IPPP1-443-262/11-4/EK - Opodatkowanie podatkiem VAT wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz związany z tym obowiązek ich dokumentowania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 21 stycznia 2011 r. (data wpływu 14 lutego 2011 r.), uzupełnionym pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 22 kwietnia 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 11 kwietnia 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz związanego z tym obowiązku ich dokumentowania - jest prawidłowe.

W dniu 14 lutego 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania wynagrodzeń otrzymywanych od organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi oraz związanego z tym obowiązku ich dokumentowania. Wniosek uzupełniono pismem z dnia 19 kwietnia 2011 r. (data wpływu 22 kwietnia 2011 r.) w odpowiedzi na wezwanie tut. Organu z dnia 11 kwietnia 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

N. (zwana poniżej Firmą), jako tzw. wydawca muzyczny zawarła z autorami utworów muzycznych i słowno-muzycznych umowy według załączonego wzoru ("umowa wydawnicza"), na mocy których nabyła autorskie prawa majątkowe do tych utworów. Firma uzyskała ponadto licencje do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych i słowno-muzycznych od innych wydawców, którzy są osobami prawnymi lub spółkami osobowymi nie mającymi osobowości prawnej, a którzy wcześniej nabyli takie prawa od autorów (przykładowa treść takiej umowy w załączeniu). Nabyte na tej podstawie od autorów i wydawców na określony czas majątkowe prawa autorskie Firma powierzyła w zarząd organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi - Z. z siedzibą w W. na podstawie umowy z dnia 12 maja 2008 r. (w załączeniu). Z., działając na rzecz wydawców i autorów, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z tych utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Przy tym licencja udzielana przez Z. na korzystanie z utworów muzycznych i słowno-muzycznych muzyki popularnej (tj. licencja w zakresie tzw. "małych praw") jest tzw. licencją generalną tj. na korzystanie z całego "repertuaru Z. " (tj. ogółu utworów tej kategorii powierzonych w zarząd tej organizacji przez wszystkich autorów i wydawców, a także utworów powierzonych zagranicznym organizacjom zbiorowego zarządzania, które Z. reprezentuje wobec korzystających z tych utworów w Polsce). Licencjobiorcy w zależności od różnych okoliczności, przede wszystkim rodzaju ich działalności, a co za tym idzie - sposobu korzystania z utworów, płacą Z. -owi tantiemy w postaci stałych stawek miesięcznych (np. odtwarzający utwory z nośników dźwięku lub z radia w sklepach albo lokalach gastronomicznych), określonej procentowo części przychodów netto ze swojej działalności (np. niepubliczni nadawcy radiowi) określonej procentowo części przychodów netto z korzystania z konkretnego zestawu utworów (np. producenci fonograficzni, organizatorzy koncertów), bądź ustalane jeszcze w inny sposób. W każdym z tych przypadków stawki licencyjne określane są na podstawie tabel stawek, uchwalanych przez zarząd Z. albo są indywidualnie negocjowane przez Z. z korzystającymi z utworów. Z. przy tym nie opodatkowuje podatkiem od towarów i usług tantiem pobieranych od licencjobiorców i nie wystawia im faktur VAT. Okresowo Z. dokonuje tzw. repartycji pobranych tantiem, tj. ich podziału i wypłaty autorom i wydawcom, potrącając swoją prowizję (zwaną "kosztami administracyjnymi" lub "kosztami inkasa"). Z. dokonuje tej repartycji według reguł określonych w uchwalonym przez zarząd Stowarzyszenia na podstawie jego statutu "Regulaminie Repartycji Wynagrodzeń Autorskich" (w załączeniu). W szczególności odbywa się to na podstawie tzw. wykazów programowych, otrzymywanych od licencjobiorców (np. nadawców radiowych i TV, organizatorów koncertów, osób publicznie odtwarzających utwory), a zawierających listy wykorzystanych utworów z "repertuaru Z. " oraz na podstawie zgłoszeń przez producentów wydań fonograficznych, zawierających utwory z "repertuaru Z. " i przekazywanych przez tych licencjobiorców danych o sprzedaży nośników. Niektórzy z autorów są członkami Z. -u, a pozostali powierzają Z. -owi w zarząd prawa majątkowe do swoich utworów na podstawie umowy (podobnie jak to czynią wydawcy odnośnie nabytych przez siebie praw). Jednak zarówno autorzy - członkowie Z. jak i nieczłonkowie są przy repartycji wynagrodzeń traktowani jednakowo. Zgodnie z treścią "umowy wydawniczej" zawartej pomiędzy firmą a autorem (której wzór załączono) Z. wypłaca określoną procentowo część tantiem, przypadających w repartycji na tego autora, Firmie, a pozostałą część bezpośrednio autorowi. Autorzy nie opodatkowują podatkiem od towarów i usług swoich wynagrodzeń (tantiem) i nie wystawiają z tego tytułu faktur VAT ani Z. -owi, ani Firmie (podobnie zresztą jak innym wydawcom muzycznym).

