IPPP1/4512-1252/15-2/IGo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku, który wpłynął do tut. Organu w dniu 14 grudnia 2015 r., o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa w zawieraniu umów IKE i IKZE - jest prawidłowe.

W dniu 14 grudnia 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa w zawieraniu umów IKE i IKZE.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Głównym przedmiotem działalności gospodarczej X S.A. (dalej jako Wnioskodawca lub Spółka) jest świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego i agenta transferowego, odpowiednio dla towarzystwa ubezpieczeń na życie oraz otwartego funduszu emerytalnego zarządzanego przez powszechne towarzystwo emerytalne. Dodatkowo, Wnioskodawca zawarł umowę (dalej Umowa) z jednym z Dobrowolnych Funduszy Emerytalnych (dalej jako DFE) w zakresie świadczenia usług pośrednictwa w zawieraniu umów o prowadzenie Indywidualnego Konta Zabezpieczenia Emerytalnego (dalej IKZE) i Indywidualnego Konta Emerytalnego (dalej IKE).

Zasady dotyczące IKE i IKZE uregulowane są w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego, (Dz. U. z 2014 r. poz. 1147 z późn. zm., dalej Ustawa o IKE i IKZE).

Zgodnie z art. 1 pkt 1 i 1a Ustawy o IKE i IKZE, IKE i IKZE to wyodrębnione rachunki m.in. w dobrowolnym funduszu emerytalnym, prowadzone na zasadach określonych ustawą, a w zakresie w niej nieuregulowanym - na zasadach określonych w przepisach właściwych dla tych rachunków i rejestrów, służące gromadzeniu oszczędności przez oszczędzających.

Zgodnie z zawartą Umową, Wnioskodawca będzie podejmował czynności zmierzające do zawarcia przez Klientów umowy z DFE o prowadzenie IKZE lub IKE. Usługa pośrednictwa będzie świadczona za pośrednictwem osób fizycznych, współpracujących z Wnioskodawcą na podstawie umów o współpracę, zawartych w ramach prowadzonych przez nich działalności gospodarczych.

Z tytułu wykonywania czynności na rzecz Dobrowolnego Funduszu Emerytalnego, Wnioskodawcy będzie przysługiwało wynagrodzenie prowizyjne, uzależnione od liczby umów IKZE lub IKE, do zawarcia których doprowadził Wnioskodawca.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy usługa pośrednictwa w zawieraniu umów IKE i IKZE, którą Wnioskodawca świadczy na rzecz Dobrowolnego Funduszu Emerytalnego, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W opinii Wnioskodawcy świadczone przez niego, na rzecz DFE, usługi pośrednictwa w zakresie zawierania umów o prowadzenie IKE lub IKZE, korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na mocy art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm., dalej UoVAT).

Swoje stanowisko Wnioskodawca opiera na następującym rozumieniu przepisów UoVAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 UoVAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 41 ust. 1 UoVAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2 -12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie na podstawie obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Przepisy UoVAT oraz przepisy wykonawcze do ustawy przewidują jednocześnie szereg stawek obniżonych oraz zwolnień z opodatkowania.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 40 UoVAT, zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

W opinii Wnioskodawcy powyższy przepis należy rozumieć w ten sposób, że zwolnienie z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, transakcji w zakresie depozytów ma szersze znaczenie niż jedynie prowadzenie kont depozytowych, która to czynność mieści się w ramach usług prowadzenia rachunków pieniężnych. Zgodnie z wykładnią językową (sjp.pwn.pl) depozyt oznacza "pieniądze oddane na przechowania na warunkach określonych w umowie".

Zgodnie z ustawą z dnia 28 sierpnia 1997 r. o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 34, poz. 189 z późn. zm" dalej również: "ustawa o funduszach emerytalnych") przedmiotem działalności dobrowolnego funduszu jest m.in. prowadzenie IKE i IKZE.

Jak już zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, IKZE i IKE stanowią wyodrębnione rachunki w dobrowolnym funduszu emerytalnym. DFE przyjmuje od Klientów wpłaty pieniężne oraz gromadzi oszczędności na IKZE bądź IKE członka funduszu (oszczędzającego). Wypłata dokonywana jest jednorazowo albo ratalnie na rzecz oszczędzającego, po spełnieniu określonych warunków, albo na rzecz osób uprawnionych, w przypadku śmierci oszczędzającego. Zgodnie z powyższym, istotą działalności DFE jest przyjmowanie wkładów pieniężnych od oszczędzających, które są rejestrowane na koncie IKE bądź IKZE, a ich wypłata następuje w ustawowo/umownie określonych terminach. Powyższe wskazuje, iż na mocy ustawy o funduszach emerytalnych oraz ustawy o IKE i IKZE, DFE jest uprawniony do świadczenia usług, które mieszczą się w zakresie przedmiotowym usług w zakresie depozytów środków pieniężnych.

Za zaklasyfikowaniem umów o prowadzenie IKE i IKZE jako usług w zakresie depozytów przemawia definicja depozytów finansowych proponowana przez Komisję Europejską we wniosku Rozporządzenie Rady ustanawiające przepisy wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej w odniesieniu do opodatkowania usług ubezpieczeniowych i finansowych Bruksela, dnia 28 listopada 2007 KOM (2007) 746 wersja ostateczna (dokument 52007PC0746 na stronie internetowej Eur-lex). W świetle tego dokumentu, definicja "depozyty finansowe" obejmują co najmniej następujące kategorie:

Z uwagi na fakt, że Wnioskodawca, na podstawie zawartej z DFE Umowy, będzie pośredniczył w zawieraniu umów o prowadzenie IKE bądź IKZE, warunkiem koniecznym do objęcia świadczonych przez niego usług zwolnieniem z VAT jest zakwalifikowanie ich do usług pośrednictwa w świadczeniu usług związanych z depozytami, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 40 UoVAT.

Ani UoVAT ani Dyrektywa 2006/112/We Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu od wartości dodanej (Dz. U.UE.L2006.347.I z dnia 11 grudnia 2006., dalej również: "dyrektywa VAT") nie zawiera definicji usług pośrednictwa. W celu określenia jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa finansowego, należy zatem oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej orzecznictwem TSUE. Zgodnie ze słownikiem języka polskiego (sjp.pwn.pl) pośredniczyć oznacza "działalność osoby trzeciej mającej na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron" a także "kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwienie kontaktu uczestnikom rynku pracy". Z wykładni językowej wynika, że "pośrednictwo" jest umową, w której jedna strona zobowiązuje się wobec drugiej doprowadzić do sposobności zawarcia umowy lub pośredniczyć przy zawieraniu takiej umowy.

Do podobnych wniosków prowadzi też analiza orzecznictwa TSUE w odniesieniu do usług pośrednictwa. W szczególności wskazać tu można sprawy C-472/03 czy C-453/05. W wskazanych sprawach TSUE podkreślił, że celem działalności pośrednika jest po pierwsze, uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, po drugie działalność ta nie może ograniczać się do zobowiązania do wykonania wyłącznie części czynności faktycznych związanych z umową. Stąd nie stanowią czynności pośrednictwa, czynności, które nie prowadzą bezpośrednio do zawarcia umowy, a jedynie mają wspierać w wykonywaniu działalności np. prowadzenie rejestru umów. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy z stosunek umowny z osobą trzecią. Cechą charakterystyczną pośrednictwa, odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, iż bezpośrednią przyczyną zawarcia umowy są działania pośrednika. Zgodnie z powyższym, usługi, których istotą jest doprowadzenie do zawarcia umowy obejmującej produkty finansowe powinny być traktowane, jako usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Podobne stanowisko zajmują także polskie organy podatkowe. Zgodnie z prezentowanym przez nich stanowiskiem, czynności polegające na pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia oraz zawieranie umów ubezpieczenia stanowią usługi pośrednictwa do usług ubezpieczeniowych (tak np. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z dnia 27 sierpnia 2012 r. sygn. IBPP2/443-470/12/IK).

Mając powyższe na uwadze, w opinii Wnioskodawcy, świadczone przez niego na rzecz DFE usługi pośrednictwa w zawieraniu umów o prowadzenie IKE i IKZE korzystają ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 UoVAT.

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że stanowisko zbieżne z tym, które zostało zaprezentowane powyżej, zajął Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego wydanej w dniu 10 czerwca 2013 r. (sygn. IPPP1/443-427/13-2/AW).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.