IPPP1-443-443/07-4/BS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 29 października 2007 r. (data wpływu 5 listopada 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty obrotu i podatku należnego z transakcji rejestrowanych wyłącznie przy użyciu kasy rejestrującej - jest prawidłowe.

W dniu 30 października 2007 r. Izba Skarbowa w Warszawie przesłała do Biura Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie korekty obrotu i podatku należnego z transakcji rejestrowanych wyłącznie przy użyciu kasy rejestrującej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca jest podmiotem zajmującym się sprzedażą towarów (odzieży oraz dodatków) osobom fizycznym i rejestruje transakcje przy użyciu kasy fiskalnej. Przy każdej sprzedaży dokonuje wydruku paragonu fiskalnego, którego oryginał wydawany jest nabywcy.

Na podstawie przepisów kodeksu cywilnego oraz przepisów ustawy z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie kodeksu cywilnego (Dz. U. Nr 141, poz. 1176) część towarów zwracana jest z uwagi na ujawnione wady (reklamacja, niezgodność towaru z umową, gwarancja). Spółka niejednokrotnie przyjmuje zwroty towarów pozbawionych wad, na podstawie indywidualnych ustaleń z nabywcą.

Przepisy prawa nie uzależniają jednakże realizacji praw konsumentów w przedstawionym powyżej zakresie od przedstawienia paragonu, lecz wyłącznie od zaistnienia niezgodności towaru z umową. Niejednokrotnie klienci zwracający towar nie posiadają paragonu fiskalnego potwierdzającego dokonanie zakupu, jednakże jeżeli są w stanie wykazać, że dokonali zakupu towaru niezgodnego z umową Spółka musi dokonać wymiany towaru, zwrotu gotówki, czy innych roszczeń wynikających z przepisów prawa.

Spółka prowadzi odrębną ewidencję korekt, która zawiera dane niezbędne do ustalenia przyczyn dokonanej korekty. Wpisy do ewidencji są w sposób odpowiedni dokumentowane. Jeżeli klient dysponuje paragonem wpisy dokumentowane są poprzez załączenie paragonu fiskalnego potwierdzającego, iż zwrócony towar został zakupiony od Spółki. W przypadku zwrotu towaru przez klienta, który nie posiada oryginału paragonu, ale może w inny sposób, nie budzący wątpliwości udowodnić, że zwrócony towar został sprzedany przez Spółkę, Spółka i klient podpisują niekiedy tzw. Protokół zwrotu towaru, ze wskazaniem wartości towaru, za który go sprzedano oraz kwoty podatku należnego.

W przypadku, gdy klient żąda naprawy towaru, Spółka spisuje "protokół reklamacyjny". Jeżeli klient dysponuje paragonem, w protokole reklamacyjnym wpisywany jest numer paragonu i dołączany jest do niego oryginał paragonu. W przypadku, gdy Spółka po szczegółowej analizie stwierdzi, iż towar nie nadaje się do naprawy i nie może zostać wymieniony na wolny od wad (brak takiego towaru na stanie), zmuszona jest przyjąć taki towar od klienta. Zdarza się również, iż w opisanej sytuacji klient nie dysponuje paragonem, ale Spółka ma pewność, że towar został przez nią sprzedany.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem wnioskodawcy zgodnie z regulacją art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, jeżeli sprzedaż była udokumentowana fakturą VAT, zwrot towarów musi być potwierdzony fakturą korygującą, która jest podstawą do zmniejszenia zarówno obrotu, jak i podatku należnego u wystawcy. Jednakże zgodnie z dyspozycją art. 106 ust. 4 ustawy o VAT podatnicy nie mają obowiązku wystawiania faktur osobom fizycznym nie prowadzącym działalności gospodarczej.

W ocenie Spółki w związku z regulacją art. 29 ust. 4 ustawy o VAT dopuszczalna powinna być również korekta obrotu i podatku należnego transakcji dokumentowanej wyłącznie paragonem fiskalnym, ponieważ w myśl wymienionego przepisu, podatnik ma jedynie obowiązek wykazania, że zwracany towar został przez niego sprzedany i że zwracany towar został przez podatnika przyjęty. Przepisy ustawy o VAT nie regulują jednak sposobu dokumentowania korekty (zmniejszenia) obrotu i podatku należnego, gdy sprzedaż nie została udokumentowana fakturą VAT, lecz wydany został tylko paragon fiskalny. Po wydrukowaniu paragonu, niemożliwa jest natomiast korekta danych zapisanych w pamięci fiskalnej kasy rejestrującej.

Brak uregulowań dotyczących korekty paragonu nie może przekreślać zasady wynikającej z art. 29 ust. 4 ustawy o VAT, dopuszczającej prawo korekty obrotu i podatku należnego w przypadku zwrotu towaru. W tym stanie rzeczy wystarczające powinno być prowadzenie odrębnej "ewidencji korekt", w której wypisywane są wszelkie zdarzenia związane z dokonaną zmianą obrotu (reklamacja, zwrot towaru, pomyłka kasjera, niezgodność towaru z umową, gwarancja) a dokonywane wpisy są dokumentowane poprzez załączenie zwróconego przez klienta paragonu fiskalnego.

W związku z powyższym we wskazanych przypadkach podatnik ma prawo do dokonania korekty obrotu i podatku należnego, zwłaszcza, gdy przyczyną dokonania korekty jest wykonanie nałożonego ustawowo obowiązku.

