IPPP1/443-939/11-2/MP - VAT w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 5 września 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-939/11-2/MP VAT w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 8 czerwca 2011 r. (data wpływu 13 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 czerwca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: Spółka lub Wnioskodawca) prowadzi działalność w zakresie leasingu środków transportu drogowego (głównie samochodów osobowych oraz ciężarowych). Spółka należy do międzynarodowego koncernu motoryzacyjnego D. Poza zasadniczą działalnością gospodarczą Wnioskodawca pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczeniowych. Spółka (pod ówczesną firmą Sp. z o.o.) zawarła z Towarzystwem Ubezpieczeń (dalej: H lub Ubezpieczyciel) w dniu 10 sierpnia 2007 r. "Umowę o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego" (dalej: Umowa). Przedmiotem Umowy jest świadczenie przez Agenta (tutaj Spółka) na rzecz H usług pośrednictwa ubezpieczeniowego.

Świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Ubezpieczyciela usługi polegają na:

* wykonywaniu czynności faktycznych lub prawnych związanych z pozyskiwaniem klientów,

* wykonywaniu czynności przygotowawczych, zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia oraz

* zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.

Zgodnie z postanowieniami umownymi świadczone usługi zostały zakwalifikowane jako czynności agencyjne, o których mowa w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.; dalej: ustawa o pośrednictwie). W ramach prowadzonych czynności Wnioskodawca zobowiązał się do stałego wykonywania w imieniu i na rzecz H czynności agencyjnych na obszarze Rzeczpospolitej Polskiej w granicach udzielonego mu pełnomocnictwa.

W celu nabycia uprawnień do wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego Spółka uzyskała również wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.

W zakresie świadczonych na rzecz H usług Spółka pełni w szczególności następujące funkcje:

* pośredniczy przy zawieraniu umów ubezpieczenia oraz zawiera umowy ubezpieczenia w imieniu i na rzecz H, w granicach udzielonego pełnomocnictwa,

* informuje podmioty poszukujące ochrony ubezpieczeniowej o warunkach i rodzajach ubezpieczeń oferowanych przez H,

* okazuje klientom posiadane umocowanie do podejmowania w imieniu Ubezpieczyciela czynności agencyjnych,

* przed zawarciem umowy ubezpieczenia doręcza ubezpieczającym ogólne warunki ubezpieczenia, wskazuje ubezpieczającym numery rachunków bankowych, właściwe do uiszczania składki ubezpieczeniowej, a także informuje ich o konsekwencjach nieopłacania polis lub dokonania wpłaty na nieprawidłowy numer rachunku, doręcza ubezpieczającym polisy wystawione w imieniu H,

* nalicza i przyjmuje od ubezpieczających składki płatne jednorazowo lub pierwsze raty składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia, oraz przekazuje je do Ubezpieczyciela w określonych terminach,

* monitoruje terminowość i prawidłowość uiszczania przez ubezpieczających składek z tytułu umów ubezpieczenia, które Spółka zawarła, lub przy zawarciu których pośredniczyła.

Z tytułu powyższych usług Spółka otrzymuje od H wynagrodzenia prowizyjne, ustalane jako procent od wartości zawartych umów ubezpieczenia danego rodzaju.

W praktyce świadczenie przez Spółkę usług może przebiegać w trojaki sposób:

1.

Zasadniczo Wnioskodawca pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczenia posiadanych przez siebie samochodów. Przed oddaniem pojazdu w leasing Spółka indywidualnie zapewnia jego ubezpieczenie, występując tym samym w potrójnej roli - ubezpieczonego, ubezpieczającego oraz agenta. Następnie ubezpieczony w ten sposób pojazd zostaje oddany klientowi w leasing. Jednocześnie koszty opłacanych składek ubezpieczeniowych są przenoszone na klienta, który faktycznie korzysta z samochodu, wobec czego jest zobowiązany do zabezpieczenia pojazdu przed potencjalnymi szkodami.

2.

