IPPP1-443-897/11-2/PR - Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz dokumentowania tych czynności przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 26 sierpnia 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1-443-897/11-2/PR Możliwość opodatkowania podatkiem od towarów i usług zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz dokumentowania tych czynności przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 01.06.2011 (data wpływu 06.06.2011) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz związanego z tym obowiązku ich dokumentowania - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz związanego z tym obowiązku ich dokumentowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

SPÓŁKA Z OGRANICZONĄ ("Spółka", "Wnioskodawca") jako tzw. wydawca muzyczny (muzyki popularnej) zawarła z autorami utworów muzycznych i słowno-muzycznych umowy, na mocy których nabyła autorskie prawa majątkowe do tych utworów. Spółka uzyskała ponadto licencje do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych i słowno-muzycznych od innych wydawców, którzy wcześniej nabyli takie prawa od. Licencja nabywana przez Wnioskodawcę od innego wydawcy muzycznego ma charakter licencji wyłącznej na terytorium Polski. Oznacza to, że na terytorium Polski tylko Wnioskodawca może korzystać z określonych utworów lub zezwalać innym osobom na korzystanie z nich. Na terytorium Polski Wnioskodawca udziela zainteresowanym podmiotom (tzw. "użytkownikom") licencji do korzystania z utworów na określonych polach eksploatacji oraz jest uprawniony do powierzenia praw autorskich majątkowych objętych przedmiotem licencji do zbiorowego zarządzania Stowarzyszeniu Z lub innej właściwej organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi majątkowymi. Umowa licencyjna zawierana z innym wydawcą muzycznym jest zawierana na czas nieokreślony z możliwością jej wypowiedzenia z zachowaniem określonego okresu albo umową zawieraną na czas określony.

Na mocy zawartej z innym wydawcą muzycznym umowy licencyjnej Wnioskodawca zobowiązany jest profesjonalnie i na swój koszt zarządzać tymi prawami stanowiącymi przedmiot licencji w interesie takiego wydawcy (licencjodawcy). Wnioskodawca jest wyłącznie uprawniony do pobierania na terytorium Polski wszelkich tantiem i wynagrodzeń lub innych korzyści z tytułu korzystania z utworów objętych przedmiotem umowy licencyjnej. Gospodarczą istotą takiej umowy jest procentowy podział pomiędzy wydawcą udzielającym Wnioskodawcy licencji a Wnioskodawcą opisanych wyżej tantiem, wynagrodzeń lub innych korzyści uzyskiwanych z eksploatacji utworów objętych umową. Część takich kwot Wnioskodawca zatrzymuje, zaś pozostałą część określoną, zgodną z ww. podziałem procentowym przekazuje jako należności licencyjne do wydawcy, od którego uzyskał licencję. Dotyczy to także kwot uzyskiwanych przez Wnioskodawcę ze Stowarzyszenia Z.

Co do umów zawieranych przez Wnioskodawcę z autorami to należy wskazać, że na podstawie takiej umowy autor przenosi na Wnioskodawcę w całości lub w określonej części autorskie prawa majątkowe do istniejących już utworów muzycznych, słownych lub słowno-muzycznych, których jest twórcą lub współtwórcą lub zobowiązuje się do przeniesienia takich praw do utworów, które dopiero stworzy (jako twórca albo współtwórca) w przyszłości, w okresie obowiązywania przedmiotowej umowy. Należy wyjaśnić, że w przypadku utworów, których autor jest współtwórcą (tzn. stworzył je z innymi osobami) Wnioskodawca nabywa tylko odpowiedni udział w określonych w umowie majątkowych prawach autorskich. Przeniesienie praw dokonywane przez autora może być definitywne, tj. na cały ustawowy okres trwania majątkowych praw autorskich albo tez może być ono dokonywane na ściśle określony w umowie okres (przeniesienie praw z zastrzeżeniem terminu).

