IPPP1/443-1952/08-2/AW - Rozliczenie i ewidencjonowanie usług najmu lokalu mieszkalnego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 8 października 2008 r. (data wpływu 21 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia i ewidencjonowania usług najmu lokalu mieszkalnego - jest prawidłowe.

W dniu 21 października 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie rozliczenia i ewidencjonowania usług najmu lokalu mieszkalnego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie handlu. Ewidencję obrotu na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i kwot podatku należnego prowadzi Pan przy zastosowaniu kasy rejestrującej. We wrześniu 2008 r. roku zawarł Pan umowę najmu mieszkania. Stroną umowy jest osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej, wynajmująca tę nieruchomość na cele mieszkalne. Ustalił Pan, że usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek są zwolnione od podatku od towarów i usług. Problemem jest natomiast, czy obrót uzyskany z tytułu najmu mieszkania jest Pan obowiązany wykazać w rejestrze dostaw, a co za tym idzie w deklaracji VAT-7k.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy obrót z tytułu wynajmu lokalu mieszkalnego na cele mieszkalne powinien być wykazany w rejestrze dostaw ze stawką zwolnioną, a co za tym idzie w deklaracji VAT-7k w poz. 20...

Czy obrót z tytułu wynajmu na cele mieszkalne osobie fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej powinien być zaewidencjonowany w kasie rejestrującej...

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług, obrót z tytułu najmu lokalu mieszkalnego jest uzyskiwany w sposób ciągły dla celów zarobkowych i podlega tej ustawie, a zatem powinien być wykazany w rejestrze dostaw VAT i w deklaracji VAT-7k. Skoro zatem jest to obrót podlegający ustawie o podatku od towarów i usług, to w ocenie Wnioskodawcy powinien być przeprowadzony przez kasę rejestrującą, gdyż jest dokonywany na rzecz osoby fizycznej nieprowadzącej działalności gospodarczej i podlega takiemu obowiązkowi.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 8 ust. 1 cyt. ustawy przez świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Pojęcia "podatnik" i "działalność gospodarcza", na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 tej ustawy. Podatnikami - wg zapisu art. 15 ust. 1 - są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, zgodnie z ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z informacji zawartych w złożonym wniosku wynika, iż z tytułu działalności handlowej jest Pan podatnikiem podatku od towarów i usług. Ponadto, zawarł Pan z osobą fizyczną nieprowadzącą działalności gospodarczej umowę najmu mieszkania z przeznaczeniem na cele mieszkalne. Wskazuje Pan również, że obrót z tytułu najmu lokalu mieszkalnego osiąga w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odnosząc powyższe okoliczności do powołanych przepisów prawa należy stwierdzić, iż najem mieszkania w przedstawionej sytuacji, należy traktować jako działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 43 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z pkt 4 załącznika Nr 4 do powołanej ustawy, zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub dzierżawienia nieruchomości o charakterze mieszkalnym na własny rachunek, z wyłączeniem wynajmu lokali w budynkach mieszkalnych na cele inne niż mieszkaniowe.

Stosownie do treści art. 109 ust. 3 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą: kwoty określone w art. 90, dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, wysokość podatku należnego, kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej, a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 - dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Biorąc powyższe pod uwagę, skoro jak Pan wskazał, poza działalnością w zakresie handlu, z tytułu której jest Pan podatnikiem podatku od towarów i usług, osiąga Pan również obrót zwolniony od tego podatku obrót z tytułu najmu mieszkania na cele mieszkalne, a wartość sprzedaży zwolnionej od opodatkowania mieści się w grupie danych niezbędnych do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania, to winna być wykazana w prowadzonej przez podatnika ewidencji i deklaracji podatkowej.

Wzór obowiązujących do dnia 30 listopada 2008 r. deklaracji VAT-7 i VAT-7k określa rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 19 września 2005 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 185, poz. 1545). Zgodnie z wymienionymi wzorami deklaracji, dostawę towarów oraz świadczenie usług na terytorium kraju zwolnione od podatku, należy wykazać w deklaracji w poz. 20.

Obowiązek w zakresie prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących wynika z art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług.

W myśl ust. 1 tego przepisu, podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani do prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących.

Stosownie do treści § 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników, obowiązującego do dnia 30 listopada 2008 r. (Dz. U. Nr 108, poz. 948 z późn. zm.), podatnicy prowadzący ewidencję przy zastosowaniu kas rejestrujących, są obowiązani do dokonywania rejestracji każdej sprzedaży przy zastosowaniu kasy i dokonywania wydruku z każdej sprzedaży paragonu fiskalnego lub faktury VAT oraz do wydawania oryginału wydrukowanego dokumentu nabywcy.

W obecnym stanie prawnym powyższy przepis znalazł odzwierciedlenie w treści § 7 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące oraz warunków ich stosowania (Dz. U. Nr 212, poz. 1338).

Z powyższego wynika, że podatnik, wobec którego powstał obowiązek prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących, winien ewidencjonować każdą transakcję na rzecz osób, o których mowa w powołanym art. 111 ust. 1 ustawy.

Kwestie dotyczące między innymi zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących oraz terminów rozpoczęcia prowadzenia tej ewidencji, ustawodawca reguluje na mocy wydawanych rozporządzeń w zakresie kas rejestrujących.

W stanie prawnym obowiązującym do dnia 31 grudnia 2008 r. obowiązywały przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 czerwca 2008 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 113, poz. 720).

Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 3 tego rozporządzenia, do dnia 31 grudnia 2008 r. z obowiązku prowadzenia ewidencji zwalnia się podatników, u których kwota obrotu z działalności, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy, nie przekroczyła w poprzednim roku podatkowym kwoty 40.000 zł i jeżeli wcześniej nie powstał wobec nich obowiązek ewidencjonowania, z zastrzeżeniem ust. 4.

Ponadto z treści § 2 pkt 1 powołanego rozporządzenia wynika, że zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania do dnia 31 grudnia 2008 r. sprzedaż w zakresie czynności wymienionych w załączniku do rozporządzenia. W poz. 15 tego załącznika, wymieniono usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek - których świadczenie przez podatnika w całym zakresie dokumentowane jest fakturą.

Z przepisu tego wynika, iż aby skorzystać ze zwolnienia z obowiązku prowadzenia ewidencji obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kas rejestrujących w przypadku usług w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek, należy spełnić bezwzględny warunek, jakim jest dokumentowanie tych usług fakturami VAT.

Natomiast z treści § 2 pkt 2 powołanego rozporządzenia wynika, że do dnia 31 października 2008 r. zwalnia się z obowiązku prowadzenia ewidencji czynności objęte do dnia 30 czerwca 2008 r. zwolnieniem z ewidencjonowania wymienione w załączniku do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 245, poz. 1807), których nie dotyczą poz. 5, 9, 15, 16, 18-20, 23 załącznika do niniejszego rozporządzenia.

Powyższy przepis odwołuje się do załącznika do obowiązującego do dnia 30 czerwca 2008 r. rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2007 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz. U. Nr 245, poz. 1807). W pozycji 15 tego załącznika wymieniono usługi w zakresie wynajmowania nieruchomości na własny rachunek.

Z powyższego zapisu wynika, że przy świadczeniu usług wymienionych w pozycjach 5, 9, 15, 16, 18-20 załącznika do rozporządzenia w sprawie kas rejestrujących, podatnicy, mogą korzystać ze zwolnienia z obowiązku ewidencjonowania tych czynności przy zastosowaniu kasy rejestrującej do dnia 31 października 2008 r.

Z informacji zawartych w złożonym wniosku wynika, że prowadzi Pan ewidencję obrotu i kwot podatku należnego przy zastosowaniu kasy rejestrującej z tytułu prowadzenia działalności w zakresie handlu. A zatem, w związku z dokonywaniem sprzedaży na rzecz osób fizycznych również sprzedaży z tytułu najmu lokalu mieszkalnego, winien Pan uwzględniać zarówno w prowadzonej ewidencji, jak i deklaracji dla podatku od towarów i usług (poz. 20) przychody osiągane z tytułu świadczenia usług wynajmu mieszkania, a w przypadku, gdy nie są one dokumentowane fakturami VAT, to od dnia 1 listopada 2008 r. ma Pan obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kasy rejestrującej również w tym zakresie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.