IPPP1/443-973/11-4/AW - Możliwość zwolnienia z opodatkowania VAT świadczonych przez bank usług Bilix.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 16 czerwca 2011 r. (data wpływu 20 czerwca 2011 r.), uzupełnione pismem z dnia 12 lipca 2011 r. (data wpływu 14 lipca 2011 r.) nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 1 lipca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonej usługi Bilix - jest prawidłowe.

W dniu 20 czerwca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT świadczonej usługi Bilix.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 12 lipca 2011 r. (data wpływu 14 lipca 2011 r.) nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 1 lipca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Bank S.A. (dalej: "Bank", "Wnioskujący") jest bankiem mającym siedzibę na terytorium Polski wykonującym czynności bankowe w rozumieniu ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72. poz. 665 z późn. zm.).

Bank wspólnie z Partnerem biznesowym oferuje swoim klientom usługę prezentacji oraz opłacania rachunków i faktur za pośrednictwem systemu bankowości internetowej (dalej: "Bilix").

Bilix jest usługą, która pozwala na szybkie i wygodne opłacenie rachunków. Klient Banku korzystający z tej usługi otrzymuje rachunki lub faktury w formie elektronicznej i może regulować je za pośrednictwem internetowego dostępu do swojego konta bankowego.

Usługa BILIX polega na tym, że Wystawca (np. operator telekomunikacyjny, zakład energetyczny lub gazowniczy, dostawca internetu lub telewizji kablowej), zamiast bezpośrednio klientowi, wysyła w formie elektronicznej dokumenty do zapłaty (faktury) do "Partnera który jako operator "BILIX" grupuje zebrane dane i udostępnia je Bankowi. Następnie bank prezentuje klientowi otrzymane z systemu "BILIX" dane za pośrednictwem systemu bankowości internetowej, a klient zapoznaje się z prezentowanymi danymi i akceptuje (lub nie) płatność w dogodnym dla siebie momencie. Bank informuje Partnera o statusie przetwarzania danego dokumentu, w tym o fakcie zaakceptowania bądź odmowie wykonania płatności na rzecz Wystawcy.

Rolą Banku jest umożliwienie funkcjonowania usługi świadczonej przez Partnera w rzeczywistości gospodarczej, poprzez udostępnienie swoich kanałów bankowości internetowej celem przekazania dokumentów od Wystawcy Klienta. Ponadto, zgodnie z założeniami współpracy, to Partner zobligowany jest do uruchomienia i utrzymywania pełnej sprawności systemu informatycznego dedykowanego do przekazywania komunikatów w postaci dokumentów księgowych oraz faktur pomiędzy Wystawcą a Odbiorcą, Bank zaś zobowiązany jest do zapewnienia właściwego działania należącej do niego infrastruktury technicznej, w tym interfejsów do systemu Partnera.

Dodatkowo Bank w ramach relacji z Partnerem zobowiązany jest do umieszczenia w swoim serwisie internetowym materiałów informacyjnych dotyczących przedmiotowej usługi oraz dostarczonych przez Partnera elementów graficznych umożliwiających nadanie serwisowi transakcyjnemu Banku uzgodnionego pomiędzy stronami wyglądu.

Zgodnie z zawartą z Partnerem umową podstawowym obowiązkiem Banku będzie udostępnienie funkcji odczytu przesyłanych dłużnikowi dokumentów księgowych/faktur oraz umożliwienie dokonania, w formie inicjowanego przez Odbiorcę w systemie bankowości internetowej, przelewu wymagalnych przez Wystawcę środków z rachunku bankowego Odbiorcy, prowadzonego w Banku, na rachunek Wystawcy wskazany w przesłanym do Odbiorcy komunikacie (dokumencie) oraz do jego realizacji zgodnie z żądaniem Odbiorcy.

W szczególności Bank będzie zobowiązany do:

Reasumując, usługa świadczona przez Bank będzie polegać de facto na:

Za powyżej opisane usługi w zakresie realizacji transakcji płatniczych Bank otrzymuje wynagrodzenie od Partnera kwotowo od każdego przekazanego przy wykorzystaniu systemu bankowości internetowej, będącego własnością Banku, komunikatu w relacji Wystawca-Odbiorca.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usług świadczone przez Bank opisane w stanie faktycznym są zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów usług (dalej "podatek VAT") w świetle ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004, nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej "ustawa o VAT").

Stanowisko Wnioskodawcy

Zdaniem Banku usługi świadczone przez Bank opisane w stanie faktycznym są zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów według art. 7 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Z kolei przez świadczenie usług w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Zgodnie natomiast z przepisami zawartymi w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT zwalnia się z opodatkowania podatkiem VAT usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Mając na uwadze, że usługa opisana w stanie faktycznym stanowi w istocie element usługi w zakresie transferów / przelewów pieniężnych oraz prowadzenia rachunku pieniężnego, gdyż polega na przekazywaniu klientom Banku informacji o konieczności dokonania przelewu oraz umożliwienie im dokonania płatności z tego tytułu w uproszczony sposób, zdaniem Banku usługa Bilix jest zwolniona z opodatkowania VAT.

W opinii Banku taki wniosek można wyciągnąć wprost z literalnego brzmienia wskazanego przepisu, który wśród zwolnionych usług wymienia wprost przekazy i transfery pieniężne oraz prowadzenie rachunków pieniężnych. W opisanej sytuacji Bank przedstawia informację o płatności do Odbiorcy a następnie na podstawie dyspozycji Odbiorcy wykonanej na podstawie przedstawionej przez Bank informacji, Bank realizuje złożone przez klienta (Odbiorcę) polecenie przelewu przekazując wskazaną kwotę środków pieniężnych z rachunku klienta na rachunek Wystawcy.

W rezultacie w przedmiotowym stanie faktycznym prezentacja płatności do wykonania stanowi część składową usługi transferów pieniężnych, które są wymienione przez ustawodawcę wśród czynności zwolnionych.

Usługa Bilix jest w istocie rozbudowaną usługą polecania zapłaty, która jako usługa finansowa, objęta jest zwolnieniem z VAT. Celem obu tych usług jest zapewnienie przepływu środków pieniężnych z rachunku klienta Banku do banku dostawcy usług wystawiających faktury VAT. Zasadnicza różnica sprowadza się do tego, że w przypadku usługi Bilix to klient sam wybiera dla siebie dogodny moment na dokonanie płatności.

Potwierdzenie powyższej argumentacji jest wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu indywidualna interpretacja z dnia 10 maja 2011 r. (Sygn. ILPP1/443-243/11-2/KŁ) w której wskazano, że usługa "B" ułatwiająca szybkie i wygodne opłacenie rachunków, świadczona na podstawie zawartej umowy o współdziałanie w świadczeniu elektronicznej prezentacji i płatności rachunków, korzysta ze zwolnienia od podatku ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując, zdaniem Banku usługa Bilix spełnia przesłanki zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku, a nawet zwolnień od podatku.

Zgodnie z obowiązującym od dnia 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy - zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usług pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 13 ustawy).

Natomiast w myśl art. 43 ust. 14 ustawy, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Zgodnie zaś z ust. 15 art. 43 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca wraz z partnerem biznesowym na podstawie zawartej umowy oferuje swoim klientom usługę prezentacji oraz opłacania rachunków i faktur za pośrednictwem systemu bankowości internetowej - Bilix.

Bilix to usługa ułatwiająca szybkie i wygodne opłacenie rachunków. Klient Wnioskodawcy korzystający z tej usługi otrzymuje rachunki lub faktury w formie elektronicznej i może regulować je za pośrednictwem internetowego dostępu do swojego konta bankowego.

Schemat tej usługi jest taki, że Dostawca (np. operator telekomunikacyjny, zakład energetyczny lub gazowniczy, dostawca Internetu lub telewizji kablowej), zamiast bezpośrednio klientowi, wysyła w formie elektronicznej dokumenty do zapłaty (faktury) do partnera który jako operator Bilix grupuje zebrane dane i udostępnia je bankowi. Następnie bank prezentuje klientowi otrzymane z systemu Bilix dane za pośrednictwem systemu bankowości internetowej, a klient zapoznaje się z prezentowanymi danymi i akceptuje (lub nie) płatność w dogodnym dla siebie momencie. Bank informuje partnera o statusie przetwarzania danego dokumentu, w tym o fakcie zaakceptowania bądź odmowie wykonania płatności.

Na mocy zawartej z partnerem umowy, Wnioskodawca zobowiązał się do udostępnienia funkcji odczytu przesyłanych dłużnikowi dokumentów księgowych oraz umożliwienie dokonania w formie przelewu wymagalnych przez wystawcę srodków z rachunku bankowego odbiorcy, prowadzonego w banku na rachunek wystawcy wskazany w przesłanym dokumencie oraz do jego realizacji zgodnie z żądaniem odbiorcy.

W szczególności Wnioskodawca będzie zobowiązany do:

* udostępnienia Odbiorcy komunikatów przeznaczonych do prezentacji i umożliwienia utrwalenia tych komunikatów przez Odbiorcę na nośniku informacji,

* udostępnienia Odbiorcy w ramach systemu transakcyjnego zamiany żądania płatności na polecenie przelewu,

* udostępnienia Odbiorcy usługi polegającej na możliwości dokonania przez Bank przelewu środków na rzecz Wystawcy na podstawie danych zawartych w żądaniu płatności przekazanemu przez Wystawcę,

* udostępnienia Odbiorcy usługi polegającej na możliwości dokonania przelewu środków na rachunek Wystawcy na podstawie danych zawartych w komunikacie,

* informowaniu Partnera o stanie przetwarzania komunikatów,

* skierowaniu do realizacji zaakceptowanego przez Odbiorcę przelewu środków na rachunek Wystawcy,

* zabezpieczenia integralności i autentyczności pochodzenia informacji przesyłanych pomiędzy Bankiem, Partnerem i Wystawcą,

Za opisane powyżej sługi Wnioskodawca otrzymuje od partnera wynagrodzenie którego wysokość liczona jest od każdego przekazanego komunikatu w relacji wystawca - odbiorca.

Jednym z orzeczeń zajmującym się problematyką usług pomocniczych do usług finansowych jest wyrok z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95, Sparekassernes Datacenter (SDC) v. Skatteministeriet. W wyroku tym, który dotyczył usług związanych z przelewami, Trybunał Sprawiedliwości UE uznał, że usługa pomocnicza dla usług finansowych mogą korzystać ze zwolnienia z VAT tylko jeśli sama w znacznym stopniu "staje się" usługą finansową. Dla uznania usług związanych z przelewami za zwolnione, Trybunał w istocie wymaga, aby te usługi wywoływały taki efekt jak przelew, tzn. prowadziły do przeniesienia środków i zmieniały sytuację prawną i finansową zainteresowanego podmiotu.

W świetle przytoczonego wyroku, usługa elektronicznej prezentacji i płatności rachunków, którą Zainteresowany będzie świadczył, w swej istocie dąży do przelewu środków pieniężnych z rachunku klienta Banku. Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę w ramach oferowanej usługi pociągają za sobą bezpośrednie skutki o charakterze finansowym dla klienta Banku. Po akceptacji w systemie elektronicznym, przez klienta Banku faktury lub rachunku, następuje przepływ środków pieniężnych z Banku (od Wnioskodawcy) do banku dostawcy np. energii elektrycznej lub jako przelew.

Wobec powyższego, usługa oferowana przez Wnioskodawcę stanowi osobny element usługi wymienionej w art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej od podatku wskazanej w tym punkcie, tj. wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych.

Jednocześnie należy wskazać, iż co do zasady każde świadczenie dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług powinno być traktowane jako odrębne i niezależne, jednak w sytuacji gdy jedna usługa obejmuje z ekonomicznego punktu widzenia kilka świadczeń, usługa ta nie powinna być sztucznie dzielona dla celów podatkowych. Takie też stanowisko wyraził TSUE w wyroku z 27 października 2005 r. C-41/04 w sprawie Levob Verzekeringen BV, OV Bank NV przeciwko Staatssecretaris van Financiën. Zatem, jeżeli świadczenia są tak ściśle związane, że obiektywnie tworzą w aspekcie gospodarczym jedną całość, której rozdzielenie miałoby sztuczny charakter, to stanowią jedno świadczenie do celów stosowania podatku od towarów i usług.

W świetle powyżej przedstawionego opisu sprawy i stanu prawnego, usługa prezentacji i opłacania rachunków i faktur Bilix, świadczona przez Wnioskodawcę korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 w zw. z art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samy stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.