IPPP1/443-230/13-2/ISZ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 13 marca 2013 r. (data wpływu 15 marca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania, stawki podatku, określenia podstawy opodatkowania czynności wykonywanych w ramach Umowy cash poolingu przez Spółkę jako Agenta oraz w zakresie opodatkowania czynności przekazania przez Spółkę środków z jej rachunku bieżącego na Rachunek skonsolidowany oraz otrzymania środków z Rachunku skonsolidowanego na rachunek bieżący - jest prawidłowe.

W dniu 15 marca 2013 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania, stawki podatku, określenia podstawy opodatkowania czynności wykonywanych w ramach Umowy cash poolingu przez Spółkę jako Agenta oraz w zakresie opodatkowania czynności przekazania przez Spółkę środków z jej rachunku bieżącego na Rachunek skonsolidowany oraz otrzymania środków z Rachunku skonsolidowanego na rachunek bieżący

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka zamierza zawrzeć umowę o współpracy w zakresie zarządzania środkami pieniężnymi (cash pooling, dalej: "Umowa"). Stronami Umowy (uczestnikami struktury cash poolingu), poza Spółką, będą podmioty z grupy L., tj. R. Sp. z o.o., R. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością S.K.A., LS T. F. P. Sp. z o.o., A. P. Sp. z o.o. oraz R. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością D. Sp. k. (każda ze stron Umowy zwana dalej: "Stroną" lub "Uczestnikiem"). Spółka będzie szczególnego rodzaju Uczestnikiem, pełniącym dodatkowo funkcję agenta rozliczeniowego struktury (tzw. pool leadera - dalej: "Agent").

Celem współpracy Stron będzie zapewnienie optymalnego korzystania ze środków finansowych, tj. z jednej strony - maksymalizacja przychodów odsetkowych, z drugiej - minimalizacja obciążeń z tytułu obsługi zadłużenia.

Zgodnie z umową, Agent będzie zobowiązany do zarządzania, realizacji i kontroli przepływów pieniężnych Uczestników w ramach struktury cash poolingu, polegającego na wyrównywaniu sald dziennych na rachunkach bieżących należących do Uczestników. W celu automatyzacji przelewów pieniężnych oraz ułatwienia rozliczeń w ramach struktury, Agent zawrze z bankiem umowę o świadczenie usług cash poolingu rzeczywistego. Na podstawie tej umowy, bank (przy użyciu platformy bankowej), będzie dokonywał każdego dnia roboczego operacji bankowych polegających na:

W wyniku powyższych operacji stan każdego rachunku bieżącego oraz subkonta będzie "zerowy" na koniec danego dnia roboczego.

Uczestnikom w ramach struktury cash poolingu będą przysługiwały odsetki z tytułu środków przekazanych na Rachunek skonsolidowany. Uczestnicy będą zobowiązani do zapłaty odsetek od środków pozyskanych w celu pokrycia salda ujemnego.

Obowiązki Agenta będą obejmowały:

Agent będzie uprawniony do zatrzymania nadwyżki odsetek wpłaconych przez Uczestników od środków przekazanych w celu pokrycia salda ujemnego nad odsetkami wypłaconymi z Rachunku skonsolidowanego Uczestnikom z tytułu przekazania nadwyżki środków na ten rachunek. Ponadto Agent będzie miał prawo do odsetek wynikających z lokowania na rachunkach terminowych środków pieniężnych zgromadzonych na Rachunku skonsolidowanym. Umowa nie będzie przewidywać dodatkowego wynagrodzenia dla Agenta w związku z wykonywanymi przez niego czynnościami w ramach Umowy. Prawa i obowiązki Spółki jako Agenta nie będą naruszać jej praw i obowiązków jako Uczestnika struktury cash poolingu.

Jednocześnie, Spółka pragnie zaznaczyć, że w zakresie przedstawionych w zdarzeniu przyszłym zagadnień dotyczących podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych w związku z uczestnictwem Spółki w dotychczasowym systemie cash poolingu, Spółka uzyskała pozytywne interpretacje Ministra Finansów potwierdzające prawidłowość stanowiska Spółki w tym zakresie (interpretacje indywidualne wydane przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL oraz z dnia 6 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPB2/436-34/11-2/MZ). Jednakże, z uwagi na planowane włączenie do struktury cash poolingu banku, z którym Agent zawrze umowę w celu automatyzacji dokonywanych operacji bankowych, Spółka zdecydowała się wystąpić o potwierdzenie prawidłowości jej stanowiska w nieco zmienionym stanie faktycznym.

