IPPP1/443-62/14-4/AW

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Fundacji przedstawione we wniosku nadanym w dniu 20 stycznia 2014 r. (data wpływu 21 stycznia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 20 lutego 2014 r. (data wpływu 24 lutego 2014 r.) nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 13 lutego 2014 r. (doręczone w dniu 17 lutego 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za pobór opłaty targowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 13 stycznia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzenia za pobór opłaty targowej.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 20 lutego 2014 r. (data wpływu 24 lutego 2014 r.) stanowiącym odpowiedź na wezwanie Organu z dnia 13 lutego 2014 r. - skutecznie doręczone w dniu 17 lutego 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Fundacja w ramach prowadzonej działalności gospodarczej na podstawie Uchwały Rady Miasta administruje targowiskiem miejskim pobierając inkaso opłaty targowej zarówno od sprzedawców na targowisku towarów, jak i handlu pojazdami na giełdzie samochodowej. Fundacja całość zebranych opłat wpłaca Miastu. Rozliczenie z Urzędem Miasta dokonywane jest na podstawie wystawianej Urzędowi faktury VAT - prowizja za inkaso.

Wynagrodzenie (prowizja) od Urzędu Miasta za administrowanie targowiskiem w wysokości 60% wpływów z giełdy samochodowej oraz 25% wpływów z targowicy jest przeznaczone na działalność statutową Fundacji. Od wyżej wymienionych wysokości wpływów Fundacja odprowadza 23% VAT co faktycznie powoduje, że rzeczywiste inkaso jest niższe o stawkę podatku.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy w związku z przedstawionym stanem faktycznym prowizja za pobór opłaty targowej podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług Fundacja powinna wystawić Urzędowi Miasta faktury VAT z 23% stawką podatku.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Brak jest podstaw do opodatkowania podatkiem prowizji za inkaso opłaty targowej, gdyż należność ta nie jest obrotem w rozumieniu art. 29 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 154 dalej jako "podatek VAT"). Zdaniem Fundacji sprawy targowisk należą do zadań własnych jednostek samorządowych (art. 7 ust. 1 pkt 11 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.). Podkreślić należy, że pobierając opłatę targową Fundacja działa nie na rzecz lecz w imieniu Urzędu Miasta, będąc jedynie pośrednikiem pomiędzy podatnikiem, a organem władzy publicznej. Zdaniem Fundacji świadczenie usług podlega opodatkowaniu tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, pozwalających na ich opodatkowanie. Art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, że przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, rozumie się co do zasady każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. W transakcji zwanej usługą rozumieniu ustawy o VAT zdaniem Fundacji muszą być wyodrębnione dwie strony: świadczący usługę i usługobiorca jako konsument usług. Tymczasem, w przypadku wykonywania przez Fundacje zadania własnego Urzędu Miasta polegającego na prowadzeniu targowiska i poborze opłat targowych, wyłącznym "konsumentem" usługi jest Urząd Miasta, w imieniu którego Fundacja wykonuje to zadanie. Zdaniem Fundacji w przedstawionym stanie faktycznym nie dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych, które podlegałoby opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stanowisko Wnioskodawcy potwierdza wyrok NSA FSK 1385/12 z dnia 11 września 20013 r. Interpretacja indywidualna Izy Skarbowej w Łodzi ITPP2/443-506/11/IR z dnia 23 listopada 2011 r. Podobne stanowisko zajęli specjaliści publikujący w Gazecie Prawnej.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Z powołanych regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.

Tak więc dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - art. 15 ust. 2 ustawy.