Wnioskodawca zaś zobowiązany jest profesjonalnie i na swój koszt zarządzać tymi prawami w interesie autora. Autor może otrzymać od Wnioskodawcy w chwili zawarcia umowy określone wynagrodzenie z tytułu przeniesienia majątkowych praw autorskich na Wnioskodawcę, ale w wielu przypadkach nie jest to warunkiem zawarcia umowy z autorem.

W zamian za samo dokonanie czynności przeniesienia praw autorskich majątkowych autor nie otrzymuje zazwyczaj jednorazowego, zryczałtowanego wynagrodzenia (honorarium), choć w określonych przypadkach może takie wynagrodzenie uzyskać na indywidualnie ustalonych warunkach, jednakże w każdym przypadku uprawniony jest do określonej części tantiem (honorariów autorskich) z tytułu korzystania z utworów przez zainteresowanych użytkowników, w proporcjach określonych w umowie zawartej z Wnioskodawcą. Dotyczy to zarówno tantiem (honorariów) uzyskiwanych (inkasowanych) za pośrednictwem Stowarzyszenia Z jako organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi jak i (w zakresie w jakim utwory nie zostały powierzone do zbiorowego zarządu temu Stowarzyszeniu) bezpośrednio przez Wnioskodawcę jako wydawcę. Należy wskazać, że na poczet takich przyszłych tantiem (honorariów) Wnioskodawca często wypłaca autorowi zaliczki.

Nabyte od i wydawców na określony czas majątkowe prawa autorskie Wnioskodawca powierzył w zarząd organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi - Stowarzyszeniu Z. z siedzibą w W. na podstawie umowy z dnia 10 czerwca 1998 r.

Umowa zawarta pomiędzy Wnioskodawcą a Stowarzyszeniem Z jest umową powierniczego przeniesienia praw autorskich majątkowych. Powiernicze przeniesienie własności lub praw (w tym wypadku praw) nie została co prawda stypizowana w przepisach kodeksu cywilnego i jest zaliczana do tzw. umów nienazwanych, jednakże jest ona szeroko opisywana w literaturze oraz judykaturze.

Przedmiotem takiej umowy jest przeniesienie określonego prawa, którego przyczyną prawną jest umożliwienie wykonywania przez podmiot nabywający prawo (powiernika) określonych usług (świadczeń) na rzecz podmiotu zbywającego prawo (powierzającego je), do których należytego wykonania niezbędne jest aby powiernik był podmiotem tych praw.

Należy wskazać, że cechą przeniesienia powierniczego praw jest jego nieodpłatność. Nabywca prawa nie jest uprawniony do korzystania z niego lub jego przedmiotu we własnym interesie. Jest on zarazem zobowiązany wobec zbywcy prawa do wykonywania w odniesieniu do nabytego prawa wyłącznie określonych czynności w jego interesie i na jego rachunek, jak również do rozliczenia się z nim z wykonywanego zarządu i przedstawienia rachunków. Powierzający może zakończyć stosunek powierniczy np. w drodze wypowiedzenia, a w takim przypadku powiernik jest zobowiązany na żądanie powierzającego niezwłocznie przenieść na niego prawo z powrotem. Zdaniem Wnioskodawcy powiernicze przeniesienia praw, do jakiego doszło pomiędzy Wnioskodawcą a Z w zakresie majątkowych praw autorskich nabytych uprzednio przez Wnioskodawcę od lub innych wydawców nie może być traktowane jako dokonane świadczenie Wnioskodawcy na rzecz Z. Istotą tej czynności jest jedynie umożliwienie Stowarzyszeniu Z usług zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na rzecz (dla) i wydawców, w tym dla Wnioskodawcy.

W związku z powyższym przekazywane przez Z autorom i wydawcom (w tym Wnioskodawcy) tantiemy zainkasowane od użytkowników nie są zapłatą za to powiernicze przeniesienie, lecz ich przekazywanie wynika ze świadczonych przez Z na rzecz Wnioskodawcy usług zarządzania powierzonymi prawami autorskimi.

Na podstawie umów zawartych z autorami i innymi wydawcami Wnioskodawca jest uprawniony do określonego w takiej umowie procentowego udziału w tantiemach, wynagrodzeniach lub innych przychodach uzyskanych z tytułu korzystania przez użytkowników z utworów, do których prawa majątkowe Wnioskodawca nabył od (na zasadzie nabycia definitywnego lub na czas określony) lub od innych wydawców (na zasadzie wyłącznej licencji). Dotyczy to zarówno udziału w tantiemach, wynagrodzeniach lub innych przychodach uzyskanych bezpośrednio od użytkowników takich utworów jak i uzyskanych za pośrednictwem Stowarzyszenia Z, które jako powiernik inkasowało takie kwoty na rzecz Wnioskodawcy od użytkowników korzystających z utworów.

Z, działając na rzecz wydawcy i, ale we własnym imieniu udziela licencji na korzystanie z tych utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Przy tym licencja udzielana przez Z na korzystanie z utworów muzycznych i słowno-muzycznych muzyki popularnej (tj. licencja w zakresie tzw. "małych praw") jest tzw. licencją generalną, tj. na korzystanie z całego "repertuaru Z" (tj. ogółu utworów tej kategorii powierzonych w zarząd tej organizacji przez wszystkich i wydawców, a także utworów powierzonych zagranicznym organizacjom zbiorowego zarządzania, które Z reprezentuje wobec korzystających z tych utworów w Polsce).

Licencjobiorcy w zależności od różnych okoliczności, przede wszystkim rodzaju ich działalności, a co za tym idzie - sposobu korzystania z utworów, płacą Z-owi tantiemy w postaci stałych stawek miesięcznych (np. odtwarzający utwory z nośników dźwięku lub z radia w sklepach albo lokalach gastronomicznych), określonej procentowo części przychodów netto ze swej działalności (np. niepubliczni nadawcy radiowi), określonej procentowo części przychodów netto z korzystania z konkretnego zestawu utworów (np. producenci fonograficzni, organizatorzy koncertów), bądź ustalane w jeszcze inny sposób. W każdym z tych przypadków stawki licencyjne określane są na podstawie tabel stawek, uchwalanych przez zarząd Z albo są indywidualnie negocjowane przez Z z korzystającymi z utworów.

Okresowo Z dokonuje tzw. repartycji pobranych tantiem, tj. ich podziału i wypłaty autorom i wydawcom, potrącając swoją prowizję (zwaną "kosztami administracyjnymi" lub "kosztami inkasa"). Z dokonuje tej repartycji według reguł określonych w uchwalonym przez zarząd Stowarzyszenia na podstawie jego statutu "Regulaminie Repartycji Wynagrodzeń Autorskich". W szczególności odbywa się to na podstawie tzw. wykazów programowych, otrzymywanych od licencjobiorców (np. nadawców radiowych i TV, organizatorów koncertów, osób publicznie odtwarzających utwory), a zawierających listy wykorzystanych utworów z "repertuaru Z" oraz na podstawie zgłoszeń przez producentów wydań fonograficznych, zawierających utwory z "repertuaru Z" i przekazywanych przez tych licencjobiorców danych o sprzedaży nośników. Niektórzy z są członkami Z-u, a pozostali powierzają Z-owi w zarząd prawa majątkowe do swoich utworów na podstawie umowy (podobnie jak to czynią wydawcy odnośnie do nabytych przez siebie praw). Jednak zarówno autorzy - członkowie Z jak i nieczłonkowie są przy repartycji wynagrodzeń traktowani jednakowo. Zgodnie z treścią "umowy wydawniczej", zawartej pomiędzy spółką a autorem, Z wypłaca określoną procentowo część tantiem, przypadających w repartycji na tego autora, Wnioskodawcy, a pozostałą część bezpośrednio autorowi. Jeśli Wnioskodawca wypłacił autorowi zaliczkę na poczet przyszłych tantiem, które będą mu należne za korzystanie z jego utworów objętych umową wydawniczą za okres od chwili jej zawarcia (tj. jego określonego w umowie udziału w tych tantiemach), to Z wypłaca spółce również część autorską tantiem do chwili, gdy ich łączna wysokość przypadająca na tę część osiągnie kwotę udzielonej autorowi przez spółkę zaliczki. Autorzy nie opodatkowują podatkiem od towarów i usług swoich wynagrodzeń (tantiem) i nie wystawiają z tego tytułu faktur VAT ani Z-owi, ani Wnioskodawcy (podobnie zresztą jak innym wydawcom muzycznym).

Wnioskodawca wystąpił dnia 28 grudnia 2010 r. do Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie o wydanie interpretacji indywidualnej zadając następujące pytania:

Czy świadczenia pieniężne Z-u wypłacane Wnioskodawcy z tytułu repartycji wynagrodzeń autorskich podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy w związku z tym Wnioskodawca powinien wystawiać Z-owi faktury VAT.

Jeżeli tak, to:

1.

czy było tak również w przeszłości, a w szczególności przed wejściem w życie art. 30 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

2.

czy jest to objęte zwolnieniem przedmiotowym od tego podatku.

3.

czy dotyczy to także części tantiem należnej zgodnie z umową wydawniczą autorowi, w tym w sytuacji, gdy część ta, na podstawie postanowień tejże umowy oraz dyspozycji autora, jest przez Z wypłacana Wnioskodawcy na poczet spłaty zaliczki udzielonej autorowi przez wnioskodawcę.

Wnioskodawca przedstawił własne stanowisko, iż świadczenia pieniężne Zu wypłacane Spółce nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a zatem Spółka nie powinna wystawiać Z-owi faktur VAT ani rozliczać podatku należnego z tego tytułu. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 15 marca 2011 r. stwierdził, że w świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W dniu 1 kwietnia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług, w ramach której m.in. dodano przepis art. 8 ust. 2a, zgodnie z którym "W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi".

Powstała zatem wątpliwość, czy w świetle obecnego stanu prawnego świadczenia pieniężne Z-u wypłacane Spółce w dalszym ciągu nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Spółka nie powinna wystawiać Z-owi faktur VAT, ani rozliczać podatku należnego z tego tytułu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy od 1 kwietnia 2011 r. świadczenia pieniężne Z-u wypłacane Wnioskodawcy z tytułu repartycji wynagrodzeń autorskich podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarowi usług i czy w związku z tym Wnioskodawca powinien wystawiać Z-owi faktury VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy w interpretacji indywidualnej z dnia 15 marca 2011 r. Dyrektor Izby stwierdza m.in.:

"Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Otrzymana zapłata zatem powinna być konsekwencją wykonanego świadczenia. Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Jak wynika z przedstawionego opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), umowa łącząca Wnioskodawcę i organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zakłada powiernicze przeniesienie własności praw autorskich nabytych uprzednio od, które ma na celu umożliwienie wykonywania przez podmiot nabywający to prawo tj. powiernika, określonych usług na rzecz podmiotu powierzającego je.

W przedmiotowych okolicznościach powiernik (Z) podejmuje się zarządzania określonym majątkiem na rzecz powierzającego go Wnioskodawcy, w tym także dokonywanie z osobami trzecimi w imieniu własnym, lecz na rzecz (rachunek) powierzającego czynności prawnych dotyczących powierzonych praw. Powiernik (Z) z tytułu wykonywania określonych umową czynności potrąca sobie prowizję, stanowiącą jego wynagrodzenie.

Zatem, z charakteru przedstawionych w stanie faktycznym (zdarzeniu przyszłym) umów powierniczych wynika, iż to organizacja zbiorowego zarządzania jest podmiotem świadczącym usługę zarządzania powierzonymi jej prawami autorskimi na rzecz Wnioskodawcy działającego z kolei na rzecz (bądź innych wydawców).

Z bowiem zobowiązany jest wobec wydawcy () do wykonywania w odniesieniu do nabytego prawa wyłącznie określonych czynności w jego interesie i na jego rachunek, tj. udzielania licencji na korzystanie z utworów podmiotom z nich korzystającym, pobrania należnego z tego tytułu wynagrodzenia (tantiem) oraz podziału (repartycji) należnych tantiem między podmioty uprawnione (wydawcę i).

Konfrontując powyższe ustalenia z treścią przywołanych przepisów należy stwierdzić, iż w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, nie można traktować powierniczego przeniesienia majątkowych praw autorskich, jakie ma miejsce pomiędzy Wnioskodawcą a Zem jako świadczenia usług Wnioskodawcy na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Zauważyć należy, iż w istocie owe powiernicze przeniesienie praw autorskich jest czynnością nieodpłatną, natomiast otrzymywane przez wydawcę muzycznego tantiemy, pozyskane przez Z od licencjobiorców, nie stanowią ekwiwalentnego wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie Wnioskodawcy na rzecz Zu. Ich przekazywanie wynika ze świadczonych przez Z na rzecz Spółki usług zarządzania powierzonymi prawami autorskimi - pośrednictwa w udzielaniu licencji na korzystanie z tych praw oraz pobierania z tego tytułu wynagrodzeń w postaci tantiem, honorariów. W związku z tym, nie zachodzą przesłanki pozwalające uznać niniejsze przeniesienie za świadczenie usług, a świadczeń pieniężnych Zu wypłacanych Wnioskodawcy z tytułu repartycji (podziału) wynagrodzeń autorskich nie można uznać za wynagrodzenie za świadczenie usług przez Wnioskodawcę. Tak więc zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, Wnioskodawca nie ma obowiązku dokumentować tej czynności fakturą VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy dodanie do ustawy o podatku od towarów i usług przepisu art. 8 ust. 2a nie zmienia niczego w zakresie relacji Spałki z Z w kontekście obowiązków w podatku VAT, gdyż nie zmienia się istota stosunku prawnego istniejącego między Stowarzyszeniem Z a Spółką oraz między Z a autorami.

W dalszym ciągu to organizacja zbiorowego zarządzania jest podmiotem świadczącym usługę zarządzania powierzonymi jej prawami autorskimi na rzecz Wnioskodawcy działającego z kolei na rzecz (bądź innych wydawców). Powierniczego przeniesienia majątkowych praw autorskich jakie ma miejsce pomiędzy Wnioskodawcą a Zem, nie można w dalszym ciągu, także w świetle obowiązującego stanu prawnego traktować jako świadczenia usług Wnioskodawcy na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, a świadczeń pieniężnych Zu wypłacanych Wnioskodawcy z tytułu repartycji (podziału) wynagrodzeń autorskich nie można uznać za wynagrodzenie za świadczenie usług przez Wnioskodawcę.

Zatem zdaniem Wnioskodawcy świadczenia pieniężne wypłacane przez Z Spółce nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Spółka nie powinna wystawiać Z-owi faktur VAT ani rozliczać podatku należnego z tego tytułu, także w obecnym (obowiązującym od dnia 1 kwietnia 2011 r.) stanie prawnym.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenia usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Od dnia 1 kwietnia 2011 r. został wprowadzony w życie przepis art. 8 ust. 2a, w następującym brzmieniu: "W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi", stanowiący wierną implementację art. 28 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347) (dalej zwana "Dyrektywą"), zgodnie z którym, w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

W tym miejscu wskazać należy, iż zmiana polegająca na dodaniu art. 8 ust. 2a do ustawy o podatku od towarów i usług doprecyzowuje jedynie przepisy w odniesieniu do tzw. refakturowania usług, co oznacza większą przejrzystość przepisów w tym zakresie. Przedmiotowa regulacja wskazuje wprost, iż w katalogu usług podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług mieszczą się również przypadki, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo, w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 w ust. 3 pkt 3 ww. ustawy, za wykonywaną samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 1, nie uznaje się czynności z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do warunków wykonywania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich. Powyższe wyłączenie stosuje się odpowiednio do usług twórców i artystów wykonawców w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania albo ich wykonanie, w tym również wynagradzanych za pośrednictwem organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi lub prawami pokrewnymi (art. 15 ust. 3a ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) wynika, iż Wnioskodawca jako wydawca muzyczny zawiera umowy z autorami utworów muzycznych i słowno-muzycznych, którzy w ramach tychże umów przenoszą na wydawcę prawa majątkowe do określonych, stworzonych przez siebie ww. utworów, a także uzyskuje licencje do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych i słowno-muzycznych od innych wydawców, a którzy wcześniej nabyli takie prawa od. Wnioskodawca w ramach zawartych umów zarządza tymi prawami w interesie autora (bądź innego wydawcy - licencjodawcy), a także swoim własnym ze względu na przewidziany w umowie udział wydawcy w tantiemach. Gospodarczą istotą zawieranych umów jest procentowy podział tantiem, wynagrodzeń lub innych korzyści uzyskiwanych z eksploatacji utworów objętych umową pomiędzy autora (licencjodawcę) i wydawcę (Wnioskodawcę).

Na wielu polach eksploatacji wydawca, powierza zarządzanie nabytymi prawami do utworów w zakresie udzielania licencji na korzystanie z nich i pobieranie wynagrodzeń z tego tytułu, organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, przy czym powierzenie to następuje na zasadzie powierniczego przeniesienia przedmiotowych majątkowych praw autorskich na tą organizację, tak aby mogła ona we własnym imieniu udzielać licencji na korzystanie z utworów podmiotom z nich korzystającym. Pobrane w ten sposób wynagrodzenie przekazuje - po potrąceniu określonych procentowo od wysokości tych tantiem tzw. kosztów zarządzania - uprawnionym osobom tj. autorom oraz wydawcy.

W świetle uregulowań ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na niektórych polach eksploatacji utworów obowiązuje z mocy tej ustawy, w odniesieniu do wszystkich twórców, pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w udzielaniu licencji na korzystanie z utworów oraz w wypłacie wynagrodzeń z tego tytułu.

W ramach zawieranych umów dochodzi także do wypłaty przez wydawcę zaliczki autorowi na poczet jego udziału w przyszłych tantiemach, jakie strony spodziewają się uzyskać z eksploatacji utworów objętych umową. W takiej sytuacji, zgodnie z oświadczeniem woli twórcy, Z wypłaca całość uzyskanych przez siebie tantiem z tytułu eksploatacji utworów wydawcy - do chwili kiedy wypłacona autorowi przez wydawcę zaliczka znajdzie pokrycie w rzeczywistych tantiemach uzyskanych z eksploatacji utworów. Wątpliwości Wnioskodawcy sprowadzają się do kwestii opodatkowania wynagrodzenia wypłacanego przez organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w ramach powierniczej umowy wydawcy muzycznemu, w świetle stanu prawnego obowiązującego od dnia 1 kwietnia 2011 r.

Analizując przedstawiony stan faktyczny (zdarzenie przyszłe) na wstępie należy zaznaczyć, iż treść przepisu art. 15 ust. 3a ustawy, wskazuje iż dotyczy on usług polegających na przekazaniu lub udzieleniu licencji do praw autorskich lub praw artystycznego wykonania świadczonych przez samych twórców i artystów wykonawców. W przedmiotowej sprawie, z uwagi na podmiotowość prawną Wnioskodawcy nie można uznać, iż Spółka działa w charakterze twórcy bądź też artysty, o których mowa w wyżej powołanej regulacji. Wobec powyższego, wyłączenie zawarte w art. 15 ust. 3a ustawy, nie dotyczy Wnioskodawcy jako podmiotu występującego w charakterze licencjobiorcy. Oznacza to, iż działalność prowadzona przez Spółkę spełnia przesłanki działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym stwierdzić należy, iż z tytułu prowadzenia działalności Wnioskodawca działa w charakterze podatnika podatku VAT.

Działalność Spółki w odniesieniu do usługi udzielania licencji na korzystanie z praw autorskich (będących własnością Wnioskodawcy bądź licencjodawców) stanowi działalność podatnika VAT, a zatem czynności te w świetle przepisów obowiązujących od dnia 1 kwietnia 2011 r. stanowią przedmiot opodatkowania VAT.

Z analizy treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, iż pojęcie świadczenia usług jest bardzo szerokie, obejmuje bowiem różnego rodzaju świadczenia nie będące dostawą towarów w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Mieszczą się w nich zatem także usługi wykonywane w imieniu własnym i na rzecz osoby trzeciej, jak również w imieniu i na rzecz osoby trzeciej. W ocenie tut. Organu, do dokonania oceny prawno-podatkowej przedstawionego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego), niezbędne jest ustalenie charakteru czynności podejmowanych przez Wnioskodawcę.

Z analizy okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, iż Spółka jako wydawca muzyczny zawiera umowy z autorami utworów muzycznych i słowno-muzycznych, którzy w ramach tychże umów przenoszą na nią prawa majątkowe do określonych, stworzonych przez siebie ww. utworów, a także uzyskuje licencje do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych i słowno-muzycznych od innych wydawców. Wnioskodawca w ramach zawartych umów zarządza tymi prawami w interesie autora (bądź innego wydawcy - licencjodawcy), a także swoim własnym ze względu na przewidziany w umowie udział wydawcy w tantiemach. Wnioskodawca zaznacza, iż na wielu polach eksploatacji powierza, na zasadzie powierniczego przeniesienia, zarządzanie nabytymi prawami do utworów w zakresie udzielania licencji na korzystanie z nich i pobieranie wynagrodzeń z tego tytułu, organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, tak aby mogła ona we własnym imieniu udzielać licencji na korzystanie z utworów podmiotom z nich korzystającym.

Dokonując oceny okoliczności przedstawionych we wniosku stwierdzić należy, iż działania Wnioskodawcy mieszczą się w dyspozycji przepisów art. 8 ustawy. W odniesieniu do sytuacji w której uzyskuje prawo do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych i słowno-muzycznych na podstawie zawartych umów licencyjnych, stwierdzić należy, iż Spółka winna być traktowana jako podmiot, który nabywa i odsprzedaje prawa do użytkowania praw autorskich (a nie tylko pośredniczy w takiej transakcji), a zatem dokonuje czynności o których mowa w art. 8 ust. 2a ustawy.

Wynagrodzenie, jakie Wnioskodawca otrzymuje od Z z tytułu opłat pobieranych od użytkowników korzystających z określonego repertuaru, w którym mieszczą się powierzone w zarząd utwory, stanowi na tle powyższego wynagrodzenie za świadczenie usług przez Wnioskodawcę w zakresie udostępnienia praw autorskich, w stosunku do których Spółka posiada licencję. W odniesieniu do sytuacji, gdy Wnioskodawca dokonuje obrotu praw będących przedmiotem uzyskanych przez niego licencji, z racji tego iż działa zarówno w interesie własnym, jak i twórców (licencjodawców) - uznaje się go za świadczącego usługę, o której mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę podatku i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Reasumując, otrzymywane przez Wnioskodawcę (wydawcę muzycznego) świadczenia pieniężne wypłacane przez Stowarzyszenie Z. z tytułu repartycji wynagrodzeń autorskich pobieranych od użytkowników będą stanowić wynagrodzenie należne Wnioskodawcy za wyświadczoną usługę. W związku z powyższym czynność ta powinna zostać udokumentowana poprzez wystawienie faktury VAT, zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl