IPPP1/4512-1295/15-4/AŻ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613 z późn. zm.) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 18 grudnia 2015 r. (data wpływu 23 grudnia 2015 r.) uzupełnionym pismem z dnia 12 lutego 2016 r. (data wpływu 19 lutego 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 2 lutego 2016 r. (skutecznie doręczone 8 lutego 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania Wnioskodawcy w momencie likwidacji Spółki z o.o. majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy i odsetek od tych pożyczek oraz majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich - jest prawidłowe.

W dniu 23 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie uzupełniony pismem z dnia 12 lutego 2016 r. (data wpływu 19 lutego 2016 r.) będącym odpowiedzią na wezwanie tut. Organu z dnia 2 lutego 2016 r. (skutecznie doręczone 8 lutego 2016 r.) dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności przekazania Wnioskodawcy w momencie likwidacji Spółki z o.o. majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy i odsetek od tych pożyczek oraz majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca, będący spółką akcyjną prawa polskiego i zarazem czynnym podatnikiem VAT (dalej: Wnioskodawca), będzie udziałowcem spółki kapitałowej (spółki z ograniczoną odpowiedzialnością dalej: Spółka z o.o.) z siedzibą w Polsce. Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości, w wyniku zrealizowania zamierzeń biznesowych, Spółka z o.o. może zostać zlikwidowana. Przewiduje się przy tym, że na moment likwidacji w skład majątku Spółki z o.o. mogą wchodzić wierzytelności pieniężne wobec osób trzecich oraz samego Wnioskodawcy (przede wszystkim wierzytelności pożyczkowe - obejmujące kwoty główne i odsetki naliczone i niezapłacone do momentu likwidacji).

Wnioskodawca pragnie wskazać, że w odniesieniu do wierzytelności pożyczkowych (oraz odsetek) przysługujących Spółce z o.o. wobec niego w związku z likwidacją Spółki z o.o. nastąpi wygaśnięcie zobowiązań Wnioskodawcy wobec Spółki z o.o. z tytułu zaciągniętych pożyczek poprzez tzw. konfuzję (confusio) - instytucję prawa cywilnego, powodującą wygaśnięcie prawa podmiotowego (wierzytelności Spółki z o.o. wobec Wnioskodawcy) na skutek połączenia w tym samym podmiocie (Wnioskodawcy) prawa (wierzytelności Spółki z o.o. wobec Wnioskodawcy) i korelatywnie sprzężonego z nim obowiązku (zobowiązania Wnioskodawcy wobec Spółki z o.o.).

Wnioskodawca otrzyma wierzytelności w ramach likwidacji Spółki z o.o. we własnym imieniu, na własne ryzyko, na własny rachunek i będzie mógł następnie we własnym imieniu dochodzić takich wierzytelności (w odniesieniu do wierzytelności względem podmiotów trzecich, tj. innych niż wygasających w drodze konfuzji).

W związku z nabyciem wierzytelności w okolicznościach wskazanych powyżej Wnioskodawca nie otrzyma jakiegokolwiek dodatkowego przysporzenia majątkowego (wynagrodzenia, prowizji, premii). Jednocześnie wartość nabywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności nie będzie skalkulowana tak, aby zawierała wynagrodzenie. Wnioskodawca, jako udziałowiec likwidowanej Spółki z o.o. nie będzie również zobowiązany wobec niej do jakichkolwiek czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności.

