IPPP1/443-29/14-2/AW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 13 lutego 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-29/14-2/AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 3 stycznia 2014 r. (data wpływu 13 stycznia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wypłacanych kwot odszkodowania w formie kary umownej - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 13 stycznia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wypłacanych kwot odszkodowania w formie kary umownej.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

W dniu 15 stycznia 2009 r. X. zwana dalej "Spółka" podpisała umowę o zarządzanie hotelem z przedsiębiorstwem Y. Umowa została zawarta na czas nieokreślony. Na mocy porozumienia zawartego w dniu 9 sierpnia 2012 r. strony rozwiązały umowę o zarządzanie hotelem. Zgodnie z treścią § 2 porozumienia X. zapłaci zarządcy Y. odszkodowanie za wcześniejsze rozwiązanie umowy o zarządzanie w wysokości 300.000,00 zł płatne w dwóch ratach po 150.000,00 zł każda w terminach do 30 września 2013 r. i 31 marca 2014 r. W związku z powyższym Y. wystawiła w dniu 2 września 2013 r. fakturę sprzedaży o numerze 60/201 ze wskazaniem, jako czynności podlegające opodatkowaniu "odszkodowanie" za wcześniejsze rozwiązanie umowy o zarządzanie hotelem jako świadczonej usługi. Faktura opiewa na kwotę netto 150.000,00 zł oraz kwotę podatku od towarów i usług wg. stawki 23% w wysokości 34.500,00 zł.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy zapłata odszkodowania w formie kary umownej za wcześniejsze rozwiązanie umowy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów na terytorium kraju;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspółnotowa dostawa towarów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 powołanej ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, natomiast w myśl art. 8 ust. 1 przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego jej beneficjenta. Związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i wyraźny, tak aby można było stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Kary umowne stanowią sankcję za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań. Zgodnie z art. 483 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Przepis ten zawiera legalną definicję kary umownej - stanowi ona zastrzeżenie, wedle którego naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy pieniężnej. Kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym. Najistotniejszą funkcją kary umownej jest jednak funkcja kompensacyjna. Kara umowna jest bowiem substytutem odszkodowania za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania niepieniężnego. Ma ona na celu naprawienie szkody poniesionej przez wierzyciela na skutek niewykonania lub nienależytego wykonania.

Zatem kara taka, mając charakter sankcyjny i wynikając z niewywiązania się przez kontrahenta umowy, nie stanowi ekwiwalentu za świadczenie usług i tym samym zapłaty za usługę. Kary umowne pełniące funkcję odszkodowawczą (rekompensacyjną) za poniesione straty nie mieszczą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu wymienionych w art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., a więc nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Należności sankcyjne powinny być zatem dokumentowane dowodem innym niż faktura (czyli np. notą obciążeniową). Definicja towaru, zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., nie obejmuje pieniędzy, zatem nie mogą być one również kwalifikowane jako towar. W konsekwencji obciążenia kontrahenta karą umowną nie można uznać za dostawę towarów, tj. czynność opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.

Prezentowane stanowisko znajduje oparcie w interpretacjach indywidualnych wydawanych przez organy podatkowe. Z pisma Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 listopada 2010 r. IPPP1/443-928/10-2/AP wynika: "jednym z podstawowych elementów zdarzenia prawnego niezbędnym do uznania go za usługę opodatkowaną VAT jest ustalenie beneficjenta danej usługi. W związku z tym dla ustalenia, czy dana czynność podlega opodatkowaniu VAT konieczne jest, aby istniała wzajemność świadczeń dla obu stron danej czynności. (...) Biorąc pod uwagę fakt, że ustawa o podatku od towarów i usług obejmuje zakresem opodatkowania jedynie czynności o charakterze dwustronnym, w których można odnaleźć ekwiwalentność świadczeń, należy uznać, iż nałożenie w umowie kar umownych w opisanych na wstępie przypadkach nie podlega pod zakres opodatkowania przewidziany ustawą o podatku od towarów i usług. Udokumentowanie kary umownej nie powinno więc następować poprzez wystawienie faktury VAT, a jej otrzymanie nie wiąże się z koniecznością rozliczenia podatku w ewidencji i deklaracji VAT".