W ocenie Spółki także w przypadku, gdy klient zwraca towar niezgodny z umową, bądź zwraca towar w wyniku uwzględnienia reklamacji i nie posiada paragonu fiskalnego dokumentującego sprzedaż tego towaru dopuszczalna jest korekta obrotu i podatku należnego. Taka korekta jest możliwa zarówno w przypadku gdy podatnik ma pewność, iż towar został przez niego sprzedany (jest w stanie w sposób nie budzący wątpliwości fakt ten wykazać), jak i w przypadku gdy fakt sprzedaży danego towaru oraz jego zwrot jest udokumentowany wyłącznie podpisanym przez klienta i podatnika "protokołem zwrotu towaru", ze wskazaniem wartości, za którą klient towar nabył oraz kwoty podatku należnego.

Swoje stanowisko Spółka opiera również na przepisach kodeksu cywilnego oraz ustawy z dnia 27 lipca 2007 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie kodeksu cywilnego, które w razie wady towaru lub niezgodności towaru z umową nakładają na sprzedawcę szczególne obowiązki między innymi w postaci obowiązku przyjęcia zwrotu towaru niezgodnego z umową jednak nie uzależniają ich, od zwrotu przez klienta paragonu fiskalnego.

Zgodnie z przepisami prawa cywilnego brak paragonu nie może stanowić podstawy odmowy uwzględnienia zasadnej reklamacji lub zwrotu towaru.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 111 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, są obowiązani prowadzić ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących. Zasady prowadzenia ewidencji przy pomocy kas rejestrujących określono w § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948 z późn. zm.).

W myśl § 5 ust. 1 pkt 1 cyt. wyżej rozporządzenia podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, z zastrzeżeniem ust. 2, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz do wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy. Paragon jest specyficznym dokumentem sprzedaży emitowanym przez kasę rejestrującą. Do jego otrzymania uprawnione są wyłącznie osoby fizyczne, nie prowadzące działalności gospodarczej oraz rolnicy ryczałtowi.

Podkreślić należy, iż stosownie do treści § 1 pkt 9 ww. rozporządzenia istotą kasy fiskalnej jest posiadanie pamięci fiskalnej, tj.: urządzenia umożliwiającego trwały, jednokrotny zapis danych dopuszczonych programem pracy kasy, bez możliwości ich likwidacji, oraz wielokrotny odczyt tych danych, które są nieusuwalne bez zniszczenia samego urządzenia. Cecha ta powoduje brak możliwości zarejestrowania na kasie fiskalnej zwrotu bądź reklamacji towarów. Zdarzenia tego typu winny być objęte odrębną ewidencją korekt, prowadzoną zgodnie z wymogami art. 109 ust. 3 ustawy.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2 - 22, art. 30 - 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę należnego podatku. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Zgodnie z art. 29 ust. 4 ww. ustawy o VAT obrót zmniejsza się o kwoty udokumentowanych, prawnie dopuszczalnych i obowiązkowych rabatów (bonifikat, upustów, uznanych reklamacji i skont) i o wartości zwróconych towarów, zwróconych kwot nienależnych w rozumieniu przepisów o cenach oraz zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, a także kwot wynikających z dokonanych korekt faktur.

Z brzmienia ww. przepisu wynika, że możliwość pomniejszenia obrotu m.in.: o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i uznanych reklamacji może nastąpić pod warunkiem, że zwrot towaru lub reklamacja są prawnie dopuszczalne i zwroty te zostały udokumentowane. Obowiązkiem podatnika jest więc w rozumieniu tego przepisu odpowiednie udokumentowanie zwrotu wartości towaru w wyniku bądź odstąpienia od umowy sprzedaży, bądź to w wyniku uznania reklamacji (postępowanie w przypadku obniżenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów w wyniku ich reklamacji bądź też zwrotu winno być takie same). Zarówno odstąpienie od umowy sprzedaży i w konsekwencji dokonany przez sprzedawcę zwrot wartości towaru, jak i zwrot kwoty wartości towaru dokonany w wyniku realizacji roszczeń nabywcy z tytułu reklamacji, co do zasady są prawnie dopuszczalne i są przedmiotem regulacji prawa cywilnego. Przepisy ww. ustawy o VAT nie wprowadzają na użytek postępowania podatkowego żadnych szczególnych regulacji w odniesieniu do trybu, zasad i dopuszczalności odstąpienia od umowy sprzedaży, jak i dodatkowych szczególnych warunków co do trybu realizacji roszczeń z tytułu reklamacji.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, iż przepisy ww. ustawy o VAT nie uzależniają pomniejszenia obrotu o kwoty odpowiadające wartości zwróconych towarów i kwot zwróconych z tytułu uznanych reklamacji od posiadania przez podatnika oryginału paragonu fiskalnego, potwierdzającego zakup towaru.

Paragon fiskalny stanowi dla nabywcy dowód dokonania zakupu (z którym wiążą się m.in. uprawnienia rękojmi i gwarancji) natomiast dla sprzedawcy bezsporne potwierdzenie tożsamości towaru w przypadku np.: zwrotu towaru. Zasadą jest więc dokonywanie korekty obrotu i podatku należnego przy jednoczesnym zwrocie (okazaniu) przez klienta paragonu fiskalnego.

Korekta obrotu i podatku należnego może nastąpić wyłącznie w sytuacji potwierdzenia rozliczenia tej sprzedaży przez podatnika. Potwierdzenie tej okoliczności jest oczywiste w przypadku okazania przez nabywcę oryginału paragonu, lecz można w przypadku jego braku oprzeć się na innych dowodach (np. dokumencie gwarancji), w sytuacjach zupełnie wyjątkowych zaś, można jako dowód uznać podpisany przez klienta i podatnika protokół zwrotu towaru, ze wskazaniem opisu i wartości towaru, kwoty podatku należnego, danych nabywcy umożliwiających identyfikację.

Uwzględniając powyższe, postanowiono jak na wstępie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.