Przewiduje się, że wartość wierzytelności w Spółce z o.o. będzie odpowiadała wartości wierzytelności w momencie przejęcia majątku likwidacyjnego przez Wnioskodawcę, w szczególności w odniesieniu do wierzytelności pożyczkowych wartości przejęta odpowiadała będzie wartości nominalnej pożyczek wraz z naliczonymi odsetkami.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że nie może wykluczyć, że w odniesieniu do otrzymywanych wierzytelności osób trzecich wystąpi zwiększone ryzyko niewypłacalności dłużników. Wnioskodawca wskazał także, że wierzytelności wydawane mogą stanowić zarówno wierzytelności wymagalne jak i niewymagalne. Wnioskodawca wskazał także, że przewiduje, że wartość wierzytelności w Spółce z o.o. będzie odpowiadała wartości wierzytelności w momencie przejęcia majątku likwidacyjnego. W sytuacji, w której przedmiot wierzytelności stanowią pożyczki, wartość przejęta odpowiadała będzie zatem wartości nominalnej pożyczki wraz z naliczonymi odsetkami. Wnioskodawca otrzyma przedmiotową wierzytelność w ramach likwidacji Spółki z o.o., w której będzie wspólnikiem - nie nastąpi więc sprzedaż tej wierzytelności w rozumieniu regulacji prawa cywilnego. Otrzymane przez Wnioskodawcę wierzytelności wobec osób trzecich nie będzie się w żadnym stopniu wiązało z otrzymaniem "umówionej ceny sprzedaży" tych wierzytelności, gdyż będzie ono następowało w ramach procesu likwidacji Spółki z o.o., tj. będzie jedynie wypełnieniem odpowiednich w tym zakresie postanowień umowy spółki/wypełnienia norm wynikających z przepisów k.s.h. Nie następują w tym przypadku tak jak w umowach sprzedaży świadczenia wzajemne, gdzie jedna ze stron sprzedaje wierzytelność, a druga płaci za to środki pieniężne. Wnioskodawca jako wspólnik likwidowanej Spółki z o.o. będzie zobowiązany wobec Spółki do jakichkolwiek czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności (np. egzekwowania wierzytelności) i w zamian za to otrzymywać wynagrodzenie. Tym samym Wnioskodawca nie będzie miał możliwości "zmiany ceny" w zależności od tego czy wspólnik likwidowanej spółki otrzyma środki pieniężne od podmiotów trzecich w wyniku spłaty wierzytelności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy w momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy i odsetek od tych pożyczek będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

2. Czy w momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

UZASADNIENIE stanowiska Spółki

Ad. 1

W momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek jemu udzielonych i odsetek od tych pożyczek nie będzie podlegać po stronie tegoż Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030 z późn. zm., dalej: "k.s.h."), zasadniczo w wyniku przeprowadzenia likwidacji spółki spłaca się zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych, pozostały majątek dzieli się zaś między udziałowców stosownie do postanowień umowy spółki lub przepisów ustawy.

Jak zostało przedstawione w opisie zdarzenia przyszłego przewiduje się, że w ramach likwidacji Spółki z o.o. dojdzie do nabycia przez Wnioskodawcę majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy i odsetek od tych pożyczek.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: "ustawa o VAT") opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei z art. 7 ust. 1 ustawy VAT wynika, iż: "przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Zgodnie zaś z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, ilekroć w przepisach ustawy mówi się o towarach "rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii".

W świetle powyższego uznać należy, że nabycie majątku likwidacyjnego przez Wnioskodawcę w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek nie mieści się w definicji odpłatnej dostawy towarów i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W takiej sytuacji należy zatem rozważyć, czy nabycie przez Wnioskodawcę majątku likwidacyjnego Spółki z o.o. w postaci wierzytelności pożyczkowych spełnia przesłanki przemawiające za uznaniem tej czynności za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, "przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W opinii Wnioskodawcy, czynność polegająca na nabyciu przez niego wierzytelności w efekcie likwidacji Spółki z o.o. nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Wynika to z faktu, że w takim przypadku nie mamy po stronie nabywcy wierzytelności (Wnioskodawcy) do czynienia ze świadczeniem usługi, gdyż nie można twierdzić, że nabywca zobowiązuje się do ściągnięcia długu w zamian za wynagrodzenie. Jak wskazano bowiem w opisie zdarzenia przyszłego, jest to bowiem dług samego Wnioskodawcy, który to dług wygaśnie w wyniku tzw. konfuzji, na skutek nabycia przez dłużnika wierzytelności wobec samego siebie. W konsekwencji nabycie wierzytelności własnej w toku likwidacji Spółki z o.o. nie będzie spełniać definicji usługi opodatkowanej w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT.

W analizowanym zdarzeniu przyszłym nie zajdzie zatem czynność zbywania/nabywania wierzytelności za wynagrodzeniem i kolejno dochodzenie tych wierzytelności przez nabywcę od dłużnika. W przedstawionym zdarzeniu przyszłym na nabywcę (Wnioskodawcę) przejdą, bowiem wierzytelności, z tytułu których jest on zobowiązany jako dłużnik. W konsekwencji wierzytelności te wygasną z mocy prawa w wyniku tzw. konfuzji. Czynność taka nie spełni więc w żadnym stopniu definicji czynności opodatkowanej.

Ad. 2

W momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich nie będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z przepisami k.s.h., zasadniczo w wyniku przeprowadzenia likwidacji spółki spłaca się zobowiązania spółki oraz pozostawia się odpowiednie kwoty na pokrycie zobowiązań niewymagalnych lub spornych, pozostały majątek dzieli się zaś między wspólników stosownie do postanowień umowy spółki lub przepisów ustawy.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej: "ustawa o VAT") opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z kolei z art. 7 ust. 1 ustawy VAT wynika, iż: "przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Zgodnie zaś z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, ilekroć w przepisach ustawy mówi się o towarach "rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii".

W świetle powyższego uznać należy, że przekazanie majątku likwidacyjnego przez Spółkę z o.o. w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich nie mieści się w definicji odpłatnej dostawy towarów i w związku z tym nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

W takiej sytuacji należy zatem rozważyć, czy nabycie przez Wnioskodawcę majątku likwidacyjnego Spółki z o.o. w postaci wierzytelności pieniężnych spełnia przesłanki przemawiające za uznaniem tej czynności za odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy VAT.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy VAT, "przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Przy czym dla opodatkowania danej czynności kluczowe jest również, aby dana osoba, działała w tym wypadku w charakterze podatnika.

W orzecznictwie jednolicie przyjęto, iż nabycie wierzytelności może być w określonych okolicznościach traktowane jako świadczenie usług (np. wyrok ETS z dnia 26 czerwca 2003 r., C-305/01 w sprawie MKG - Kraftfahrzeuge-Factoring GmbH oraz wyroku ETS z dnia 27 października 2011 r., C-93/10 w sprawie Finanzamt Essen-NordOst przeciwko GFKL Financial Services AG, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 16 lutego 2010 r. sygn. akt I FSK 2104/08: "(...) sprzedaż wierzytelności własnej nie jest usługą, ale usługą jest jej nabycie. Rozpatrując bowiem instytucję obrotu wierzytelnościami w odniesieniu do pojęcia "usługi", nacisk położony jest na jej zakup, a nie sprzedaż. W tym przypadku usługę świadczy nabywca wierzytelności, a jej beneficjentem jest sprzedawca". Podobne stanowisko zajął Wojewódzki Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 18 sierpnia 2010 r., sygn. I SA/Po 282/10.

Stanowisko to (w zakresie zbycia wierzytelności) powszechnie potwierdza Minister Finansów w wydawanych interpretacjach indywidualnych, np. jak wskazał Dyrektor izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 22 marca 2011 r., sygn. IPPP2/443-969/10-2/KG: "W przypadku cesji wierzytelności własnych o świadczeniu usług można mówić jedynie w odniesieniu do nabywcy tych wierzytelności. Przeniesienie wierzytelności w formie cesji wierzytelności (przelewu wierzytelności) na osobę trzecią najczęściej może mieć miejsce w sytuacji, gdy wierzyciel ma kłopoty z uzyskaniem od dłużnika zapłaty za sprzedane towary lub usługi (...) Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż transakcja, której przedmiotem jest zbycie wierzytelności własnych nie stanowi dostawy towarów ani odpłatnego świadczenia usługi w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Pozostaje ona zatem poza zakresem opodatkowania podatkiem VAT".

Jak jednak wskazuje Minister Finansów w wydawanych interpretacjach indywidualnych warunkiem uznania nabycia wierzytelności za świadczenie usług podlegające opodatkowaniu jest wystąpienie wynagrodzenia (odpłatności) czyli wartość uiszczanego wynagrodzenia w zamian za nabycie musi być niższa od wartości rynkowej wierzytelności. Np. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z dnia 11 kwietnia 2013 r., sygn. IPTPP2/443-1052/12-6/AW: "Jeśli więc ustalona przez strony umowy (Wnioskodawcę i zbywcę wierzytelności) cena wierzytelności jest niższa od jej wartości nominalnej i jednocześnie różnica między wartością nominalną tej wierzytelności, a ceną jej sprzedaży - jak wskazał Wnioskodawca - odzwierciedla rzeczywistą ekonomiczną wartość owych wierzytelności w dacie nabycia, nie możemy mówić o odpłatnym świadczeniu usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług".

Analogiczne stanowisko w zakresie opodatkowania aportu wierzytelności po stronie spółki otrzymującej aport zajął Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi w interpretacji indywidualnej z 7 stycznia 2013 r., sygn. IPTPP2/443-864/12-2/AW.

Odnosząc powyższe na przedmiot zapytania tj. opodatkowania nabycia przez Wnioskodawcę wierzytelności pieniężnych (z tytułu udzielonych pożyczek czy z tytułu sprzedaży zrealizowanej przed likwidacją spółki) należy wskazać, iż Wnioskodawca nabywając takie wierzytelności nie działa w charakterze podatnika. Nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT przez Wnioskodawcę będącego osobą fizyczną nabycie wierzytelności o zapłatę (zwrot środków pieniężnych) przez podmioty będące dłużnikami likwidowanej spółki. Wnioskodawca podkreśla, iż nie zamierza prowadzić dalszej działalności w zakresie związanej z tymi wierzytelnościami, a jedynie uzyskać środki pieniężne z nich jako przysługujący mu majątek spółki likwidowanej.

Nie sposób również uznać, iż w niniejszej sprawie nabycie wierzytelności o zapłatę przez Wnioskodawcę stanowi świadczenie usług. Brak jest bowiem elementu świadczenia - pozytywnej korzyści odnoszonej przez usługobiorcę. Czynność wydania majątku likwidacyjnego jest czynnością techniczną. Spółka z o.o. nie uzyskuje korzyści polegającej na zwolnieniu z ciężaru egzekwowania wierzytelności, a jedynie wydaje majątek w związku z postępowaniem likwidacyjnym.

Brak pozytywnego świadczenia wiązałby się również z faktem gdyby brak było na moment likwidacji różnicy pomiędzy wartością wierzytelności a wynagrodzeniem, rozumianym jako niższa wartość zapłaty. Nie sposób bowiem przyjąć, iż występuje różnica w wartości wydawanych wierzytelności, a ich wartością dla celów likwidacji (która ta wartość miałaby być przyjęta jako będące wynagrodzeniem dyskonto).

Stąd, w momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich nie będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zatem przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Czynność podlega opodatkowaniu wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Zatem usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument (beneficjent), odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść. Na świadczenie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Definicja "świadczenia usług" ma charakter dopełniający definicję "dostawy towarów" i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z pojęcia usługi wyłączone jest takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, które stanowi dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z kolei stosownie do ust. 2 tego artykułu, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zasady i tryb rozwiązania i likwidacji spółki z o.o. regulują przepisy ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1030, z późn. zm.), zwany dalej k.s.h. Postępowanie likwidacyjne prowadzone w celu rozwiązania spółki z przyczyn wskazanych w ustawie kodeks spółek handlowych ma na celu uregulowanie stosunków majątkowych spółki wobec jej wspólników i wierzycieli oraz doprowadzić do ostatecznego wykreślenia spółki z rejestru i zakończenia jej bytu prawnego.

Zgodnie z art. 270 k.s.h., rozwiązanie spółki powodują:

Artykuł 271 k.s.h wskazuje, że sąd może wyrokiem orzec rozwiązanie spółki:

Przepis art. 272. wskazuje, że rozwiązanie spółki następuje po przeprowadzeniu likwidacji, z chwilą wykreślenia spółki z rejestru.

Likwidatorami są członkowie zarządu, chyba że umowa spółki lub uchwała wspólników stanowi inaczej (art. 276 § 1 k.s.h.).

Likwidatorzy powinni ogłosić o rozwiązaniu spółki i otwarciu likwidacji, wzywając wierzycieli do zgłoszenia ich wierzytelności w terminie trzech miesięcy od dnia tego ogłoszenia art. 279.

Likwidatorzy powinni zakończyć interesy bieżące spółki, ściągnąć wierzytelności, wypełnić zobowiązania i upłynnić majątek spółki (czynności likwidacyjne). Nowe interesy mogą wszczynać tylko wówczas, gdy to jest potrzebne do ukończenia spraw w toku. Nieruchomości mogą być zbywane w drodze publicznej licytacji, a z wolnej ręki - jedynie na mocy uchwały wspólników i po cenie nie niższej od uchwalonej przez wspólników art. 282 § 1 k.s.h.

Artykuł 286 § 1 k.s.h. Podział między wspólników majątku pozostałego po zaspokojeniu lub zabezpieczeniu wierzycieli nie może nastąpić przed upływem sześciu miesięcy od daty ogłoszenia o otwarciu likwidacji i wezwaniu wierzycieli. § 2 mówi, że majątek, o którym mowa w § 1, dzieli się między wspólników w stosunku do ich udziałów. Natomiast § 3 mówi, że umowa spółki może określać inne zasady podziału majątku.

Przepis art. 287 § 1 k.s.h. mówi, że wierzyciele spółki, którzy nie zgłosili swoich roszczeń we właściwym terminie ani nie byli spółce znani, mogą żądać zaspokojenia swoich należności z majątku spółki jeszcze niepodzielonego. § 2 tejże ustawy mówi, że wspólnicy, którzy po upływie terminu określonego w art. 286 § 1 otrzymali w dobrej wierze przypadającą na nich część majątku spółki, nie są obowiązani do jej zwrotu w celu pokrycia należności wierzycieli.

W tym miejscu należy wskazać, że wierzytelność jest prawem majątkowym, które może być przedmiotem obrotu gospodarczego. Instytucja przelewu wierzytelności została uregulowana w przepisach art. 509-518 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121, z późn. zm.).

Zgodnie z treścią art. 509 § 1 tej ustawy, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania.

W myśl § 2 cytowanego artykułu, wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Jak stanowi art. 510 § 1 tej ustawy, umowa sprzedaży, zamiany, darowizny lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia wierzytelności przenosi wierzytelność na nabywcę, chyba, że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły.

Zatem wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

Przeniesienie praw do wierzytelności jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu cyt. wyżej art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca jest spółką akcyjną prawa polskiego i zarazem czynnym podatnikiem VAT. Wnioskodawca będzie udziałowcem spółki kapitałowej z siedzibą w Polsce. Wnioskodawca nie wyklucza, że w przyszłości w wyniku zrealizowania zamierzeń biznesowych Spółka z o.o. może zostać zlikwidowana. Na moment likwidacji w skład majątku Spółki z o.o. mogą wchodzić wierzytelności pieniężne wobec osób trzecich oraz samego Wnioskodawcy czyli przede wszystkim wierzytelności pożyczkowe - obejmujące kwoty główne i odsetki naliczone i niezapłacone do momentu likwidacji. W odniesieniu do wierzytelności pożyczkowych przysługujących Spółce z o.o. wobec Wnioskodawcy w związku z likwidacją Spółki z o.o. nastąpi wygaśnięcie zobowiązań Wnioskodawcy wobec Spółki z o.o. z tytułu zaciągniętych pożyczek poprzez tzw. konfuzję. Wnioskodawca otrzyma wierzytelności w ramach likwidacji Spółki z o.o. we własnym imieniu, na własne ryzyko, na własny rachunek i będzie mógł następnie we własnym imieniu dochodzić takich wierzytelności. W związku z nabyciem wierzytelności Wnioskodawca nie otrzyma jakiegokolwiek dodatkowego przysporzenia majątkowego. Wartość nabywanych przez Wnioskodawcę wierzytelności nie będzie skalkulowana tak, aby zawierała wynagrodzenie. Wnioskodawca jako udziałowiec likwidowanej Spółki z o.o. nie będzie również zobowiązany wobec niej do jakichkolwiek czynności zmierzających do wyegzekwowania nabytych wierzytelności. Wartość wierzytelności w Spółce z o.o. będzie odpowiadała wartości wierzytelności w momencie przejęcia majątku likwidacyjnego przez Wnioskodawcę, w szczególności w odniesieniu si wierzytelności pożyczkowych wartość przejęta odpowiadała będzie wartości nominalnej pożyczek wraz z naliczonymi odsetkami.