Potwierdzenie powyższego stanowiska znalazło również odzwierciedlenie w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 19 maja 2010 r. IPPP1-443-302/10-2/AS: "Kara umowna nie jest wynagrodzeniem za świadczoną usługę, lecz rekompensatą za poniesione przez stronę ewentualne koszty (straty) spowodowane rozwiązaniem umowy przed terminem i nie mieści się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług". Omawiana kwestia nie budzi zatem wątpliwości interpretacyjnych organów podatkowych, czego dowodem są również interpretacje: Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 9 sierpnia 2010 r. ITPP2/443-440b/10/RS, Naczelnika Urzędu Skarbowego Warszawa-Mokotów z dnia 27 listopada 2006 r. 1433/NG/GV/443-110/2006/LŚ, Naczelnika Drugiego Wielkopolskiego Urzędu Skarbowego w Kaliszu z dnia 12 kwietnia 2005 r. DPP-005-13/05.

W podobnym tonie wypowiadają się sądy administracyjne. W wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dnia 1 kwietnia 2008 r. III SA/Wa 2166/07 czytamy: "Mając na uwadze ustawową definicję świadczenia usług nie można zatem uznać, iż zapłata przez kontrahenta na rzecz strony odszkodowania stanowi wynagrodzenie za świadczoną przez nią usługę. Jak wskazano powyżej, przez pojęcie odszkodowania należy bowiem rozumieć rekompensatę, zadośćuczynienie. Istotą odszkodowań nie jest płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie. A zatem otrzymanie odszkodowania nie wiąże się żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata określonej kwoty pieniężnej wynika z konieczności niewykonania umowy. Zapłata ta stanowi dla podatnika pewnego rodzaju zadośćuczynienie za utracone zyski, które mógłby uzyskać poprzez dalsze świadczenie usług na rzecz kontrahenta. Nie można także uznać odszkodowania za wynagrodzenie z tytułu jakiejkolwiek działalności gospodarczej. Ma ono na celu wyłącznie rekompensatę poniesionej lub przyszłej szkody, która niewątpliwie wystąpi. Uznając, iż odszkodowanie nie stanowi wynagrodzenia za świadczone usługi, należy konsekwentnie stwierdzić, iż podatnik nie realizuje żadnego obrotu. Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy, obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Z kolei nieosiągnięcie obrotu powoduje brak obowiązku rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu otrzymania przez stronę odszkodowania".

Ponadto w cytowanym orzeczeniu sąd stwierdził, że odszkodowanie w postaci pieniądza nie może zostać w żadnym wypadku uznane za przekazany na rzecz podatnika towar. A zatem należy uznać, iż otrzymanie odszkodowania za niewykonanie umowy nie mieści się w ustawowym pojęciu dostawy towarów.

Ten sam sąd w orzeczeniu z dnia 20 października 2010 r. III SA/Wa 305/10 podkreślił: "sąd zwraca również uwagę, że cechą wspólną kary umownej (art. 483 § 1 k.c.,) oraz odszkodowania z tytułu niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 i nast. k.c.) jest brak ekwiwaletności świadczeń (...) orzecznictwo ETS także wskazuje na brak podstaw do opodatkowania odszkodowań oraz kar umownych, na gruncie VI Dyrektywy. Z wyroku C-277/05 (Socićte Thermale dEugenie-les-Bains) wynika, że pobieranie zadatków przy zawieraniu kontraktów nie podlega opodatkowaniu. Wręczenie zadatku nie jest bowiem bezpośrednio związane z żadnym świadczeniem wzajemnym ze strony przedsiębiorcy. Stanowi odszkodowanie ryczałtowe przysługujące na wypadek wycofania się jednej ze stron z zawartego porozumienia i nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Nie można go także uznać za zapłatę za zobowiązanie spółki do powstrzymania się od zawarcia z innym klientem kontraktu dotyczącego zarezerwowanego już pokoju (ponieważ taki obowiązek wynika wprost z umowy zawartej przez spółkę). Kwestia płatności o charakterze odszkodowawczym była przedmiotem analizy ETS, który w wyroku z 1 lipca 1972 r. C-222/81 (BAZ Bausystem AG a Finanzamt Munchen fur Korperschafte), powołując się na przepisy II dyrektywy Rady UE stwierdził, że nie można uznać za element wynagrodzenia odszkodowania za nieterminowe wykonanie usługi. Za świadczenie usług za wynagrodzeniem mogą być postrzegane tylko takie sytuacje, w których istnieje bezpośredni związek między daną czynnością a wynagrodzeniem. Wynagrodzeniem za świadczenie usług nie może być ryczałtowy zwrot wydatków pokrycie osiąganych strat".

Kara umowna nie stanowi zatem czynności opodatkowanej podatkiem od towarów usług. W miejsce faktury z wykazanym podatkiem, kontrahent Spółki powinien wystawić notę obciążeniową.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 powołanej ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Przez świadczenie usług - zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy - rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych regulacji wynika, że usługą jest każde świadczenie wykonane przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów, w tym m.in. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). W przypadku uznania danego świadczenia za usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, winien istnieć bezpośredni konsument, beneficjent świadczenia, odnoszący wymierną korzyść.

Zatem, jeśli zaniechanie pewnych czynności za "odszkodowaniem" przynosi wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi - co do której istnieje zgoda stron - takie działanie na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług powinno być uznane za usługę. Tak więc dana czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można stwierdzić, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Przepisy prawa podatkowego nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem w niezbędnym zakresie należy posiłkować się przepisami prawa cywilnego. Na gruncie tego ostatniego, odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.) rozróżnia dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy i odnosi się do przypadków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 k.c.) oraz deliktową, czyli wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 k.c.).

W myśl postanowień art. 471 Kodeksu cywilnego, dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi.

W świetle wyżej powołanych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania.

Zagadnienie dotyczące kar umownych regulują natomiast przepisy Działu II Kodeksu cywilnego - "Skutki niewykonania zobowiązań". Zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Przepis art. 483 Kodeksu cywilnego jest bezwzględnie obowiązującym przepisem prawa, tzn. kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań niepieniężnych.

Z cytowanego wyżej art. 483 § 1 kodeksu cywilnego wynika, że kara umowna jest dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązań (wyrok SN z 8 sierpnia 2008 r., V CSK 85/08). Przewidziany umową obowiązek zapłaty kary umownej ma w stosunku do zasadniczego obowiązku dłużnika wynikającego z tej umowy charakter uboczny (akcesoryjny).

Zastrzeżenie kary umownej można zatem traktować jako formę uproszczoną redakcji warunków umowy, która pozwala na przyjęcie przez strony, że wypadki niewykonania lub nienależytego wykonania umowy, stanowią jednocześnie podstawę do domagania się zapłaty kary umownej.

Istotą kary umownej jest bowiem rekompensata, zadośćuczynienie. Nie jest to płatność za świadczenie, lecz wyrównanie wyrządzonej szkody. Brak jest zatem ekwiwalentności, wzajemności jaka zachodzi pomiędzy świadczeniem usługi a wynagrodzeniem za te usługi. Otrzymana kara umowna nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podmiotu, który je otrzymuje. Z uwagi na powyższe regulacje prawne należy wskazać, iż kary umowne mogą być wyłącznie sankcją za niewykonanie lub niewłaściwe wykonanie zobowiązań.

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Spółka w dniu 15 stycznia 2009 r. zawarła na czas nieokreślony umowę na zarządzanie hotelem z kontrahentem. W dniu 9 sierpnia 2012 r. strony na mocy porozumienia rozwiązały umowę o zarządzanie hotelem. Z treści porozumienia wynika, że Wnioskodawca zapłaci kontrahentowi odszkodowanie za wcześniejsze rozwiązanie umowy w ustalonej wysokości płatne w dwóch ratach: do 30 września 2013 r. i do 31 marca 2014 r. Kontrahent wystawił w dniu 2 września 2013 r. fakturę dokumentującą czynność odszkodowania oraz opodatkował powyższe świadczenie stawką podatku VAT w wysokości 23%. Wątpliwości Wnioskodawcy odnoszą się do opodatkowania zapłaconej kwoty odszkodowania w formie kary umownej.

Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za "odszkodowanie", niezbędne jest rozstrzygnięcie czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego. W omawianej sprawie, mamy do czynienia ze świadczeniem usługi, gdyż określone świadczenie pieniężne jest wypłacane w zamian za zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy o zarządzanie. Należy zwrócić uwagę na fakt, że w przypadku opisanym we wniosku możemy wskazać konkretnego beneficjenta tej usługi - w zamian za wyrażenie zgody na wcześniejsze rozwiązanie umowy (korzyść po stronie Wnioskodawcy), kontrahent otrzymuje określone świadczenie pieniężne. Rozwiązanie umowy o zarządzanie hotelem poprzez zawarcie pomiędzy Stronami porozumienia oraz wypłacenie określonej kwoty na rzecz kontrahenta, prowadzi do wygaśnięcia wiążącego Strony stosunku prawnego - zgodnego zakończenia zawartej umowy w inny sposób niż było to przewidziane pierwotnie (umowa zawarta na czas nieokreślony). Wypłata należności wynikającej z zawartego porozumienia nie jest rezultatem jednostronnego niewywiązania się lub nienależytego wywiązania się przez którąś ze stron umowy z ciążącego na niej obowiązku.

Opisane we wniosku wynagrodzenie (odszkodowanie) nie może być również uznane za zadośćuczynienie. Stanowi ono formę wynagrodzenia za działanie kontrahenta - wyrażenie zgody na odstąpienie od umowy. Stanowi ono zabezpieczenie interesów kontrahenta poprzez zagwarantowanie wypłaty dodatkowego wynagrodzenia w przypadku rozwiązania umowy o zarządzanie hotelem. Natomiast korzyścią dla Wnioskodawcy jest przedterminowe rozwiązanie umowy. Spełniona zatem zostanie przesłanka istnienia związku pomiędzy wypłatą wskazanych należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji uznać należy, że świadczenie pieniężne płacone z tytułu wcześniejszego rozwiązania umowy o zarządzanie hotelem stanowi wynagrodzenie za świadczenie usługi wynikającej z łączącej strony umowy oraz przewidziane wprost w postanowieniach porozumienia. Zgodę na wcześniejsze rozwiązanie umowy należy traktować jako odpłatne świadczenie usług, spełniające przesłanki określone w art. 8 ust. 1 ustawy i podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Odnosząc się do powołanych przez Spółkę wyroków TSUE wskazać należy, że tut. organ nie neguje wniosków wynikających ze wskazanych orzeczeń. Jednakże jak wywiedziono powyżej w przedmiotowej sprawie występuje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, przejawiający się tym, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną (możliwą do określenia) usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego.

Ponadto zwrócić należy uwagę, że kwestia odszkodowania stanowiącego rekompensatę za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu była przedmiotem analizy Trybunału Sprawiedliwości UE, w wyroku z dnia 15 grudnia 1993 r. w sprawie Lubbock Fine Co. przeciwko Commissioners of Customs and Excise (C-63/92). W orzeczeniu tym Trybunał nie uznał za prawidłowe zastosowanie innych zasad opodatkowania VAT dla "wynagrodzenia należnego jednej stronie od drugiej w związku z rezygnacją z najmu" niż dla czynszu opłacanego w ramach umowy najmu nieruchomości. A zatem z tego rozstrzygnięcia Trybunału wynika, że odszkodowanie stanowiące rekompensatę za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu przez wynajmującego stanowi czynność podlegająca opodatkowaniu VAT.

Odnosząc się natomiast do powołanych przez Wnioskodawcę wyroków wskazać należy, że organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia sądów podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy i dotyczą tylko danej sprawy, w związku z tym nie mogą stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu w przedmiotowej sprawie Wnioskodawcy. Ponadto, z dwóch powołanych przez Spółkę - jako potwierdzenie swego stanowiska w niniejszej sprawie - wyroków, nie należy wyciągać wniosku o ukształtowaniu się określonej linii orzeczniczej w kwestii opodatkowania kwot pobieranych w związku z wcześniejszym rozwiązaniem umów. Przy czym, powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia dotyczą odmiennych od przedstawionej we wniosku sytuacji.