W niektórych przypadkach pojazdy będące własnością Wnioskodawcy oddawane są w leasing bez ich uprzedniego ubezpieczenia. W rezultacie dealer samochodowy bądź ostateczny klient / użytkownik zawiera z H umowę ubezpieczenia za pośrednictwem Spółki. W takim scenariuszu Wnioskodawca pełni funkcję ubezpieczonego oraz agenta, natomiast ubezpieczającym jest dealer samochodowy, bądź klient / użytkownik pojazdu.

3.

Na podstawie umowy agencyjnej zawartej z H Spółka jest uprawniona do świadczenia usług pośrednictwa na terytorium całego kraju natomiast oferta jest skierowana do dowolnie szerokiego grona klientów - także niebędących leasingobiorcami floty Spółki. Teoretycznie Spółka może pośredniczyć w ubezpieczeniu każdego pojazdu wskazanego przez potencjalnych klientów. W takim przypadku Spółka nie będzie pełnić roli ubezpieczonego, a jedynie rolę agenta ubezpieczeniowego.

Spółka jest również stroną umów o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego z innymi towarzystwami ubezpieczeń (zasadniczo o podobnym zakresie świadczeń co w Umowie z H.).

Przedstawione powyżej czynności do dnia 1 stycznia 2011 r. korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT) w związku z załącznikiem nr 4 do tejże ustawy oraz klasyfikacją PKWiU. Zgodnie z pismem Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 6 czerwca 2007 r. nr OK-5672/KU-2264/2007 wykonywane przez Spółkę czynności zostały zakwalifikowane do grupowania 67.20.10-00.10 "Usługi pośrednictwa pomiędzy firmami ubezpieczeniowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych) a ich klientami".

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi przedstawione w stanie faktycznym stanowią usługi zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 Ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., jako usługi spełniające definicję usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i czy jednocześnie nie ma zastosowania żadne ograniczenie zwolnienia w tym zakresie.

Zdaniem Wnioskodawcy usługi przedstawione w stanie faktycznym stanowią usługi zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., jako usługi spełniające definicję usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i jednocześnie nie mają zastosowania żadne ograniczenie zwolnienia w tym zakresie.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 tejże ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Jednocześnie należy wskazać, iż zarówno w treści ustawy o VAT, jak i przepisach wykonawczych do niej Ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź ich zwolnienie z opodatkowania. Postanowienia m.in. art. 43 ustawy o VAT są jednym ze źródeł prawa stanowiącego podstawę do zwolnienia określonego rodzaju transakcji z podatku VAT.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Analizując przedstawione w stanie faktycznym czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, będące przedmiotem niniejszego wniosku, zdaniem Spółki w pierwszej kolejności należy wskazać, że pokrywają się one z pojęciem usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. W celu ścisłej interpretacji pojęcia usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych Spółka pragnie odwołać się do postanowień ustawy o pośrednictwie, która określa zasady wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 tejże ustawy, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia. Natomiast w myśl art. 2 ust. 2 ustawy o pośrednictwie, czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego mogą być wykonywane wyłącznie przez agentów lub brokerów ubezpieczeniowych (z określonymi wyjątkami).

Wyżej wymieniona ustawa w art. 4 wskazuje także na szczegółowy opis czynności, które wykonuje agent w ramach usług pośrednictwa ubezpieczeniowego. W katalogu tych czynności wymieniono czynności agencyjne wykonywane w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, polegające na:

* pozyskiwaniu klientów,

* wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia,

* uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia (także w sprawach o odszkodowanie), oraz

* organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych.

W świetle powyższych przepisów, z interpretacji pojęcia usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych, zdaniem Spółki, jasno wynika, iż świadczone przez nią usługi na rzecz H wypełniają przesłanki uznania ich za usługi o takim właśnie charakterze.