W związku z powyższym zadano następujące pytania w zakresie podatku od towarów i usług:

Zdaniem Wnioskodawcy,

Ad.1.

W ocenie Spółki, czynności wykonywane w ramach Umowy przez Spółkę jako Agenta będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy o VAT stanowi, iż przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Mając na uwadze powyższe regulacje, przez podlegające opodatkowaniu świadczenie usług należy, zdaniem Spółki, rozumieć każde świadczenie na rzecz innej osoby (nabywcy, konsumenta), za wynagrodzeniem. W przypadku czynności wykonywanych w ramach cash poolingu, zdaniem Spółki, usługa świadczona jest przez ten podmiot (pool leadera), który organizuje operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są odbiorcami tej usługi.

W ocenie Spółki, czynność polegająca na zarządzaniu środkami pieniężnymi stanowi kompleksową usługę, świadczoną przez Agenta (przy udziale banku) na rzecz poszczególnych Stron Umowy. Poza Agentem, żaden z podmiotów uczestniczących w cash poolingu nie będzie wykonywać jakichkolwiek czynności, które można byłoby uznać za świadczenie usług.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Agent będzie uprawniony do zatrzymania nadwyżki odsetek wpłaconych przez Uczestników od środków przekazanych w celu pokrycia salda ujemnego nad odsetkami wypłaconymi z Rachunku skonsolidowanego Uczestnikom z tytułu przekazania środków na ten rachunek. Nie będzie więc wykonywał swoich obowiązków nieodpłatnie. Należy zatem uznać, że czynności wykonywane przez Agenta będą stanowić odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że Spółka występuje w systemie cash poolingu w podwójnej roli, Agenta i Uczestnika. Z tytułu wykonywania czynności związanych z udziałem w systemie cash pooling jako Uczestnik, Spółka nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Bowiem, jak zostało to podkreślone powyżej, czynności, które będą wykonywane w ramach Umowy przez Spółkę, jako Uczestnika, nie będą mogły być uznane za świadczenie usług w rozumieniu przepisów o VAT. Sytuacja przedstawia się odmiennie, w związku z wykonywaniem przez Spółkę czynności jako Agent, bowiem czynności te stanowią usługę świadczoną na rzecz Uczestników systemu cash pooling, i w tym zakresie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska Spółki, została potwierdzona w interpretacji uzyskanej przez Spółkę, przy wprawdzie nieco zmienionym stanie faktycznym (bez zawarcia Umowy o cash pooling rzeczywisty z bankiem), jednakże dotyczącym kwestii opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Spółkę, występującej w roli Agenta w systemie cash poolingu (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-21/JL). Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe dla innych podmiotów, przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej z dnia 27 kwietnia 2012 r. o sygn. IPPP3/143-224/12-2/JF lub z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL.

Ad. 2.

W ocenie Spółki, czynności wykonywane w ramach Umowy przez Spółkę jako Agenta będą zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT.

Zdaniem Spółki, w rozważanym przypadku będzie miał zastosowanie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT stanowiący, iż zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług.

Należy zauważyć, że zakres powyższego zwolnienia jest bardzo szeroki, obejmuje on usługi dotyczące wszelkich transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, depozytów, itp. Nie ulega wątpliwości, że usługa zarządzania płynnością finansową, której jednym z najistotniejszych elementów jest zarządzanie deponowanymi środkami pieniężnymi, dokonywanie i rozliczanie ich przelewów itp., mieści się w powyższej kategorii usług. Zatem usługi świadczone przez Spółkę, pełniącą rolę Agenta, będą zwolnione z opodatkowania VAT.

Prawidłowość powyższego stanowiska Spółki, została potwierdzona w interpretacji uzyskanej przez Spółkę, przy wprawdzie nieco zmienionym stanie faktycznym (bez zawarcia Umowy o cash pooling rzeczywisty z bankiem), jednakże dotyczącym kwestii zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Spółkę, która występuje w roli Agenta w systemie cash poolingu (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL). Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe dla innych podmiotów, przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora izby Skarbowej z dnia 27 kwietnia 2012 r. o sygn. IPPP3/443-224/ł2-2/JF lub z dnia 4 kwietnia 2011 r., o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL.

Ad.3.

W ocenie Spółki podstawą opodatkowania VAT będzie dodatnia różnica pomiędzy kwotą odsetek zapłaconych przez Strony na Rachunek skonsolidowany w związku ze środkami przekazanymi w celu pokrycia salda ujemnego a kwotą odsetek wypłaconych z Rachunku skonsolidowanego Stronom z tytułu środków przekazanych przez Strony na Rachunek skonsolidowany. Kwoty ewentualnych odsetek otrzymanych przez Spółkę działającą jako Agent w związku z przekazaniem środków z Rachunku skonsolidowanego na rachunki lokat terminowych, lub inne kwoty związane z inwestycją środków z Rachunku skonsolidowanego, nie będą uwzględniane w podstawie opodatkowania.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, a także w argumentacji powyżej, zdaniem Spółki, będzie ona świadczyła (jako Agent przy udziale banku) na rzecz pozostałych Uczestników, kompleksową usługę zarządzania płynnością finansową. Nabywcami usługi będą więc, co do zasady, pozostałe spółki uczestniczące w tym systemie. Zgodnie z umową, Spółka działająca jako Agent będzie uprawniona do zatrzymania nadwyżki odsetek wpłaconych przez Uczestników od środków przekazanych w celu pokrycia salda ujemnego nad odsetkami wypłaconymi z Rachunku skonsolidowanego uczestnikom z tytułu przekazania środków na ten rachunek.

W opinii Spółki, kwoty te (dodatnia różnica pomiędzy kwotą odsetek wpłaconych przez Strony na Rachunek skonsolidowany, a kwotą odsetek wypłaconych z Rachunku skonsolidowanego) będą stanowiły wynagrodzenie Spółki za pełnienie roli Agenta i w konsekwencji - podstawę opodatkowania świadczonych przez Spółkę jako Agenta usług. Należy podkreślić, że podstawa opodatkowania nie będzie obejmować kwot należnych Spółce jako Uczestnikowi w związku z przekazanymi środkami (odsetek od przekazanych środków wynikających z dodatniego salda z rachunku bieżącego na Rachunek skonsolidowany), jak i ewentualnych odsetek lub innych korzyści wynikających z lokowania np. na rachunkach terminowych, środków pieniężnych zgromadzonych na Rachunku skonsolidowanym. Kwoty te nie będą bowiem wynagrodzeniem należnym od nabywcy (nabywców) usługi.

Prawidłowość powyższego stanowiska Spółki, została potwierdzona w interpretacji uzyskanej przez Spółkę, przy wprawdzie nieco zmienionym stanie faktycznym (bez zawarcia Umowy o cash pooling rzeczywisty z bankiem), jednakże dotyczącym kwestii podstawy opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Spółkę, występującej w roli Agenta w systemie cash poolingu (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL). Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach wydanych przez organy podatkowe dla innych podmiotów, przykładowo, w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r., o sygn. IPPPI-443- 158/I l-2/JL.

Ad. 4.

Zdaniem Spółki przekazanie przez Spółkę środków z jej rachunku bieżącego na Rachunek skonsolidowany oraz otrzymanie środków z Rachunku skonsolidowanego na rachunek bieżący nie będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Mając na uwadze powyższe regulacje, przez podlegające opodatkowaniu świadczenie usług należy, zdaniem Spółki, rozumieć każde świadczenie na rzecz innej osoby (nabywcy, konsumenta), za wynagrodzeniem.

W przypadku czynności, które będą wykonywane w ramach cash poolingu przez jej Uczestników, zdaniem Spółki, nie będą stanowiły one świadczenia usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT i nie będą podlegać opodatkowaniu tym podatkiem. Jak zostało to podkreślone powyżej (patrz argumentacja do punktu 1), usługi świadczone będą włącznie przez podmiot, który będzie organizował operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty, które będą tylko uczestniczyć w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, będą odbiorcami tej usługi. Zatem, jedynie czynność polegająca na zarządzaniu środkami pieniężnymi, która stanowi kompleksową usługę, która będzie świadczona przez Agenta na rzecz poszczególnych Stron Umowy można byłoby uznać za świadczenie usług.

Wszelkie czynności faktyczne i prawne, jak np. analiza stanu zobowiązań/należności a następnie naliczanie, księgowanie i zapłata odsetek z tytułu cash poolingu, operacje związane z przelewami środków pieniężnych, a także rozliczeniami związanymi z tymi przelewami będą należeć do obowiązków Agenta (na jego zlecenie część tych czynności w celu ich automatyzacji będzie wykonywana przez bank). Przekazywanie środków przez odbiorców przedmiotowych usług (w tym Spółkę będącą Uczestnikiem), umożliwiające Agentowi (Spółce działającej w roli Agenta) dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach systemu, nie będą stanowić odrębnego (odpłatnego) świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Kwalifikacji tej nie zmienia fakt, iż w ramach korzystania z cash poolingu dokonywane będą przelewy z rachunku bieżącego Spółki na Rachunek skonsolidowany (w przypadku salda dodatniego). Dokonywanie takich przelewów jest warunkiem koniecznym do funkcjonowania cash poolingu opartego na przelewach rzeczywistych, nie oznacza to jednak, iż Uczestnicy stają się usługodawcami. Pozostaną oni nadal odbiorcami usługi cash poolingu świadczonej przez Agenta.

Wobec powyższego, należy stwierdzić, iż przekazywanie przez Spółkę (występującą w tym wypadku jako Uczestnik) środków z jej rachunku bieżącego na Rachunek skonsolidowany oraz otrzymywanie środków z Rachunku skonsolidowanego na rachunek bieżący nie będzie mieściło się w katalogu czynności opodatkowanych VAT, wymienionych w art. 5 ustawy o VAT, nie będzie więc podlegało temu podatkowi.

Prawidłowość powyższego stanowiska Spółki, została potwierdzona w interpretacji uzyskanej przez Spółkę, przy wprawdzie nieco zmienionym stanie faktycznym (bez zawarcia Umowy o cash pooling rzeczywisty z bankiem), jednakże dotyczącym kwestii opodatkowania podatkiem VAT czynności wykonywanych przez Spółkę, występującej w roli Uczestnika w systemie cash poolingu (interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 kwietnia 2011 r. o sygn. IPPP1-443-158/11-2/JL). Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach wydawanych przez organy podatkowe dla innych podmiotów. Przykładowo, interpretacja indywidualna wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 26 marca 2010 r., sygn. IPPP3/443-141/10- 2/LK, w której stwierdzono, iż: "W szczególności, przekazywanie wolnych środków finansowych do Systemu Cash Pooling, nie stanowi dla Spółki odrębnego świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 Ustawy o VAT lecz jedynie elementy pomocnicze, umożliwiające Bankowi oraz Oddziałowi Banku dokonywanie odpowiednich transferów" środków finansowych w ramach Struktury Cash Pooling oraz elementy pomocnicze dla efektywnego świadczenia przez podmiot zarządzający ("Lidera") wykonywania usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową Spółki". Co w konsekwencji, prowadzi do konkluzji, zgodnie ze stanowiskiem zaprezentowanym w interpretacji indywidualnej wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 7 stycznia 2013 r., sygn. JPTPP2/443-840/12-4/PR, że,"Uczestnicy usługi polegającej na zarządzaniu płynnością finansową grupy kapitałowej typu cash pooling, nie świadczą względem siebie żadnych usług w rozumieniu przepisów ustawy o VAT otrzymywane przez te podmioty przychody odsetkowe, zdaniem Spółki nie stanowią obrotu w rozumieniu przepisów dotyczących opodatkowania podatkiem VAT (...)." Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie w interpretacjach indywidualnych wydanych przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie m.in. z dnia 2 stycznia 2013 r. o sygn. IPPP3/443-1065/12-2/JK, z dnia 11 lutego 2010 r., o sygn. IPPP1/443-1214/09-2/IG oraz z dnia 21 września 2010 r. o sygn. IPPP3-443-622/10-2/JF.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie organ informuje, że w kwestii udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną osobne rozstrzygnięcia.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.