Z powyższych przepisów wynika, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania, podlegają wszelkie transakcje których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że są one realizowane przez podatników w rozumieniu ustawy i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Jak wynika z treści art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca na mocy uchwały Rady Miasta administruje targowiskiem miejskim i pobiera inkaso opłaty targowej od sprzedawanych na targowisku towarów oraz od handlu pojazdami na giełdzie samochodowej. Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca pośredniczy w poborze opłat targowych należnych Miastu. Za świadczone usługi Fundacja pobiera wynagrodzenie w postaci prowizji w wysokości 60% wpływów z giełdy samochodowej, oraz 25% wpływów z opłat za targowisko. Zdaniem Zainteresowanego pobierana prowizja nie powinna podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż Fundacja działa w imieniu i na rzecz Urzędu Miasta, będąc jedynie pośrednikiem pomiędzy podatnikiem, a organem władzy publicznej. W opisanej sprawie Zainteresowany stoi na stanowisku, że nie dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem VAT.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 6 ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Zatem, wyłączenie z opodatkowania podatkiem VAT jednostek samorządu terytorialnego jest możliwe tylko wtedy, gdy wykonują one czynności w ramach przypisanych im specyficznych zadań i funkcji samorządowych (publicznych).

W myśl zapisów art. 2 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r. poz. 594 z późn. zm.), gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Do zakresu działania gminy należą - na mocy art. 6 ust. 1 ww. ustawy - wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Natomiast, zgodnie z art. 7 ust. 1 cyt. ustawy, do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (...).

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi (art. 9 ust. 1 cyt. ustawy).

Analiza wskazanych powyżej przepisów prowadzi zatem do następujących wniosków:

Tym samym należy podkreślić, że tylko spełnienie ww. warunków łącznie daje możliwość legalnego wyłączenia z kategorii podatników podatku od towarów i usług, na mocy art. 15 ust. 6 ustawy.

Zagadnienia dotyczące opłaty targowej normuje ustawa z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 95, poz. 613 z późn. zm.).

I tak, zgodnie z art. 15 ust. 1 powołanej ustawy, opłatę targową pobiera się od osób fizycznych, osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej, dokonujących sprzedaży na targowiskach, z zastrzeżeniem ust. 2b.

Na mocy art. 19 pkt 1 lit. a ww. ustawy, rada gminy, w drodze uchwały określa zasady ustalania i poboru oraz terminy płatności i wysokość stawek opłat określonych w ustawie, z tym że stawka opłaty targowej nie może przekroczyć 597,86 zł dziennie, w myśl pkt 2 powołanego wyżej przepisu rada gminy, w drodze uchwały może zarządzić pobór tych opłat w drodze inkasa oraz określić inkasentów i wysokość wynagrodzenia za inkaso.

Do opłaty targowej zastosowanie mają przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.), gdyż jak stanowi art. 2 § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej, przepisy ustawy stosuje się do opłaty skarbowej oraz opłat, o których mowa w przepisach o podatkach i opłatach lokalnych.

W myśl art. 9 Ordynacji podatkowej, inkasentem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana do pobrania podatku od podatnika i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Natomiast, zgodnie z art. 28 § 4 Ordynacji podatkowej, rada gminy, rada powiatu oraz sejmik województwa może ustalić wynagrodzenie dla płatników lub inkasentów z tytułu poboru podatków stanowiących dochody, odpowiednio, budżetu gminy, powiatu lub województwa.

Wynagrodzenie płatników i inkasentów pobierających podatki stanowiące dochody jednostek samorządu terytorialnego jest, w świetle art. 28 § 4 Ordynacji podatkowej, fakultatywne.

Ustalenie takiego wynagrodzenia odbywa się w drodze uchwały rady gminy, rady powiatu lub sejmiku województwa. Jeżeli przepisy prawa podatkowego przewidują możliwość lub obowiązek określenia wynagrodzenia w drodze uchwały organu stanowiącego, ten właśnie organ jest wyłącznie właściwy do określenia wynagrodzenia za podatki wpłacone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Podsumowując powyższe przepisy stwierdzić należy, że podmiot, któremu powierzono pobór opłaty targowej, ma status inkasenta w rozumieniu art. 9 Ordynacji podatkowej, czyli jest obowiązany do pobierania od podatnika podatku (opłaty) i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu. W przypadku opłaty targowej pobór tych opłat i wysokość wynagrodzenia za inkaso, zgodnie z art. 19 pkt 2 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, zarządzana jest uchwałą rady gminy.

W omawianej sprawie Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonuje czynności na rzecz Miasta polegające na poborze opłaty targowej, za wykonywanie tych czynności otrzymuje od Miasta wynagrodzenie - prowizję.

Wobec powyższego należy stwierdzić, że Wnioskodawca jako podatnik wykonuje czynności o charakterze odpłatnym na rzecz beneficjenta tj. miasta, zatem istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Zatem w świetle powołanych przepisów oraz przedstawionego opisu sprawy należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca z tytułu poboru opłat targowych działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a czynność poboru ww. opłat wykonywana przez Zainteresowanego spełnia definicję świadczenia usług, o którym mowa w cyt. wyżej art. 8 ustawy o podatku od towarów i usług. W konsekwencji, na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy, wynagrodzenie (prowizja) tytułem wykonywania czynności poboru opłat targowych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż wyłączenie z opodatkowania dotyczy ściśle określonych podmiotów, tj. organów władzy publicznej i urzędów obsługujących te organy. Wnioskodawca wykonując czynności poboru opłaty targowej w imieniu jednostki samorządu terytorialnego sam nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą, przy czym ani cel, ani rezultat prowadzonej działalności nie wykluczają go z kategorii podatników podatku od towarów i usług.

Zatem, wynagrodzenie za pobór inkasa od pobranej opłaty targowej, które wypłacane jest Fundacji - na podstawie art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy - podlega opodatkowaniu stawką podstawową, tj. 23%, bowiem czynności tych nie wymieniono w przepisach jako opodatkowane stawkami niższymi, bądź objętych zwolnieniem od podatku.

W odniesieniu do powołanego przez Fundację orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 11 września 2013 r. sygn. akt I FSK 1385/12, należy zauważyć, że o ile wymienione orzeczenie podziela stanowisko Zainteresowanego, to jednak w przedmiotowym zakresie linia orzecznicza nie jest jednolita. Organ chciałby przytoczyć orzeczenie NSA z dnia 30 października 2014 r. sygn. akt I FSK 1397/12 w którym Sąd wskazał: "Minister Finansów słusznie uznał, że przedstawiona we wniosku o wydanie interpretacji sytuacja nosi znamiona odpłatnego świadczenia usług, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Wprawdzie Spółka wykonuje czynności związane z realizacją zadań własnych Gminy w zakresie gospodarki komunalnej na podstawie powierzenia, jednakże czynności te wykonuje jako odrębny podmiot posiadający status podatnika podatku VAT, za co otrzymuje wynagrodzenie (na co wskazano już we wniosku o wydanie interpretacji). W. P. K. w S. jest spółką prawa handlowego (spółką z ograniczoną odpowiedzialnością) i nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą."

Zatem przywołane przez Wnioskodawcę orzeczenie nie może mieć decydującego głosu w kwestii rozstrzygnięcia merytorycznego omawianej sprawy.

W stosunku do interpretacji indywidualnej z dnia 23 listopada 2011 r. znak IPTPP2/443-506/11-2/IR, na stanowisko której powołuje się Zainteresowany, Organ chciałby zauważyć, że w przedmiotowym rozstrzygnięciu Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi uznał, że: "Wnioskodawca z tytułu poboru opłaty targowej działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Mimo, iż Wnioskodawca wykonuje czynności poboru opłaty targowej w imieniu jednostki samorządu terytorialnego, sam nie wchodzi w skład administracji samorządowej, lecz prowadzi niezależną działalność gospodarczą.". Zatem powołana interpretacja indywidualna zawiera rozstrzygnięcie tożsame z przyjętym w wydanej interpretacji.

Tym samym należy uznać, że Wnioskodawca zaprezentował nieprawidłowe stanowisko w sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.