IPPP1/443-943/13-2/MP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 17 września 2013 r. (data wpływu 18 września 2013 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i ewidencjonowania sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład masy upadłości - jest prawidłowe.

W dniu 18 września 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania i ewidencjonowania sprzedaży nieruchomości wchodzącej w skład masy upadłości.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Postanowieniem z dnia 11 marca 2013 r. Sąd Rejonowy Wydział Gospodarczy ogłosił upadłość Konrada P. prowadzącego uprzednio działalność gospodarczą pod firmą I. w S., obejmującą likwidację majątku Dłużnika. Na syndyka masy upadłości wyznaczona została Anna K.

W okresie prowadzenia działalności gospodarczej Konrad P. prowadził ewidencję księgową w formie podatkowej księgi przychodów i rozchodów, był ponadto płatnikiem podatku VAT.

Majątek masy upadłości stanowi nieruchomość położona w D. przy ulicy R. 3. Jest to działka o powierzchni 1000 m² zabudowana budynkiem mieszkalnym o powierzchni całkowitej 220,10 m² użytkowej 132,34 m.Dla nieruchomości Sąd Rejonowy Wydział Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę. Wartość nieruchomości określona została przez biegłego rzeczoznawcę na kwotę 464.000 zł. Kwota ta nie obejmuje podatku VAT.

Z dniem 30 września 2012 r. Konrad P. zakończył prowadzenie działalności gospodarczej. Jego firma została wykreślona z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Konrad P. złożył jednocześnie w Urzędzie Skarbowym deklarację VAT-Z -zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Kończąc swoją działalność (wykreślając się z ewidencji działalności gospodarczej) został wyrejestrowany z ewidencji podatkowej VAT. Jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie jest podatnikiem VAT.

Dodać należy, iż upadły kończąc działalność gospodarczą nie sporządził spisu z natury a nabycie zabudowanej nieruchomości odbyło się na podstawie umowy cywilno-prawnej (nie było objęte podatkiem VAT).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy sprzedaż przez syndyka zabudowanej nieruchomości wchodzącej w skład masy upadłości Konrada P. prowadzącego uprzednio działalność gospodarczą pod firmą I. objęta jest podatkiem od towarów i usług (VAT) i w jaki sposób winna być ewidencjonowana.

Zdaniem Wnioskodawcy, Konrad P. z dniem 30 września 2012 r. zakończył działalność gospodarczą pod firmą I. w S. składając odpowiedni wniosek do Ewidencji Działalności Gospodarczej. W ślad za tym wnioskiem złożył w Urzędzie Skarbowym deklarację VAT - zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Kończąc swoją działalność (wykreślając się z ewidencji działalności gospodarczej) został wyrejestrowany z ewidencji podatkowej VAT. Jako osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej nie jest podatnikiem VAT. Syndyk masy upadłości zobowiązany jest w tej sytuacji do sprzedaży składników masy upadłości, a wpływy z tego tytułu powinny być dokumentowane rachunkiem uproszczonym, gdyż nie ma możliwości wystawienia faktury VAT. W związku z powyższym syndyk nie ma obowiązku rozliczania podatku VAT od sprzedaży składników masy upadłości.

Stanowisko takie w podobnej sprawie uznane zostało za prawidłowe przez Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu w odpowiedzi na zapytanie syndyka masy upadłości spółki cywilnej (interpretacja z dnia 17 listopada 2008 r., ILPP1/443-790/08-2/MK).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają między innymi odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika tego podatku.

Przepis art. 15 ust. 1 ustawy stanowi, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Przy czym, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 51 ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. - Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz. 535 z późn. zm.), uwzględniając wniosek o ogłoszenie upadłości, sąd wydaje postanowienie o ogłoszeniu upadłości, w którym wyznacza sędziego - komisarza oraz syndyka albo nadzorcę sądowego, albo zarządcę.

Zgodnie z art. 160 powołanej wyżej ustawy, w sprawach dotyczących masy upadłości syndyk, zarządca oraz nadzorca sądowy dokonują czynności na rachunek upadłego lecz w imieniu własnym. We wszelkich postępowaniach, stroną w znaczeniu materialnym pozostaje upadły - to on jest podmiotem praw i obowiązków, natomiast syndykowi przysługuje legitymacja formalna do występowania w tych postępowaniach; jest on stroną w znaczeniu formalnym. W zakresie prawnopodatkowym działanie syndyka należy potraktować jako działanie przez pełnomocnika ze wszystkimi prawnymi tego stanu rzeczy konsekwencjami. W świetle powyższego, syndyk masy upadłości jest osobą odpowiedzialną w czasie trwania postępowania upadłościowego za realizację wszystkich obowiązków podatnika i płatnika przez upadłego.

W myśl art. 173 ww. ustawy, syndyk niezwłocznie obejmuje majątek upadłego, zarządza nim, zabezpiecza go przed zniszczeniem, uszkodzeniem lub zabraniem go przez osoby postronne oraz przystępuje do jego likwidacji.

W świetle cytowanych przepisów, upadły z mocy prawa traci zarząd oraz możliwość korzystania i rozporządzania majątkiem należącym do niego, jednakże ta okoliczność nie pozbawia upadłego statusu podatnika, do którego to stosuje się prawa i obowiązki wynikające z przepisów obowiązujących ustaw podatkowych. Fakt wcześniejszej likwidacji działalności gospodarczej upadłego nie oznacza braku obowiązków w podatku od towarów i usług.

W myśl art. 14 ust. 1 pkt 2 ustawy opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi. Zgodnie z ust. 4 wyżej cyt. artykułu przepis ust. 1 stosuje się do towarów, w stosunku do których przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jak wynika zatem z powyższych przepisów, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega dostawa towarów w sytuacji zaprzestania przez podatnika wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu. W takim przypadku podatnik zobowiązany jest do sporządzenia spisu z natury posiadanych towarów, od których przy nabyciu dokonano odliczenia podatku naliczonego oraz do rozliczenia podatku należnego, wynikającego z tego spisu.

Z przedmiotowego wniosku wynika, iż postanowieniem z dnia 11 marca 2013 r. Sąd Rejonowy ogłosił upadłość Konrada P. prowadzącego uprzednio działalność gospodarczą pod firmą I. w S., obejmującą likwidację majątku Dłużnika. Na syndyka masy upadłości wyznaczona została Anna K.

Majątek masy upadłości stanowi nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym o powierzchni całkowitej 220,10 m², użytkowej 132,34 m^2. Z dniem 30 września 2012 r. Konrad P. zakończył prowadzenie działalności gospodarczej. Jego firma została wykreślona z ewidencji działalności gospodarczej, Konrad P. złożył jednocześnie w Urzędzie Skarbowym deklarację VAT-Z - zgłoszenie o zaprzestaniu wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Upadły, kończąc działalność gospodarczą nie sporządził spisu z natury, nabycie zabudowanej nieruchomości odbyło się na podstawie umowy cywilno-prawnej (nie było objęte podatkiem VAT).

Syndyk masy upadłości dokonuje sprzedaży towarów upadłego w imieniu własnym, jednakże na rachunek podmiotu upadłego. Mając na względzie fakt, iż podmiot względem którego ogłoszono upadłość, z tytułu opisanej wyżej nieruchomości nie był zobowiązany do rozliczenia podatku z remanentu (nabycie nieruchomości nie było objęte podatkiem VAT), a obecnie jest wyrejestrowany z ewidencji działalności gospodarczej (nie występuje w roli podatnika określonego w art. 15 ust. 1 ustawy), brak jest podstaw do uznania syndyka masy upadłości za podatnika podatku od towarów i usług, w odniesieniu do transakcji sprzedaży nieruchomości będącej przedmiotem wniosku. Sprzedaż składników masy upadłości w postaci zabudowanej nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 106 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Skoro czynność sprzedaży ww. nieruchomości zabudowanej nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tym samym syndyk nie ma obowiązku dokumentowania tej czynności fakturami, o których mowa w art. 106 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie wskazać należy, iż stosownie do art. 87 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy prowadzący działalność gospodarczą obowiązani są na żądanie kupującego lub usługobiorcy wystawić rachunek potwierdzający dokonanie sprzedaży lub wykonanie usługi.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.