IPPP1/443-304/14-4/ISZ - Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją pojazdów samochodowych.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 marca 2014 r. (data wpływu 19 marca 2014 r.) uzupełnionym pismem z dnia 17 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 8 maja 2014 r. (skutecznie doręczone w dniu 17 maja 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją pojazdów samochodowych - jest nieprawidłowe.

W dniu 19 marca 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z nabyciem i eksploatacją pojazdów samochodowych.

Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 17 maja 2014 r., złożonym w dniu 17 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 8 maja 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, jako czynny podatnik VAT, prowadzi działalność gospodarczą świadcząc usługi księgowe w dwóch miejscach wykonywania działalności tj. adres głównego miejsca wykonywania działalności plus dodatkowe miejsce wykonywania działalności - oba zgłoszone w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej. Poza tym wykonuje zlecenie poza ww. adresami jak również dojeżdża np. po dokumenty, do Urzędów, na spotkania z potencjalnymi klientami. Działalność gospodarcza wykonywana jest 7 dni w tygodniu.

Wnioskodawca w lutym 2014 r. podpisał umowę kupna-sprzedaży nowego samochodu osobowego, jego odbiór wraz z podpisaniem umowy leasingu operacyjnego nastąpi w kwietniu 2014 r. Samochód ten zamierza on wykorzystywać wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej, a z uwagi na odległości i szybkość pokonywania tych odległości zamierza korzystać z samochodu. Wnioskodawca chciałby również umieścić na ww. samochodzie reklamę. Poza tym jest on współwłaścicielem dwóch innych samochodów osobowych których używałby prywatnie.

W uzupełnieniu z dnia 17 maja 2014 r. (data wpływu 19 maja 2014 r.) dodano, że:

1. Wstępnie w lutym została podpisana umowa kupna-sprzedaży, jednak z uwagi na ograniczone możliwość finansowania podjęta została decyzja o leasingu. W kwietniu 2014 r. została podpisana umowa leasingu operacyjnego której przedmiotem jest samochód osobowy oraz nastąpił jego odbiór.

2. Jeśli chodzi o wyeliminowanie użytku prywatnego, jak to już zostało napisane we wniosku z marca, Wnioskodawca jest współwłaścicielem innego samochodu, który jest wykorzystywany prywatnie (wyjazdy na wakacje, wyjazdy weekendowe). Po godzinach pracy samochód służbowy jest parkowany w miejscu zamieszkania, ponieważ jest to siedziba wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności - stąd dojeżdża on do biura, na zlecenie, jak też odbiera dokumenty od zleceniodawców itp.

Wnioskodawca zatrudnia pracownika, który na podstawie podpisanego oświadczenia nie ma prawa do użytkowania przedmiotowego pojazdu, który jest użytkowany wyłącznie przez Wnioskodawcę w celach prowadzonej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przysługuje w tym przypadku 100% odliczenie podatku VAT od zakupionego samochodu osobowego wykorzystywanego wyłącznie w działalności gospodarczej (opłata wstępna, raty leasingowe), oraz pełne odliczanie podatku od wartości dodanej od wszystkich wydatków np. napraw, paliwa itp....

Zdaniem Wnioskodawcy,

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej ustawa o VAT) w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Natomiast zgodnie z art. 86a ust. 4 ustawy o VAT pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeśli m.in. sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą.

Zasada użytkowania ustalona przez Wnioskodawcę, to ta zgodnie z którą wydzielony zostanie samochód przeznaczany wyłącznie do wykorzystywania go w prowadzonej działalności gospodarczej, do celów prywatnych służyć będą inne samochody, których jest on współwłaścicielem. Będzie również prowadzona ewidencja przebiegu pojazdu dla celów podatku od wartości dodanej od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej, co jednoznacznie wykluczać będzie używanie samochodu do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą zgodnie z art. 86a ust. 7 ustawy o VAT. Zgodnie z przepisami i art. 86a ust. 12 Wnioskodawca złoży również naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tym pojeździe w terminie 7 dni od dnia, w którym poniesie pierwszy wydatek związany z tym pojazdem.

Reasumując, od zakupionego samochodu osobowego i wszystkich wydatków z nim związanych, wykorzystywanego wyłącznie do działalności gospodarczej i w przypadku prawidłowo prowadzonej ewidencji przebiegu pojazdu możliwe jest odliczenie 100% podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej "ustawą o VAT", podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z treścią art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Należy wskazać, że od dnia 1 stycznia 2014 r. kwestie dotyczące zasad odliczania i rozliczania na gruncie podatku VAT wydatków dotyczących samochodów osobowych oraz innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej do 3,5 tony zostały uregulowane przepisami art. 86a ustawy. Z dniem 1 kwietnia 2014 r. na podstawie art. 1 pkt 4 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 312), zwanej dalej "ustawą nowelizującą", przepis art. 86a uległ zmianie.

W myśl art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Zgodnie z art. 86a ust. 2 ustawy o VAT do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

Stosownie do art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy o VAT przepis ust. 1 nie ma zastosowania w przypadku gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Na podstawie art. 86a ust. 4 ustawy pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

Przez pojazdy samochodowe, stosownie do art. 2 pkt 34 ustawy, rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.

Ww. przepisy wprowadzają ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków, m.in. zakupu paliw do napędu, czy też innych wydatków esksploatacyjnych dotyczących pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, przeznaczonych do użytku "mieszanego", tj. wykorzystywanych zarówno do celów związanych z opodatkowaną działalnością gospodarczą, jak i do celów użytku prywatnego.

W myśl art. 86a ust. 6 ustawy o VAT ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności. Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami (art. 86a ust. 12 ustawy o VAT).

Jednocześnie należy zauważyć, że stosownie do art. 12 ust. 1 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. poz. 312), zwanej dalej: "ustawą nowelizującą", obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika do dnia 30 czerwca 2015 r. paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, wykorzystywanych do napędu:

Przepis ust. 1 nie dotyczy pojazdów samochodowych, które są wykorzystywane przez podatnika wyłącznie do działalności gospodarczej (art. 12 ust. 2 ww. ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca, jako czynny podatnik VAT, prowadzi działalność gospodarczą świadcząc usługi księgowe w dwóch miejscach wykonywania działalności tj. adres głównego miejsca wykonywania działalności (miejsce zamieszkania) plus dodatkowe miejsce wykonywania działalności. Poza tym wykonuje zlecenie poza ww. adresami jak również dojeżdża np. po dokumenty, do Urzędów, na spotkania z potencjalnymi klientami. Działalność gospodarcza wykonywana jest 7 dni w tygodniu. Wnioskodawca wstępnie w lutym podpisał umowę kupna-sprzedaży, jednak z uwagi na ograniczoną możliwość finansowania podjęta została decyzja o leasingu. W kwietniu 2014 r. została podpisana umowa leasingu operacyjnego której przedmiotem jest samochód osobowy oraz nastąpił jego odbiór. Samochód ten zamierza on wykorzystywać wyłącznie w prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca chciałby również umieścić na ww. samochodzie reklamę. Wnioskodawca jest współwłaścicielem innego samochodu, który jest wykorzystywany prywatnie (wyjazdy na wakacje, wyjazdy weekendowe). Po godzinach pracy samochód służbowy jest parkowany w miejscu zamieszkania, ponieważ jest to siedziba wykonywanej przez Wnioskodawcę działalności. Wnioskodawca zatrudnia pracownika, który na podstawie podpisanego oświadczenia nie ma prawa do użytkowania przedmiotowego pojazdu, który jest użytkowany wyłącznie przez Wnioskodawcę w celach prowadzonej działalności gospodarczej.

Kluczową rolę w rozwiązaniu przedstawionego we wniosku problemu odgrywa przepis art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a w związku z art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT. Z treści tych przepisów wynika, że podatnik ma możliwość odliczenia 100% kwoty podatku naliczonego zawartego w fakturach dotyczących wydatków związanych z nabyciem (w tym leasingiem operacyjnym) pojazdów samochodowych oraz wydatków związanych z ich eksploatacją (napraw, paliwa itp.) w sytuacji, gdy pojazdy te są wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzenia działalności gospodarczej.

Dla celów pełnego odliczania VAT - fakt wykorzystywania ich wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku VAT muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach ich używania, wyklucza ich użycie do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu.

Z treści przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca po godzinach pracy parkuje samochód służbowy w miejscu swojego zamieszkania, gdyż jest to miejsce w którym znajduje się siedziba prowadzonej działalności gospodarczej - stąd dojeżdża on do biura, na zlecenie, jak też odbiera dokumenty od zleceniodawców itp.

Zatem w analizowanym przypadku, z uwagi na fakt, że samochód jest parkowany w miejscu zamieszkania Wnioskodawcy, nie zostanie wypełniony aspekt obiektywny dotyczący niezaistnienia potencjalnych możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych. Istnieje realna możliwość wykorzystywania ww. pojazdu przez Zainteresowanego do jego celów prywatnych. W złożonym wniosku, wprawdzie Wnioskodawca podnosi, że jest współwłaścicielem innego samochodu, który jest wykorzystywany prywatnie (wyjazdy na wakacje, wyjazdy weekendowe). Jednakże, w sytuacji, gdy zaistnieją okoliczności, że pojazd ten będzie niedostępny dla Wnioskodawcy, z różnych przyczyn, również losowych, istnieje wysokie prawdopodobieństwo wykorzystania przez Zainteresowanego również do realizacji celów prywatnych samochodu będącego przedmiotem wniosku.

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, że zatrudnia on pracownika, który na podstawie podpisanego oświadczenia nie ma prawa do użytkowania przedmiotowego pojazdu, który jest użytkowany wyłącznie przez Pana w celach prowadzonej działalności gospodarczej.

W tym miejscu wskazać należy, że przepisy ustawy nie określają w jaki sposób podatnik ma zapewnić w przedsiębiorstwie wyeliminowanie użytku prywatnego używanych w nim pojazdów samochodowych dla celów pełnego odliczenia podatku naliczonego. Przykładowo może tego dokonać za pomocą wprowadzonych regulaminów, umów, zarządzeń wraz z podjęciem dodatkowych działań zabezpieczających ich wykonanie. Działania te muszą być dostosowane do specyfiki działalności przedsiębiorstwa i sposobu używania dla jego celów pojazdów. Określone przez podatnika zasady używania pojazdów muszą obiektywnie potwierdzać, że pojazd jest wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej i nie ma możliwości prywatnego użytku tych pojazdów. Przy czym użytek prywatny należy postrzegać w kategoriach potencjalnej, a nie faktycznej możliwości użytku pojazdu do celów prywatnych.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na orzeczenie TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Okolicznościami potwierdzającymi obiektywnie brak możliwości użytku prywatnego może być przykładowo nadzór nad używaniem pojazdów w trakcie wykonywania obowiązków służbowych, przykładowo za pomocą GPS lub w przypadku używania pojazdu przez pracownika do celów służbowych obowiązek zostawiania po godzinach pracy na parkingach przedsiębiorstwa, bez możliwości ich pobrania poza tymi godzinami, w tym w weekendy, na cele inne niż wyłącznie działalność przedsiębiorstwa.

Nie można natomiast obiektywnie uznać wykorzystywania pojazdu wyłącznie do celów działalności gospodarczej w przypadku, gdy zostaną ustalone zasady używania pojazdów, jednakże nie istnieją żadne zabezpieczenia gwarantujące ich przestrzeganie - przykładowo istnieje zakaz używania przez pracowników pojazdów do celów prywatnych, jednakże nikt nie weryfikuje czy zakaz ten jest respektowany.

Jak wyżej wskazano, działania mające na celu wyeliminowanie użytku prywatnego muszą być dostosowane do specyfiki działalności podatnika. W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której siedziba znajduje się w miejscu jego zamieszkania. Miejsce zamieszkania stanowi jednocześnie miejsce parkowania jego samochodu. W tak przedstawionych okolicznościach nie można obiektywnie stwierdzić, że samochód jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, gdyż opisany sposób użytkowania tego samochodu (m.in. poprzez parkowanie w miejscu zamieszkania, a więc jego bezpośrednią dostępność) umożliwia jego użycie np. w czasie wolnym od prowadzonej działalności, do celów prywatnych (np. "załatwianie spraw prywatnych", prywatne użycie w weekend i w czasie wolnym od obowiązków służbowych). Zapewnienie Wnioskodawcy, że nie nie będzie użytkował tego samochodu do celów prywatnych oraz podpisanie przez pracownika oświadczenia, że nie ma on prawa do użytkowania samochodu, o którym mowa we wniosku, nie jest równoznaczne ze stworzeniem przez Wnioskodawcę stosownych procedur użytkowania tego pojazdu, które wykluczają jego potencjalne użycie do celów prywatnych zarówno przez osobę zatrudnioną jak i przez samego Wnioskodawcę.

Należy zatem stwierdzić, że w opisanych warunkach nie jest możliwe stworzenie procedur/zasad wykorzystania pojazdu wykluczających jego użytek prywatny. Nie można bowiem wykluczyć potencjalnej możliwości prywatnego użytku samochodu, co powoduje, że przedmiotowy samochód nie będzie wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy. W tej sytuacji bez znaczenia jest również, że Wnioskodawca będzie prowadził dla tego samochodu ewidencję przebiegu pojazdu oraz poinformuje właściwego naczelnika urzędu skarbowego na odpowiednim formularzu o wykorzystywaniu pojazdu do celów działalności gospodarczej.

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazuje, że ww. samochody będzie wykorzystywać do czynności opodatkowanych. Tym samym Wnioskodawca nabędzie prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu leasingu (opłata wstępna, raty leasingowe) i innych wydatków eksploatacyjnych związanych z używaniem ww. pojazdów z wyłączeniem paliwa do ww. samochodu. Prawo to jednakże jest ograniczone do wysokości 50% kwoty podatku naliczonego wynikającego z otrzymanych faktur.

Zatem, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego z tytułu leasingu oraz wydatków eksploatacyjnych związanych z samochodem o którym mowa we wniosku, zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy o VAT, w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2014 r., w powiązaniu z art. 12 ust. 2 ustawy z dnia 7 lutego 2014 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.

Natomiast w okresie od dnia 1 kwietnia 2014 r. do 30 czerwca 2015 r., Wnioskodawcy nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku nabycia paliw silnikowych, oleju napędowego oraz gazu, przeznaczonych do napędu ww. samochodu osobowego wykorzystywanego do celów "mieszanych" tj. do działalności gospodarczej i do celów prywatnych.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.