IPPP1/443-378/11-4/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 lutego 2011 r. (data wpływu 1 marca 2011 r.), uzupełnionym na wezwanie tut. Organu z dnia 19 maja 2011 r. pismem z dnia 25 maja 2011 r. (data wpływu 1 czerwca 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zwolnienia od podatku usług assistance świadczonych na rzecz ubezpieczycieli w ramach umowy ubezpieczeniowej - jest nieprawidłowe.

W dniu 1 marca 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zwolnienia od podatku usług assistance świadczonych na rzecz ubezpieczycieli w ramach umowy ubezpieczeniowej.

Przedmiotowy wniosek uzupełniony został na wezwanie tut. Organu z dnia 19 maja 2011 r. (doręczone w dniu 24 maja 2011 r.) pismem z dnia 25 maja 2011 r., nadanym w dniu 30 maja 2011 r. (data wpływu 1 czerwca 2011 r.).

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") świadczy usługi w zakresie assistance polegające na opiece nad klientami albo nad osobami wskazanymi przez klienta tak, aby w sytuacji nieszczęśliwego zdarzenia lub kłopotów można było szybko zorganizować odpowiednią pomoc w wielu dziedzinach życia. Powyższe usługi mogą być przez Spółkę realizowane w oparciu o umowy z zakładami ubezpieczeń ("Ubezpieczyciele"), w których Spółka zobowiązała się do świadczenia w ich imieniu usług związanych z zaspokajaniem roszczeń ubezpieczeniowych w zakresie wynikającym z zawartych przez nich umów ubezpieczenia "assistance". Analogiczne umowy zostały zawarte z innymi kontrahentami, którzy nie są w myśl przepisów ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej zakładami ubezpieczeń ("Kontrahenci").

Wśród umów zawieranych przez Ubezpieczycieli i Kontrahentów, w oparciu o które Spółka świadczy usługi, znajdują się umowy assistance:

* technicznego na sprzęt elektroniczny i inny sprzęt domowy, polegające w szczególności na:

* organizacji i pokryciu kosztów naprawy sprzętu RTV, AGD, PC, aparatów fotograficznych, itd. w przypadku awarii pochodzenia wewnętrznego bądź uszkodzenia w skutek wystąpienia zdarzenia losowego,

* świadczeniu przedłużonej gwarancji,

* naprawie bądź wymianie sprzętu uszkodzonego przypadkowo,

* zapewnienie nowego sprzętu w przypadku kradzieży,

* zwrocie kosztów poniesionych w skutek nieuprawnionego użycia skradzionego sprzętu;

* medycznego w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania na terenie kraju, polegające w szczególności na:

* organizowaniu i pokrywaniu

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów transportu do i z placówki medycznej, wizyty pielęgniarki, pomocy domowej, opieki nad zwierzętami i osobami niesamodzielnymi na czas pobytu w szpitalu, dostarczenia leków,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów powtórnej opinii medycznej;

* technicznego lub medycznego w razie awarii lub wypadku samochodu, polegające w szczególności na:

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów naprawy pojazdu na miejscu zdarzenia,

* holowania pojazdu z miejsca zdarzenia do najbliższego warsztatu lub innego wyznaczonego umową miejsca,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów wynajęcia samochodu zastępczego,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów zakwaterowania na czas naprawy, kierowcy zastępczego, odstawienia samochodu po naprawie,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów udzielenia pomocy medycznej przy zdarzeniach związanych z wypadkiem;

* domowego w razie wystąpienia zdarzenia losowego takiego jak: pożar, powódź zalanie, włamanie itd., polegającego w szczególności na:

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów specjalisty jak: hydraulika, szklarza, ślusarza, stolarza itd.,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów transportu mienia, dozoru mienia, tymczasowego zakwaterowania, gdy szkody w mieniu uniemożliwiają zamieszkiwanie, transportu właściciela z i do miejsca zdarzenia;

* prawnego, polegające w szczególności na:

* pomocy w zakresie ruchu drogowego, w tym pomocy prawnej w zakresie udzielenia informacji o możliwości dochodzenia roszczeń, zadośćuczynienia od sprawcy wypadku / OC ubezpieczyciela sprawcy,

* pomocy prawnej związanej z nieruchomościami w zakresie prawa cywilnego, np:

- w zakresie rękojmi i gwarancji związanej z nieruchomością,

- w zakresie dochodzenia roszczeń i gwarancji związanych z częściami składowymi nieruchomości (okna, drzwi),

- dochodzenia roszczeń w zakresie nienależytego wykonania umowy dot. drobnych remontów i wykończeń nieruchomości, mieszkania,

- dochodzenia roszczeń w przypadku szkody wyrządzonej przez sąsiadów,

- dochodzenia roszczeń w przypadku zakłócania spokoju / miru domowego przez sąsiadów);

* związanego z podróżą poza terytorium RP, polegające w szczególności na:

* pokrywaniu kosztów zakupionej wycieczki, biletów lotniczych, noclegu w przypadku odwołania podróży,

* organizowaniu i pokrywaniu kosztów akcji poszukiwawczych i ratowniczych, pokrywania kosztów utraconego, zniszczonego bagażu,

* pokrywania kosztów dochodzonych przez osoby trzecie w ramach polisy OC i przy wypłacie odszkodowań z polisy NNW,

* w razie zachorowania bądź wypadku organizowaniu i pokrywaniu kosztów wizyty medycznej, hospitalizacji, leków, transportu do kraju, sprowadzenia zwłok i pochówku,

* w razie zachorowania bądź wypadku organizowaniu i pokrywaniu kosztów przybycia i zakwaterowania wizyty osoby bliskiej, opieki nad osobami niesamodzielnymi, powrotu do kraju osób bliskich.

Przy świadczeniu usług w oparciu o umowy ochrony assistance / umowy, Spółka korzysta z usług wyspecjalizowanych podmiotów trzecich, którzy realizują poszczególne czynności assistance. Ponadto w zawartych umowach Spółka została zobligowana do przyjmowania telefonicznych zgłoszeń wymagających świadczenia usług assistance. Ostatecznym beneficjentom usług zapewnianych przez Ubezpieczycieli i Kontrahentów udostępniono numery telefonicznej centrali alarmowej, z którą każdy z nich może się skontaktować w razie zaistnienia zdarzenia wymagającego interwencji assistance.

Po przyjęciu zgłoszenia, Spółka zobowiązana jest do zorganizowania wszelkich działań, do których zobligowani są Ubezpieczyciele / Kontrahenci. Zatem, czynności podejmowane przez Spółkę w wypadku zaistnienia okoliczności objętych usługą assistance polegają w szczególności na koordynowaniu faktycznych działań podwykonawców. Spółka pełni w związku z tym rolę swego rodzaju centrum koordynacyjnego, za którego pośrednictwem osoby poszkodowane otrzymują pomoc świadczoną przez wyspecjalizowane do tego podmioty oraz ewentualne świadczenia pieniężne wypłacane przez Spółkę w imieniu Ubezpieczycieli / Kontrahentów.

Spółka wykonuje również:

* usługi likwidacji po szkodzie, polegające na sporządzeniu wyceny szkód zgłoszonych w ramach polisy majątkowej, ustaleniu wysokości i wypłacie świadczeń należnych poszkodowanemu,

* usługi umawiania wizyt medycznych na żądanie,

* usługi o charakterze concierge, tj. organizowanie pomocy w życiu codziennym, np. zamawianie taksówki, organizacja imprezy, dostarczenie kwiatów pod wskazany adres, itd.

Dodatkowo Spółka oferuje prowadzenie infolinii w ramach przedstawionych wyżej produktów (infolinia podróżna, infolinia o dostępnych usługodawcach w okolicy itd.) oraz inne infolinie (infolinia weterynaryjna, infolinia dotycząca poszukiwania pracy, infolinia dotycząca pielęgnacji niemowląt itd.).

Spółka nie jest jednakże ani krajowym, ani zagranicznym zakładem ubezpieczeniowym.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi assistance świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli w ramach umowy ubezpieczeniowej korzystają po 1 stycznia 2011 r. ze zwolnienia z podatku od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ("ustawa VAT"), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ("podatek VAT"), podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 41 ust. 1 ustawy VAT stawka podatku VAT, co do zasady wynosi 22%. Przy czym zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy VAT, obowiązującym od 1 stycznia 2011 r., w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże na zasadzie wyjątku, na mocy art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy VAT usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji zwolnione zostały z podatku VAT.

W myśl art. 43 ust. 13 ustawy VAT zwolnione z podatku VAT są również usługi pomocnicze do wyżej wymienionych usług ubezpieczeniowych. Według wyżej wymienionego przepisu zwolnienie z podatku VAT stosuje się bowiem również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Spółka pragnie jednocześnie podkreślić, iż zwolnienie z podatku VAT w odniesieniu do usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych - stosownie do art. 43 ust. 14 ustawy VAT - nie ma jedynie zastosowania do usług stanowiących element usług pośrednictwa. W sytuacji opisanej we wniosku powyższe nie ma zaś, w ocenie Spółki, miejsca.

Zdaniem Spółki usługi assistance wykonywane w związku z umową ubezpieczeniową należy uznać za usługi pomocnicze do ubezpieczeniowych, nie zaś stricte za usługi ubezpieczeniowe. Spółka pragnie zauważyć, iż mimo potencjalnej kwalifikacji niektórych usług, czy czynności przez Nią wykonywanych w ramach tych usług na rzecz Ubezpieczycieli, tj.;

* wypłaty odszkodowania (likwidacja po szkodzie, NNW, OC) i organizacja świadczeń należnych ubezpieczonemu, wynikających z OWU,

* prowadzenia postępowania regresowego wobec współubezpieczycieli, sprawców szkody,

* ustalania przyczyn zaistniałych zdarzeń losowych, w celu ustalenia czy ubezpieczonemu przysługują świadczenia określone w OWU,

* ustalania wysokości odszkodowań i zakresu świadczeń należnych na podstawie OWU,

* weryfikacji polis (daty ważności, zakres ubezpieczenia) osoby zgłaszającej się do centrum operacyjnego w celu ustalenia czy osoba ta jest uprawniona do uzyskania świadczeń,

* ustalania wartości uszkodzonego mienia (likwidacja po szkodzie, wymiana uszkodzonego sprzętu)

za czynności ubezpieczeniowe na podstawie art. 3 ust. 6 w zw. z ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej, to charakter usług assistance wykonywanych przez Nią, jako podmiotu prowadzącego w tym zakresie wyspecjalizowaną usługę w związku z umową ubezpieczeniową, bardziej odpowiada wyżej wymienionej definicji z ustawy VAT usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych.

Stosownie bowiem do art. 3 ust. 6 ustawy o działalności ubezpieczeniowej zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń. Wśród czynności wymienionych w art. 3 ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej znajdują się:

* ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych;

* wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów (...);

* przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej;

* prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową;

* prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z umowami;

* lokowanie środków zakładu ubezpieczeń;

* ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych;

* ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;

* wartości przedmiotu ubezpieczenia;

* czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.

Niemniej, zapewnienie klientom Ubezpieczycieli możliwie najszybszej pomocy w nagłych sytuacjach, a więc przy pomocy Spółki, która koordynuje organizację pomocy przez podmioty trzecie wyspecjalizowane w danej usłudze (np. holowanie, naprawa, zakwaterowanie itp.), służy bowiem realizacji celu umowy ubezpieczenia jaką jest ochrona ubezpieczonego. Powyższe decyduje zatem, iż usługi assistance świadczone przez Spółkę należy uznać za usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych.

Spółka pragnie zwrócić uwagę na orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w zakresie usług pomocniczych, który - chociażby w wyroku z dnia 5 czerwca 1997 r. w sprawie C-2/95 - zwrócił uwagę na charakter pomocniczy usług wykonywanych na rzecz banku przez dostawcę usług elektronicznych. W wyroku tym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wypracował definicję usług pomocniczych odpowiadającą definicji zawartej w ustawie VAT od 1 stycznia bieżącego roku.

Ponadto Spółka zauważa, iż również Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale 7 sędziów dotyczącej opodatkowania ubezpieczeń przedmiotów leasingu z dnia 8 listopada 2010 r. (sygn.: I FPS 3/10) odnosząc się do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej stwierdził, iż "Podstawowym kryterium uznania danego świadczenia za świadczenie pomocnicze w świetle tego orzecznictwa ma jego funkcjonalny (ekonomiczny) związek ze świadczeniem głównym, a nie aspekty prawne". W ocenie Spółki taki związek zachodzi właśnie pomiędzy świadczeniem usług assistance przez Spółkę a usługą (ochroną) świadczoną przez Ubezpieczyciela. Usługi assistance wykonywane przez Spółkę stanowią element wymienionej usługi ubezpieczenia, jednocześnie stanowią także odrębną całość i są niezbędne dla danej usługi ubezpieczenia.

Za powyższym przemawia również otrzymana przez Spółkę opinia klasyfikacyjna Urzędu Statystycznego w Łodzi z dnia 1 września 2006 r., który potwierdził, iż usługi assistance świadczone w oparciu o polisę ubezpieczeniową, obejmujące obsługę administracyjną likwidacji szkody, obsługę telecentrum dla agentów ubezpieczeniowych i klientów firm ubezpieczeniowych, udzielenie informacji dotyczących ogólnych warunków ubezpieczenia, postępowania w przypadku zaistnienia szkody, organizacji pomocy medycznej lub technicznej osobom objętym ubezpieczeniem mieszczą się w grupowaniu:

* 67.20.10-00.00 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 844 z późn. zm.), tj. "usługi związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno - rentowymi",

* 67.20.10-00.90 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. (Dz. U. Nr 89, poz. 844 z późn. zm.), tj. "usługi pomocnicze związane z ubezpieczeniami i funduszami emerytalno - rentowymi (bez obowiązkowych ubezpieczeń społecznych), pozostałe".

Należy zauważyć, iż chociaż znowelizowana ustawa VAT odeszła, w przypadku zwolnienia z podatku VAT, od nakazu identyfikacji usług finansowych i ubezpieczeniowych oraz pomocniczych do nich od klasyfikacji statystycznych, to uzyskana przez Spółkę opinia klasyfikacyjna może w dalszym ciągu stanowić istotny argument potwierdzający, iż usługi świadczone przez Spółkę w oparciu o umowę ubezpieczenia stanowią usługi pomocnicze do usług ubezpieczeniowych i w związku z tym korzystają ze zwolnienia z podatku VAT. Jeżeli bowiem z wprowadzonych przepisów jasno nie wynika inna klasyfikacja, podatnicy posiadający opinie wydane przez Urząd Statystyczny mogą się nimi posiłkować w celu prawidłowego zakwalifikowania świadczonych przez siebie usług. W celu prawidłowej klasyfikacji usług należy bowiem dopuścić każdy dowód, który może się do tego przyczynić. Co więcej w ocenie Spółki, opinia wydana przez państwowy urząd w oparciu o klasyfikację, stanowiącą przez wiele lat podstawę do identyfikacji usług na gruncie VAT jest szczególnie istotna.

Reasumując, usługi assistance świadczone przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli w oparciu o polisy ubezpieczeniowe podlegają - zdaniem Spółki - zwolnieniu z podatku VAT, gdyż mieszczą się w zakresie usług pomocniczych do usług ubezpieczeniowych i nie zostały wymienione w katalogu usług wyłączonych z tego zwolnienia. Należy również stwierdzić, iż z wprowadzonych od 2011 r. do ustawy VAT przepisów nie wynika by intencją ustawodawcy było opodatkowanie usług assistance uznawanych dotąd za usługi pomocnicze w stosunku do usług ubezpieczenia.

Pogląd, co do możliwości zwolnienia z podatku VAT usług assistance, przy czym w odniesieniu do stanu prawnego sprzed 1 stycznia 2011 r., prezentują również organy podatkowe, przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 26 sierpnia 2009 r. (sygn.: IPPP1/443-613/09-2/AP).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy. I tak, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 tej ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W myśl art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 cyt. ustawy postanowiono, że stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Przy czym, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23% (art. 146a pkt 1 ustawy o VAT).

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i przepisów wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub możliwość zastosowania zwolnienia od podatku.

