IPPP1-443-1917/08-2/MP - Czy podatnik powinien rozpoznawać import usług w przypadku refakturowania usług telekomunikacyjnych?

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 10 października 2008 r. (data wpływu 13 października 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania usług świadczonych przez kontrahenta zagranicznego zarejestrowanego w Polsce - jest prawidłowe.

W dniu 13 października 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania usług świadczonych przez kontrahenta zagranicznego zarejestrowanego w Polsce.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca (Bank) jest fakturowany przez zarejestrowanych na VAT w Polsce podatników mających siedziby za granicą na terytorium Unii w następujących okolicznościach.

W obydwu przypadkach podmioty zagraniczne posiadają na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności, czy to w postaci oddziału czy też będąc właścicielem budynku, z czym wiążą się świadczone (refakturowane) usługi telekomunikacyjne.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Bank powinien rozpoznawać import usług w przypadku refakturowania usług telekomunikacyjnych oraz korzystania z usług dostarczania informacji, które to usługi fakturowane są na ogólnych zasadach ze stawką 22% przez podmioty mające siedzibę za granicą, będące zarejestrowanymi na VAT w Polsce podatnikami oraz posiadające na terytorium Polski stałe miejsce prowadzenia działalności, czy to w postaci oddziału czy też będąc właścicielem budynku, z czym wiążą się świadczone (fakturowane) usługi,..

Zdaniem Wnioskodawcy, w powyższych okolicznościach w przypadku nabywania przez Bank usług telekomunikacyjnych i usług dostarczania informacji Bank nie ma obowiązku rozpoznawania importu usług, jeżeli podmiot zagraniczny świadczący powyższe usługi jest zarejestrowanym na VAT w Polsce podatnikiem, działa w Polsce przez położony tu oddział, albo posiada stałe miejsce prowadzenia działalności i wystawia z tytułu świadczenia wymienionych usług faktury VAT z właściwą stawką podatku VAT, w tym przypadku ze stawką 22%. Do importu usług wymienionych z art. 27 ust. 4 dochodzi, jeżeli zgodnie z art. 27 ust. 3 ustawy VAT usługi te są świadczone na rzecz podatnika mającego siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Wspólnoty, ale w kraju innym niż kraj świadczącego usługę. Jeżeli jednak podmiot zagraniczny posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności, czy to w postaci oddziału czy też będąc właścicielem budynku, z czym wiążą się świadczone (fakturowane) usługi oraz działa w Polsce jako zarejestrowany podatnik VAT, to jest on podmiotem świadczącym usługę w tym samym kraju, w którym nabywca usługi - Bank ma swoją siedzibę. Zarówno więc podmiot zagraniczny świadczący usługę zarejestrowany na VAT w Polsce mający tu oddział albo stałe miejsce prowadzenia działalności, jak i nabywca usługi - Bank działają w tym samym kraju. Dlatego zasadne jest wystawianie przez podmiot zagraniczny faktur VAT ze stawką krajową 22%. W tych okolicznościach po stronie nabywcy usługi - Banku mającego siedzibę również w Polsce i będącego w Polsce zarejestrowanym podatnikiem VAT nie powstanie obowiązek rozpoznania importu usług.

Takie stanowisko przedstawione jest też w komentarzu do Dyrektywy VAT pod. red. K. Sachsa i R. Namysłowskiego, LEX, 2008, str. 863-864 "Interpretacja pojęcia "posiadanie siedziby" do art. 193-194 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Stwierdzono, że termin "mieć siedzibę" może odnosić się nie tylko do miejsca prowadzenia przedsiębiorstwa, ale również do innych sytuacji faktycznych, a następnie wskazano (w przedstawionym schemacie), że "podatnik posiada siedzibę w każdym z krajów, w których posiada stałe miejsce prowadzenia działalności". W powołanym Komentarzu zaznaczono, że "Jeżeli którakolwiek z tych kategorii rezydencji podatkowej znajduje się w danym kraju, podatnik taki powinien być uznany za posiadającego siedzibę i, w konsekwencji, być zobowiązany do zapłaty podatku z tytułu świadczonych usług". Powyższe ma miejsce w analizowanym przypadku, gdyż podmioty zagraniczne opodatkowują swoje czynności w Polsce wystawiając faktury VAT ze stawką 22%. Zarówno prowadzenie działalności przy pomocy oddziału jak i przez fakt bycia właścicielem budynku i świadczenia usług z tym związanych stanowi o stałym miejscu prowadzenia działalności na terenie Polski, w konsekwencji obydwa podmioty: Bank oraz podmiot zagraniczny prowadzą działalność na terenie tego samego kraju - Polski, tym samym nie występuje import usług po stronie Banku, lecz rozliczenia VAT przebiegają jak rozliczenia krajowe.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.

W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ww. ustawy - zgodnie z jego brzmieniem obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. - podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

Stosownie natomiast do art. 27 ust. 3 ustawy, w przypadku gdy usługi, o których mowa w ust. 4, są świadczone na rzecz:

Na podstawie ust. 4 pkt 3a) wyżej ww. artykułu przepis ust. 3 stosuje się między innymi do usług dostarczania informacji.

Kwestię funkcjonowania oddziału podmiotu zagranicznego w Polsce regulują przepisy ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.). Zgodnie z art. 4 ust. 1 tej ustawy przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Z kolei oddział zdefiniowany został w art. 5 pkt 4 jako wyodrębniona i samodzielna organizacyjnie część działalności gospodarczej, wykonywana przez przedsiębiorcę poza siedzibą przedsiębiorcy lub głównym miejscem wykonywania działalności. Ponadto, zgodnie z art. 86 ww. ustawy oddział może prowadzić działalność wyłącznie w zakresie przedmiotu działalności przedsiębiorcy zagranicznego. W świetle powołanych unormowań podmiot zagraniczny, prowadzący działalność na terytorium Polski w formie oddziału, zarejestrowany dla potrzeb podatku od towarów i usług, traktowany jest jako jeden podmiot - przedsiębiorca zagraniczny. Rejestracja tego oddziału jest jednoznaczna z rejestracją przedsiębiorcy zagranicznego.

Oddział posiada więc jedynie samodzielność organizacyjną (jest wydzielony ze struktur firmy macierzystej), natomiast nie posiada on możliwości prowadzenia działalności gospodarczej we własnym imieniu i na własny rachunek, zaś prowadzona działalność stanowi jedynie część działalności gospodarczej przedsiębiorcy zagranicznego.

Potwierdza to również regulacja zawarta w art. 88 zdanie pierwsze ww. ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, zgodnie z którą przedsiębiorca zagraniczny może rozpocząć działalność w ramach oddziału po uzyskaniu wpisu oddziału do rejestru przedsiębiorców. Zatem podmiotem prowadzącym działalność w Polsce pozostaje, pomimo utworzenia i funkcjonowania oddziału w Polsce, przedsiębiorca zagraniczny. W kontekście posiadanej podmiotowości prawnej, należy stwierdzić, że oddział nie jest odrębnym podmiotem w stosunku do jednostki macierzystej, lecz jest jej częścią. Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że oddział nie stanowi odrębnego podatnika podatku od towarów i usług. Przedsiębiorstwo zagraniczne rejestrując swój oddział w Polsce nie dokonuje rejestracji odrębnego podatnika lecz rejestracji własnego przedsiębiorstwa. W związku z powyższym mimo, iż na terytorium kraju funkcjonuje oddział przedsiębiorcy zagranicznego to podatnikiem podatku od towarów i usług pozostaje przedsiębiorca zagraniczny prowadzący działalność za pośrednictwem utworzonego w tym celu oddziału.

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że:

W powyższych okolicznościach, w przypadku nabywania usług telekomunikacyjnych wymienionych w art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy oraz usług dostarczania informacji wymienionych w art. 27 ust. 4 ustawy, Wnioskodawca nie ma obowiązku rozpoznawania importu usług. Zgodnie z obowiązującym od 1 grudnia 2008 r. brzmieniem art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nieposiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania na terytorium kraju. Podmiot zagraniczny świadczący ww. usługi na rzecz Wnioskodawcy posiada w Polsce stałe miejsce prowadzenia działalności, czy to w postaci oddziału, czy też będąc właścicielem budynku, z czym wiążą się świadczone (fakturowane) usługi, jest również zarejestrowanym w kraju podatnikiem VAT. Podmiotem zobowiązanym rozliczenia podatku należnego w tytułu świadczonych (refakturowanych) usług telekomunikacyjnych oraz usług dostarczania informacji będzie więc usługodawca.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.