IPPP1/443-517/08-2/AP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 8 maja 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-517/08-2/AP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 5 lutego 2008 r. (data wpływu 17 marca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania oraz dokumentacji wypłacanych premii pieniężnych - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 marca 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania oraz dokumentacji wypłacanych premii pieniężnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

W. Polska Sp. z o.o. (zwana dalej Spółką) prowadzi działalność w zakresie dystrybucji urządzeń pompowych dla wyposażenia technicznego budynków. Dystrybucja produktów na rzecz konsumentów odbywa się m.in. przez sieć niezależnych podmiotów (dalej zwanych kontrahentami). W tym celu Spółka podpisała z kontrahentami umowy, w związku z którymi wypłaca im premie pieniężne. Jedynym warunkiem otrzymania premii jest osiągnięcie określonych poziomów obrotów.

W latach poprzednich premie pieniężne rozliczane były na podstawie faktur VAT wystawianych przez kontrahentów na rzecz Spółki. W związku ze stanowiskiem Ministerstwa Finansów wyrażonym w piśmie z dnia 30 grudnia 2004 r. Nr PP3-812-1222/2004/AP/4026, fakt osiągnięcia określonego pułapu obrotów traktowany był jako usługa podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedawcy z tytułu otrzymania premii pieniężnych wystawiali na rzecz Spółki faktury VAT z 22% stawką podatku, zaś Spółka obniżała podatek należny o podatek naliczony wynikający z tych faktur. W związku z aktualną linią orzeczniczą sądów administracyjnych oraz nowelizacją art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT, która weszła w życie 1 stycznia 2008 r., powstają jednak wątpliwości odnośnie traktowania wypłat premii pieniężnych jako usług opodatkowanych podatkiem VAT oraz dokumentowania ich fakturami VAT. Obecnie Spółka otrzymała od kontrahentów faktury VAT dotyczące premii, których podstawą były zakupy dokonane w 2007 r. (wystawione 31 grudnia 2007 r.) oraz będzie otrzymywała rozliczenia premii wynikające z zakupów dokonywanych w 2008 r.

Z dniem 1 stycznia 2008 r. art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy VAT został zmieniony przez art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 19 września 2007 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz ustawy o zwrocie osobom fizycznym niektórych wydatków związanych z budownictwem mieszkaniowym. Według nowego brzmienia przepisu, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z kolei w wydawanych ostatnio orzeczeniach sądów administracyjnych (w wyroku WSA z dnia 22 maja 2007 r., sygn. III SA/Wa 4080/06, w wyroku WSA z dnia 26 kwietnia 2007 r., sygn. I SA/Po 287/07 oraz w wyroku NSA z dnia 6 czerwca 2007 r., sygn. I FSK 94/06) sądy przyjęły stanowisko, iż fakt osiągnięcia określonego pułapu obrotów nie może być traktowany jako usługa w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, a co za tym idzie, obrót osiągnięty z tego tytułu (premia pieniężna), nie stanowi podstawy opodatkowania w podatku VAT.

W konsekwencji, stosując dotychczasową praktykę, Spółka nie mogłaby dokonać odliczenia podatku VAT naliczonego przy wypłacie premii pieniężnych (nawet w przypadku uregulowania zobowiązania), gdyż faktury wystawione przez kontrahentów nie będą dokumentowały usługi podlegającej opodatkowaniu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Jak należy traktować i dokumentować, dla celów podatku VAT, premie pieniężne z tytułu osiągnięcia określonego poziomu obrotów, wypłacane przez Spółkę w 2008 r., w sytuacji, kiedy podstawa do ich naliczenia powstała w 2008 r....

Zdaniem Wnioskodawcy premie pieniężne wypłacane przez Spółkę w związku z osiągnięciem przez kontrahentów określonego poziomu zakupów w 2008 r. nie powinny być traktowane jako wynagrodzenie za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT i mogą być dokumentowane przy pomocy noty księgowej.