Z orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 1 kwietnia 2008 r., sygn. akt III SA/Wa 2166/07 wynika, że wyrok ten dotyczy sytuacji, w których skarżąca, jako finansujący, zawiera umowy leasingu operacyjnego pojazdów samochodowych oraz umowy leasingu operacyjnego pojazdów samochodowych połączone ze świadczeniem przez nią usług serwisowych. W sytuacjach ściśle określonych w zawartych umowach, np. gdy korzystający nie wykona należycie lub terminowo jakiegokolwiek zobowiązania wynikającego z umowy, może jednostronnie wypowiedzieć umowy leasingu ze skutkiem natychmiastowym, a w związku z rozwiązaniem ww. umów leasingu pobiera opłaty.

Natomiast wyrok WSA w Warszawie dnia 20 października 2010 r., sygn. akt III SA/Wa 305/10 dotyczy opłaty wnoszonej przez abonenta zgodnie z art. 71 ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. - Prawo telekomunikacyjne w razie rozwiązania umowy bez zachowania terminów wypowiedzenia w związku z żądaniem przeniesienia przydzielonego numeru, tj. stanu faktycznego, w którym z mocy ustawy, a nie woli stron umowy, odstępne pozwala abonentowi na wycofanie się z umowy zawartej ze Spółką.

Podzielając poglądy Sądów zaprezentowane w powołanych przez Spółkę wyrokach, tut. Organ wyjaśnia, że wyroki te zapadły w odmiennych stanach faktycznych i z tego powodu nie mogą mieć zastosowania w przedmiotowej sprawie.

Końcowo należy wskazać, że linia orzecznicza w zakresie omawianego we wniosku problemu jest różnorodna, przykładem może być orzeczenie NSA z dnia 7 lutego 2014 r. syng. akt I FSK 1664/12. W wyroku tym Sąd powołał się na uchwałę Sądu Najwyższego z dnia 18 lipca 2012 r. sygn. akt III CZP 39/12, cytując:"kara umowna jest związana z odpowiedzialnością odszkodowawczą za szkodę spowodowaną niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem zobowiązania niepieniężnego (poszczególnymi przejawami nienależytego wykonania zobowiązania). Odstąpienie od umowy nie jest ani nienależytym wykonaniem zobowiązania, ani niewykonaniem zobowiązania, lecz wykonaniem przez jedną ze stron stosunku obligacyjnego uprawnienia prawnokształtującego, realizowanego na podstawie postanowienia zawartego w umowie wzajemnej (art. 395 § 1 i art. 492 k.c.) albo wynikającego z przepisów ustawy." Ponadto wskazał, że tego rodzaju wypłaty płyną z tego samego źródła - umowy najmu. Podsumowując NSA stwierdził, że jeżeli czynność najmu podlega opodatkowaniu to kwota, co do której strony się umówiły w umowie, również podlega opodatkowaniu. Natomiast, jeżeli najem byłby zwolniony to wówczas ta kwota również byłaby zwolniona.

Co do wymienionych w złożonym wniosku interpretacji indywidualnych wydanych na rzecz innych podmiotów należy wskazać, że stosownie do przepisu art. 14e Ordynacji podatkowej minister właściwy do spraw finansów publicznych może, z urzędu, zmienić wydaną interpretację ogólną lub indywidualną, jeżeli stwierdzi jej nieprawidłowość, uwzględniając w szczególności orzecznictwo sądów, Trybunału Konstytucyjnego lub Trybunału Sprawiedliwości UE.

Tym samym należy stwierdzić, że świadczenie pieniężne wypłacone przez Spółkę jest ściśle związane z uzyskaniem korzyści w postaci uzyskania zgody na wcześniejsze rozwiązanie umowy zarządzania hotelem, co stanowi świadczenie wykonane przez kontrahenta na jego rzecz. Zatem istnieje związek pomiędzy wypłatą należności, a świadczeniem wzajemnym. Wobec powyższego należy uznać, że w opisanym stanie faktycznym - w świetle regulacji zawartych w powołanym wyżej art. 8 ust. 1 ustawy - mamy do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług, podlegających opodatkowaniu na ogólnych zasadach rozliczania podatku od towarów i usług, według właściwej stawki dla tego typu usługi, które winno być udokumentowane fakturą VAT.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl