IPPP1-443-714/07-4/BS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 12 grudnia 2007 r. (data wpływu 18 grudnia 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, uzupełnione pismem z dnia 25 stycznia 2008 r. (data wpływu 28 stycznia 2008 r.) dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziału w gruncie - jest prawidłowe.

W dniu 18 grudnia 2007 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia udziału w gruncie.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej. W drodze spadku nabył po matce (Postanowieniem Sądu Rejonowego stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 27 września 1994 r.) oraz po wujku (Postanowieniem Sądu Rejonowego o stwierdzeniu nabycia spadku z dnia 27 października 1997 r.) udział we współwłasności nieruchomości, położonej w W. Nieruchomość gruntowa o której mowa stanowiła gospodarstwo rolne w rozumieniu art. 46 kodeksu cywilnego i została nabyta m.in. przez poprzedników prawnych Wnioskodawcy w drodze zasiedzenia na dzień 1 lipca 1961 r. Obszar, na którym znajduje się przedmiotowa działka gruntu, zgodnie z obowiązującym miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego rejonu ul. B (uchwalonym przez Radę Gminy w dniu 28 sierpnia 2000 r. przeznaczony jest pod cele usługowo - handlowo - biurowe. W chwili obecnej na działce gruntu, której Wnioskodawca jest współwłaścicielem znajduje się centrum handlowe.

Na działce znajdują się naniesienia należące do różnych właścicieli. Wnioskodawca zamierza wspólnie z innymi współwłaścicielami działki zbyć swój udział na rzecz Spółek, których udziałowcami są właściciele naniesień poczynionych na tym gruncie.

W listopadzie 2004 r. Wnioskodawca sprzedał udział w innej działce (położonej w innym miejscu przy ulicy B nabytej przez zasiedzenie na dzień 2 października 2000 r.) pod budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 25 stycznia 2008 r. Wnioskodawca oświadczył ponadto, iż udział we współwłasności nieruchomości będący jedo własnością (który ma być przedmiotem zbycia) nie był przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze. W zawiązku z powyższym Wnioskodawca nie pobierał żadnych pożytków z tytułu tych umów.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy planowana transakcja sprzedaży udziału w gruncie - będącym majątkiem osobistym, który w planie zagospodarowania przestrzennego jest przeznaczony pod centrum handlowe - kilku (np. dwóm) nabywcom, spowoduje, że Wnioskodawca stanie się z tytułu tej sprzedaży podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, z tytułu sprzedaży udziału w nieruchomości położonej w W. przy ul. B nie stanie się on podatnikiem podatku od towarów i usług. Podatnik przywołuje art. 9 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, który stanowi iż podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl poglądów doktryny: " (...) zgodnie z koncepcją przyjętą przez ustawodawcę europejskiego nie jest podatnikiem VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej i zarejestrowanej działalności. Rozwijając koncepcję zakresu podmiotowego opodatkowania, uznano, iż podatnikiem VAT mogą być jedynie "przedsiębiorcy", prowadzący działalność gospodarczą w ramach zorganizowanego przedsiębiorstwa" (W. Maruchin, VAT. Komentarz, Warszawa 2005, Lex Omega). W rozwinięciu powyższej tezy należy wskazać również na zarysowany w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości pogląd, iż działalność gospodarcza powinna być nacechowana stałością, powtarzalnością oraz niezależnością, gdyż związana jest profesjonalnym obrotem. W wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości z dnia 4 października 1995 r. w sprawie C-291/92 Finanzamt Ulzen przeciwko Dieter Armbrecht, ETS stanął na stanowisku, iż w odniesieniu do części majątku, który nie wchodził w skład przedsiębiorstwa, lecz stanowił majątek prywatny podatnika, przepisy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. W opinii Wnioskodawcy wyrok ten potwierdza tezę, że w przypadku, gdy dany podmiot z jednej strony jest podatnikiem podatku od towarów i usług, a jednocześnie dokonuje okazjonalnie sprzedaży majątku prywatnego, to w odniesieniu do tej sprzedaży nie działa on jako podatnik podatku od wartości dodanej, a w związku z tym sprzedaż taka nie jest objęta ani podmiotowo ani przedmiotowo zakresem VAT, nawet wówczas, gdy osobą dokonującą zbycia majątku prywatnego jest podatnik podatku od wartości dodanej; w Polsce podatnik od towarów i usług.