Zdaniem Spółki osiągnięcie przez kontrahenta określonego pułapu obrotów nie może stanowić jednocześnie dostawy towarów i świadczenia usług, skutkowałoby to podwójnym opodatkowaniem tego samego obrotu. Za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT nie można uznać obrotów w wysokości określonej umownie osiągniętych przez nabywcę towarów. Stanowisko takie potwierdził NSA w wyroku z dnia 6 lutego 2007 r. (I FSK 94/06), a także WSA w Warszawie w wyroku z dnia 22 maja 2007 r. (III SA/Wa 4080/06, LEX nr 256451). W powyższych wyrokach sądy podkreślały, art. 8 ust. 1 jednoznacznie stanowi, iż usługą jest świadczenie, które nie stanowi dostawy towaru. Nie może zatem wystąpić taka sytuacja faktyczna, w rozumieniu tego unormowania, która jednocześnie stanowiłaby dostawę towaru i świadczenie usługi. Tymczasem dokonywanie przez dany podmiot zakupów u kontrahenta, jak i terminowe regulowanie świadczenia pieniężnego (zapłaty), mieści się w zakresie czynności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w postaci dostawy towarów. Nie można więc uznać zrealizowania na rzecz sprzedającego określonego z góry pułapu obrotu, jak i terminowego wykonania świadczenia pieniężnego za świadczenie usługi. Zauważyć należy, że na określony pułap obrotów składa się odpowiednia liczba transakcji sprzedaży - dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Czynności stanowiące dostawę towaru nie mogą jednocześnie poprzez ich zsumowanie stanowić usługi.

Identyczne rozwiązanie funkcjonuje na gruncie Dyrektywy 2006/112/WE (jak również na gruncie wcześniej obowiązującej VI Dyrektywy, na którą powoływały się sądy), a konkretnie w art. 24 ust. 1, który jest odpowiednikiem art. 8 ust. 1 ustawy VAT. Zgodnie z treścią tego przepisu pojęcie "świadczenie usług" oznacza każdą transakcję nie stanowiącą dostawy towarów. A zatem na gruncie prawa wspólnotowego funkcjonuje takie samo rozwiązanie prawne - dostawa towaru nie może jednocześnie stanowić świadczenia usługi. W konsekwencji we wspólnotowym systemie podatku od wartości dodanej określona ilość dostaw towarów nie może stanowić usługi.

Potraktowanie premii, w opisanych wyżej okolicznościach, jako wynagrodzenia za usługę podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT pozostawało w zgodzie ze stanowiskiem wyrażonym w powołanej wyżej interpretacji Ministra Finansów z 30 grudnia 2004 r., Nr PP3-812-1222/2004/AP/4026. Interpretacja ta została wydana w trybie art. 14 § 1 pkt 2 i § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w brzmieniu sprzed 1 lipca 2007 r. i dotychczas nie została uchylona. A zatem Spółka, stosując się do tej interpretacji, nadal korzysta z ochrony przewidzianej w art. 14 § 3 ordynacji podatkowej w brzmieniu sprzed 1 lipca 2007 r. Według tego przepisu zastosowanie się przez podatnika, płatnika lub inkasenta do interpretacji prawa podatkowego, o której mowa w § 2, nie może im szkodzić, jednakże nie zwalnia ich z obowiązku zapłaty podatku. W takim przypadku nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się, nie nalicza się odsetek za zwłokę i nie ustala dodatkowego zobowiązania w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług - w zakresie wynikającym z zastosowania się do interpretacji. W konsekwencji, w przedmiotowym stanie faktycznym nie będzie mógł zostać zastosowany, znowelizowany z dniem 1 stycznia 2008 r., art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT.

W przekonaniu Spółki opodatkowanie, jako usługi, nabycia przez kontrahenta określonej ilości towaru będzie prowadziło do podwójnego opodatkowania tej samej czynności: pierwszy raz jako sprzedaży (dostawy towaru), drugi - jako zakupu (świadczenia usługi) przez nabywcę tego samego towaru, w ramach tej samej transakcji. Podwójne opodatkowanie stoi zaś w sprzeczności z konstytucyjną zasadą równości i powszechności opodatkowania wyrażoną w art. 84 oraz w pewnym sensie w art. 217 Konstytucji. Na temat zasady zakazu podwójnego opodatkowania w krajowym systemie prawa podatkowego, w szczególności na gruncie podatku od towarów i usług, wielokrotnie wypowiadał się Trybunał Konstytucyjny i Naczelny Sąd Administracyjny. Dla przykładu można wskazać na orzeczenie Trybunału z dnia 25 października 2004 r. sygn. akt SK 33/03, OTK-A 2004/9/94 oraz uchwałę 7 sędziów NSA z dnia 22 kwietnia 2002 r. sygn. akt FPS 2/02, ONSA 2002/4/136.

Podwójne opodatkowanie jest niedopuszczalne także w prawie wspólnotowym, co potwierdza orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, np. w wyroku z dnia 27 czerwca 1989 r. sygn. akt J 50/88, LEX nr 83935 w sprawie Heinz Kühne v. Finanzamt München III, czy w orzeczeniu z dnia 3 października 1985 r. sygn. akt J 249/84, LEX nr 84285 w sprawie Ministere public i Ministry of Finance v. Venceslas Profant. Przedstawiona w powyższych orzeczeniach argumentacja świadczy jednoznacznie, iż podstawowym celem wspólnotowego systemu podatku od wartości dodanej, w konsekwencji także podatku od towarów i usług, jest wyeliminowanie podwójnego opodatkowania tych samych transakcji. Tym samym za niedopuszczalne należy uznać opodatkowanie podatkiem od towarów i usług transakcji sprzedaży, raz jako sprzedaży - dostawy towaru, drugi zakupu towaru - jako usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy VAT.

Ponadto, zdaniem Spółki usługa w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT oraz art. 6 ust. 1 VI Dyrektywy VAT, to transakcja gospodarcza, w której stosunek prawny łączący strony musi wiązać się ze świadczeniem wzajemnym. Tymczasem w ramach zawieranych umów o współpracy, gdzie za osiągnięcie określonego pułapu obrotów i terminowego spełnienia świadczeń pieniężnych, sprzedawca wypłaca premię pieniężną, nabywca dokonuje zakupów dobrowolnie i nie jest zobowiązany do wykonania transakcji o określonej premiowanej wielkości. Możliwość uzyskania premii stanowi jedynie zachętę do dokonania zakupów o określonej wysokości. Niezrealizowanie przez nabywcę określonego pułapu obrotów nie jest obwarowane żadną sankcją, czy jakąkolwiek odpowiedzialnością. "Świadczenie" ze strony nabywcy polega jedynie na dokonaniu zakupów, zatem po stronie nabywcy nie ma żadnego świadczenia, które mogłoby zostać uznane za usługę. Zdaniem Spółki premia pieniężna za uzyskanie określonego pułapu obrotów nie stanowi odpłatności (wynagrodzenia) za świadczenie usług. Tym samym wypłacenie premii pieniężnej powinno być obojętne z punktu widzenia podatku od towarów i usług (tak NSA i WSA w powołanych wyżej wyrokach).

Podsumowując, zdaniem Spółki, fakt osiągnięcia przez kontrahentów Spółki określonego w umowie pułapu obrotów nie stanowi usługi podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. A zatem kontrahenci nie powinni wystawiać z tego tytułu faktur VAT. Wypłacane przez Spółkę premie pieniężne, jako niestanowiące wynagrodzenia za usługę, mogą być dokumentowane notami księgowymi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy), natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ww. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku. Ust. 4 tegoż artykułu stanowi, iż obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, opustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartość zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne nabywcom. Skutki podatkowe wypłaconych premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą, nawet jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jako rabat, o którym mowa w wyżej powołanym art. 29 ust. 4 ustawy, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy. W tym przypadku zastosowanie będzie miał przepis § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.).

