IPPP1/443-504/14-4/MPe

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia z dnia 30 kwietnia 2014 r. (data wpływu 5 maja 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 30 maja 2014 r. (data wpływu 2 czerwca 2014 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 20 maja 2014 r. (skutecznie doręczone w dniu 23 maja 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla usługi rachunkowości funduszy - jest prawidłowe.

W dniu 5 maja 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia z podatku VAT dla usługi rachunkowości funduszy.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 30 maja 2014 r., złożonym w dniu 30 maja 2014 r. (data wpływu 2 czerwca 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 20 maja 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Głównym przedmiotem działalności N. Sp. Z o.o. jest świadczenie usług agenta transferowego dla otwartych funduszy emerytalnych oraz usług agenta transferowego i czynności dystrybucyjnych dla funduszy inwestycyjnych, a w szczególności czynności polegających na:

1. W przypadku obsługi funduszy emerytalnych:

* prowadzeniu rejestru członków OFE polegającym na otwieraniu rachunków członków oraz ewidencji operacji finansowych i niefinansowych,

* kompleksowej obsłudze klientów OFE realizowanej we wszystkich kanałach kontaktu, w tym w kanałach samoobsługowych zapewniającej m.in. realizację obowiązków informacyjnych OFE na rzecz członków OFE.

* obsłudze aplikacji internetowych dla członków.

2. W przypadku obsługi funduszy inwestycyjnych:

* prowadzeniu, rejestrów uczestników funduszy,

* ewidencjonowaniu operacji i przechowywaniu informacji o operacjach oraz o aktualnym stanie rejestrów, prowadzeniu rozliczeń pieniężnych związanych ze zbywaniem i odkupywaniem jednostek uczestnictwa funduszy,

* realizacji funkcji customer service na rzecz uczestników i dystrybutorów funduszy inwestycyjnych,

* pośredniczenie w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych i specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych.

Spółka planuje rozszerzyć zakres usług świadczonych dla funduszy inwestycyjnych o usługi rachunkowości funduszy. Usługi te będą polegać w szczególności na:

W konsekwencji, Spółka pragnie potwierdzić swoje stanowisko w zakresie sposobu opodatkowania podatkiem VAT świadczonych przez nią w przyszłości usług rachunkowości funduszy inwestycyjnych w obowiązującym stanie prawnym.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy opisane w stanie faktycznym usługi rachunkowości funduszy będą w obecnym stanie prawnym, podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez niego usługi rachunkowości funduszy, w obowiązującym stanie prawnym, będą podlegały zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT, jako usługi zarządzania funduszami w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

W poprzednim stanie prawnym obowiązującym przed 1 kwietnia 2013 r., tj. w art. 43 ust. 8 ustawy o VAT był umieszczony katalog czynności, które należało utożsamiać z usługą zarządzania. Katalog ten miał charakter zamknięty i nie zawierał usług rachunkowości świadczonych na rzecz funduszy. W obecnym stanie prawnym po uchyleniu ww. Przepisu, a tym samym usunięciu definicji zarządzania funduszami inwestycyjnymi w ustawie o VAT należy rozumieć, iż wszystkie usługi związane bezpośrednio z działaniami specyficznymi dla funduszy takie jak rachunkowość będą korzystały ze zwolnienia z VAT.

Zmiany w ustawie o VAT miały na celu dostosowanie przepisów ustawy do orzecznictwa TSUE a tym samym dostosowanie zakresu zwolnienia usług zarządzania funduszami w polskim prawie z prawem wspólnotowym. Trybunał wskazał, że art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE nie definiuje pojęcia zarządzania funduszami inwestycyjnymi, dlatego też państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia "zarządzania".

Rachunkowość funduszy stanowi niewątpliwe istotną i specyficzną czynność w ramach zarządzania funduszami inwestycyjnymi Towarzystwa, jako podmiotu uprawnionego do tworzenia i zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Znajduje to potwierdzenie w szeregu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych chociażby art. 8 mówiący o obowiązku dokonywania wyceny aktywów funduszu, czy art. 37 w sprawie rachunkowości funduszy oraz rozporządzeń m.in. rozporządzenie w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych oraz orzecznictw TSUE m.in. w sprawach C-169/04 Abbey National i C-275/11 GfBk.

Trzeba również zauważyć, iż zgodnie z art. 45 ust. 1 ustawy o Funduszach Inwestycyjnych, dopuszcza się możliwość powierzenia przez Towarzystwo wykonywania części zadań realizowanych w ramach zarządzania funduszami inwestycyjnymi innemu podmiotowi, którymi najczęściej są wyspecjalizowani agenci transferowi.

Zgodnie z wykładnią obowiązujących przepisów unijnych, a co jest niezwykle istotne z punktu widzenia usług agenta transferowego, usługi administracyjnego zarządzania funduszami, prowadzenia rachunkowości funduszu, sporządzanie wycen aktywów funduszy, zlecone podmiotom trzecim mimo, iż stanowią odrębną całość, są niezbędne do: prawidłowego świadczenia usług zarządzania funduszami zatem mogą korzystać ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem od podatku od towarów i usług.

Zgodnie z aktualnym brzmieniem załącznika nr II Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE do funkcji wchodzących w skład zbiorowego zarządzania portfelem należą:

* zarządzanie inwestycyjnymi,

* administracja:

* wprowadzenia do obrotu.

W konsekwencji wszystkie obecne jak i przyszłe czynności w zakresie wskazanym we wniosku, wykonywane przez spółkę jako agenta transferowego w opinii Spółki N., stanowią czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi w oparciu o przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych, a tym samym podlegają zwolnieniu z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 ustawy.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Natomiast stosownie do treści art. 146a pkt 1 ustawy o VAT, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Zarówno w ustawie jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

I tak, stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania:

Jak słusznie zauważył Wnioskodawca do 31 marca 2013 r. obowiązywał przepis art. 43 ust. 8 ustawy, (uchylony mocą art. 1 pkt 34 lid. d ustawy z dnia 7 grudnia 2012 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług - Dz. U. z 2013 r. poz. 35), w myśl którego przez zarządzanie należało rozumieć:

Uchylenie ww. przepisu podyktowane było potrzebą dostosowania przepisów krajowych do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Zgodnie z art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L Nr 347, s. 1 z późn. zm.) państwa członkowskie zwalniają transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Analizując przedstawione powyżej regulacje dotyczące zwolnień zauważyć należy, że użyte w art. 43 ust. 1 pkt 12, ustawy, pojęcie usługi zarządzania funduszami odpowiada określeniom wskazanym w art. 135 (1) (g) Dyrektywy 2006/112/WE - "transakcje, zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie".

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy winny być interpretowane w sposób ścisły, ponieważ zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu podatku VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu podatku VAT.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku C-169/04 z dnia 4 maja 2006 r. (Abbey National plc i Inscape Investment Fund przeciwko Commissioners of Customs Excise) dokonał interpretacji pojęcia zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. URz WE L Nr 145 z późn. zm.). W uzasadnieniu orzeczenia TSUE wskazał, że jest to autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które nie może być zmienione przez państwa członkowskie. Dalej wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi, o których mowa w tym przepisie obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli - gdy oceniać je globalnie - tworzą one odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Dalej Trybunał zaznaczył, że: "odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług". Dalej w uzasadnieniu Trybunał podkreślił, że aby móc zakwalifikować transakcje w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jako zwolnione od podatku na mocy art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, powinny one tworzyć odrębną całość, która w konsekwencji wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi opisanej w pkt 6. Samo świadczenie usług o charakterze materialnym czy też technicznym, takie jak udostępnianie systemu informatycznego, nie jest objęte zakresem zwolnienia przewidzianego w ww. przepisie.

Analizowany w ww. wyroku art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy stanowi, że państwa członkowskie zwalniają zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi określonymi przez państwa członkowskie i znalazł powtórzenie w obowiązującej obecnie Dyrektywie 2006/112/WE w art. 135 (1) (g).

Dyrektywa 112 nie definiuje pojęcia "zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi". W powyższym zakresie zasadnym jest więc odniesienie się do Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z dnia 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (Dz. U.UE.L2009.302.32).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II. Zgodnie z treścią załącznika II, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem to funkcje obejmujące:

Z powołanego orzecznictwa TSUE wynika wiec, że:

Z opisu sprawy wynika, że głównym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest świadczenie usług agenta transferowego dla otwartych funduszy emerytalnych oraz usług agenta transferowego i czynności dystrybucyjnych dla funduszy inwestycyjnych, a w szczególności czynności polegających na:

1. W przypadku obsługi funduszy emerytalnych:

* prowadzeniu rejestru członków OFE polegającym na otwieraniu rachunków członków oraz ewidencji operacji finansowych i niefinansowych,

* kompleksowej obsłudze klientów OFE realizowanej we wszystkich kanałach kontaktu, w tym w kanałach samoobsługowych zapewniającej m.in. realizację obowiązków informacyjnych OFE na rzecz członków OFE.

* obsłudze aplikacji internetowych dla członków.

2. W przypadku obsługi funduszy inwestycyjnych:

* prowadzeniu, rejestrów uczestników funduszy,

* ewidencjonowaniu operacji i przechowywaniu informacji o operacjach oraz o aktualnym stanie rejestrów, prowadzeniu rozliczeń pieniężnych związanych ze zbywaniem i odkupywaniem jednostek uczestnictwa funduszy,

* realizacji funkcji customer service na rzecz uczestników i dystrybutorów funduszy inwestycyjnych,

* pośredniczenie w zbywaniu i odkupywaniu jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych otwartych i specjalistycznych funduszy inwestycyjnych otwartych.

Spółka planuje rozszerzyć zakres usług świadczonych dla funduszy inwestycyjnych o usługi rachunkowości funduszy. Usługi te będą polegać w szczególności na:

Zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy znajdzie zastosowanie wyłącznie w przypadku, gdy usługi zarządzania dotyczą portfeli inwestycyjnych, lub ich części, funduszy inwestycyjnych, o których mowa w przepisach o funduszach inwestycyjnych.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 i ust. 3 ustawy o funduszach inwestycyjnych z dnia 27 maja 2004 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 154) fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze publicznego, a w przypadkach określonych w ustawie również niepublicznego, proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych, w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Fundusz inwestycyjny dokonuje wyceny aktywów funduszu, ustalenia wartości aktywów netto oraz wartości aktywów netto przypadających na jednostkę uczestnictwa lub certyfikat inwestycyjny (art. 8 ust. 1 ww. ustawy).

W myśl art. 46 ust. 3 ww. ustawy, w przypadku gdy towarzystwo zarządza funduszem inwestycyjnym, o którym mowa w art. 196, może zawrzeć umowę, o której mowa w art. 45a ust. 1, w zakresie zarządzania portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią z wyspecjalizowanym podmiotem innym niż podmioty, o których mowa w ust. 1, o ile podmiot ten lub osoby kierujące jego działalnością posiadają doświadczenie w tym zakresie.

Z powyższych przepisów wynika, że Towarzystwo zarządzające funduszem inwestycyjnym może zlecić zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu lub jego częścią podmiotom działającym bez odpowiedniego zezwolenia, ale które jednocześnie dają gwarancję pełnego profesjonalizmu i bezpieczeństwa w zarządzaniu powierzonymi portfelami.

W odniesieniu do powołanych przepisów prawa w kontekście przedstawionego opisu sprawy uznać należy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę noszą znamiona usług w zakresie zarządzania funduszami, dotyczą bowiem istotnych czynności związanych z administrowaniem oraz rachunkowością funduszu. Ponadto usługi te tworzą odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tym funduszem.

Jak wskazano powyżej z powołanego orzeczenia w sprawie C-169/04 wynika, że zarządzanie funduszami powierniczymi obejmuje usługę w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy, świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli tworzą one odrębną całość i wypełniają funkcje specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.

Z uwagi na powyższe przepisy oraz powołane orzecznictwo wspólnotowe uznać należy, że świadczone usługi, o których mowa we wniosku, noszą znamiona usług w zakresie zarządzania funduszami, dotyczą istotnych czynności związanych z administrowaniem, sprawozdawczością i rachunkowością tych funduszy. Ponadto usługi te tworzą odrębną całość oraz są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Zatem w świetle wniosków płynących z przytoczonego wyżej orzeczenia TSUE C-169/04 niewątpliwie mieszczą się w zakresie czynności wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, a zatem objęte są na mocy tego przepisu zwolnieniem od podatku.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.