IPPP1-443-703/11-4/PR

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Stowarzyszenia, przedstawione we wniosku z dnia 22 kwietnia 2011 r. (data wpływu 28 kwietnia 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 czerwca 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowaniu pożyczek udzielanych w ramach działalności Kasy Pożyczkowej Członków Stowarzyszenia - jest prawidłowe.

W dniu 28 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowaniu pożyczek udzielanych w ramach działalności Kasy Pożyczkowej Członków Stowarzyszenia. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 21 czerwca 2011 r. (data wpływu 27 czerwca 2011 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 13 czerwca 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Z. w ramach zadań statutowych powołał do życia Kasę Pożyczkową Członków, której celem jest udzielanie uczestnikom Kasy nieoprocentowanych pożyczek. Uczestnikami Kasy zgodnie z Regulaminem Kasy Pożyczkowej Członków Z. mogą być członkowie Z., którzy złożą deklarację o przystąpieniu do Kasy i wniosą ustalony wpis. Wpisowe uczestnika Kasy Pożyczkowej ustala Zarząd Z., Uczestnik Kasy może z niej wystąpić po uprzednim sześciomiesięcznym wypowiedzeniu. Wpisowe nie podlega zwrotowi. Uczestnicy Kasy Pożyczkowej mogą korzystać z pożyczek po upływie jednego miesiąca od dnia przyjęcia do Kasy. Działalnością Kasy Pożyczkowej kieruje Komisja Kasy Pożyczkowej, powoływana przez Prezydium Zarządu Z. Do kompetencji Komisji Kasy Pożyczkowej należy załatwianie wszelkich spraw wynikających z działalności Kasy, w tym także rozpatrywanie podań o pożyczki. Rozpatrując wnioski o udzielenie pożyczek Komisja ma obowiązek brać pod uwagę istotne potrzeby ubiegającego się o pożyczkę, jego wywiązywanie się z obowiązków statutowych wobec Z. oraz zabezpieczenie pożyczki i gwarancję terminowego jej zwrotu. Fundusz obrotowy Kasy Pożyczkowej składa się z kwot przekazanych z Funduszu Społecznego Z. uchwałami Prezydium Zarządu Z. oraz z wkładów członkowskich, które powstają z potrąceń od udzielanych pożyczek w wysokości 5% wartości pożyczki i podlegają zwrotowi w razie wystąpienia lub skreślenia członka z listy uczestnictwa w Kasie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym wyżej stanie faktycznym działalność Kasy Pożyczkowej Członków Z. podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a jeśli podlega to według jakiej stawki.

Zdaniem podatnika czynności wykonywane w ramach działalności Kasy Pożyczkowej Członków Z. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług korzystając jednocześnie ze zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, w którym wymieniono usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Zwolnieniem tym objęte zostały również świadczenie usługi stanowiącej element ww. usług podlegających zwolnieniu, z wyłączeniem jednak świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa. Zwolnienie określone w art. 43 ust. 1 pkt 38 ma charakter przedmiotowy, a więc nie przysługuje jedynie instytucjom bankowym. Oznacza to, że cały zespół czynności wykonywanych w ramach Kasy Pożyczkowej Członków Z. (zawieranie umowy pożyczek, czynności administrowania Kasą Pożyczkową) został zwolniony z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepis art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jednocześnie zaznacza się, że w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r. na podstawie art. 146a pkt 1 ustawy wprowadzonego art. 19 pkt 5 ustawy z dnia 26 listopada 2010 r. o zmianie niektórych ustaw związanych z realizacją ustawy budżetowej (Dz. U. Nr 238, poz. 1578 z późn. zm.) oraz zmienionego art. 9 pkt 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 257, poz. 1726), stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%, z zastrzeżeniem art. 146f.

Należy zaznaczyć, że zarówno w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do niej przewidziano możliwość zastosowania obniżonych stawek podatku oraz zwolnień od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone między innymi w art. 43 ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że w stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2010 r., w myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwolnione od podatku były usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy, jednakże przepis ten został uchylony. W konsekwencji, od dnia 1 stycznia 2011 r., zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, wprowadzonym ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476), zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Co istotne, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Z treści stanu faktycznego nakreślonego przez Stowarzyszenie we wniosku wynika, iż Wnioskodawca w ramach zadań statutowych powołał do życia Kasę Pożyczkową Członków, której celem jest udzielanie uczestnikom Kasy nieoprocentowanych pożyczek. Uczestnikami Kasy zgodnie z Regulaminem mogą być członkowie Stowarzyszenia, którzy złożą deklarację o przystąpieniu do Kasy i wniosą ustalony wpis. Komisja ma obowiązek brać pod uwagę istotne potrzeby ubiegającego się o pożyczkę, jego wywiązywanie się z obowiązków statutowych oraz zabezpieczenie pożyczki i gwarancję terminowego jej zwrotu. Fundusz obrotowy Kasy Pożyczkowej składa się z kwot przekazanych z Funduszu Społecznego uchwałami Prezydium Zarządu oraz z wkładów członkowskich, które powstają z potrąceń od udzielanych pożyczek w wysokości 5% wartości pożyczki. Wątpliwości Stowarzyszenia sprowadzają się do kwestii zastosowania zwolnienia od podatku dla czynności wykonywanych w ramach działalności Kasy Pożyczkowej Członków.

Z brzmienia art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT wyraźnie wynika, iż intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczone przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Należy stwierdzić, iż wymienione zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi, cechy które ją rozróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Pogląd taki potwierdza orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), gdzie Trybunał stwierdził iż "zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem". Konkludując można stwierdzić, że wg TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi.

Konfrontując zaprezentowany we wniosku stan faktyczny sprawy z ww. przepisami prawa podatkowego należy zauważyć, iż główną czynnością świadczoną przez powołaną Kasę Pożyczkową Członków jest udzielanie uczestnikom Kasy, którymi są członkowie stowarzyszenia po spełnieniu określonych w regulaminie warunków, nieoprocentowanych pożyczek. Wnioskodawca zaznacza, iż na fundusz, z którego udzielane są przedmiotowe pożyczki składają się kwoty przekazane z Funduszu Społecznego oraz wkłady członkowskie, powstające z potrąceń od udzielanych pożyczek. Zatem z powyższego wynika, iż Wnioskodawca bez wątpienia świadczy usługi w zakresie udzielania pożyczek swoim członkom.

Reasumując, usługa polegająca na udzielaniu pożyczek przez Kasę Pożyczkową działającą w obrębie Stowarzyszenia na rzecz jego członków, przy czym fundusz obrotowy tworzony jest m.in. z wkładów członkowskich pochodzących z potrąceń od udzielanych pożyczek, podlega zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, jednakże ze względu przewidziane w ustawie zwolnienie przedmiotowe, usługi takie korzystają ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.