W tym miejscu zaznaczyć należy, iż z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 226, poz. 1476). Przepisy nowelizacji uchylają załącznik nr 4 do ustawy, zawierający wykaz usług zwolnionych od podatku i przenoszą uregulowania dotyczące tej tematyki do treści ustawy. Zasadnicze znaczenie ma w tym przypadku dodanie do art. 43 ust. 1 ustawy punktu 37, regulującego zwolnienia od podatku usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Ponadto, przy określaniu zakresu zwolnień, które dotychczas były ujęte w załączniku nr 4 do ustawy, odstąpiono od ich identyfikacji przy pomocy klasyfikacji statystycznych określając ich zakres z wykorzystaniem treści zapisów prawa unijnego i krajowego oraz orzecznictwa sądów.

Zasadniczym powodem odejścia od stosowania klasyfikacji statystycznych przy określaniu zakresu zwolnień od podatku było zapewnienie pełniejszej implementacji przepisów unijnych, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L Nr 347/1 z późn. zm.).

Jak stanowi art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z ust. 13 powołanego artykułu, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 43 ust. 15 cyt. ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy podkreślić, iż pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić, jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

W zakresie wyżej wskazanego zwolnienia powstają wątpliwości zarówno co do zakresu podmiotowego, jak i przedmiotowego zwolnienia. Działalność ubezpieczeniowa jako taka może być bowiem prowadzona zarówno na podstawie umów o charakterze cywilnoprawnym (szczególnie w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego), jak i na podstawie przepisów o charakterze publicznoprawnym regulujących zasady wykonywania tego typu działalności.

W celu ustalenia zarówno podmiotowego jak i przedmiotowego zakresu zwolnienia należy wziąć pod uwagę bogaty dorobek orzecznictwa Trybunału Europejskiego w tym zakresie. Przykładem może być orzeczenie Trybunału w sprawie C-349/96 pomiędzy Card Protection Plan Ltd a Commissioners of Customs and Excise (Wielka Brytania), w którym to zdaniem Trybunału pojęcie "transakcje ubezpieczeniowe" obejmuje wykonywanie czynności przez podatnika, który, nie będąc ubezpieczycielem, dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w imieniu ubezpieczyciela w ramach polisy ubezpieczeniowej, której jest posiadaczem. W ocenie Trybunału, jeżeli sama usługa może zostać zakwalifikowana jako usługa ubezpieczeniowa, charakter podmiotu pozostaje bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia dla usług ubezpieczeniowych. Jednocześnie usługi, które nie będą spełniać definicji usługi ubezpieczeniowej, na gruncie Dyrektywy 112 zwolnione być nie mogą, nawet, jeżeli wykonuje je towarzystwo ubezpieczeniowe.

W kwestii określenia zakresu zwolnienia od podatku VAT i możliwości objęcia nim czynności pomocniczych świadczonych na rzecz zakładów ubezpieczeń należy przytoczyć orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-8/01 (Taksatorringen), dotyczące stowarzyszenia dokonującego na rzecz zakładów ubezpieczeń wycen powypadkowych samochodów. Podstawową kwestią rozpatrywaną przez Trybunał było to, czy usługi dokonywane przez Taksatorringen są usługami ubezpieczeniowymi lub usługami pokrewnymi świadczonymi przez pośredników ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych, które w świetle artykułu 13 (B) (a) VI Dyrektywy podlegają zwolnieniu z VAT. Trybunał stwierdził, iż w świetle tego artykułu istotne jest, na rzecz kogo usługa jest świadczona. Pomiędzy podmiotem świadczącym usługę ubezpieczeniową a podmiotem ubezpieczonym musi istnieć związek wynikający z umowy. W przypadku stowarzyszenia Taksatorringen, którego członkowie są firmami ubezpieczeniowymi i które świadczy usługi wycen powypadkowych w imieniu swoich członków, związek taki nie istnieje. Podobnie w kwestii usług pokrewnych wykonywanych przez pośredników ubezpieczeniowych lub agentów ubezpieczeniowych Trybunał uznał, iż wyrażenie to obejmuje jedynie usługi wykonywane przez podmioty wyspecjalizowane, które łączy zarówno z ubezpieczycielem, jak i ubezpieczonym określony związek. W przypadku Taksatorringen Trybunał takiego związku się nie dopatrzył, ostatecznie wykluczając możliwość zwolnienia usług tego stowarzyszenia od podatku VAT na podstawie artykułu 13 (B) (a) VI Dyrektywy.

