IPPP1-443-371/10-2/PR - Powierniczy przelew wierzytelności a ulga na złe długi.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 15 kwietnia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1-443-371/10-2/PR Powierniczy przelew wierzytelności a ulga na złe długi.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 29 marca 2010 r. (data wpływu 31 marca 2010 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy cesję wierzytelności na podstawie powierniczego przelewu wierzytelności należy rozumieć jako ich zbycie, co w konsekwencji na podstawie art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT nie daje prawa do skorzystania z ulgi na złe długi - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 31 marca 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czy cesję wierzytelności na podstawie powierniczego przelewu wierzytelności należy rozumieć jako ich zbycie, co w konsekwencji na podstawie art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT nie daje prawa do skorzystania z ulgi na złe długi.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Sp. z o.o. dokonuje sprzedaży towarów na rzecz innych podmiotów działających w obrocie gospodarczym. W związku z faktem, iż kontrahenci Spółki nie zawsze w określonym terminie regulują należności, Spółka zawarła umowy powierniczego przelewu wierzytelności z firmami zajmującymi się profesjonalnym obrotem wierzytelnościami oraz windykacją wierzytelności. Z umów, o których mowa powyżej wynika, że Spółka przenosi na powiernika nieuregulowane dotychczas wierzytelności. Powiernik podejmuje czynności zmierzające do odzyskania kwot wynikających z tych wierzytelności, za które to czynności otrzymuje należne mu od Spółki wynagrodzenie. W związku z przedstawionym stanem faktycznym Spółka ma wątpliwość, co do tego, czy w stosunku do wskazanych wierzytelności istnieje możliwość zastosowania "ulgi na złe długi" uregulowanej w art. 89a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy umowy powierniczego przelewu wierzytelności należy traktować jako odpłatne zbycie wierzytelności uniemożliwiające zastosowanie ulgi na złe długi w świetle art. 89a ust. 2 pkt 4 ustawy o VAT.

Zdaniem Spółki, umowy powierniczego przelewu wierzytelności nie powodują przeniesienia ich własności i tym samym nie mogą być one traktowane jako odpłatne zbycie wierzytelności. Spółka stoi na stanowisku, że zawarcie powyższych umów nie wyklucza zastosowania "ulgi na złe długi". W konsekwencji, pomimo zawarcia tego typu umów Spółka ma możliwość dokonania korekty należnego podatku w oparciu o art. 89a ustawy o VAT. Możliwość dokonania korekty należnego podatku w odniesieniu do wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona jest uzależniona od spełnienia następujących warunków (art. 89a ust. 2 ustawy o VAT):

1.

dostawa towaru lub świadczenie usług jest dokonana na rzecz podatnika, o którym mowa w art. 15 ust. 1 (podatnik VAT), zarejestrowanego jako podatnik VAT czynny, niebędącego w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji;

2.

wierzytelności zostały uprzednio wykazane w deklaracji jako obrót opodatkowany i podatek należny;

3.

wierzyciel i dłużnik na dzień dokonania korekty, są podatnikami zarejestrowanymi jako podatnicy VAT czynni;

4.

wierzytelności nie zostały zbyte;

5.

od daty wystawienia faktury dokumentującej wierzytelność nie upłynęły 2 lata, licząc od końca roku, w którym została wystawiona; (co oznacza, że wierzytelności powinny również zostać przeanalizowane pod kątem powyższego terminu)

6.

wierzyciel zawiadomił dłużnika o zamiarze skorygowania podatku należnego ze względu na wystąpienie nieściągalności wierzytelności, a dłużnik w ciągu 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia nie uregulował należności w jakiejkolwiek formie (art. 89a ust. 2 ustawy o VAT).

W przedstawionym stanie faktycznym warunki określone w pkt 1-3 oraz 5 i 6 niewątpliwie są spełnione. Jedyną wątpliwość może budzić warunek określony w pkt 4 w związku z zawarciem umów powierniczego przelewu wierzytelności. Jeżeli bowiem przelew wierzytelności dokonany na podstawie jednej z takich umów byłby traktowany jako zbycie wierzytelności to okoliczność ta uniemożliwiałaby zastosowanie "ulgi na złe długi".

Umowa cesji jest co do zasady traktowana jako "zbycie rzeczy lub praw". Jednakże w analizowanym przypadku przedmiotem zawartych umów jest powierniczy przelew wierzytelności, a nie ich cesja (w treści umowy pojawiają się wprawdzie odwołania do cedenta jako strony umowy, natomiast nie są to stricte umowy cesji). Celem zawartych umów jest bowiem przeniesienie wierzytelności (a nie ich zbycie) na podmiot trzeci w celu podjęcia przez ten podmiot czynności zmierzających do odzyskania należności. Spółka otrzymuje po wyegzekwowaniu przez powiernika należnej kwoty, zapłatę za przekazaną wierzytelność. Dopiero wówczas również powiernik może dokonać potrącenia swojego wynagrodzenia należnego od Spółki (najczęściej w postaci określonego procentu od kwoty egzekwowanej wierzytelności). W momencie przekazania wierzytelności Spółka informuje również dłużników, iż zapłata ma zostać dokonana na rzecz powiernika. Zdaniem Spółki ewentualne późniejsze dokonanie zapłaty przez dłużnika (na rzecz Spółki lub powiernika) powodowałoby konieczność zastosowania art. 89a ust. 4 ustawy o VAT, na podstawie którego, byłaby ona zobowiązana do zwiększenia należnego podatku w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. Często zdarza się jednak, że pomimo zawarcia umowy powierniczego przelewu wierzytelności Spółce czy powiernikowi nie udaje się wyegzekwować zaległej kwoty. W takiej sytuacji Spółka nie widzi przeszkód do skorzystania z "ulgi na złe długi".