W analizowanej sprawie wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą określenia czy w momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek udzielonych Wnioskodawcy i odsetek od tych pożyczek będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Ustosunkowując się do powyższej kwestii w pierwszej kolejności należy wskazać, że wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest więc prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela i stanowi wykonanie przez niego przysługującego mu prawa własności.

W przedstawionym we wniosku zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia z sytuacją, w której na moment likwidacji majątku Spółki z o.o. mogą wchodzić wierzytelności pieniężne wobec samego Wnioskodawcy. Tym samym Wnioskodawca nabędzie własny dług, co oznacza, że stanie się równocześnie dłużnikiem i wierzycielem a zatem dojdzie do tzw. konfuzji, której skutkiem jest wygaśnięcie zobowiązania.

Mając powyższe na uwadze w konfrontacji z powołanymi przepisami prawa stwierdzić należy, że czynność nabycia przez dłużnika własnej wierzytelności nie stanowi dostawy towaru, gdyż wierzytelność stanowi prawo majątkowe, które nie mieści się w dyspozycji art. 2 pkt 6 ustawy, określającego co należy rozumieć na potrzeby podatku od towarów i usług, pod pojęciem towaru. Nabycie własnych wierzytelności nie stanowi również świadczenia usługi, ponieważ jest ono jedynie przejawem wykonania prawa własności w stosunku do wierzytelności powstałej z innego tytułu (dostawy towaru lub świadczenia usługi).

Zatem przeniesienie wierzytelności na Wnioskodawcę, w stosunku do których jest on zobowiązany jako dłużnik, nie stanowi czynności, o których mowa w art. 7 i art. 8 ustawy.

Podsumowując, czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego, w postaci wierzytelności z tytułu pożyczek i odsetek, nie stanowi ani dostawy towarów (wierzytelność nie jest towarem w rozumieniu ustawy), ani świadczenia usług, w konsekwencji pozostaje poza zakresem opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu z kolei do czynności nabycia majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich należy zauważyć, że przeniesienie wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku nabywcy wierzytelności jest skutkiem rozporządzenia tą wierzytelnością przez dotychczasowego wierzyciela (tu: rozporządzenie to jest konsekwencją wydania majątku podmiotu, który ulega likwidacji) i nie stanowi czynności, o których mowa w art. 7 i 8 ustawy. Takie wydanie wierzytelności stanowi wyłącznie element koniecznego działania związanego z likwidacją/ustaniem bytu prawnego podmiotu wydającego tę wierzytelność. Wnioskodawca nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek cudzą wierzytelność w ramach wydania majątku likwidacyjnego przez Spółkę z o.o. wejdzie w miejsce dotychczasowego wierzyciela. W związku z likwidacją tej Spółki, ustanie jej byt prawny. Wnioskodawca nie będzie świadczyć na rzecz likwidowanej Spółki żadnych usług. W ramach wydania wierzytelności Wnioskodawca nie będzie zobowiązywał się do jakichkolwiek innych działań, np. polegających na ściąganiu długu na rzecz Spółki, a wydanie wierzytelności będzie wyłącznie formą wywiązania się z obowiązku wydania majątku likwidacyjnego likwidowanego podmiotu i nie będzie stanowiło podstaw do jakichkolwiek dalszych działań na rzecz Spółki z o.o., która wraz z wydaniem tych wierzytelności przestanie istnieć jako odrębny byt prawny. Nie można więc uznać, że dochodzi w tym momencie do świadczenia jakiejkolwiek usługi, wobec braku drugiego podmiotu, tj. usługobiorcy i wiążącej strony umowy o wykonanie usługi i przewidującej wynagrodzenie za tę usługę.

Tym samym w momencie likwidacji Spółki z o.o. czynność przekazania Wnioskodawcy majątku likwidacyjnego w postaci wierzytelności pieniężnych względem osób trzecich nie będzie podlegać po stronie Wnioskodawcy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.