Wnioskodawca w uzupełnieniu wniosku wskazał, iż Firma (Spółka, w umowie z Z. nazywany Wydawcą) nabyte na podstawie stosownych umów autorskie prawa majątkowe do utworów od autorów i wydawców muzycznych powierzyła w zarząd organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi - Z. z siedzibą w W. na podstawie umowy z dnia 12 maja 2008 r. (Umowa). Zgodnie z § 1 Umowy, Spółka "powierza Z. -owi, na zasadzie powierniczej i na zasadzie wyłączności, służące mu autorskie prawa majątkowe wymienione w § 2 do utworów słownych, słowno-muzycznych oraz muzycznych". Zgodnie z § 2 powierzenie dotyczy następujących pól eksploatacji:

Jako dowód nabytych na podstawie stosownych umów autorskich praw majątkowych do utworów w § 4 Umowy Spółka zobowiązuje się do przekazania do Z. w terminie miesiąca od zawarcia umowy z autorem lub wydawcą muzycznym kopii umów, na podstawie których dotychczas uzyskał prawa do poszczególnych utworów, a ponadto ma obowiązek rejestrowania utworów zgodnie z zasadami obowiązującymi w Z. -ie.

Z., działając na rzecz wydawców i autorów, ale we własnym imieniu, udziela licencji na korzystanie z powierzonych mu utworów osobom fizycznym i prawnym, pobierając od nich za to wynagrodzenie, tzw. tantiemy. Przy tym licencja udzielana przez Z. na korzystanie z utworów muzycznych i słowno-muzycznych muzyki popularnej jest tzw. licencją generalną, tj. na korzystanie z całego "repertuaru Z. " (tj. ogółu utworów tej kategorii powierzonych w zarząd tej organizacji przez wszystkich autorów i wydawców, a także utworów powierzonych zagranicznym organizacjom zbiorowego zarządzania, które Z. reprezentuje wobec korzystających z tych utworów w Polsce). Licencjobiorcy w zależności od różnych okoliczności, przede wszystkim rodzaju ich działalności a co za tym idzie - sposobu korzystania z utworów, płacą Z. -owi tantiemy w postaci stałych stawek miesięcznych (np. odtwarzający utwory z nośników dźwięku lub z radia w sklepach albo lokalach gastronomicznych), określonej procentowo części przychodów netto ze swojej działalności (np. niepubliczni nadawcy radiowi) określonej procentowo części przychodów netto z korzystania z konkretnego zestawu utworów (np. producenci fonograficzni, organizatorzy koncertów), bądź ustalane jeszcze w inny sposób. W każdym z tych przypadków stawki licencyjne określane są na podstawie tabel stawek, uchwalanych przez zarząd Z. albo są indywidualnie negocjowane przez Z. z korzystającymi z utworów. Do 31.03.2011 Z. nie posiadając statusu podatnika VAT inkasował wynagrodzenia (tantiemy) od licencjobiorców nie obciążone podatkiem VAT.

Dopiero w związku z nowelizacją z dn. 18 marca 2011 r. ustawy o podatku od towarów i usług, która weszła w życie z dniem 1 kwietnia 2011 r., wynagrodzenia dla autorów i wydawców muzycznych podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z powyższym Z. poinformował licencjobiorców, że do kwoty wynagrodzenia autorskiego, należnej za wykorzystanie utworów po dniu 1 kwietnia 2011 r. na podstawie wcześniej zawartej umowy, licencjobiorca zobowiązany jest doliczyć podatek VAT w aktualnie obowiązującej wysokości 23%.

Ten przepis nie obowiązywał w momencie składania przez Wnioskodawcę wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji do Dyrektora Izby Skarbowej (data wpływu 14.02.2011). W relacji Spółki z Z. przed wejściem nowelizacji Wnioskodawca wykazał, że nie było tu do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług przez Spółkę na rzecz Z. -u (art. 5 ust. 1 pkt 1 zw. z art. 8 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług). Spółka bowiem nie wykonuje żadnego świadczenia na rzecz Z.

Ponadto Wnioskodawca wskazał, iż zgodnie z § 1 i § 2 Umowy pomiędzy Spółką a Z., Spółka powierza Z. służące jej majątkowe prawa autorskie do utworów muzycznych, słowno-muzycznych, wymienione w par. 2 tej umowy. Nie można jednak tego traktować jako przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy ani jako jakiegokolwiek innego świadczenia Spółki na rzecz Z. Z. bowiem w wyniku tej czynności nie uzyskuje prawa do jakiegokolwiek korzystania z utworów lub praw do nich ani dysponowania nimi na własny rachunek. Nabywa jedynie określone uprawnienia do utworów na zasadzie powierniczej. Udzielając osobom trzecim licencji na korzystanie z utworów lub dochodząc ochrony praw do nich działa całkowicie na rachunek powierzającego. Powierzenie praw następuje zatem wyłącznie w interesie Spółki i jest połączone ze zleceniem należytego zarządzania nimi i chronienia oraz obowiązkiem rozliczenia się z tego zarządu ze Spółką i przekazania jej wszelkich uzyskanych pożytków tych praw (tantiem), z prawem jedynie potrącania prowizji Z., tzw. "koszty administracyjne", stanowiącej wynagrodzenia za to zarządzanie i ochronę. Zatem w istocie to Z. jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi świadczy usługi na rzecz Spółki i innych wydawców muzycznych oraz autorów i za to świadczenie usług Z. pobiera wynagrodzenie w postaci prowizji tzw. "kosztów administracyjnych".

Dodatkowo wnioskodawca wskazał, iż zgodnie § 5 Umowy: "1. Licencjonowanie korzystania z utworów zarejestrowanych w Z. -ie w zakresie objętym umową, inkaso wynagrodzeń autorskich ich podział oraz przekazywanie Wydawcy wynagrodzeń autorskich, odbywać się będą na zasadach obowiązujących w Z. -ie. Dotyczy to także potrąceń na rzecz Z. -u z tytułu dokonywanych czynności.

§ 2. Zasady inkasa i podziału w szczególności obejmują terminy repartycji i zasady potrąceń. Z. zobowiązuje się do przekazania ich treści Wydawcy oraz do informowania Wydawcy o ich zmianach."

Z. okresowo dokonuje tzw. repartycji pobranych tantiem, tj. ich podziału i wypłaty autorom i wydawcom, potrącając swoją prowizję zwaną "kosztami administracyjnymi" lub "kosztami inkasa". Z. dokonuje tej repartycji według reguł określonych w uchwalonym przez zarząd Stowarzyszenia na podstawie jego statutu "Regulaminie Repartycji Wynagrodzeń Autorskich". W szczególności odbywa się to na podstawie tzw. wykazów programowych, otrzymywanych od licencjobiorców. I tak np. od nadawców radiowych i TV Z. otrzymuje informację jaki utwór był nadawany, kto jest kompozytorem i autorem tego utworu i ile czasu ten utwór był nadawany na antenie TV lub radiowej, od organizatorów koncertów Z. otrzymuje informację jaki utwór był wykonywany na koncercie, kto jest kompozytorem i autorem tego utworu i ile czasu ten utwór był wykonywany, zawsze użytkownicy odtwarzający utwory dostarczają do Z. -u listy wykorzystanych: utworów z "repertuaru Z. " z określeniem autorstwa i czasu odtworzenia utworu. Natomiast producenci wydań fonograficznych, zawierających utwory z "repertuaru Z. " i przekazują zgłoszenia przez tych licencjobiorców danych o sprzedaży nośników.

Odnośnie częstotliwości wypłat przez Z. zgodnie z Regulaminem Repartycji Wynagrodzeń Autorskich w zależności od rodzaju repartycji czyli sposobu wykorzystania utworu, wynagrodzenia są do dyspozycji autorów i wydawców muzycznych w następujących terminach:

Jak wynika z przedstawionych terminów repartycji i wypłat tantiem w Z. płatności dla autorów i wydawców muzycznych, m.in. Spółki zawsze przekazywane są z opóźnieniem. I tak np. tantiemy za utwór nadawany dnia 1.01.2011 w telewizji TVN (telewizja ta należy do grupy telewizji niepublicznych) Spółka otrzyma 30.11.2012.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy świadczenia pieniężne Z. -u wypłacane Firmie z tytułu repartycji wynagrodzeń autorskich podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy w związku z tym Firma powinna wystawiać Z. -owi faktury VAT.

Jeżeli tak to:

W uzupełnieniu do wniosku, Wnioskodawca doprecyzował zadane pytanie: Czy świadczenia pieniężne Z. -u wypłacane Spółce z tytułu repartycji wynagrodzeń autorskich za czas wykorzystania utworu przed 31 marca 2011 r. podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług i czy w związku z tym Spółka powinna wystawiać Z. -owi faktury VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy wspomniane w głównym pytaniu świadczenia nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów usług, a zatem Firma nie powinna wystawiać Z. -owi faktur VAT ani rozliczać podatku należnego z tego tytułu. Opodatkowanie tych świadczeń nie znajduje bowiem podstawy w ustawie z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w przepisach określających przedmiot i zakres opodatkowania. W szczególności nie mamy tu do czynienia z odpłatnym świadczeniem usług przez Firmę na rzecz Z. -u (art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 i 2 ustawy). Firma bowiem nie wykonuje żadnego świadczenia na rzecz Z. Wprawdzie zgodnie z § 1 i par. 2 załączonej umowy pomiędzy Firmą a Z. Firma powierza Z. służące jej majątkowe prawa autorskie do utworów muzycznych, słowno-muzycznych, wymienione w par. 2 tej umowy. Nie można jednak tego traktować jako przeniesienia praw do wartości niematerialnych i prawnych, o których mowa w art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy ani jako jakiegokolwiek innego świadczenia Firmy na rzecz Z. Z. bowiem w wyniku tej czynności nie uzyskuje prawa do jakiegokolwiek korzystania z utworów lub praw do nich ani dysponowania nimi na własny rachunek. Nabywa jedynie określone uprawnienia do utworów na zasadzie powierniczej. Udzielając osobom trzecim licencji na korzystanie z utworów lub dochodząc ochrony praw do nich działa całkowicie na rachunek powierzającego. Powierzenie praw następuje zatem wyłącznie w interesie Firmy i jest połączone ze zleceniem należytego zarządzania nimi i chronienia oraz obowiązkiem rozliczenia się z tego zarządu z Firmą i przekazania jej wszelkich uzyskanych pożytków tych praw (tantiem), z prawem jedynie potrącania prowizji Z. (tzw. "koszty administracyjne", § 1 ust. 2 załączonego "Regulaminu Repartycji Wynagrodzeń Autorskich" Z.), stanowiącej wynagrodzenia za to zarządzanie i ochronę. Zatem w istocie to Z. jako organizacja zbiorowego zarządzania prawami autorskimi świadczy usługi na rzecz Firmy i innych wydawców muzycznych oraz autorów. Takie stanowisko zajął też Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z dnia 9 września 2009 r. (VIII SA/Wa 223/06, kopia w załączeniu). Orzeczenie to dotyczy statusu Z. jako podatnika VAT i zakresu obowiązków podatkowych Stowarzyszenia w podatku od towarów i usług. Zatem głównym problemem, jaki rozważa sąd, jest czy Z. powinien naliczać podatek VAT licencjobiorcom i rozliczać go w urzędzie skarbowym jako należny od pobranych tantiem (jak to orzekł organ podatkowy I instancji i organ odwoławczy). Sąd doszedł do przekonania, iż organizacja ta nie ma takiego obowiązku, działając jako pośrednik na cudzy rachunek, mimo że działa w stosunku do licencjobiorców w imieniu własnym. Sąd wyraził pogląd, iż istota działalności Stowarzyszenia polega na świadczeniu usług nie na rzecz licencjobiorców (gdyż w stosunku do nich działa na cudzy rachunek), lecz na rzecz autorów, tj. usług zarządzania powierzonymi majątkowymi prawami autorskimi (to samo zatem należy odnieść do wydawców muzycznych, powierzających Z., podobnie jak autorzy, przysługujące im majątkowe prawa autorskie). W związku z tym, zdaniem sądu, podstawę opodatkowania dla Z. jako podatnika VAT stanowi kwota wynagrodzenia otrzymywanego z tytułu świadczenia tych usług, tj. kwota pobranej prowizji (tzw. "koszty administracyjne"), zgodnie z art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy p.t.u. Wprawdzie w okresie, którego dotyczyła zaskarżona decyzja (a także w czasie, gdy toczyło się postępowanie podatkowe, a nawet w chwili wnoszenia skargi do sądu administracyjnego), nie obowiązywał jeszcze, a nawet nie był uchwalony, art. 30 ust. 3 ustawy p.t.u., stanowiący implementację art. 28 dyrektywy 2006/112/ WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, w związku z czym, jak to stwierdził sąd, nie miał on w rozstrzyganej sprawie zastosowania. Jednak sąd nie zajął jednoznacznego stanowiska w kwestii, czy gdyby stan faktyczny tamtej sprawy oceniać z punktu widzenia aktualnego stanu prawnego, a w szczególności z uwzględnieniem art. 30 ust. 3 ustawy p.t.u. (obowiązującego od 1 grudnia 2008 r.), to rozstrzygnięcie byłoby inne, tj. czy działalność Z. -u obecnie, po uwzględnieniu wymienionego przepisu i dodanego odesłania do niego w art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy, można uznać za odpłatne świadczenie usług (udzielanie licencji) na rzecz korzystających z utworów, podlegające opodatkowaniu VAT od podstawy opodatkowania określonej w art. 30 ust. 3 p.t.u., czy też raczej powinna ona nadal być traktowana, zgodnie z jej istotą (bez zastosowania fikcji prawnej z art. 28 ww. dyrektywy nr 2006/112 i, obecnie, art. 30 ust. 3 p.t.u.) jako świadczenie usług na rzecz autorów (i wydawców), opodatkowane na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 4 ustawy (od podstawy opodatkowania stanowiącej prowizję Z.). Przy tym sąd zdaje się skłaniać ku tej ostatniej interpretacji, wskazując w szczególności, iż: "W sprawie nie ma zresztą mowy o "refakturowaniu" usług. Z. świadczy głównie na rzecz twórców usługi zarządzania prawami autorskimi i inkasuje na ich rzecz wynagrodzenie, pobierając z tego tytułu stosowną opłatę tytułem wynagrodzenia."

W przypadku uznania, iż po wejściu w życie art. 30 ust. 3 p.t.u. udzielanie przez Z. licencji na korzystanie z utworów jest odpłatnym świadczeniem usług przez tę organizację, opodatkowanym VAT od podstawy opodatkowania określonej w tym przepisie, można by w konsekwencji uznać, na zasadzie fikcji prawnej określonej w art. 28 dyrektywy nr 2006/112, że powierzenie Z. praw autorskich w zarząd stanowi usługę wyświadczoną Stowarzyszeniu przez autora lub wydawcę muzycznego. Jednak zdaniem Wnioskodawcy brzmienie art. 30 ust. 3 p.t.u. nie daje do tego podstawy, w odróżnieniu od brzmienia art. 28 dyrektywy nr 2006/112, którego wspomniany przepis ustawy miał stanowić wdrożenie (gdyż art. 30 ust. 3 ustawy odnosi się jedynie do czynności pośrednika). Organy podatkowe nie mogą jednak w takim przypadku powoływać się bezpośrednio na przepis dyrektywy, nieprawidłowo implementowany do prawa polskiego. Natomiast w przypadku interpretacji dokonanej przez WSA w Warszawie w uzasadnieniu wspomnianego wyroku, iż Z. świadczy jedynie usługi zarządzania prawami autorskimi na rzecz autorów, co dotyczy również takich usług na rzecz wydawców muzycznych, opodatkowane VAT na zasadzie określonej w art. 30 ust. 1 pkt 4 p.t.u., nie jest możliwe uznanie, iż jednocześnie powierzenie przez te ostatnie podmioty Z. -owi praw autorskich w zarząd stanowi jakiekolwiek ich świadczenie (usługę) na rzecz tej organizacji.

Niezależnie od rozwiązania powyższego zagadnienia w aktualnym stanie prawnym, tj. po wejściu w życie art. 30 ust. 3 p.t.u., nie powinno budzić wątpliwości, w szczególności w świetle wykładni przepisów dokonanej w (załączonym) uzasadnieniu wskazanego powyżej wyroku WSA w Warszawie, iż w okresie przed tą datą (1 grudnia 2008 r.) nie było żadnych podstaw do traktowania działalności Z. jako odpłatnego świadczenia usług przez tę organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi na rzecz licencjobiorców i mogła ona być traktowana jedynie jako odpłatne świadczenie usług na rzecz autorów i wydawców, opodatkowane na zasadzie art. 30 ust. 1 pkt 4 p.t.u. Zatem wykluczone jest również traktowanie Stowarzyszenia w tamtym okresie jako usługobiorcy w stosunku do autorów i wydawców powierzających mu w zarząd przysługujące im majątkowe prawa autorskie. W konsekwencji nie jest możliwe uznanie, iż autorzy lub wydawcy muzyczni, w szczególności Firma, świadczyli w tamtym okresie na rzecz Z. jakiekolwiek usługi. Zatem, zdaniem Wnioskodawcy, nawet w przypadku pozytywnej odpowiedzi na zadane główne pytanie, odpowiedź na pierwsze z pytań uwarunkowanych pozytywną odpowiedzią na tamto pytanie powinna być negatywna.

Ponadto, niezależnie od powyższego, należy stwierdzić, iż gdyby nawet uznać, że autorzy i wydawcy muzyczni spełniają jakiekolwiek świadczenie (świadczą usługę) na rzecz Z., to byłoby to świadczenie nieodpłatne, a zatem nie podlegające opodatkowaniu VAT. Przekazywane Firmie (a także innym wydawcom muzycznym oraz autorom) przez Z. kwoty pieniężne w ramach repartycji wynagrodzeń autorskich nie stanowią bowiem zapłaty za jakiekolwiek świadczenie Firmy na rzecz Z. Powierzenie praw do danego utworu Z. następuje jednorazowo i nieodpłatnie, w interesie powierzających. Natomiast tantiemy wypłacane przez Z. wydawcom i autorom, w szczególności ich wysokość, bądź ich brak, są uzależnione wyłącznie od późniejszego każdorazowego wykorzystywania tego utworu w określony sposób i w określonym zakresie, bądź braku takiego wykorzystania, przez określonych licencjobiorców Z. i nie pozostają w żadnym związku z samą czynnością powierzenia praw w zarząd, a w szczególności nie stanowią za to zapłaty (wynagrodzenia) ani ekwiwalentu. Nie zachodzą natomiast oczywiście jakiekolwiek okoliczności, o których mowa w art. 8 ust. 2 p.t.u., które uzasadniałyby tu opodatkowanie podatkiem VAT nieodpłatnego świadczenia. W szczególności w przypadku wydawców muzycznych, w tym Firmy, powierzenie praw autorskich w zarząd Z. następuje oczywiście w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa, a ponadto z tytułu nabycia majątkowych praw autorskich do utworów od autorów, którzy w myśl art. 15 ust. 3a w zw. z art. 15 ust. 1 p.t.u. nie są podatnikami VAT z tego tytułu, wydawcy nie przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego.

Wreszcie, należy zauważyć, że gdyby nawet uznać, że Firma (a także inni wydawcy muzyczni lub autorzy), powierzając Z. -owi w zarząd (na zasadach określonych w załączonej umowie z dnia 12 maja 2008), ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych, oraz ogólnych warunkach umów Z. -u, jak m.in. załączony "Regulamin Repartycji Wynagrodzeń Autorskich") majątkowe prawa autorskie do utworów, dokonuje odpłatnego świadczenia jakiejkolwiek usługi, podlegającego opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, to należałoby zarazem uznać, iż jest to usługa zwolniona od tego podatku na podstawie poz. 11 załącznika nr 4 do ustawy p.t.u. Należy zauważyć, iż wskazanie w tym przepisie w szczególności: "usług twórców i artystów wykonawców, w rozumieniu przepisów o prawie autorskim i prawach pokrewnych, wynagradzanych w formie honorariów za przekazanie lub udzielenie licencji do praw autorskich lub praw do artystycznego wykonania", jest jedynie przykładowe. Zatem świadczenie analogicznych przedmiotowo lub podobnych usług przez inne podmioty niż sami twórcy lub artyści wykonawcy, w szczególności przez podmioty, na które ci ostatni przenieśli swoje majątkowe prawa autorskie lub pokrewne, również znakomicie mieści się w pojęciu "usług związanych z kulturą", które, w całym zakresie tego pojęcia (z uwzględnieniem wymienionych wyraźnie w tej pozycji zał. nr 4 wyłączeń), objęte są przedmiotowym zwolnieniem.

Reasumując, zdaniem Wnioskodawcy odpowiedź na zadane główne pytanie jest negatywna Natomiast w przypadku pozytywnej odpowiedzi na nie, odpowiedź na pierwsze z pytań zadanych na wypadek pozytywnej odpowiedzi na pytanie główne powinna być negatywna, zaś odpowiedź na drugie z tych pytań - pozytywna.

Na koniec należy dodać, że de facto do dnia dzisiejszego Z. nie nalicza VAT-u licencjobiorcom (nie wystawia im faktur VAT) i nie rozlicza się z VAT-u jako należnego od udzielania licencji na korzystanie z utworów. Trzyma się zatem interpretacji dokonanej w uzasadnieniu wspomnianego wyżej orzeczenia przez WSA w Warszawie, bez względu na wejście w życie art. 30 ust. 3 ustawy p.t.u. W tej sytuacji ewentualne uznanie, że Firma (a także inni wydawcy muzyczni) powierzając Z. -owi w zarząd majątkowe prawa autorskie świadczy na rzecz tej organizacji jakąkolwiek usługę, a ponadto uznanie, iż czyni to odpłatnie (uznanie otrzymywanych za pośrednictwem Z. tantiem za korzystanie z utworów za zapłatę za owo powierzenie) i że zatem czynność ta podlega opodatkowaniu VAT od podstawy opodatkowania równej otrzymywanym przez wydawcę od Z. tantiemom, pomniejszonym o kwotę podatku i wreszcie uznanie, że usługa ta nie jest objęta zwolnieniem przedmiotowym od podatku VAT (określonym w pozycji 11 załącznika 4 do ustawy p.t.u.), prowadziłoby nie do opodatkowania podatkiem VAT konsumpcji (korzystania z utworów przez licencjobiorców), lecz do obciążenia tym podatkiem, w wysokości liczonej od całej ostatecznej wartości usługi, pośredników, w szczególności wydawców muzycznych (a w ostatecznym rozrachunku samych twórców, mimo iż nie są oni podatnikami VAT z tego tytułu), co nie znajduje żadnego uzasadnienia i jest sprzeczne z istotą tego podatku, będącego podatkiem od wartości dodatniej. Dodatkowo warto nadmienić, iż Z. również stoi na stanowisku, że tantiemy wypłacane przezeń wydawcom muzycznym nie podlegają opodatkowaniu VAT. Z. jako organizacja zbiorowego zarządzania nie uważa się za usługobiorcę jakichkolwiek usług świadczonych na jego rzecz przez wydawców muzycznych albo autorów. W związku z tym Z. do maja 2010 r. odsyłał Firmie, podobnie jak innym wydawcom muzycznym, faktury VAT, które Firma wystawiała na kwoty otrzymanych tantiem, przedstawiając uzasadnienie swojego stanowiska takie, jak zawarł m.in. w piśmie do Firmy z dnia 14 maja 2010 (w załączeniu), którego celem jest "rozwiązanie wszelkich niejasności związanych z dokumentowaniem fakturami VAT rozliczeń pomiędzy Stowarzyszeniem i Wydawcami". Powołując się na orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Radomiu z dnia 9 września 2009 r., Z. zachowuje dotychczasowe stanowisko, iż Z. "w kontaktach z użytkownikami nie posiada statusu podatnika VAT, a co za tym idzie inkasowane od użytkowników wynagrodzenia nie są obciążane podatkiem od towarów." Jednocześnie Z. informuje wydawców muzycznych o zmianie praktyki Stowarzyszenia. Zmiana ta polega na tym, iż Z. będzie przyjmować faktury VAT wystawiane przez wydawców muzycznych. Jednakże przyjęte faktury VAT będą traktowane jedynie jako "niepodlegające ewidencjonowaniu, stanowiące uzupełnienie dokumentacji rozliczeniowej".

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, zgodnie z którym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenia usług na terytorium kraju. Zakres tych czynności został zdefiniowany w art. 7 i art. 8 cyt. ustawy. Art. 7 ust. 1 cyt. ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów, w rozumieniu art. 7, w tym również:

Definicja świadczenia usług ma charakter dopełniający definicję dostawy towarów i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Otrzymana zapłata zatem powinna być konsekwencją wykonanego świadczenia

Jak stanowi art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawca jako wydawca muzyczny zawiera umowy z autorami utworów muzycznych i słowno-muzycznych, którzy w ramach tychże umów przenoszą na wydawcę prawa majątkowe do tych utworów, a także uzyskuje licencje do korzystania z praw autorskich majątkowych do utworów muzycznych, i słowno-muzycznych od innych wydawców, a którzy wcześniej nabyli takie prawa od autorów. Powyższe przeniesienie dokonywane jest na określony w umowie czas. Na wielu polach eksploatacji wydawca, powierza zarządzanie nabytymi prawami do utworów w zakresie udzielania licencji na korzystanie z nich i pobieranie wynagrodzeń z tego tytułu, organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi, przy czym powierzenie to następuje na zasadzie powierniczego (nieodpłatnego), przeniesienia przedmiotowych majątkowych praw autorskich na tą organizację, tak aby mogła ona we własnym imieniu udzielać licencji na korzystanie z utworów podmiotom z nich korzystającym. Pobrane w ten sposób wynagrodzenie przekazuje - po potrąceniu określonych procentowo od wysokości tych tantiem tzw. kosztów zarządzania - uprawnionym osobom tj. autorom oraz wydawcy. W świetle uregulowań ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, na niektórych polach eksploatacji utworów obowiązuje z mocy tej ustawy, w odniesieniu do wszystkich twórców, pośrednictwo organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w udzielaniu licencji na korzystanie z utworów oraz w wypłacie wynagrodzeń z tego tytułu.

Jak wynika z przedstawionego opisu stanu faktycznego, umowa łącząca Wnioskodawcę i organizację zbiorowego zarządzania prawami autorskimi zakłada powiernicze przeniesienie własności praw autorskich, nabytych uprzednio od autorów oraz innych wydawców (licencjobiorców), które ma na celu umożliwienie wykonywania przez podmiot nabywający to prawo tj. powiernika, określonych usług na rzecz podmiotu powierzającego je. W przedmiotowych okolicznościach powiernik (Z.) podejmuje się zarządzania określonym majątkiem na rzecz powierzającego go Wnioskodawcy, w tym także dokonywanie z osobami trzecimi w imieniu własnym, lecz na rzecz (rachunek) powierzającego czynności prawnych dotyczących powierzonych praw. Powiernik (Z.) z tytułu wykonywania określonych umową czynności potrąca sobie prowizję, stanowiącą jego wynagrodzenie.

Zatem, z charakteru przedstawionych w stanie faktycznym umów powierniczych wynika, iż to organizacja zbiorowego zarządzania jest podmiotem świadczącym usługę zarządzania powierzonymi jej prawami autorskimi na rzecz Wnioskodawcy, działającego z kolei na rzecz autorów (bądź innych wydawców). Z. bowiem zobowiązany jest wobec wydawcy (autorów) do wykonywania w odniesieniu do nabytego prawa wyłącznie określonych czynności w jego interesie i na jego rachunek, tj. udzielania licencji na korzystanie z utworów podmiotom z nich korzystającym, pobrania należnego z tego tytułu wynagrodzenia (tantiem) oraz podziału (repartycji) należnych tantiem między podmioty uprawnione (wydawcę i autorów).

Konfrontując powyższe ustalenia z treścią przywołanych przepisów należy stwierdzić, iż w świetle art. 8 ust. 1 ustawy, nie można traktować powierniczego przeniesienia majątkowych praw autorskich, jakie ma miejsce pomiędzy Wnioskodawcą a Z. -em, jako świadczenia usług Wnioskodawcy na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Zauważyć należy, iż w istocie owe powiernicze przeniesienie praw autorskich jest czynnością nieodpłatną, natomiast otrzymywane przez wydawcę muzycznego tantiemy, pozyskane przez Z. od licencjobiorców, nie stanowią ekwiwalentnego wynagrodzenia za jakiekolwiek świadczenie Wnioskodawcy na rzecz Z. Ich przekazywanie wynika ze świadczonych przez Z. na rzecz Spółki usług zarządzania powierzonymi prawami autorskimi - pośrednictwa w udzielaniu licencji na korzystanie z tych praw oraz pobierania z tego tytułu wynagrodzeń w postaci tantiem, honorariów. W związku z tym, nie zachodzą przesłanki pozwalające uznać niniejsze przeniesienie za świadczenie usług, a świadczeń pieniężnych Z. -u wypłacanych Wnioskodawcy z tytułu repartycji (podziału) wynagrodzeń autorskich nie można uznać za wynagrodzenie za świadczenie usług przez Wnioskodawcę. Tak więc zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, Wnioskodawca nie ma obowiązku dokumentować tej czynności fakturą VAT.

Jednocześnie zaznaczyć należy, że w zaistniałych okolicznościach, z uwagi na nie uznanie otrzymywanych przez Wnioskodawcę świadczeń pieniężnych wypłacanych przez Z. za wynagrodzenie z tytułu świadczenia przez wydawcę na rzecz organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi jakichkolwiek usług, odpowiedź na pytania warunkowe postawione przez Wnioskodawcę, pierwotnie we wniosku stała się bezprzedmiotowa.

Ponadto w przedmiotowej sprawie należy zwrócić uwagę, iż analiza załączników dołączonych do wniosku nie mieści się w ramach określonych w art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), zgodnie z którym minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). W związku z powyższym Minister Finansów nie jest uprawniony do oceny prawnej załączników dołączonych przez Wnioskodawcę. Zaznaczyć należy, iż zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej wyczerpujący opis stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych do niego dokumentów w związku z czym nie były one przedmiotem merytorycznej analizy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.