W myśl art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Natomiast ust. 2 tej ustawy definiuje działalność gospodarczą jako działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynności została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania tych czynności w sposób częstotliwy (...).

Uznanie osoby fizycznej za podatnika podatku od towarów i usług może mieć miejsce jedynie w przypadku, gdy działa ona z tytułu takiej sprzedaży w charakterze "handlowca". Jak podkreśla Wnioskodawca, w przedmiotowej sprawie dokonuje on zbycia majątku własnego, który nabył w drodze spadku (nie było więc to nabycie z zamiarem wykonywania działalności gospodarczej). Ponadto Wnioskodawca nie podjął żadnych czynności przygotowawczych, świadczących o zamiarze zbycia udziału. Powyższe świadczy o braku intencji dokonywania sprzedaży w sposób częstotliwy. W opinii Podatnika teza, że z tytułu zbywania składników majątku prywatnego osoba fizyczna nie staje się podatnikiem podatku od towarów i usług, jednoznacznie wynika z przeważającej linii orzeczniczej.

Wnioskodawca wskazał na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 stycznia 2006 r., sygn. Akt III SA/Wa 3885/06, w którym orzeczono, iż sprzedaży kilku lub więcej działek budowlanych, jeżeli działki te stanowią majątek osobisty podatnika podatku od towarów i usług i nie służą prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, nie można uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu art. 4 ust. 2 zd. 2 VI Dyrektywy (obecnie art. 9 Dyrektywy Rady nr 2006/112/WE), zgodnie z którym za działalność taką uznaje się także wykorzystywanie majątku rzeczowego i wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu. Zdaniem Sądu choć sprzedaż kilku lub kilkunastu działek może stanowić czynności sporadyczne, to z natury rzeczy nie wiąże się jednak z uzyskiwaniem stałego dochodu.

W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 6 września 2006 r. (I SA/Wr 1254/06) Sąd orzekł, że fakt dokonywania czynności wymienionych w art. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. nie jest wystarczającą przesłanką do ich opodatkowania podatkiem od towarów i usług, gdyż podmiot dokonujący takich czynności musi działać w charakterze podatnika, tj. podmiotu wykonującego samodzielnie działalność gospodarczą. Jednocześnie Sąd wskazał, iż wykorzystywanie majątku prywatnego jest działalnością gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych; jak wyżej wskazywano, zgodnie z przedstawianym przez Wnioskodawcę stanem faktycznym w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z taką sytuacją. W uzasadnieniu powoływanego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, iż wykładnia gramatyczna i funkcjonalna art. 15 ust. 2 (definiującego działalność gospodarczą) wskazuje, że działalnością gospodarczą jest nawet pojedyncza czynność, jeżeli wiąże się z nią zamiar wykonywania jej w sposób częstotliwy (stały i powtarzalny) - jednakże taka czynność powinna być wykonana przez producenta, handlowca, usługodawcę, podmiot pozyskujący zasoby naturalne lub wykonujący wolny zawód. Sąd wskazał, iż nie można z oderwanego kontekstu normy prawnej: "również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania w sposób częstotliwy", budować samodzielnej definicji działalności gospodarczej. W związku z tym samo wykonywanie czynności nie powoduje opodatkowania podatkiem od towarów i usług - konieczne jest również spełnienie warunku podmiotowego, czyli bycie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Natomiast, jak wskazuje Wnioskodawca, Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 24 kwietnia 2007 r. Sąd zauważył, że "jeśli osoba niebędąca przedsiębiorcą sprzedaje majątek osobisty, który nie był nabyty do celów działalności gospodarczej - nie można traktować jej jako podmiotu gospodarczego i żądać rozliczenia VAT od tej sprzedaży".

W związku z powyższym Wnioskodawca uważa, że z tytułu sprzedaży udziału we współwłasności nieruchomości przy ul. B nie staje się podatnikiem podatku od towarów i usług, a co za tym idzie nie musi z tytułu tej transakcji rozliczyć podatku od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega co do zasady odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast przez towary, w świetle art. 2 pkt 6 cyt. ustawy, rozumie się rzeczy ruchome jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Z przepisu art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) wynika, iż własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, stanowi odmianę własności i cechuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom, a każdy z nich może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Jeżeli zatem podatnik dokonuje sprzedaży udziału stanowiącego jego własność, dokonuje przeniesienia prawa własności rzeczy, dochodzi do zmiany podmiotu tego prawa. Zatem sprzedaż udziału należy traktować w kategorii dostawy towarów.

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, stosownie do ust. 2 powołanego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika, że dostawa gruntów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy dokonywana jest przez podatnika podatku od towarów i usług lub przez osobę fizyczną niebędącą podatnikiem tego podatku, jeżeli sprzedaży można przypisać znamiona działalności gospodarczej prowadzonej z zamiarem wykonywania jej w sposób częstotliwy. Chociaż ustawa nie definiuje pojęcia częstotliwości, przez zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy należy rozumieć chęć powtarzalnego, a nie jednorazowego wykonywania określonego działania. O kwestii częstotliwości nie decyduje czasookres wykonywania czynności (rok, dwa czy pięć lat), ani ilość dokonanych transakcji. Decydującym kryterium jest powtarzalność czynności lub zamiar powtarzalności. Aby zatem dostawę towarów (nawet jednorazową) uznać za działalność gospodarczą, należy wykazać, że w momencie jej realizacji podatnik miał zamiar dokonywać takich czynności wielokrotnie, a wykorzystywane przez niego towary czy usługi zostały nabyte w celu wykorzystania ich do wykonywania tej czynności.

Z treści wniosku wynika, że Podatnik jest osobą fizyczną i nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej. W listopadzie 2004 r. Wnioskodawca sprzedał udział w działce położonej w innym miejscu przy ulicy B nabytej przez zasiedzenie, pod budownictwo mieszkaniowe wielorodzinne. Obecnie Wnioskodawca zamierza dokonać zbycia udziałów w innej nieruchomości gruntowej różnym nabywcom (np. dwóm). Przedmiotowa nieruchomość należy do jego majątku prywatnego, który otrzymał wcześniej w drodze spadku. Udział w tej współwłasności nieruchomości będący własnością Podatnika nie był przedmiotem umów najmu, dzierżawy ani innych umów o podobnym charakterze i Wnioskodawca nie pobierał w związku z tym żadnych pożytków z tytułu tych umów.

Zatem okoliczności faktyczne sprawy wskazują, iż planowana sprzedaż udziału w gruncie nie będzie mieścić się w podmiotowym zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług, bowiem Podatnik nie odpowiada definicji podatnika, wynikającej z art. 15 ust. 1 i 2 cyt. ustawy. Przy sprzedaży przedmiotowych udziałów Podatnik nie będzie działał w charakterze handlowca, ponieważ przedmiotowe udziały odziedziczył, nie podjął żadnych czynności przygotowawczych świadczących o zamiarze zbycia udziału, zatem nie można uznać, że nabył je w celu dalszej odsprzedaży. Sprzedając udziały w gruntach będzie więc korzystał z przysługującego mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem.

Zatem, skoro dokonując zbycia udziału w nieruchomości Wnioskodawca nie będzie działał w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, czynności te nie będą podlegały opodatkowaniu tym podatkiem.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.