Jednocześnie Spółka pragnie wskazać, iż działalność leasingowa oraz działalność ubezpieczeniowa stanowią dla niej odrębne gałęzie działalności. Usługi ubezpieczeniowe nie są w żaden sposób ograniczone, czy też wyłącznie dedykowane klientom, będącym leasingobiorcami Wnioskodawcy. Na niezależność działalności pośrednictwa ubezpieczeniowego wskazuje w szczególności możliwość świadczenia usług agencyjnych wobec nieograniczonego grona potencjalnych klientów, również tych niezwiązanych z działalnością leasingową Spółki. Ponadto, Umowa pomiędzy Wnioskodawcą a H w żaden sposób nie odnosi się do gałęzi działalności Spółki, związanej w leasingiem. Tym samym oba rodzaje działalności Wnioskodawcy powinny być rozpatrywane oddzielnie.

Jak wskazano w stanie faktycznym, charakter usług świadczonych przez Wnioskodawcę na rzecz H został określony jako czynności agencyjne, o których mowa w ustawie o pośrednictwie, polegające na wykonywaniu czynności faktycznych lub prawnych związanych z pozyskiwaniem klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych, zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia oraz zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia. Jednocześnie tak wskazany w Umowie zakres i charakter usług pośrednictwa ubezpieczeniowego odpowiada czynnościom faktycznie wykonywanym przez Wnioskodawcę.

Dodatkowo, Spółka pragnie wskazać, iż w celu nabycia uprawnień do wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego uzyskała również wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Tym samym został także wypełniony warunek przewidziany w art. 2 ust. 2 ustawy o pośrednictwie, stanowiący o tym, że czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego mogą być wykonywane wyłącznie przez agentów lub brokerów ubezpieczeniowych (z określonymi wyjątkami).

Ostatecznie porównując zakres czynności określanych jako czynności agencyjne, określone w art. 4 ustawy o pośrednictwie (przytoczony powyżej) z czynnościami wykonywanymi przez Wnioskodawcę w ramach świadczonych usług pośrednictwa (wymienionymi w opisie stanu faktycznego) również należy wskazać na ich jednoznaczną zbieżność.

W konsekwencji Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż opisane w stanie faktycznym usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych mieszczą się w katalogu zwolnień przewidzianych w art. 43 ustawy o VAT i nie znajduje zastosowania żadne ograniczenie w tym zakresie.

Spółka pragnie również odnieść się do celowości wprowadzonych z dniem 1 stycznia 2011 r. zmian legislacyjnych w zakresie zwolnień z VAT. Do dnia 1 stycznia 2011 r. wykonywane przez Spółkę czynności pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych korzystały ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z załącznikiem nr 4 do tejże ustawy oraz klasyfikacją PKWiU. Zdaniem Spółki celem wprowadzonych zmian legislacyjnych w zakresie art. 43 ustawy o VAT było doprecyzowanie ich zakresu, aby zapewnić spójność z przepisami wspólnotowymi oraz uniezależnienie tych regulacji od klasyfikacji statystycznych. Jak podkreślono w uzasadnieniu wprowadzanych zmian w zakresie zwolnień usług ubezpieczeniowych i finansowych zostały one oparte na obiektywnych kryteriach.

Wnioskodawca pragnie wskazać, iż charakter świadczonych usług nie zmienił się w roku 2011, a więc z obiektywnego punktu widzenia nadal stanowią one usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego. Z tego też względu, Spółka stoi na stanowisku, iż świadczone przez nią usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego powinny korzystać ze zwolnienia w podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...) (art. 7 ust. 1 ustawy).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Według art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Stosownie do art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże zarówno w jej treści, jak i przepisów wykonawczych do ustawy, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienia od podatku. Zakres i zasady zastosowania zwolnienia od podatku VAT, dotyczące zarówno dostawy towarów jak i świadczenia usług, zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Natomiast art. 43 ust. 15 ustawy stwierdza, że zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

1.

czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2.

usług doradztwa;

3.

usług w zakresie leasingu.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Zarówno ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia usługi ubezpieczeniowej. W tym celu należy odwołać się do ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. Nr 124, poz. 1151; tekst jednolity z dnia 16 grudnia 2009 r. Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ww. ustawy, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.

Stosownie do art. 3 ust. 3 cyt. ustawy, czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są:

1.

zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.), a także wykonywanie tych umów;

a.

zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna);

2.

składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;

3.

ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1 i 1a;

4.

ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1 i 1a.

W myśl art. 3 ust. 4 powołanej ustawy, czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

1.

ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych;

2.

wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 1a;

3.

przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej;

4.

prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową;

5.

prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z wykonywaniem:

a.

umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych,

b.

umów reasekuracji w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych;

6.

lokowanie środków zakładu ubezpieczeń;

7.

wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw.

Artykuł 3 ust. 5 cyt. ustawy stwierdza, że czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń:

1.

ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;

2.

ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;

3.

ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia;

4.

czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.

Zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń - art. 3 ust. 6 ww. ustawy.

Zasady wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych sformułowane zostały przez ustawodawcę w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3 (art. 2 ust. 2 cyt. ustawy).

Według art. 4 ww. ustawy, pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje:

1.

czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane dalej "czynnościami agencyjnymi", polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna) albo

2.

czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej, zwane dalej "czynnościami brokerskimi", polegające na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich (działalność brokerska).

Stosownie do art. 6 ust. 2 cyt. ustawy, za pośrednictwo ubezpieczeniowe nie uznaje się działalności polegającej na dostarczaniu osobom zainteresowanym ochroną ubezpieczeniową ogólnych informacji o możliwości zawierania umów ubezpieczenia oraz o warunkach i skutkach takich umów, w szczególności o zakresie ochrony ubezpieczeniowej, jeżeli informacje są dostarczane przez podmiot wykonujący działalność inną niż pośrednictwo ubezpieczeniowe, pozostają w związku z tą działalnością i nie mają na celu doprowadzenia do zawarcia lub wykonania umowy ubezpieczenia.

Na podstawie art. 7 ust. 1 ww. ustawy, agentem ubezpieczeniowym jest przedsiębiorca wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów ubezpieczeniowych.

Czynności agencyjne - w myśl art. 9 ust. 1 cyt. ustawy - mogą być wykonywane wyłącznie przez osobę fizyczną, która spełnia łącznie następujące warunki:

1.

posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2.

nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo:

a.

przeciwko życiu i zdrowiu,

b.

przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,

c.

przeciwko ochronie informacji,

d.

przeciwko wiarygodności dokumentów,

e.

przeciwko mieniu,

f.

przeciwko obrotowi gospodarczemu,

g.

przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,

h.

skarbowe;

3.

daje rękojmię należytego wykonywania czynności agencyjnych;

4.

posiada co najmniej średnie wykształcenie;

5.

odbyła szkolenie prowadzone przez zakład ubezpieczeń zakończone zdanym egzaminem.

Zgodnie z art. 9 ust. 1a ww. ustawy, warunki, o których mowa w ust. 1, powinni spełniać również:

1.

agenci ubezpieczeniowi będący osobami fizycznymi;

2.

w przypadku agentów ubezpieczeniowych będących spółkami nieposiadającymi osobowości prawnej:

a.

wspólnicy tych spółek, o ile są osobami fizycznymi,

b.

w przypadku gdy wspólnikami tych spółek są osoby prawne - co najmniej połowa ich członków zarządu;

3.

w przypadku agentów ubezpieczeniowych będących osobami prawnymi - co najmniej połowa ich członków zarządu.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, iż Spółka prowadzi działalność w zakresie leasingu środków transportu drogowego. Poza zasadniczą działalnością gospodarczą pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczeniowych, w dniu 10 sierpnia 2007 r. zawarła z Sopockim Towarzystwem Ubezpieczeniowym H S.A. "Umowę o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego". Świadczone przez Spółkę na rzecz H usługi polegają na:

* wykonywaniu czynności faktycznych lub prawnych związanych z pozyskiwaniem klientów,

* wykonywaniu czynności przygotowawczych, zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia oraz

* zawieraniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia.<

Zgodnie z postanowieniami umownymi świadczone usługi zostały zakwalifikowane jako czynności agencyjne, o których mowa w ustawie o pośrednictwie ubezpieczeniowym. W celu nabycia uprawnień do wykonywania czynności pośrednictwa ubezpieczeniowego, Spółka uzyskała wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego.

W zakresie świadczonych na rzecz H usług Spółka pełni w szczególności następujące funkcje:

* pośredniczy przy zawieraniu umów ubezpieczenia oraz zawiera umowy ubezpieczenia w imieniu i na rzecz H, w granicach udzielonego pełnomocnictwa,

* informuje podmioty poszukujące ochrony ubezpieczeniowej o warunkach i rodzajach ubezpieczeń oferowanych przez Hestię,

* okazuje klientom posiadane umocowanie do podejmowania w imieniu Ubezpieczyciela czynności agencyjnych,

* przed zawarciem umowy ubezpieczenia doręcza ubezpieczającym ogólne warunki ubezpieczenia, wskazuje ubezpieczającym numery rachunków bankowych, właściwe do uiszczania składki ubezpieczeniowej, a także informuje ich o konsekwencjach nieopłacania polis lub dokonania wpłaty na nieprawidłowy numer rachunku, doręcza ubezpieczającym polisy wystawione w imieniu H,

* nalicza i przyjmuje od ubezpieczających składki płatne jednorazowo lub pierwsze raty składki z tytułu zawartych umów ubezpieczenia, oraz przekazuje je do Ubezpieczyciela w określonych terminach,

* monitoruje terminowość i prawidłowość uiszczania przez ubezpieczających składek z tytułu umów ubezpieczenia, które Spółka zawarła, lub przy zawarciu których pośredniczyła.

Z tytułu powyższych usług Spółka otrzymuje od H wynagrodzenia prowizyjne, ustalane jako procent od wartości zawartych umów ubezpieczenia danego rodzaju.

W praktyce świadczenie przez Spółkę ww. usług może przebiegać w następujacy sposób:

1.

Zasadniczo Wnioskodawca pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczenia posiadanych przez siebie samochodów. Przed oddaniem pojazdu w leasing Spółka indywidualnie zapewnia jego ubezpieczenie, występując tym samym w potrójnej roli - ubezpieczonego, ubezpieczającego oraz agenta. Następnie ubezpieczony w ten sposób pojazd zostaje oddany klientowi w leasing. Jednocześnie koszty opłacanych składek ubezpieczeniowych są przenoszone na klienta, który faktycznie korzysta z samochodu, wobec czego jest zobowiązanego do zabezpieczenia pojazdu przed potencjalnymi szkodami.

2.

W niektórych przypadkach pojazdy będące własnością Wnioskodawcy oddawane są w leasing bez ich uprzedniego ubezpieczenia. W rezultacie dealer samochodowy bądź ostateczny klient / użytkownik zawiera z H umowę ubezpieczenia za pośrednictwem Spółki. W takim scenariuszu Wnioskodawca pełni funkcję ubezpieczonego oraz agenta, natomiast ubezpieczającym jest dealer samochodowy, bądź klient / użytkownik pojazdu.

3.

Na podstawie umowy agencyjnej zawartej z H Spółka jest uprawniona do świadczenia usług pośrednictwa na terytorium całego kraju natomiast oferta jest skierowana do dowolnie szerokiego grona klientów - także niebędących leasingobiorcami floty Spółki. Teoretycznie Spółka może pośredniczyć w ubezpieczeniu każdego pojazdu wskazanego przez potencjalnych klientów. W takim przypadku Spółka nie będzie pełnić roli ubezpieczonego, a jedynie rolę agenta ubezpieczeniowego.

Spółka jest również stroną umów o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego z innymi towarzystwami ubezpieczeń (zasadniczo o podobnym zakresie świadczeń co w Umowie z H).

Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie wykonuje "czynności ubezpieczeniowych" w rozumieniu art. 3 ust. 3-5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy wynika również, iż prawodawca zwolnił od podatku usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych. Cytowane wyżej przepisy wskazują, iż działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Powinna to być usługa wykonywana na rzecz strony umowy oraz opłacana przez nią jako odrębna czynność pośrednictwa. Pośrednictwo ma na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawarciem lub wykonaniem umów ubezpieczenia.

Wnioskodawca zawarł "umowę o świadczenie usług pośrednictwa ubezpieczeniowego" z towarzystwem ubezpieczeniowym, uzyskał wpis do rejestru agentów ubezpieczeniowych, prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Zakres zawartej umowy obejmuje m.in. pośrednictwo przy zawieraniu umów ubezpieczenia, informowanie o warunkach i rodzajach ubezpieczeń oferowanych przez H, wystawianie wniosków o zawarcie ubezpieczenia oraz wydawanie potwierdzeń zawarcia ubezpieczenia, naliczanie i przyjmowanie od ubezpieczonych składek ubezpieczenia i przekazywanie ich do Ubezpieczyciela, monitorowanie terminowości i prawidłowości uiszczania składek z tytułu umów ubezpieczenia. Za wykonywane czynności Wnioskodawca otrzymuje należną od ubezpieczyciela prowizję, ustalaną jako procent od wartości zawartych umów ubezpieczenia danego rodzaju.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy dotyczące pośrednictwa ubezpieczeniowego, stwierdzić należy, że Wnioskodawca spełnia warunki podmiotowe wynikające z ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a czynności przez niego wykonywane są uznawane w myśl tej ustawy za pośrednictwo ubezpieczeniowe (czynności związane ze sprzedażą ubezpieczenia).

Zasadniczo Wnioskodawca pośredniczy w zawieraniu umów ubezpieczenia posiadanych przez siebie samochodów. Pomimo iż przedmiotem ubezpieczenia jest majątek samej Spółki, nie zmienia to faktu, że usługa ubezpieczenia jako taka jest świadczona na rzecz Korzystającego z przedmiotu leasingu. Umowa ubezpieczenia z jednej strony ma zabezpieczać Korzystającego przed negatywnymi konsekwencjami finansowymi w przypadku utraty lub uszkodzenia przedmiotu leasingu, z drugiej strony w pierwszej kolejności to finansujący jako wierzyciel zobowiązań pieniężnych wynikających z umowy leasingu ma mieć prawo do zaspokojenia się z potencjalnego odszkodowania wypłaconego przez ubezpieczyciela. Stąd finansujący jest wskazywany jako ubezpieczony. W przypadku bowiem utraty lub zniszczenia przedmiotu leasingu, Korzystający jest zobowiązany do spłaty wszystkich (zaległych i przyszłych) rat leasingowych, które w tym przypadku pokrywane są z otrzymanego odszkodowania. Zatem, mimo że to Spółka jest ubezpieczonym, w istocie beneficjentem odszkodowania jest Korzystający, gdyż to na poczet jego zobowiązań z tytułu umowy leasingu zaliczane jest otrzymane przez Spółkę odszkodowanie. W konsekwencji, mimo bycia ubezpieczonym, Spółka nie jest faktycznym beneficjentem odszkodowania.

Reasumując, wykonywane przez Wnioskodawcę usługi na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych spełniają definicję usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy.

Przedmiotowa interpretacja rozstrzyga kwestię zwolnienia od podatku VAT usług pośrednictwa ubezpieczeniowego świadczonych na podstawie umów agencyjnych na rzecz towarzystw ubezpieczeniowych. Nie odnosi się do ewentualnego przenoszenia kosztów tych usług na podmioty korzystające z leasingu, gdyż nie było to przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym a w przypadku zdarzenia przyszłego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl