IPPP1/4512-1136/15-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613) oraz § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 6 listopada 2015 r. (data wpływu 9 listopada 2015 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania czynności wniesienia aportem do spółki z o.o. nieruchomości gruntowych - jest prawidłowe.

W dniu 9 listopada 2015 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie podstawy opodatkowania czynności wniesienia aportem do spółki z o.o. nieruchomości gruntowych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenia przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, podatnikiem podatku od towarów i usług zarejestrowanym jako podatnik VAT "czynny" (dalej: "Wnioskodawca"). Wnioskodawca rozważa wniesienie udziału w prawie własności niezabudowanej nieruchomości gruntowej tytułem wkładu niepieniężnego (dalej: "Wkład Niepieniężny") do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego (dalej: "Sp. z o.o."). Nieruchomość stanowi teren budowlany w rozumieniu art. 2 pkt 33 ustawy o VAT.

W związku z wniesieniem Wkładu Niepieniężnego do Sp. z o.o. Wnioskodawca obejmie udziały w Sp. z o.o. Objęcie udziałów Sp. z o.o. przez Wnioskodawcę nastąpi powyżej ich wartości nominalnej, czyli Wnioskodawca obejmie udziały o wartości nominalnej niższej niż ich wartość emisyjna. Różnica pomiędzy wartością emisyjną a wartością nominalną, stanowiąca tzw. agio, zostanie przekazana na kapitał zapasowy Sp. z o.o.

Wartość rynkowa Wkładu niepieniężnego będzie równa wartości emisyjnej udziałów Sp. z o.o.

Przy analizie przedstawionego zdarzenia przyszłego należy założyć, że Wnioskodawca dokonując wniesienia aportu Nieruchomości, będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy w przedstawionym zdarzeniu przyszłym podstawą opodatkowania podatkiem VAT w przypadku wniesienia Wkładu Niepieniężnego do Sp. z o.o., z wykorzystaniem instytucji tzw. agio, będzie wartość nominalna obejmowanych udziałów w Sp. z o.o., pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym podstawą opodatkowania podatkiem VAT w przypadku wniesienia Wkładu Niepieniężnego do Sp. z o.o., z wykorzystaniem instytucji tzw. agio, będzie wartość nominalna obejmowanych udziałów w Sp. z o.o., pomniejszona o kwotę należnego podatku VAT.

1. Wniesienie do Sp. z o.o. Wkładu Niepieniężnego w postaci nieruchomości jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (podatkiem VAT), podlegają (...) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie przepisem art. 7 ust. 1 ustawy o VAT "Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel". Z kolei, zgodnie z przepisem art. 2 pkt 6 ustawy o VAT pod pojęciem towarów rozumie się "rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii".

Nie ulega wątpliwości, iż Nieruchomość jest towarem w rozumieniu przepisów o VAT, zaś ich wniesienie tytułem Wkładu Niepieniężnego skutkuje przeniesieniem prawa do rozporządzania tymi Nieruchomościami, tym samym w przedmiotowym zdarzeniu przyszłym mamy do czynienia z dostawą towarów.

Jednocześnie zakładamy, że Współwłaściciel dokona tej czynności występując w charakterze podatnika VAT w związku z tą transakcją.

2. Podstawa opodatkowania VAT dla czynności podlegającej VAT w postaci wniesienia Wkładu Niepieniężnego.

Na wstępie należy wskazać, iż przepisy ustawy o VAT nie określają szczególnych zasad ustalania podstawy opodatkowania podatkiem VAT dla czynności wkładu niepieniężnego do spółki. Zdaniem Wnioskodawcy zastosowanie będą znajdą tutaj ogólne zasady w zakresie określenia podstawy opodatkowania, określone w przepisach art. 29a ust. 1 ustawy o VAT. Jak wskazano bowiem w pkt 1 wniesienie Wkładu Niepieniężnego do Sp. z o.o. będzie stanowiło czynność podlegającą opodatkowaniu VAT.

Zgodnie z przepisem art. 29a ust. 1 ustawy o VAT: "podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika".

Jednocześnie należy zauważyć, że w ramach nowelizacji nie wprowadzono do art. 29a ustawy o VAT (obowiązującego od dnia 1 stycznia 2014 r.) odpowiednika obowiązującego do dnia 31 grudnia 2013 r. przepisu art. 29 ust. 9 ustawy o VAT, określającego podstawę opodatkowania w oparciu o wartość rynkową dla czynności, dla których nie ustalono ceny. Przedmiotowy brak stanowi zatem potwierdzenie, iż w analizowanej sprawie należy zastosować zasadę ogólną wyrażoną w ww. art. 29a ust. 1 ustawy o N/AT. W rezultacie, zdaniem Wnioskodawcy, w celu kalkulacji podstawy opodatkowania nie ma podstaw do odwoływania się do wartości rynkowej przedmiotu Wkładu Niepieniężnego.