W związku z faktem, iż przepisy ustawy o VAT nie odnoszą się do tego, w jaki sposób należy interpretować pojęcie "zbycia wierzytelności", z praktycznego punktu widzenia, zdaniem Spółki można w tym zakresie odwołać się pomocniczo do interpretacji podatkowych wydawanych przez Ministerstwo Finansów. W interpretacji sygn. IBPP2/443-125/09/ICz z dnia 30 kwietnia 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach zawarł obszerne wyjaśnienia dotyczące charakteru umów powierniczych oraz zaznaczył, że firma windykacyjna nabywająca wierzytelności na podstawie umowy określanej potocznie mianem "przelewu powierniczego", nie przejmuje ryzyka niewypłacalności dłużnika, chociaż działa w imieniu własnym. Dlatego istotą omawianej czynności prawnej nie jest sprzedaż wierzytelności (powiększenie majątku cesjonariusza o wartość przelanej wierzytelności), lecz odpłatne świadczenie usługi ściągania długów oraz ewentualnie pośrednictwo w obrocie wierzytelnościami. Omawiana usługa przyjmuje formę przelewu wierzytelności wyłącznie dla potrzeb prawa procesowego, ponieważ większość firm windykacyjnych nie ma statusu kancelarii adwokackich lub radcowskich i z tego powodu nie może reprezentować wierzyciela przed sądem. Po nabyciu wierzytelności firma windykacyjna może występować przeciwko dłużnikowi jako wierzyciel, a więc strona postępowania cywilnoprawnego. Firmy windykacyjne mogą także zbywać wierzytelność na warunkach ustalonych z cedentem, jeżeli jednak po upływie określonego czasu, nabywca nie zostanie znaleziony, wierzytelność powraca do cedenta. Powierniczy przelew wierzytelności dokonywany jest na podstawie umowy, która nie została uregulowana wprost w przepisach prawa cywilnego (tzw. umowa nienazwana). W praktyce przelew powierniczy nie jest niczym innym, jak zleceniem windykacji należności, z przeniesieniem na windykatora praw przysługujących wierzycielowi. Przelew powierniczy jak wspomniano nie jest umową sprzedaży wierzytelności, lecz zawierany jest dla stworzenia prawnych podstaw dla windykacji należności, której ryzyko zapłaty przez cały czas ciąży na pierwszym wierzycielu.

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołany stan prawny należy stwierdzić, że cesja zawarta na podstawie powierniczego przelewu wierzytelności nie oznacza ich zbycia, o ile z zawartej, pomiędzy Wnioskodawcą, a firmą windykacyjną umowy wynika m.in., że ryzyko nieściągalności wierzytelności obciąża cedenta, czyli Wnioskodawcę, w której ustalono czas obowiązywania umowy, po upływie którego przy braku skuteczności działań windykacyjnych wierzytelność wraca do pierwotnego wierzyciela, tj. Wnioskodawcy, firma windykacyjna nie dokonała zapłaty Wnioskodawcy, aż do czasu ściągnięcia długu lub zbycia wierzytelności. Z umów zawartych przez Spółkę wynika, iż przelew zwrotny następuje zawsze w razie rozwiązania umowy przez którąkolwiek ze stron. Takie postanowienia umowne, zdaniem Spółki, bezsprzecznie potwierdzają, że umowy powierniczego przelewu wierzytelności nie przenoszą permanentnie własności wierzytelności, a tym samym nie stanowią one odpłatnego zbycia. Wobec tego ich zawarcie nie stoi na przeszkodzie skorygowaniu należnego podatku na podstawie art. 89a ustawy o VAT. Mając na uwadze powyższe w ocenie Spółki zawarte umowy nie mogą zostać zakwalifikowane jako zbycie wierzytelności na rzecz podmiotu trzeciego uniemożliwiające zastosowanie "ulgi na złe długi". Podsumowując, z uwagi na całokształt przedstawionej argumentacji Spółka stoi na stanowisku, że umowy powierniczego przelewu wierzytelności nie stanowią odpłatnego zbycia wierzytelności, dlatego też ich zawarcie nie ma wpływu na skorygowanie należnego VAT na podstawie art. 89a ustawy o VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Ponadto w tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 89a ust. 4 ustawy o VAT w przypadku gdy po dokonaniu korekty określonej w ust. 1 art. 89a należność została uregulowana w jakiejkolwiek formie, podatnik, o którym mowa w ust. 1 obowiązany jest zwiększyć podatek należny w rozliczeniu za okres, w którym należność została uregulowana. W przypadku częściowego uregulowania należności podatek należny zwiększa się w odniesieniu do tej części. Jednocześnie należy zauważyć, iż niniejsza interpretacja nie rozstrzyga kwestii czy zostały spełnione pozostałe warunki wynikające z art. 89a ustawy o VAT umożliwiające Wnioskodawcy skorzystanie z prawa do skorygowania podatku należnego z tytułu dostawy towarów i świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności odpisanych jako nieściągalne, gdyż nie było to przedmiotem zapytania.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl