IPPP1-443-603/11-4/EK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 4 kwietnia 2011 r. (data wpływu 8 kwietnia 2011 r.) uzupełnionym pismem z dnia 1 czerwca 2011 r. (data wpływu 9 czerwca 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 25 maja 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 8 kwietnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash poolingu. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 1 czerwca 2011 r. (data wpływu 9 czerwca 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 25 maja 2011 r.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

A. Sp. z o.o. (dalej "A. " lub "Spółka") jest wyspecjalizowanym podmiotem zajmującym się marketingiem i reklamą produktów leczniczych, a także kosmetyków i suplementów diety na rynku polskim. Spółka zamierza skorzystać z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (tzw. cash pooling), oferowanej przez Bank S.A. (dalej "Bank"). Jest to tzw. cash pooling rzeczywisty (z ang. zero-balancing cash pooling).

Pozostałym uczestnikiem systemu cash poolingu, poza Spółką, będzie zagraniczny podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej, co Spółka - A. S.A. z siedzibą w Hiszpanii (dalej " S. "). S. jest dla Spółki tzw. spółką - babcią, tj. jedynym udziałowcem polskiej Spółki jest I. z siedzibą w Holandii, w której z kolei S. posiada 100% udziałów.

Uczestnicy systemu cash poolingu (tj. Spółka S.) będą posiadać rachunki w tym samym Banku, a ponadto, zawartą z Bankiem umowę dotyczącą cash poolingu (Umowa o świadczenie usługi db-SASHSWEEP PL, dalej "Umowa cash poolingu"). Celem usługi cash poolingu jest zwiększenie efektywności gospodarczej podmiotów uczestniczących w tym systemie poprzez efektywne zarządzanie swoimi wierzytelnościami wobec Banku z tytułu posiadanych na rachunku bankowym środków pieniężnych oraz zobowiązaniami wobec Banku z tytułu wykorzystywanego kredytu w rachunku. Odbywa się to poprzez odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald występujących na rachunkach wszystkich spółek z grupy uczestniczących w systemie cash poolingu.

Funkcjonujący w Banku i rozważany przez Spółkę model cash poolingu działa na zasadach przedstawionych poniżej.

Spółka oraz S. otworzą w Banku indywidualne bieżące rachunki prowadzone w PLN. Bank zawrze także ze Spółką i drugim uczestnikiem cash poolingu (S.) umowy kredytu, na podstawie, których Bank udzieli im kredytu w rachunku bieżącym. W związku z Umową cash poolingu, Bank otworzy również w PLN tzw. techniczny rachunek konsolidacyjny. Rachunek ten zostanie utworzony specjalnie dla celów realizacji cash poolingu tj. dla celów dokonywania przez Bank czynności w ramach świadczenia usługi cash poolingu na rzecz uczestników tego systemu.

Na zakończenie każdego dnia roboczego, Bank będzie ustalać saldo na rachunkach poszczególnych uczestników cash poolingu oraz sumować wszystkie salda ujemne oraz wszystkie salda dodatnie na rachunkach. Następnie Bank ustali, która z tych sum jest niższa, a która wyższa w wartościach bezwzględnych i przeniesie całość sald składających się na sumę sald, która okazała się niższa w wartościach bezwzględnych, z rachunków, na których te salda wystąpiły na techniczny rachunek konsolidacyjny. Jednocześnie, Bank przeniesie część sald składających się na sumę sald, która okazała się wyższa w wartościach bezwzględnych, z rachunków poszczególnych uczestników, u których te salda wystąpiły na techniczny rachunek konsolidacyjny - w takiej wysokości, aby przeniesiona na techniczny rachunek konsolidacyjny suma sald dodatnich równała się sumie przeniesionych sald ujemnych. W tym celu, z każdego rachunku przeniesiona zostanie tylko taka kwota, której udział w całości kwot przenoszonych będzie odpowiadać udziałowi salda tego rachunku w sumie sald składających się na wyższą wartość bezwzględną. Innymi słowy, przeniesienie sald będzie odbywać się na zasadzie alokacji proporcjonalnej, tj. ogólna suma wierzytelności przysługujących Bankowi wobec posiadaczy sald ujemnych będzie dzielona proporcjonalnie pomiędzy posiadaczy sald dodatnich i tak ustalona kwota będzie przelewana z rachunków z saldami dodatnimi na techniczny rachunek rozliczeniowy w wysokości wynikającej z proporcjonalnego podziału. Na początku następnego dnia roboczego, Bank będzie dokonywał zwrotnego przeniesienia na indywidualne rachunki uczestników cash poolingu sald przeniesionych w dniu poprzednim na techniczny rachunek rozliczeniowy. W wyniku takiej operacji, Bankowi ponownie będą przysługiwać wierzytelności wobec posiadaczy rachunków z saldem ujemnym.

W efekcie uczestniczenia w systemie cash poolingu, jeśli na rachunku Spółki w danym dniu wystąpiłoby saldo dodatnie, otrzymałaby ona odsetki wyższe od tych, jakie byłyby jej należne w przypadku zdeponowania na swoim indywidualnym rachunku bankowym kwoty w wysokości tego salda. Natomiast, jeśli na rachunku Spółki wystąpiłoby saldo ujemne, wówczas będzie ona płacić odsetki niższe od tych, jakie zapłaciłaby zaciągając od Banku kredyt w wysokości tego salda ujemnego.

W pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca Bank będzie pobierać od Spółki oraz od S. prowizję za realizację Umowy cash poolingu. Prowizja pobierana będzie niezależnie od tego, czy na zakończenie poszczególnych dni roboczych danego miesiąca występowało saldo ujemne, czy saldo dodatnie. Również w pierwszym dniu roboczym każdego miesiąca Bank będzie wypłacał każdemu z uczestników cash poolingu (w tym, Spółce) odsetki (w przypadku wystąpienia salda dodatniego) lub będzie je pobierać od uczestnika, (u którego wystąpiło saldo ujemne) za poprzedni miesiąc.

Każdy z uczestników systemu cash poolingu udzieli Bankowi poręczenia za przyszłe zobowiązania drugiego z uczestników z tytułu salda ujemnego, które może wystąpić na jakimkolwiek rachunku indywidualnym bądź technicznym rachunku konsolidacyjnym. Odpowiedzialność uczestników cash poolingu wobec Banku z tytułu tych poręczeń będzie solidarna.

W prezentowanym systemie cash poolingu, rolę agenta (tzw. pool leadera) pełnić będzie S.

Rola pooI leadera sprowadzać się będzie jednak jedynie do reprezentowania uczestników systemu cash poolingu (w tym, Spółki) w kontaktach z Bankiem. Jak wcześniej wspomniano, odsetki od sald ujemnych/dodatnich są pobierane/wypłacane przez Bank i pool leader nie uczestniczy w przekazywaniu (wypłacie) odsetek.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym systemie cash poolingu podmiotem świadczącym usługi w rozumieniu ustawy o VAT będzie Bank, natomiast Spółka w związku z uczestnictwem w systemie cash poolingu nie będzie wykonywać żadnych usług i nie będzie z tego tytułu zobowiązana do wykazania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, czynności wykonywane przez uczestników systemu cash poolingu z Grupy A., w tym przez Spółkę, związane z uczestnictwem w systemie kompleksowego zarządzania płynnością finansową, nie stanowią usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług (dalej "ustawa o VAT"). Uczestnicy systemu cash poolingu, w tym Spółka, są jedynie odbiorcami usługi świadczonej przez Bank, zaś Spółka z tytułu uczestnictwa w systemie cash poolingu nie będzie zobowiązana do wykazywania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. Z kolei w myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez usługę rozumie się każde świadczenie nie będące dostawą towarów, na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej. Natomiast zgodnie z obowiązującą Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług, usługami są czynności będące końcowymi efektami działalności o charakterze usługowym, świadczone przez podmioty gospodarcze na rzecz innych podmiotów gospodarczych lub na rzecz ludności.

Odnosząc powyższe uregulowania do Umowy cash poolingu, należy zauważyć, że czynności uczestników cash poolingu nie spełniają powyższych kryteriów i tym samym, nie mogą być uznane za podlegającą opodatkowaniu VAT usługę. W rzeczywistości, bowiem uczestnicy systemu cash poolingu, w tym Spółka, nie świadczą żadnej usługi ani sobie nawzajem ani Bankowi, a jedynie korzystają z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową świadczonej przez Bank. Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż w ramach korzystania z tej usługi, dokonywane są przez Bank przelewy sald dodatnich i sald ujemnych z indywidualnych rachunków uczestników systemu na techniczny rachunek konsolidacyjny (i następnie przelewy zwrotne z tego rachunku na rachunki indywidualne). Dokonywanie takich przelewów jest warunkiem koniecznym do funkcjonowania cash poolingu opartego na przelewach rzeczywistych - wykonywane są one pomocniczo, w ramach i w celu świadczenia przez Bank usługi zarządzania płynnością finansową uczestników cash poolingu. Nie oznacza to jednak, że uczestnicy systemu cash poolingu stają się usługodawcami.

Ani Spółka, ani też żaden z pozostałych uczestników systemu cash poolingu nie zobowiązuje się, że przeniesie na określony podmiot z Grupy A. (innego uczestnika systemu), czy też na rzecz Banku jakąkolwiek kwotę pieniędzy w jakimkolwiek czasie, tak, aby ten inny podmiot lub Bank mógł tą kwotą dysponować.

Również żaden inny uczestnik systemu nie zobowiązuje się do tego wobec Spółki. Spółka jedynie godzi się, by ewentualna nadwyżka na jej indywidualnym rachunku bankowym w danym dniu została uwzględniona przy obliczaniu przez Bank łącznej sumy należności i zobowiązań w tym dniu wszystkich uczestników systemu cash poolingu z tej samej grupy kapitałowej. Nie jest to, więc zobowiązanie Spółki do przekazania określonej kwoty ani Bankowi, ani konkretnemu uczestnikowi cash poolingu, bo jeżeli w danym dniu na indywidualnym rachunku bankowym Spółki nie powstanie saldo dodatnie, (ale też nie powstanie saldo ujemne), to nie będzie istniała kwota, która mogłaby zostać realnie uwzględniona przez Bank przy obliczaniu sald dodatnich i sald ujemnych na indywidualnych rachunkach bankowych innych uczestników cash poolingu. Nie będzie to też oznaczało, że Bank czy inny uczestnik systemu ma prawo domagać się od Spółki jakiejkolwiek kwoty, ani że nie mogąc jej zapewnić Spółka nie wypełniła swojego zobowiązania do udostępnienia jakiejkolwiek kwoty nadwyżek finansowych Bankowi lub innemu uczestnikowi systemu. Mogą również wystąpić sytuacje, że w danym dniu to na rachunku Spółki wystąpi saldo ujemne (debet), który pomniejszy nadwyżki pozostałych uczestników systemu skumulowane przez Bank na technicznym rachunku konsolidacyjnym. W takim przypadku, Spółka nie będzie mogła domagać się od pozostałych uczestników systemu kwot na pokrycie debetu Spółki, gdyż drugi uczestnik systemu (S.) nie zobowiązał się do tego wobec Spółki. Do tego natomiast zobowiązał się Bank, który wyraził gotowość udzielenia (do pewnego limitu) kredytu w indywidualnym rachunku danego uczestnika systemu. To Bank będzie świadczył poszczególnym uczestnikom systemu cash poolingu usługi finansowe. Zatem jeżeli na indywidualnym rachunku Spółki zostanie wykazany debet (saldo ujemne), to Spółka będzie dłużnikiem Banku, a nie konkretnego uczestnika systemu. Natomiast nadwyżki (saldo dodatnie) z indywidualnego rachunku Spółki będą przekazywane do systemu, przy czym nadwyżka ta nie będzie fizycznie przelana na indywidualne rachunki bankowe innych uczestników systemu, lecz będzie jedynie uwzględniana jako element kalkulacyjny łącznego bilansu sald z danego dnia.

W konsekwencji, uczestnicy systemu cash poolingu, w tym Spółka, pozostaną wyłącznie usługobiorcami usługi świadczonej przez Bank. Usługa świadczona przez Bank polegać będzie, w szczególności, na wykonywaniu przez Bank takich czynności, jak np:

* prowadzenie rachunków indywidualnych dla poszczególnych uczestników systemu cash poolingu oraz technicznego rachunku konsolidacyjnego,

* ustalanie salda na indywidualnych rachunkach uczestników systemu cash poolingu,

* ustalanie sumy sald dodatnich i sumy sald ujemnych na tych rachunkach,

* przelewanie sald dodatnich i sald ujemnych z indywidualnych rachunków uczestników na techniczny rachunek konsolidacyjny i z powrotem,

* alokacja sald ujemnych i dodatnich, naliczanie, pobieranie i przekazywanie odsetek dla uczestników systemu cash poolingu,

* przygotowywanie i przekazywanie uczestnikom okresowych raportów na temat dokonywanych transferów, itd.

Z tytułu świadczenia usług w powyższym zakresie, Bank będzie otrzymywać od uczestników systemu cash poolingu wynagrodzenie (prowizję) określoną w Umowie cash poolingu.

W związku z tym, w ramach systemu cash poolingu to wyłącznie Bank będzie świadczyć usługę w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT, nie zaś którykolwiek z pozostałych podmiotów uczestniczących w systemie cash poolingu. Uczestnicy systemu cash poolingu będą wyłącznie usługobiorcami usług świadczonych przez Bank.

Zarówno Spółka, jak i Bank są polskimi rezydentami i zarejestrowanymi podatnikami VAT. W konsekwencji, z tytułu uczestnictwa w systemie cash poolingu Spółka nie będzie zobowiązana do wykazywania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT. Podmiotem, u którego wystąpi dla celów VAT obrót z tytułu wykonania usługi określonej jako cash pooling będzie Bank i to Bank będzie zobowiązany zadeklarować dla celów VAT obrót z tego tytułu.

Stanowisko Spółki w tej kwestii znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe, w tym np. w interpretacji:

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 18 sierpnia 2010 r. (IPPP2/443-341 /10-5/AK),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 29 czerwca 2010 r. (IPPP1-443-457/10-2/JL),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 2 lipca 2010 r. (IPPP1-443-539/10-5/IGo),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 7 lipca 2010 r. (IPPP1/443-463/10-2/AP),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 15 lipca 2010 r. (IPPP1-443-538/10-6/JL),

* Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 28 lipca 2010 r. (IPPP1-443-542/10-5/AS).

Mając na uwadze powyższe, Spółka wnosi o potwierdzenie, że z uczestnictwa w systemie cash poolingu nie będzie zobowiązana do wykazywania jakiegokolwiek obrotu w rozumieniu ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 15 ust. 1 cyt. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza, zgodnie z art. 15 ust. 2 przedmiotowej ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do dyspozycji art. 29 ust. 1 powołanej ustawy, podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy lub osoby trzeciej. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu wynika, że Spółka wraz z innym uczestnikiem, zamierza skorzystać z usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową (cash pooling) oferowanej przez Bank, której celem jest zwiększenie efektywności gospodarczej podmiotów uczestniczących w przedsięwzięciu, poprzez odpowiednie wykorzystanie sumy dziennych sald występujących na rachunkach wszystkich podmiotów z grupy. Z tytułu świadczenia wskazanej usługi bank będzie otrzymywać od uczestników systemu Cash poolingu wynagrodzenie-prowizję.

Biorąc pod uwagę cechy charakterystyczne zaprezentowanej umowy cash-poolingu należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie w roli usługodawcy będzie występował Bank, który wykonywał będzie wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi bankowej, jaką jest cash-pooling i z tytułu wykonywania tej usługi będzie otrzymywał wynagrodzenie.

Czynności wykonywane przez Spółkę, jako uczestnika przedmiotowej usługi, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, lecz jedynie zachowania pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, w związku z powyższym nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Zauważyć jednak należy, iż zgodnie z art. 14b § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Wniosek o interpretację indywidualną może dotyczyć zaistniałego stanu faktycznego lub zdarzeń przyszłych (art. 14b § 2 ustawa - Ordynacja podatkowa). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego, nie zaś grupy osób. Z tych też względów - z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego - zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Spółki, nie zaś wszystkich uczestników transakcji cash poolingu. Uwzględniając powyższe wskazać zatem należy, iż interpretacja nie wywołuje skutków prawnych dla pozostałych uczestników, którzy chcąc uzyskać interpretację indywidualną powinni wystąpić z odrębnymi wnioskami o jej udzielenie. W konsekwencji regulacje zawarte w art. 14k-14n ustawy - Ordynacja podatkowa nie będą miały zastosowania dla tych podmiotów.

Jednocześnie informuje się, iż w niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług. W odniesieniu do zdarzeń przyszłych wniosku w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, podatku od czynności cywilnoprawnych zostały wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zaistniałego zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.