W konsekwencji, za podstawę opodatkowania należy uznać wszystko, co stanowi zapłatę (co jednak jak wskazano powyżej nie powinno być utożsamiane z wartością rynkową przedmiotu Wkładu Niepieniężnego). Przy czym, zgodnie z przepisem art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy VAT: "podstawa opodatkowania obejmuje (...) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku".

Ponadto, należy wskazać, że z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wynika, że zapłata musi być wyrażalna w formie pieniężnej, choć niekoniecznie w jednostkach pieniężnych (może to być np. świadczenie usługi lub dostawa towarów). Podstawą opodatkowania jest zapłata faktycznie otrzymana (którą ma otrzymać podatnik), a nie wartość oszacowana według obiektywnych kryteriów (m.in. wyroki w sprawie C-33/93 czy C-154/80).

Mając na uwadze powyższe, należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania dla czynności wniesienia Wkładu Niepieniężnego (aportu) do Sp. z o.o. w zamian za objęcie udziałów Sp. z o.o. będzie - zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT w zw. z art. 29a ust. 6 tej ustawy - wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca otrzyma od Sp. z o.o. z tytułu wniesienia Wkładu Niepieniężnego, pomniejszone o kwotę podatku VAT. Wnioskodawca określając podstawę opodatkowania powinien zatem ustalić ją w oparciu o kwotę równą sumie wartości nominalnej objętych udziałów Sp. z o.o. pomniejszoną o kwotę należnego podatku VAT.

Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w Postanowieniu Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 marca 2014 r. (I FPS 6/13), w którym NSA stwierdził m.in., iż z przepisów ustawy o VAT obowiązujących od 1 stycznia 2014 r. jasno wynika, iż w wypadku aportu podstawą opodatkowania jest wartość nominalna wydanych udziałów (akcji). W przedmiotowym postanowieniu NSA wyjaśnił, iż obowiązujące do dnia 31 grudnia 2013 r. przepisy odwołujące się do wartości rynkowej były sprzeczne z prawem Unii Europejskiej, a przedmiotowa niezgodność została wyeliminowana poprzez wprowadzenie do ustawy o VAT od 1 stycznia 2014 r. art. 29a. NSA stwierdził, iż zgodnie z wykładnią prounijną podstawa opodatkowania powinna być ustalana w oparciu o wartość nominalną udziałów (akcji) wydanych w zamian za aport. Co więcej, prounijna wykładnia, zdaniem NSA została implementowana do ustawy o VAT poprzez wykreślenie art. 29 ustawy o VAT i wprowadzenie art. 29a ustawy o VAT.

Ponadto, prawidłowość prezentowanego przez Wnioskodawcę stanowiska, tj., że podstawę opodatkowania podatkiem VAT w przypadku wniesienia wkładu niepieniężnego do spółki w zamian za jej udziały (akcje) stanowi wartość nominalna tych udziałów (akcji), potwierdza aktualna linia interpretacyjna organów podatkowych np.:

* interpretacja indywidualna z dnia 8 stycznia 2015 r., nr ITPP2/443-1385/14/PS, w której Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w całości uznał stanowisko podatnika za prawidłowe;

* interpretacja indywidualna z dnia 3 lipca 2015 r., nr IPPP1/4512-577/15-3/IGo, interpretacja indywidualna z dnia 17 lipca 2015 r., nr IPPP1/4512-579/15-3/MK, interpretacja indywidualna z dnia 17 września 2015 r., nr IPPP1/4512-676/15-3/BS, wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie;

* interpretacja indywidualna z dnia 14 listopada 2014 r., nr IPPP1/443-1053/143/EK, interpretacja indywidualna z dnia 20 listopada nr IPPP2/443-878/14-3/MT, interpretacja indywidualna z dnia 9 grudnia 2014 r., nr IPPP3/443-904/14-3/SM, wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak wynika z art. 7 ust. 1 ustawy - przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy - przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Przepis art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Zarówno dostawa towarów jak i świadczenie usług mieszczą się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, według której sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Z odpłatnością za dane świadczenie mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy świadczeniem a zapłatą istnieje adekwatny związek. Odpłatność może przybierać różne formy - nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatnością jest więc także np. świadczenie zwrotne otrzymane od drugiej strony.

W świetle wskazanych wyżej przepisów, należy stwierdzić, że wniesienie aportu (wkładu niepieniężnego) do spółki spełnia definicję odpłatnej dostawy towarów, zawartą w art. 5 ust. 1 ustawy, a tym samym w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy, uznawane jest za sprzedaż, ponieważ dostawa ta odbywa się za wynagrodzeniem (wniesienie aportu spełnia przymiot odpłatności, istnieje bowiem bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów a otrzymanym wynagrodzeniem w formie wyrażonych pieniężnie udziałów lub akcji), a jej efektem jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel.

Jak stanowi art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121 z późn. zm.), - własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Stosownie do treści art. 196 § 1 k.c. - współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

W przypadku współwłasności nieruchomości określonej w częściach ułamkowych, każdy ze współwłaścicieli ma określony ułamkiem udział w nieruchomości.

Podkreślić należy, że współwłaściciel ma względem swego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli (art. 198 k.c.). Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z wolą ustawodawcy, na podstawie art. 1 pkt 23 ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2013 r. poz. 35), z dniem 1 stycznia 2014 r. art. 29 ustawy o VAT został uchylony. Uchylenie art. 29 ustawy wiązało się z wprowadzeniem do porządku prawnego nowego art. 29a, zawierającego kompleksowe regulacje dotyczące podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Dodany art. 29a zawiera przepisy dotyczące ustalania podstawy opodatkowania, odzwierciedlające w pełni przepisy Dyrektywy 2006/112/WE.

Należy zauważyć, że w ramach nowelizacji zrezygnowano z przepisów odwołujących się do uwzględnienia w podstawie opodatkowania wartości rynkowej dla czynności, dla których nie ustalono ceny. Przepisy Dyrektywy, na co zwrócił uwagę również Wnioskodawca, nie przewidują bowiem w takim przypadku odwołania do wartości rynkowej.

Po zmianie przepisów, w takich przypadkach, zastosowanie znajdzie zasada ogólna - podstawą opodatkowania będzie wszystko, co stanowi zapłatę którą podatnik ma otrzymać z tytułu transakcji.

Katalog elementów dodatkowych wchodzących w skład podstawy opodatkowania określony został w art. 29a ust. 6 ustawy. I tak, stosownie do ww. przepisu podstawa opodatkowania obejmuje:

* podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

* koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z kolei, w art. 29a ust. 7 ustawy zostały wymienione elementy, które należy wyłączyć z podstawy opodatkowania (zmniejszające podstawę opodatkowania). Zgodnie z treścią ww. przepisu podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca rozważa wniesienie udziału w prawie własności niezabudowanej nieruchomości gruntowej tytułem wkładu niepieniężnego do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prawa polskiego. W związku z wniesieniem Wkładu Niepieniężnego do Sp. z o.o. Wnioskodawca obejmie udziały w Sp. z o.o.

Objęcie udziałów Sp. z o.o. przez Wnioskodawcę nastąpi powyżej ich wartości nominalnej, czyli Wnioskodawca obejmie udziały o wartości nominalnej niższej niż ich wartość emisyjna. Różnica pomiędzy wartością emisyjną a wartością nominalną, stanowiąca tzw. agio, zostanie przekazana na kapitał zapasowy Sp. z o.o.

Wartość rynkowa Wkładu niepieniężnego będzie równa wartości emisyjnej udziałów Sp. z o.o.

Z uwagi na przedstawiony opis sprawy oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy prawa należy stwierdzić, że podstawą opodatkowania dla czynności wniesienia aportem do Spółki z o.o. składników majątku Wnioskodawcy w zamian za objęcie udziałów Spółki - zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy w związku z art. 29a ust. 6 pkt 1 ustawy - jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą Wnioskodawca otrzyma od Spółki kapitałowej z tytułu transakcji, pomniejszone o kwotę podatku VAT. W okolicznościach analizowanej sprawy, podstawą opodatkowania będzie wartość nominalna udziałów, które Wnioskodawca obejmie w Spółce, pomniejszona o wartość należnego podatku VAT. Na podstawę opodatkowania nie będzie składać się natomiast kwota przekazana na kapitał zapasowy, w zamian za to świadczenie bowiem Wnioskodawca nie otrzyma żadnego świadczenia zwrotnego / przysporzenia majątkowego.

Ponadto zauważyć należy, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, że niniejsza interpretacja indywidualna jest wiążąca jedynie Wnioskodawcy, nie dotyczy natomiast współwłaściciela nieruchomości.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.