sprzedaży VAT."

* Interpretacje z dnia 29 maja 2009 r., sygn. ILPB1/415-485/09-4/IM oraz z dnia 25 maja 2009 r., nr ILPP2/443-292/0 9-5/EN, wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu: "Zatem poprawne będzie dokonywanie podziału zysku w ramach konsorcjum przy pomocy noty księgowej."

* Interpretacja z dnia 15 kwietnia 2009 r., sygn. IBPP1/443-97/09/AS, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach: "(...) W zakresie podatku od towarów i usług, podatek należny wynikający z faktur wystawianych przez lidera na rzecz E. (zamawiający) będzie rozliczany przez lidera. Lider będzie obniżał podatek należny o podatek naliczony wynikający z wystawianych na lidera faktur, w tym również z faktur wystawianych przez członków konsorcjum, związanych z realizacją usług w wykonaniu umowy konsorcjum. (...) biorąc pod uwagę unormowania art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, stwierdzić należy, iż wzajemne rozliczenia finansowe (tekst jedn.: dokonanie odpowiednich przeliczeń co do wartości przychodów i kosztów oraz przekazanie środków pieniężnych) pomiędzy liderem a partnerami konsorcjum nie stanowią dla Wnioskodawcy świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową."

* Interpretacja z dnia 22 stycznia 2009 r., sygn. IPPP2/443-1649/08-2/AS, wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie: "(...) wzajemne rozliczenia finansowe pomiędzy liderem, a partnerami konsorcjum nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. i ustawy o podatku od towarów i usług nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W konsekwencji czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą VAT, lecz innym dowodem księgowym np. notą księgową."

* Dodatkowo, Wnioskodawca wskazuje, że w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2015 r. (sygn. IPTPP3/4512-153/15-4/UNr), dotyczącej rozliczeń pomiędzy członkami konsorcjum (bankiem i pozostałymi agentami), działającego na zasadach analogicznych do Konsorcjum przedstawionego w niniejszym wniosku (w którym partnerzy wykonywali analogiczne czynności, lider pełnił podobne funkcje, a umowa konsorcjum w analogiczny sposób normowała relacje pomiędzy partnerami konsorcjum). Dyrektor Izby Skarbowej w całości podzielił stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym:

"Otrzymanie przez Wnioskodawcę (Partnera Konsorcjum) od Banku (Lidera Konsorcjum) odpowiedniej części wynagrodzenia uzyskanego przez Konsorcjum od ZU z tytułu wykonywania na rzecz ZU czynności agencyjnych powinno być dokumentowane odpowiednimi dokumentami księgowymi (np. noty obciążeniowe wystawiane przez Wnioskodawcę na Bank), innymi niż faktury VAT. Wystawianie faktur VAT w odniesieniu do wskazanych rozliczeń dokonywanych pomiędzy Bankiem a Wnioskodawcą, jako Partnerami Konsorcjum nie miałoby uzasadnienia w świetle obowiązujących przepisów Ustawy o VAT z tego względu, że w opisanym modelu Konsorcjum, Wnioskodawca nie świadczy żadnych usług na rzecz Banku (ale wspólnie z Bankiem i Agentami świadczy usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego bezpośrednio na rzecz ZU).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Zaznacza się także, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy - Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie natomiast powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Ponadto podkreślić należy, że powołane przez Wnioskodawcę wyroki Sądów są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych. Rozstrzygnięcia dokonane przez sądy są wiążące wyłącznie w sprawach, w których zostały wydane, a organy podatkowe nie są związane rozstrzygnięciami sądów w indywidualnych sprawach.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.