Z wyżej zaprezentowanego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wysuwa się wniosek, że "transakcje ubezpieczeniowe" obejmują wykonywanie czynności przez podatnika, który, nie będąc ubezpieczycielem, dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w imieniu ubezpieczyciela w ramach polisy ubezpieczeniowej. W sytuacji, gdy sama usługa może zostać zakwalifikowana jako usługa ubezpieczeniowa, charakter podmiotu pozostaje bez znaczenia dla zastosowania zwolnienia dla usług ubezpieczeniowych.

Natomiast w przypadku usług pokrewnych świadczonych przez pośredników ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych istotne jest, na rzecz kogo usługa jest świadczona. Pomiędzy podmiotem świadczącym usługę ubezpieczeniową a podmiotem ubezpieczonym musi istnieć związek wynikający z umowy. Wyrażenie to obejmuje usługi wykonywane przez podmioty wyspecjalizowane, które łączy zarówno z ubezpieczycielem, jak i ubezpieczonym określony związek.

Z opisanego w złożonym wniosku stanu faktycznego wynika, że Spółka świadczy usługi w zakresie assistance realizowane w oparciu o umowy z zakładami ubezpieczeń (Ubezpieczyciele), w których Spółka zobowiązała się do świadczenia w ich imieniu usług związanych z zaspokajaniem roszczeń ubezpieczeniowych w zakresie wynikającym z zawartych przez nich umów ubezpieczenia assistance. Spółka wskazała, iż przy świadczeniu usług w oparciu o ww. umowy, korzysta z usług wyspecjalizowanych podmiotów trzecich, którzy realizują poszczególne czynności assistance. Ponadto w zawartych umowach Spółka została zobligowana do przyjmowania telefonicznych zgłoszeń wymagających świadczenia usług assistance. Ostatecznym beneficjentom usług zapewnianych przez Ubezpieczycieli udostępniono numery telefonicznej centrali alarmowej, z którą każdy z nich może się skontaktować w razie zaistnienia zdarzenia wymagającego interwencji assistance. Po przyjęciu zgłoszenia, Spółka zobowiązana jest do zorganizowania wszelkich działań, do których zobligowani są Ubezpieczyciele. Zatem, czynności podejmowane przez Spółkę w wypadku zaistnienia okoliczności objętych usługą assistance polegają na koordynowaniu faktycznych działań podwykonawców. Spółka pełni w związku z tym rolę swego rodzaju centrum koordynacyjnego, za którego pośrednictwem osoby poszkodowane otrzymują pomoc świadczoną przez wyspecjalizowane do tego podmioty oraz ewentualne świadczenia pieniężne wypłacane przez Spółkę w imieniu Ubezpieczycieli.

Z opisu zdarzenia wynika zatem, iż Wnioskodawca nie pozostaje w żadnych stosunkach prawnych z ubezpieczonym a wyłącznie z Ubezpieczycielem, czyli zakładem ubezpieczeń, w imieniu i na rzecz którego wykonuje czynności wskazane we wniosku. Tym samym na gruncie przepisów wspólnotowych zwolnienie od podatku VAT w przedmiotowej sprawie nie przysługuje.

Na gruncie przepisów krajowych działalność ubezpieczeniowa została uregulowana w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.

W przepisach art. 3 ust. 3-5 tej ustawy, wymienione zostały czynności ubezpieczeniowe, o których mowa w ust. 1.

