IPPP1/443-6/10-2/AP - Możliwość zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT pożyczki udzielonej polskiej spółce przez podmiot zagraniczny z siedzibą na terytorium Francji.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 22 grudnia 2009 r. (data wpływu 4 stycznia 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług z tytułu otrzymania pożyczki - jest prawidłowe.

W dniu 4 stycznia 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozpoznania importu usług z tytułu otrzymania pożyczki.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka (dalej "Wnioskodawca" lub "Spółka") zamierza zawrzeć umowę pożyczki z podmiotem zagranicznym mającym siedzibę we Francji, niebędącym udziałowcem Spółki i niezarejestrowanym w Polsce dla potrzeb podatku od towarów i usług (dalej "Pożyczkodawca"). Pożyczkodawca jest podmiotem zarejestrowanym dla potrzeb podatku od wartości dodanej we Francji. Pożyczkodawca nie jest bankiem i nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce.

Na podstawie umowy pożyczki Wnioskodawca uprawniony będzie do korzystania z kwot pożyczek wypłacanych w transzach każdorazowo na żądanie Spółki. Wynagrodzenie Pożyczkodawcy z tytułu korzystania przez Spółkę ze środków finansowych Pożyczkodawcy ustalone zostanie w formie odsetek obliczanych na podstawie wskaźnika LIBOR powiększonego o marżę. Zgodnie z umową pożyczki data spłaty ustalana jest przez Spółkę w momencie każdorazowego żądania udostępnienia transzy środków przez Pożyczkodawcę. Odsetki podlegają zapłacie wraz ze spłatą kwoty głównej pożyczki.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy pożyczka, która ma zostać udzielona Spółce przez Pożyczkodawcę zwolniona będzie z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT w zw. z poz. Nr 3 załącznika Nr 4 do Ustawy o VAT...

Zdaniem Wnioskodawcy

Pożyczka udzielana przez Pożyczkodawcę na podstawie planowanej umowy pożyczki (w tym poszczególne transze takiej pożyczki) zwolnione są z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z załącznikiem 4) pkt 3 Ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT, świadczeniem usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 wskazanej ustawy.

W efekcie, świadczenie usług podlegających zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT podatkowaniu podatkiem VAT w Polsce ma miejsce wówczas, gdy:

Na podstawie umowy pożyczki Pożyczkodawca świadczy na rzecz Spółki usługę w postaci przeniesienia na własność Spółki określonej kwoty pieniężnej. Spółka zaś w zamian za świadczoną usługę zwraca Pożyczkodawcom nominalną kwotę pożyczki oraz wypłaci wynagrodzenie w postaci ustalonego w umowie pożyczki oprocentowania. Wynagrodzenie to stanowi odpłatność za wykonywaną na rzecz Spółki usługę udostępnienia kwoty pieniężnej.

Niewątpliwie umowa pożyczki nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu Ustawy o VAT. Z kolei, udostępnienie kwoty pożyczki Spółce jest świadczeniem Pożyczkodawcy na rzecz Spółki.

Zgodnie z interpretacją Ośrodka Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi pożyczki udzielane Spółce przez podmiot niebędący bankiem należy według Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (dalej: "PKWiU") klasyfikować w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.90 "Usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym, pozostałe" (dla celów podatkowych, zgodnie z Klasyfikacją PKWiU z roku 1997, udzielanie pożyczki mieści się w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.00 "Usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym"). Dział 65 PKWiU obejmuje usługi pośrednictwa finansowego. Stąd, udzielenie pożyczki zaliczone do grupowania 65 PKWiU należy zaliczyć do usług finansowych.

Ponieważ świadczącym usługę finansową na rzecz Spółki w formie udzielenia pożyczki jest podmiot zagraniczny, zgodnie z art. 8 ust. 4 oraz art. 27 ust. 3 i ust. 4 pkt 4 Ustawy o VAT miejscem świadczenia takiej usługi jest Polska (tj. kraj siedziby odbiorcy usługi). Dla Spółki otrzymywanie pożyczek na podstawie umowy pożyczki należy klasyfikować jako import usług finansowych w rozumieniu art. 2 pkt 9 Ustawy o VAT. W efekcie, obowiązek rozliczenia importu usługi finansowej w zakresie podatku VAT spoczywa, na gruncie art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT, na Spółce.

W konsekwencji, czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie odsetkowe stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT podlegające opodatkowaniu VAT. Jednocześnie jednak, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 w związku z załącznikiem Nr 4 poz. 3 Ustawy o VAT, udzielenie pożyczki będące usługą finansową zwolnione jest z podatku VAT. Bowiem, załącznik Nr 4 do Ustawy o VAT definiuje usługi zwolnione z podatku VAT w Polsce odnosząc się do symboli PKWiU poszczególnych usług. W pozycji Nr 3 tego załącznika, jako zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT w Polsce, wymienione zostały usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w PKWiU jako sekcja J ex (65-67). Udzielanie pożyczek klasyfikowane jest przez organy statystyczne w grupowaniu PKWiU 65.22.10-00.90 "Usługi udzielania pożyczek świadczone poza systemem bankowym, pozostałe". W rezultacie, udzielenie pożyczki mieszcząc się w grupowaniu 65 PKWiU zwolnione jest z opodatkowania VAT po stronie Spółki, ponieważ udzielnie pożyczki nie zalicza się do żadnej z kategorii usług finansowych wyłączonych ze zwolnienia z podatku VAT, wskazanego w załączniku Nr 4 do Ustawy o VAT.

W efekcie, Wnioskodawca nie jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT od importu usługi finansowej w formie pożyczki udzielonej przez zagranicznego Pożyczkodawcę. Ponieważ zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 Ustawy o VAT, podatnikiem z tytułu importu usługi finansowej, w tym usługi udzielenia pożyczki, będzie Spółka, a ww. usługi finansowe korzystają ze zwolnienia z podatku VAT, Spółka powinna wykazywać udzielone pożyczki jako zwolniony z podatku VAT import usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej (art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy).

W myśl natomiast art. 8 ust. 3 ustawy usługi wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki, o których mowa w art. 119. Przy określaniu miejsca świadczenia usług, usługi są identyfikowane za pomocą klasyfikacji statystycznych, jeżeli dla tych usług przepisy ustawy oraz przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne (art. 8 ust. 4 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza - w myśl ust. 2 tego artykułu - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Istota umowy pożyczki została zawarta w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Zatem, udzielanie pożyczek stanowi świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT.

Z przedstawionej w złożonym wniosku sytuacji wynika, iż Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowę pożyczki z podmiotem zagranicznym mającym siedzibę we Francji, niebędącym udziałowcem Spółki i niezarejestrowanym w Polsce dla potrzeb podatku od towarów i usług, lecz zarejestrowanym dla potrzeb podatku od wartości dodanej we Francji. Pożyczkodawca nie jest bankiem i nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce. Na podstawie umowy pożyczki Wnioskodawca uprawniony będzie do korzystania z kwot pożyczek wypłacanych w transzach każdorazowo na żądanie Spółki. Wynagrodzenie Pożyczkodawcy z tytułu korzystania przez Spółkę ze środków finansowych Pożyczkodawcy ustalone zostanie w formie odsetek.

W związku z faktem, iż Spółka nabywać będzie usługi od podmiotu mającego siedzibę we Francji, przywołać należy treść art. 2 pkt 9 ww. ustawy o VAT, zgodnie z którym przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

Stosownie zaś do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju.

Natomiast w myśl art. 17 ust. 2 tej ustawy, przepisów ust. 1 pkt 4 i 5 nie stosuje się w przypadku świadczenia usług i dostawy towarów, od których podatek należny został rozliczony przez usługodawcę lub dokonującego dostawy towarów na terytorium kraju, z wyjątkiem świadczenia usług, do których stosuje się art. 28b, oraz dostawy gazu w systemie gazowym lub energii elektrycznej w systemie elektroenergetycznym, dla których w każdym przypadku podatnikiem jest usługobiorca lub nabywca towarów.

Jednocześnie, przepis ust. 1 pkt 4 stosuje się, jeżeli usługobiorcą jest podatnik, o którym mowa w art. 15, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b, również osoba prawna niebędąca takim podatnikiem, zarejestrowana jako podatnik VAT UE, zgodnie z art. 97 (art. 17 ust. 3 ustawy o VAT).

W myśl art. 28b ust. 1 ww. ustawy (obowiązującego od dnia 1 stycznia 2010 r.) miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j i 28n.

W związku z wskazaną przez Spółkę klasyfikacją na gruncie PKWiU, usługi świadczone przez Pożyczkodawcę nie będą objęte żadnym z wyjątków ww. artykułu 28b ust. 1 wskazanych w tym przepisie. Zatem powyższa usługa będzie podlegała opodatkowaniu w kraju siedziby Spółki - tj. w Polsce.

Biorąc pod uwagę przywołane powyżej przepisy, zaciągnięcie przez Spółkę pożyczki od podmiotu zagranicznego będzie stanowić import usług, podlegający opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w kraju, jednak tylko w sytuacji, gdy Wnioskodawca będzie podatnikiem w rozumieniu art. 15 ustawy o VAT.

W przedmiotowej sprawie przywołać należy również treść art. 43 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT, w myśl którego zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku Nr 4 do ustawy. Z kolei w pozycji Nr 3 ww. załącznika zawarto sekcję J ex (65-67) tj. usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem:

Ponadto, w objaśnieniach do ww. załącznika wskazano, iż ex - dotyczy tylko danej usługi z danego grupowania.

W pozycji 3 tego załącznika, w zamkniętym katalogu usług wyłączonych ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, nie znajdują się wymienione przez Wnioskodawcę usługi. W związku z powyższym należy stwierdzić, iż zgodnie z załącznikiem Nr 4 poz. 3 do ustawy o podatku od towarów i usług, usługi udzielania pożyczek zostały przedmiotowo zwolnione z tego podatku.

Z przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca udzielenie pożyczki klasyfikuje wg Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług do grupowania PKWiU 65.22.10-00.00 "Usługi udzielania pożyczek, świadczone poza systemem bankowym".

Mając na uwadze powyższe uznać należy, iż pożyczka udzielona Spółce, przez podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium kraju, tj. we Francji, stanowi import usługi finansowej, która na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w związku z poz. 3 załącznika Nr 4 do tej ustawy jest zwolniona na terytorium Polski z opodatkowania VAT, pod warunkiem jednakże, że pożyczkobiorca będzie posiadał status podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Podkreślić należy, że niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii poprawności przedstawionej przez Spółkę klasyfikacji statystycznej. Zasadą jest bowiem, że zainteresowany podmiot sam klasyfikuje prowadzoną działalność, swoje produkty (wyroby i usługi), towary, środki trwałe i obiekty budowlane według zasad określonych w poszczególnych klasyfikacjach i nomenklaturach, wprowadzonych rozporządzeniami Rady Ministrów lub stosowanych bezpośrednio na podstawie przepisów Wspólnoty Europejskiej. Do zaklasyfikowania danego towaru bądź usługi do odpowiedniego grupowania nie są kompetentne organy podatkowe. Uprawnionym w tym zakresie jest Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi. Odpowiedzialnym za prawidłową klasyfikację jest podmiot świadczący usługę i to jego obciążają wszelkie konsekwencje z tego tytułu.

Zatem niniejszą interpretację wydano w oparciu o wskazaną przez Wnioskodawcę klasyfikację statystyczną.

Końcowo nadmienia się, iż w związku z wejściem w życie ustawy z dnia 23 października 2009 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, od dnia 1 stycznia 2010 r. przepis art. 17 został zmieniony, zaś art. 27 oraz art. 28 zostały uchylone w całości, jednocześnie wprowadzono nowe przepisy regulujące miejsce świadczenia usług w art. 28a-28o.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Ponadto, tut. Organ informuje, iż w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.