IPPP1-443-947/10-3/BS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 8 września 2010 r. (data wpływu 14 września 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash-poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 14 września 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług Cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) zamierzają zawrzeć nową umowę cash-poolingu z Bankiem S.A. (dalej: Bank). Poza Spółką uczestnikiem struktury będą inne Spółki z Grupy C (dalej: Uczestnicy).

Bank w ramach swojej działalności oferuje Spółce i Uczestnikom nowy produkt bankowy typu cash-pool. Celem tego produktu jest wprowadzenie systemu rozliczeniowego, pozwalającego na optymalizację wykorzystania środków pieniężnych będących w dyspozycji uczestników cash-poolingu oraz na efektywne zarządzanie tymi środkami i poprawę płynności finansowej uczestników. System będzie funkcjonował na podstawie umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Uczestnikami ("Umowa"), z których Wnioskodawca obejmie funkcję Agenta Rozliczeniowego ("Agent"). Agent będzie posiadał w Banku dwa rachunki: jeden jako Uczestnik a drugi jako Agent ("Rachunek Rozliczeniowy"). Rachunki Uczestników będą prowadzone w tej samej walucie. Na koniec każdego dnia roboczego będą dokonywane dwa rodzaje czynności prawnych pomiędzy Bankiem a Agentem oparte na instytucjach przelewu (cesji) wierzytelności i przejęcia długu (w zależności od tego czy stan rachunku danego Uczestnika będzie wykazywał saldo dodatnie czy ujemne). W ramach pierwszego rodzaju czynności Bank dokona przelewu na rzecz Agenta swoich wierzytelności ("Wierzytelności") według ich wartości nominalnej wobec Uczestników, na których rachunkach zostało odnotowane saldo ujemne. W wyniku przelewu bank obciąży Rachunek Rozliczeniowy Agenta kwotą równą nominałowi Wierzytelności. Drugi rodzaj czynności polegać będzie na przejęciu przez Agenta od Banku zobowiązań Banku, także w wysokości nominalnej, wobec Uczestników, na których rachunkach zostało odnotowane saldo dodatnie ("Zobowiązania"). W wyniku przejęcia Bank uzna Rachunek Rozliczeniowy Agenta kwotę równą nominałowi Zobowiązania. Na podstawie tych czynności zostanie ustalone saldo netto Rachunku Agenta. Jeżeli wynik salda będzie dodatni, wówczas Rachunek Agenta zostanie uznany odsetkami według stopy procentowej stosowanej przez Bank dla wkładów pieniężnych w wysokości ustalonej w Umowie. Jeżeli natomiast wynik salda będzie ujemny to rachunek Agenta zostanie obciążony odsetkami według stopy procentowej stosowanej przez Bank dla kredytów, również w wysokości ustalonej w Umowie. W ustalonych pomiędzy stronami odstępach czasu (np. codziennie, raz w tygodniu, raz w miesiącu lub na żądanie Uczestnika) będą przeprowadzane operacje odwrotne. W zależności od stanu faktycznego Bank przejmie ponownie Zobowiązania i obciąży Rachunek Rozliczeniowy kwotą wartości nominalnej Zobowiązań. Agent dokona natomiast przelewu zwrotnego Wierzytelności na rzecz Banku, a Bank uzna Rachunek Rozliczeniowy kwotą nominalną wartości Wierzytelności. W wyniku tych czynności na rachunku rozliczeniowym zostanie ustalone saldo stanowiące kwotę odsetek, które będzie rozdzielane i dystrybuowane pomiędzy Uczestnikami według ustalonego w Umowie klucza alokacji. W celu doprecyzowania stanu faktycznego, Spółka pragnie zaznaczyć, że to Bank będzie jedynym podmiotem, który będzie otrzymywał wynagrodzenie w ramach systemu cash-pool.

Istotnym elementem systemu cash-poolingu będzie realizacja procesu zarządzania środkami finansowymi zgromadzonymi na rachunkach bankowych oraz zadłużeniem spółek z Grupy C w celu minimalizacji odsetek wypłacanych bankowi z tytułu istniejącego zadłużenia, a także umożliwienie osiągania wyższych przychodów z nadwyżek finansowych niż przychody, jakie spółki otrzymałyby z tytułu standardowego oprocentowania depozytów bankowych. W zakresie korzyści jakie odniesie Spółka w związku z wdrożeniem Systemu cash-pool wskazać należy: polepszenie płynności finansowej, efektywne finansowanie bieżącego zapotrzebowania na kapitał obrotowy, zwiększenie efektywności finansowania krótkoterminowego oraz zarządzania dostępnością kapitałów obcych poprzez optymalizację przychodów i kosztów odsetkowych, łatwiejszy dostęp do finansowania przez bank.

W celu doprecyzowania stanu faktycznego Spółka pragnie wskazać, że w chwili obecnej jest uczestnikiem systemu cash-poolingu, oferowanego przez inny bank, w odniesieniu do którego posiada indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego w zakresie podatku od towarów i usług (interpretacja z dnia 27 sierpnia 2009 r. IPPP2/443-602/09-2/MS). Planowany przez Spółkę nowy system cash-poolingu jest w ogólnych założeniach zbieżny z dotychczas funkcjonującym. Jednakże pomiędzy aktualnie zawartą umową, a oferowanym w chwili obecnej Spółce nowym produktem bankowym dostrzec można pewne różnice, które jednak w ocenie Spółki, nie wpływają na charakter samej umowy cash-poolingu. W szczególności można wskazać, że w porównaniu do aktualnie obowiązującej umowy, nowa struktura Cash-poolingu charakteryzować się będzie znacznym uproszczeniem w zakresie bilansowania sald Uczestników oraz zmianą systemu kredytowania (aktualnie umowy kredytowe z Bankiem mają podpisane wszyscy Uczestnicy, w nowej strukturze umowę kredytową podpisze tylko Agent Rozliczeniowy).

W związku z powyższym Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości jej rozumowania w odniesieniu do aktualnie rozważanej umowy Cash-poolingu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na gruncie przedstawionego powyżej stanu faktycznego Spółka będzie "usługodawcą" w rozumieniu VAT, a w konsekwencji czego zobowiązana będzie do rozpoznania obrotu w rozumieniu VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Katalog czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług został wskazany w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej ustawa o VAT). Zgodnie z tym przepisem opodatkowaniu podatkiem do towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów, odpłatne świadczenie usług, eksport i import towarów, wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem, wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. W ocenie Spółki, aby określona czynność lub stan podlegały opodatkowaniu podatkiem do towarów i usług, muszą zostać zaklasyfikowane do jednej z kategorii wskazanych w tym przepisie.

Zaklasyfikowanie czynności wykonywanych w ramach umowy cash-poolingu do stanów podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, powinno być, w opinii Spółki, poprzedzone analizą tej umowy na gruncie klasyfikacji statystycznych. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, z zastrzeżeniem pkt 4, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119.

Opierając się o znane Spółce interpretacje statystyczne dotyczące usługi cash-poolingu, usługa ta została zaklasyfikowana przez Główny Urząd Statystyczny (dalej GUS) jako usługa banków komercyjnych pod symbolem 65.12.10-00.10 w sekcji J. Jednakże, w ocenie Spółki, proste zaklasyfikowanie umowy cash-poolingu w ramach PKWiU, bez uwzględniania charakteru czynności wykonywanych przez poszczególne podmioty uczestniczące w systemie cash-poolingu, nie jest dla celów VAT wystarczające. Zdaniem Wnioskodawcy w tym przypadku należy, sięgnąć do definicji "usługi" obowiązującej na gruncie obwiązującej od 1 stycznia 1997 r. Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 42/97 poz. 264 z dnia 29 kwietnia 1997 r. z późn. zm.). Zgodnie z tą klasyfikacją "usługi" są to czynności (będące końcowymi efektami działalności) o charakterze usługowym świadczone przez podmioty gospodarcze (jednostki organizacyjne) na rzecz innych podmiotów gospodarczych (jednostek organizacyjnych) lub na rzecz ludności.

Odnosząc powyższą definicję do opisanego stanu faktycznego, stwierdzić należy, że czynności Uczestników cash-poolingu nie spełniają powyższych kryteriów. W rzeczywistości bowiem, ani Spółka, ani inni Uczestnicy, nie świadczą usług (ani dla Banku, ani względem siebie), a jedynie korzystają z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, świadczonej przez Bank. Stanowisko takie znajduje poparcie także w interpretacjach statystycznych wydanych przez GUS (tak np. interpretacja statystyczna 25 lipca 2002 r.). W opinii GUS, w przypadku czynności wykonywanych w ramach cash-poolingu usługa świadczona jest przez ten podmiot, który gospodarczo organizuje operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są jedynie odbiorcami usługi. W przypadku umowy cash-poolingu jedynym podmiotem wykonującym czynności i tym samym świadczącym usługi jest Bank odpowiedzialny za zarządzanie środkami pieniężnymi. Kwalifikacji tej, w opinii Spółki, nie zmienia fakt, iż w ramach korzystania z cash-poolingu dokonywane są zwrotne przelewy na Bank (wierzytelność posiadacza dodatniego przysługująca mu przez okres od zakończenia poprzedniego dnia roboczego do rozpoczęcia następnego dnia roboczego wobec posiadacza ujemnego jest przy rozpoczęciu następnego dnia roboczego przelewana na Bank). Dokonywanie takich przelewów jest warunkiem koniecznym do funkcjonowania cash-poolingu opartego na przelewach rzeczywistych, nie oznacza ono jednak, iż uczestnicy stają się usługodawcami. Czynności wykonywane przez uczestników w ramach Systemu będą stanowiły jedynie techniczne elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wykonywania usługi przez Bank. W konsekwencji, uczestnicy pozostaną nadal odbiorcami usługi świadczonej przez Bank. W szczególności, nie można uznać, iż przelewy wierzytelności dokonywane w ramach niniejszej umowy można uznać za świadczenie usług. Dokonywanie cesji wierzytelności, tak samo jak uznawanie lub obciążanie rachunków bankowych uczestników umowy, jest tylko jednym z elementów pomocniczych, koniecznych dla efektywnego wykonywania usługi cash-poolingu przez Bank. Jest to techniczny zabieg mający na celu bardziej korzystne dokonywanie naliczania odsetek kredytowych lub odsetek należnych posiadaczowi środków pieniężnych.

Przenosząc zaś powyższą analizę na grunt przepisów ustawy o VAT, stwierdzić należy, że w tym przypadku jedynym podmiotem świadczącym usługi w rozumieniu ustawy o VAT jest Bank odpowiedzialny za zarządzanie środkami pieniężnymi. Natomiast Wnioskodawca, jako uczestnik systemu cash-poolingu, nie wykonuje czynności podlegających opodatkowaniu, w szczególności nie świadczy on usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Z uwagi na fakt, iż na podstawie umowy cash-poolingu Spółka jest jedynie usługobiorcą usług wykonywanych przez Bank, to kwoty stanowiące równowartość dokonywanych cesji wierzytelności, jak również kwoty wynagrodzenia otrzymywanego przez posiadacza salda dodatniego nie można uznać ani za sprzedaż zwolnioną ani sprzedaż niepodlegającą opodatkowaniu.

Konsekwentnie, jeśli więc Spółka nie jest usługodawcą w ramach systemu cash-pool, to nie jest również zobowiązana do wykazania obrotu w rozumieniu art. 29 ustawy o VAT. W myśl art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Oznacza to że podmioty z tytułu udziału w obrocie wierzytelnościami nie wykazują żadnych dochodów lub strat. Tym samym u podmiotów objętych przedmiotową umową nie występuje obrót, który byłby opodatkowany podatkiem VAT. Podmiotem, u którego występuje obrót jest Bank wykonujący usługę. W konsekwencji zawarta umowa cash-poolingu nie wywiera żadnych skutków w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług u Spółki.

Opierając się na powyższej analizie, w ocenie Spółki, nie będzie miał do niej zastosowania również art. 90 Ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, podatnik dokonujący sprzedaży towarów opodatkowanych i zwolnionych od podatku obowiązany jest do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego, związanych ze sprzedażą opodatkowaną i zwolnioną.

Podsumowując, w opinii Spółki, czynności uczestników usługi cash-poolingu, niebędących bankiem nie stanowią usługi w rozumieniu PKWiU, zaś Spółka jest jedynie odbiorcą usługi świadczonej przez Bank. Jednocześnie analizując zapisy umowy nie można uznać, iż uczestnicy świadczą dla siebie wzajemnie jakiekolwiek usługi ani też na rzecz Banku. Z zapisów umowy jednoznacznie wynika, iż Spółka i pozostali uczestnicy Umowy zobowiązani są jedynie do zapłaty wynagrodzenia za kompleksową usługę wykonywaną przez Bank.

Mając powyższe na uwadze, Spółka nie będzie uznawana za usługodawcę w rozumieniu ustawy o VAT, a w konsekwencji nie będzie zobowiązana do rozpoznawania obowiązku podatkowego w VAT w związku z uczestnictwem w systemie cash-poolingu. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż nie wystąpi u niej obrót z tytułu tej transakcji, nie uwzględni jej przy wyliczaniu wskaźnika proporcji, o którym mowa w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Dodatkowo Spółka pragnie podkreślić, że podobne stanowisko do opisanego powyżej prezentują także organy podatkowe. Wskazać należy m.in. chociażby indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 sierpnia 2009 r. (IPPP1-443-677/09-2/PR) czy indywidualną interpretację przepisów prawa podatkowego wydaną przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 24 lutego 2010 r. (IPPP3/443-119/10-2/IB).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.