Zgodnie z ust. 3 tego artykułu, czynnościami ubezpieczeniowymi, o których mowa w ust. 1, są:

1a. zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna);

W myśl art. 3 ust. 4 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, czynnościami ubezpieczeniowymi są również:

Ponadto, stosownie do ust. 5 powołanego artykułu, czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń:

W świetle art. 3 ust. 6 ww. ustawy o działalności ubezpieczeniowej, zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Z opisu sprawy wynika, iż Wnioskodawca - w ramach umów zawieranych przez Ubezpieczycieli - świadczy usługi assistance technicznego na sprzęt elektroniczny i inny sprzęt domowy, medycznego w przypadku nieszczęśliwego wypadku lub nagłego zachorowania na terenie kraju, technicznego lub medycznego w razie awarii lub wypadku samochodu, domowego w razie wystąpienia zdarzenia losowego takiego jak: pożar, powódź zalanie, włamanie itd., prawnego, związanego z podróżą poza terytorium RP. Spółka wykonuje również usługi likwidacji po szkodzie, polegające na sporządzeniu wyceny szkód zgłoszonych w ramach polisy majątkowej, ustaleniu wysokości i wypłacie świadczeń należnych poszkodowanemu, usługi umawiania wizyt medycznych na żądanie, usługi o charakterze concierge, tj. organizowanie pomocy w życiu codziennym, np. zamawianie taksówki, organizacja imprezy, dostarczenie kwiatów pod wskazany adres, itd. Dodatkowo Spółka oferuje prowadzenie infolinii w ramach przedstawionych wyżej produktów (infolinia podróżna, infolinia o dostępnych usługodawcach w okolicy itd.) oraz inne infolinie (infolinia weterynaryjna, infolinia dotycząca poszukiwania pracy, infolinia dotycząca pielęgnacji niemowląt itd.).

Powyższe wskazuje, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę stanowią element usługi ubezpieczeniowej, której wykonanie zakład ubezpieczeń może zlecić innym podmiotom. Zwrócić jednak należy uwagę na powołany powyżej przepis art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zgodnie z którym zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej. Usługi wykonywane przez Wnioskodawcę na rzecz zakładu ubezpieczeń zdaniem tut. Organu stanowią odrębną całość, są niezbędne do wykonania usługi ubezpieczeniowej przez zakład ubezpieczeń. Jednakże przepis ust. 13 art. 43 ustawy dotyczący zwolnienia wyraźnie wskazuje, że usługi te muszą być również właściwe do wykonania usługi podstawowej tj. usługi ubezpieczeniowej, co znaczy zatem, że usługa musi być właściwa. Aby uznać usługę za właściwą musi ona z ogólnego punktu widzenia stanowić osobną całość, w rezultacie obejmując funkcje charakterystyczne dla usługi zwolnionej. Tym samym w przedmiotowej sprawie usług wykonywanych przez Wnioskodawcę na rzecz zakładu ubezpieczeń nie można uznać za usługi właściwe, gdyż owszem stanowią one osobną całość obok usługi ubezpieczeniowej, jednakże nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT, świadczonej przez zakład ubezpieczeniowy, który dostarcza swoim klientom ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy ubezpieczeniowej.

Reasumując, usługi wymienione we wniosku, wykonane przez Wnioskodawcę na podstawie umów zawartych z zakładem ubezpieczeń, nie stanowią usług właściwych do wykonania usługi podstawowej tj. usługi ubezpieczeniowej zwolnionej od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, bowiem nie obejmują one funkcji charakterystycznych dla usługi ubezpieczeniowej. Zatem nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, lecz podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług stawką podstawową, która od 1 stycznia 2011 r. wynosi 23%.

Mając powyższe na względzie, stanowisko Wnioskodawcy w zakresie możliwości zwolnienia od podatku świadczonych na rzecz Ubezpieczycieli w ramach umowy ubezpieczeniowej usług assistance należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie wskazać należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie kwestii opodatkowania podatkiem VAT, po 1 stycznia 2011 r., usług assistance świadczonych przez Spółkę na rzecz Ubezpieczycieli w ramach umowy ubezpieczeniowej. W zakresie drugiego pytania zawartego w złożonym wniosku, tj. w zakresie stawki podatku od towarów i usług mającej zastosowanie po 1 stycznia 2011 r. do usług assistance świadczonych przez Spółkę na rzecz Kontrahentów, jeżeli usługi te nie będą związane z umową ubezpieczeniową wydane zostało odrębne rozstrzygnięcie - interpretacja indywidualna nr IPPP1/443-378/11-5/AP.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.