W praktyce występują również sytuacje, gdy premia pieniężna jest wypłacana z tytułu dokonywania przez nabywcę nabyć określonej wartości czy ilości towarów w określonym czasie lub też dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie w określony sposób. Premia ta nie jest zatem związana z konkretną dostawą. W takiej sytuacji uznać należy, że wypłacona premia pieniężna związana jest z określonym zachowaniem nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę, otrzymującego taką premię, które to usługi podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Świadczeniem usług, zgodnie z wyżej wskazanym art. 8 ust. 1 ustawy jest każde zachowanie się podmiotu w wykonaniu stosunku zależności, które niekoniecznie polega na wykonaniu jakiejkolwiek czynności lub podjęciu działania.

Z treści złożonego wniosku wynika, iż Wnioskodawca udziela gratyfikacji finansowych w postaci premii pieniężnych kontrahentom z tytułu osiągnięcia określonego poziomu obrotów. Będą one wypłacane hurtowniom okresowo (miesięcznie lub rocznie) za osiągnięcie przez nie określonego pułapu zakupów produktów leczniczych. W związku z tym wypłacane premie pieniężne nie będą przyporządkowane konkretnym dostawom, a więc nie mogą być potraktowane jako rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy. W przedmiotowej sprawie premia pieniężna uzależniona jest od określonego zachowania się kontrahenta w stosunku do Wnioskodawcy, a zatem ze świadczeniem przez niego usług, które podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

Zatem należy uznać, iż w przedmiotowej sprawie premia pieniężna jest ściśle uzależniona od określonego zachowania kontrahenta. Przyznanie premii jest rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się kontrahenta w stosunku do Wnioskodawcy i stanowi w tym przypadku świadczenie usługi za wynagrodzeniem na rzecz Spółki. Jako zapłatę za wykonaną usługę kontrahent otrzyma bonus w postaci premii pieniężnej.

W świetle powyższego zachowanie kontrahenta polegające na osiągnięciu określonego w umowie poziomu obrotów należy uznać za świadczenie usług zgodnie z cyt. art. 8 ust. 1 ustawy i opodatkować podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, tj. wg stawki 22% zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy. Ponadto, zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Odnosząc się do argumentu Wnioskodawcy, iż opodatkowanie premii pieniężnej prowadzi do podwójnego opodatkowania, należy zauważyć, że w rzeczywistości występują dwie transakcje: dostawa towarów i świadczenie usług. Wiąże się to z faktem, iż wypłata przedmiotowej premii nie jest związana z konkretną dostawą towarów. Poza tym czynności te są odrębnie wynagradzane - z tytułu dostawy towarów wynagrodzenie wypłaca nabywca, natomiast w przypadku premii pieniężnej wynagrodzenie wypłaca dostawca towarów. Za uznaniem, że występują dwie transakcje przemawia również to, że w przypadku dostawy towarów podstawą opodatkowania jest kwota należna z tytułu sprzedaży towarów dokonanej przez dostawcę na rzecz podatnika pomniejszona o kwotę należnego podatku. Z kolei w odniesieniu do świadczonej usługi podstawą opodatkowania jest wartość wypłaconej premii pieniężnej pomniejszona o kwotę należnego podatku.

W związku z powyższym w przedmiotowej sprawie wypłacane premie pieniężne są w rozumieniu przepisów ustawy zapłatą za odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT na zasadach ogólnych oraz winny być udokumentowane fakturą. Należy zaznaczyć, że wypłata ta nie stanowi, po stronie Wnioskodawcy, jako wypłacającego premię, czynności skutkującej powstaniem obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług. Obowiązek ten powstaje natomiast po stronie podmiotu otrzymującego premię.

Reasumując, w przedmiotowej sytuacji udzielone premie pieniężne podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych, tj. według 22% stawki podatku VAT, oraz winny być udokumentowane poprzez wystawienie faktury przez świadczącego usługę na rzecz nabywcy usług wypłacającego premię pieniężną.

Należy również stwierdzić, że powołane przez Wnioskodawcę wyroki sądów administracyjnych są rozstrzygnięciami w konkretnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają, w związku z tym nie mają mocy powszechnie obowiązującego prawa.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl