IPPP1/443-189/14-2/AW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 21 marca 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-189/14-2/AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 lutego 2014 r. (data wpływu 17 lutego 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT dla nabywanych usług wsparcia zarządzania aktywami - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 17 lutego 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku VAT dla nabywanych usług wsparcia zarządzania aktywami.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca jest członkiem międzynarodowej grupy ubezpieczeniowej A. (dalej: "Grupa A. " lub "Grupa"), będącej jednym z największych na świecie ubezpieczycieli. Grupa A. świadczy usługi na rzecz około 80 milionów klientów (zarówno indywidualnych jak i korporacyjnych oraz instytucjonalnych), którym oferuje szeroką gamę produktów i usług odpowiadając na ich potrzeby związane m.in. z ubezpieczeniami. Grupa prowadzi działalność w zakresie świadczenia usług ochrony ubezpieczeniowej. Grupa A. obok produktów ubezpieczeniowych oferuje również zintegrowane z ubezpieczeniami plany oszczędnościowe, inwestycyjne i emerytalne, usługi bankowe, kompleksowe zarządzanie aktywami, programy ochronne i zdrowotne, a także ubezpieczenia majątkowe, w tym komunikacyjne. Na rynku polskim jednym z podmiotów należących do Grupy A. jest A. P. A. P. prowadzi działalność w zakresie zarządzania A. Otwartym Funduszem Emerytalnym oraz gospodarowania własnymi aktywami A. P. Usługi świadczone w powyższym zakresie przez Wnioskodawcę, na gruncie podatku od towarów i usług (dalej:,"podatku VAT") korzystają ze zwolnienia od opodatkowania. A. P. nabywa szereg określonych usług od Groupement d'interet economique A., z siedzibą we Francji (dalej: "G. ", "G. A. " lub "Usługodawca").

Zasadniczym przedmiotem działalności G. jest świadczenie różnorodnych specjalistycznych usług, które mają na celu ułatwienie prowadzenia oraz rozwój działalności gospodarczej, a także zwiększenie wyników działalności podmiotów z Grupy A.

Podstawowymi celami G., jako centralnego podmiotu Grupy A. są:

* wsparcie w celu uzyskania wzrostu efektywności ekonomicznej działania spółek z Grupy A.,

* pomoc w uzyskaniu i utrzymaniu silnej pozycji rynkowej w obszarach prowadzonej przez Grupę działalności,

* wsparcie w restrukturyzacjach organizacyjnych i kosztowych w ramach strategii,

* kontrola i podejmowanie działań mających na celu zachowanie stabilności finansowej spółek z Grupy A.

Usługi świadczone przez G. mają na celu zapewnienie podmiotom z Grupy dostępu do wiedzy i doświadczenia pracowników G. (w tym pracowników G. zatrudnionych w Paryżu), tworzących tzw. "Centralę", a także specjalistów Departamentu CEE, wyodrębnionego przez G. z myślą o obsłudze podmiotów z Grupy A., zlokalizowanych wyłącznie w obszarze Europy Środkowo Wschodniej.

W ramach udzielanego wsparcia specjaliści G. przeprowadzają analizy mające na celu wsparcie w zakresie wytycznych inwestycyjnych oraz budowanie strategii inwestycyjnej, których wyniki przekazują Wnioskodawcy. G. A. istotnie wspiera podmioty z Grupy w opracowywaniu i, w razie konieczności, korygowaniu budżetów wyrażonych kwotowo strategicznych celów wzrostu.

W związku z prowadzoną przez siebie działalnością, również A. P. obok innych spółek z Grupy, nabywa określone usługi od G., wspomagające prowadzenie działalności Wnioskodawcy. Wśród nabywanych usług A. P. nabywa m.in. usługę wsparcia w zakresie zarządzania aktywami (dalej: "usługa wsparcia zarządzania aktywami" lub: "Usługa").

Nabywana usługa wsparcia w zakresie zarządzania aktywami odnosi się do procesu zarządzania aktywami, własnymi należącymi do A. P. (obligacje i inne dopuszczalne kategorie lokat zgodnie z ustawą o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych). W szczególności usługa wsparcia obejmuje czynności polegające na bezpośrednim kontakcie z pracownikami A. P., odpowiedzialnymi za proces zarządzania aktywami Wnioskodawcy. Założenia wraz dopuszczalnymi limitami dla długoterminowej polityki inwestycyjnej własnych środków A. P. zostały określone w dedykowanym dokumencie "I.G A. P. SA"

Nabywana przez Wnioskodawcę Usługa nie odnosi się do zarządzania aktywami należącymi do portfela A. Otwarty Fundusz Emerytalny (dalej: "A. OFE").

Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że wykonywane na jego rzecz czynności mają charakter kompleksowy.

Wsparcie udzielane Spółce w zakresie zarządzania aktywami odbywa się m.in. w trakcie posiedzeń Komitetów Inwestycyjnych (ang. Local lnvestment Commitees), w których biorą udział m.in. CFO CEE oraz Członkowie Zarządu Spółek z Grupy A. oraz tzw. komitetów Asset Liability Management, na których opracowywane są wytyczne dotyczące krótko i średnioterminowej strategii inwestycyjnej oraz limitów inwestycyjnych dla działalności inwestycyjnej spółki P. SA.

W trakcie posiedzeń Komitetów Inwestycyjnych omawiana jest bieżąca oraz prognozowana sytuacja makroekonomiczna, bieżąca oraz prognozowana sytuacja na rynkach kapitałowych jak również omawiane są wyniki inwestycyjne otwartego funduszu emerytalnego oraz Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego. Ponadto w oparciu o analizę wyników stochastycznych modeli służących do pomiaru ryzyka inwestycyjnego, przygotowanych przy wsparciu specjalistów z CEE, omawiane są wskaźniki definiujące ryzyko inwestycyjne badanych portfeli, w tym przede wszystkim ryzyko niedoboru otwartego funduszu emerytalnego.

W oparciu o powyższe analizy komitet podejmuje decyzje dotyczące wytycznych dla działalności inwestycyjnej Powszechnego Towarzystwa Emerytalnego oraz definiuje zakres możliwego do zaakceptowania ryzyka inwestycyjnego dla działalności inwestycyjnej Otwartego Funduszu Emerytalnego.

Dodatkowo, w ramach wsparcia w obszarze działalności inwestycyjnej, Spółka otrzymuje raporty, publikacje i newslettery na temat aktualnej sytuacji rynkowej oraz oczekiwanych kierunków zmian dla poszczególnych klas aktywów.

Konkludując, opisane powyżej czynności stanowią integralną część kompleksowej Usługi wsparcia w zakresie zarządzania aktywami A. P.

Działania G. mają na celu wsparcie procesów związanych z zarządzaniem aktywami własnymi A. P. przy optymalnym wykorzystaniu zasobów oraz gwarantujących szeroką funkcjonalność i wysoką wydajność, które sprostają wyzwaniom stawianym przez współczesny rynek kapitałowy.

Z tytułu świadczenia opisanej powyżej Usługi, Wnioskodawca wypłaca G. określone wynagrodzenie, kalkulowane w oparciu o odpowiednie klucze alokacji kosztów.

Z uwagi na fakt, że świadczącym usługę wsparcia jest G. będące podatnikiem VAT posiadającym siedzibę na terytorium Francji, nabywana usługa po stronie A. P. stanowi import usług, rozliczany na zasadzie tzw. mechanizmu odwrotnego obciążenia.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy przedstawiona powyżej kompleksowa usługa wsparcia zarządzania aktywami, nabywana przez A. P. od G.,jest objęta zakresem zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT zarówno na gruncie przepisów o VAT obowiązujących do 31 marca 2013 r. jak i przepisów obowiązujących od 1 kwietnia 2013 r.

Zdaniem Wnioskodawcy:

Zdaniem Wnioskodawcy, przedstawiona powyżej kompleksowa usługa wsparcia zarządzania aktywami nabywana przez A. P. od G., jest objęta zakresem zwolnienia od opodatkowania podatkiem VAT zarówno na gruncie przepisów o VAT obowiązujących do 31 marca 2013 r. jak i przepisów obowiązujących od 1 kwietnia 2013 r.

W ocenie Wnioskodawcy, wskazane w opisie stanu faktycznego czynności wykonywane w ramach świadczenia przez G. na rzecz A. P. Usługi, powinny być traktowane dla potrzeb VAT, jako jedna kompleksowa usługa, wspomagająca poprawne wykonanie przez Wnioskodawcę czynności, w zakresie zarządzania aktywami własnymi A. P. W szczególności, z perspektywy Wnioskodawcy, tylko łączne wykonanie przez Usługodawcę wszystkich czynności wchodzących w skład Usługi, przedstawia dla Wnioskodawcy rzeczywistą wartość funkcjonalną.

Zdaniem Wnioskodawcy, Usługa nabywana przez A. P. od G.:, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d podlega zwolnieniu od podatku VAT. Na poprawność wskazanego stanowiska wskazuje w ocenie Wnioskodawcy w szczególności brzmienie przepisów ustawy o VAT, przepisy regulacji wspólnotowych oraz orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Poniżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie swojego stanowiska.

1. Kompleksowy charakter Usługi

W ocenie Wnioskodawcy, kluczową kwestią niezbędną dla uznania czy Wnioskodawca może korzystać ze zwolnienia od opodatkowania VAT, dla importowanej Usługi jest przeanalizowanie, czy nabywana przez Wnioskodawcę Usługa stanowi jedno kompleksowe świadczenie, które dla potrzeb VAT powinno być traktowane łącznie, czy też składa się z kilku samodzielnych i niezależnych świadczeń.

W pierwszej kolejności A. P. pragnie wskazać, że pojęcie świadczeń kompleksowych nie znalazło jak dotąd bezpośredniej regulacji w przepisach dotyczących podatku VAT. Problematyka świadczeń kompleksowych była natomiast niejednokrotnie wielowątkowo analizowana zarówno przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "Trybunał" lub "TSUE"), jak i przez polskie sądy administracyjne.

W kluczowym z punktu widzenia świadczeń kompleksowych wyroku z dnia 25 lutego 1999 r. w sprawie C-349/96 Card Protection Plan Ltd. (CPP), TSUE stwierdził w szczególności, iż: "29. (...) Z artykułu 2 (1) VI Dyrektywy wynika, iż każde świadczenie usług musi być zasadniczo uznawane za odrębne i niezależne i, po druG., świadczenie obejmujące jedną usługę z ekonomicznego punktu widzenia nie powinno być sztucznie dzielone, by nie zakłócić funkcjonowania systemu VAT należy określić zasadnicze cechy transakcji w celu ustalenia, czy podatnik świadczy na rzecz klienta, który jest typowym klientem, kilka odrębnych usług zasadniczych czy też jedną usługę.

30. Pojedyncze świadczenie ma miejsce zwłaszcza wtedy, gdy jedną lub więcej części składowych uznaje się za usługę zasadniczą, podczas gdy inny lub inne elementy traktuje się jako usługi pomocnicze, do których stosuje się te same zasady opodatkowania, co do usługi zasadniczej. Usługę należy uznać za usługę pomocniczą w stosunku do usługi zasadniczej, jeśli nie stanowi ona dla klienta celu samego w sobie, lecz jest środkiem do lepszego wykorzystania usługi zasadniczej".

Wskazany powyżej wyrok (w szczególności zacytowane tezy) ma fundamentalne znaczenie dla kwestii opodatkowania VAT świadczeń kompleksowych. Znaczenie tego wyroku wynika w szczególności z faktu, że przy okazji sprawy CPP TSUE po raz pierwszy podjął się rozstrzygnięcia traktowania dla celów VAT zdarzeń gospodarczych, składających się z kilku elementów, które - traktowane każde z osobna byłyby opodatkowane podatkiem VAT w sposób odmienny.

Przede wszystkim w przywołanym orzeczeniu TSUE zwrócił uwagę na fakt, że dla potrzeb oceny określonego działania, jako świadczenia jednolitego i kompleksowego najistotniejsze jest jego zbadanie (i.) z ekonomicznego punktu widzenia oraz (ii.) z perspektywy nabywcy.

W stosunku do pierwszej kwestii (analizy treści ekonomicznej określonej transakcji) TSUE podkreślił dysonans pomiędzy efektem ekonomicznym a treścią prawną danej transakcji.

Co jest często podkreślane, zarówno przez TSUE jak i piśmiennictwo w zakresie prawa podatkowego, podatek VAT jest podatkiem o charakterze ekonomicznym i treść stosunku prawnego ma przy nim znaczenie drugorzędne. W konsekwencji, okoliczność, że w danej transakcji np. dochodzi do zawarcia dwóch umów lub też da się wyodrębnić dwa stosunki prawne, nie ma znaczenia decydującego. Istotne jest natomiast, czy z perspektywy ekonomicznej określone świadczenie jest jednolite, czy też można je w sposób naturalny podzielić, a który to podział nie doprowadzi do uszczerbku dla tych wyodrębnionych elementów.

W odniesieniu do kwestii druG. j (analiza transakcji z punktu widzenia klienta/konsumenta), nieodzowna jest analiza gospodarczego celu dokonania transakcji po stronie nabywcy. W praktyce oznacza to, że jeżeli z punktu widzenia odbiorcy określonego świadczenia istnieje jeden istotny przedmiot świadczenia, a pozostałe mają charakter wtórny lub pomocniczy, wówczas mamy do czynienia ze świadczeniem złożonym, którego podział prowadziłby do sztuczności i wypaczałby ekonomiczny i faktyczny cel dokonywania transakcji.

W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku Usługi nabywanej od G., spełnione zostaną wszystkie przesłanki wskazane przez TSUE w wyroku Card Protection Plan, pozwalające na uznanie wykonywanych przez G. czynności za jedną kompleksową usługę.

Z perspektywy Wnioskodawcy, kluczowe jest dostarczenie na jego rzecz opisanej w stanie faktycznym usługi w zakresie zarządzania aktywami. Ze względu na fakt, że dostarczenie tego typu usług wymaga specyficznej wiedzy, doświadczenia i zasobów, Wnioskodawca nabywa Usługę od wyspecjalizowanego podmiotu z Grupy A. - G. Ze względu na wiedzę, jaką posiada G. w zakresie zarządzania aktywami, w praktyce uzyskanie/nabycie takich zasobów od innego, zewnętrznego podmiotu działającego na rynku nie byłoby możliwe. Dla A. P. współpraca z G. stanowi znaczną wartość dodaną.

Z perspektywy realizowanych zadań, A. P. nie jest zainteresowane nabyciem wyłącznie poszczególnych czynności wchodzących w skład usługi wsparcia w zakresie zarządzania aktywami. Z perspektywy Wnioskodawcy każda ze wskazanych w stanie faktycznym czynności wykonywanych przez G. w ramach świadczenia Usługi, dostarczona oddzielnie nie spełni oczekiwań Wnioskodawcy, albowiem nie pozwoli zrealizować mu oczekiwanego celu gospodarczego.

Tym samym, zgodnie z przytoczonymi tezami orzeczenia TSUE w sprawie CPP, z punktu widzenia nabywcy (w tym przypadku Wnioskodawcy) w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jednym istotnym przedmiotem świadczenia (kompleksową czynnością, której celem jest dostarczenie usług w zakresie zarządzania aktywami). Wspomniane świadczenie ma złożony charakter (składa się z szeregu opisanych w stanic faktycznym czynności) a ich podział prowadziłby do sztuczności i wypaczałby ekonomiczny i faktyczny cel, w jakim A. P. zawarła Umowę z zagranicznym wykonawcą.

Biorąc pod uwagę przedstawione powyżej argumenty należy uznać, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z jedną kompleksową usługą świadczoną przez G. na rzecz A. P.

Niezależnie od powyższego Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że powyższe rozważania zostały potwierdzone nie tylko w wyroku w sprawie CPP, ale także w szeregu innych orzeczeń TSUF, jak również w wyrokach polskich sądów administracyjnych.

Przykładowo, w orzeczeniu z dnia 27 października 2005 r. (wyrok C-41/04 w sprawie Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV) TSUE stwierdził, że:

21. "W kwestii tej Trybunał orzekł, że mamy do czynienia z jednolitym świadczeniem, zwłaszcza w przypadku, gdy kilka elementów powinno zostać uznane za konstytutywne dla świadczenia głównego, podczas gdy, odwrotnie, jedno lub więcej świadczeń powinno być postrzegane jako jedno lub więcej świadczeń pomocniczych dzielących los prawny świadczenia głównego (...)

22. Podobnie jest, jeśli dwa lub więcej niż dwa świadczenia (lub czynności) dokonane przez podatnika na rzecz konsumenta, rozumianego jako przeciętny konsument, są tak ściśle związane, że stanowią one obiektywnie jedno tylko nierozerwalne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny."

W przywołanym orzeczeniu TSUE również podkreślił, iż jeżeli określony zespół czynności wykonywanych na rzecz klienta/konsumenta jest z jego perspektywy jednolitą całością (tak jak w przedmiotowej sprawie jest to postrzegane przez A. P.), to taki zespół nie powinien być rozbijany na osobne, pojedyncze świadczenia, gdyż z pewnością prowadziłoby to do wypaczenia gospodarczego sensu takiej transakcji.

Spostrzeżenia TSUE, znajdujące swój wyraz w treści uzasadnienia wyroku w sprawie Levob Verzekeringen BV i OV Bank NV, odnoszące się do sposobu rozpoznawania świadczeń kompleksowych na gruncie regulacji w zakresie podatku VAT sformułowały ogólną zasadę, którą Trybunał kierował się przy rozstrzyganiu kolejnych sporów w zakresie podatkowego traktowania świadczeń o charakterze kompleksowym.

W tym miejscu odnieść się należy w szczególności do orzeczenia w sprawach C-425/06 z dnia 21 lutego 2008 r. (Part Service Srl): "53. Można również uznać, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie tylko jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny."

oraz C-572/07 z dnia 11 czerwca 2009 r. (RLRE Tellmer Property sro): "19. Ponadto można również uznać, że jednolite świadczenie występuje w przypadku, gdy dwa lub więcej elementy albo dwie lub więcej czynności dokonane przez podatnika są ze sobą tak ściśle związane, że tworzą obiektywnie jedno niepodzielne świadczenie gospodarcze, którego rozdzielenie miałoby charakter sztuczny."

Konkludując Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż jednolita linia orzecznicza TSUE jednoznacznie wskazuje, że świadczenia składające się z szeregu nierozerwalnie ze sobą powiązanych elementów, tworzących jednolitą ekonomiczną całość, i tylko jako takie mające gospodarczy sens dla klienta/konsumenta, powinny być traktowane jako jedno kompleksowe świadczenie, którego charakterystyka dla celów VAT jest determinowana przez świadczenie główne. Ponadto, każde dążenie do dzielenia takich transakcji na osobne elementy będzie prowadziło do wyczerpania ekonomicznej istoty takich świadczeń.

W tym zakresie, zasadnym wydaje się również wskazanie na stanowiska polskich sądów administracyjnych w kwestii uznania kilku świadczeń za usługę kompleksową.

W wyroku z dnia 25 stycznia 2007 r. Naczelny Sąd Administracyjny sygn. akt I FSK 499/2006 (dalej: "NSA"), bazując właśnie na dorobku TSUE, stwierdził, iż: "W orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego ugruntował się pogląd, iż w przypadku takiego rodzaju czynności o kompleksowym charakterze jak te, o których mowa w art. 146 ust. 1 pkt 2 w zw. z ust. 2 tego artykułu i w zw. z art. 2 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług, na które składa się czynność podstawowa, której wykonanie było celem umowy zawartej przez podatnika z klientem, a także czynności pomocnicze niezbędne do wykonania czynności podstawowej, ustalając właściwą stawkę podatku od towarów i usług należy przyjmować jednolitą stawkę dla całego kompleksu czynności, biorąc pod uwagę charakter czynności podstawowej."

W tym zakresie wypowiedział się podobnie NSA w wyroku z dnia 2 grudnia 2008 r. sygn. akt I FSK 1946/07, potwierdzając jednocześnie, że w przypadku świadczeń o kompleksowym charakterze, na które składa się szereg określonych działań, należy takie świadczenie traktować jako jednolitą całość.

Pomimo faktu, iż powyższe orzeczenia dotyczyły w głównej mierze kwestii stosowania właściwych stawek podatku VAT, istotne jest, iż spostrzeżenia poczynione przez sądy mają szczególne znaczenie dla celów traktowania czynności o charakterze kompleksowym. W szczególności cenne jest wskazanie przez sądy, iż w przypadku sytuacji gospodarczej, w której jeden podmiot zobowiązuje się na rzecz swojego klienta wykonać określony zestaw czynności (również różnorodnych - np. dostawa towarów i świadczenie usług), to takie czynności, jeżeli tworzą dla klienta wartość gospodarczą jedynie jako całość, powinny zostać uznane dla celów podatku VAT jako jedno kompleksowe świadczenie.

W ocenie Wnioskodawcy wskazane powyżej orzecznictwo TSUE, jak również wyroki polskich sądów administracyjnych, w tym w szczególności NSA, jednoznacznie wskazują na sposób rozpoznawania dla potrzeb podatku VAT świadczeń wieloelementowych. W sytuacji, gdy przedmiotem transakcji pomiędzy podmiotami jest szereg czynności tworzących funkcjonalną całość, to poszczególne elementy tej całości nie mogą być wyodrębniane i traktowane osobno, gdyż będzie to prowadziło do wypaczenia sensu ekonomicznego i gospodarczego całej transakcji.Z uwagi na wskazane powyżej argumenty, zdaniem Wnioskodawcy nie powinno budzić wątpliwości, że wszystkie czynności wykonywane w ramach nabywanej od G. Usługi stanowią elementy kompleksowego świadczenia realizowanego na rzecz A. P. W związku z tym konsekwencje na gruncie VAT, wynikające ze świadczenia Usługi, powinny być analizowane wyłącznie w odniesieniu do całości nabywanej Usługi.

3. Treść przepisów Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym do 31 marca 2013 r.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania otwartymi funduszami emerytalnymi w rozumieniu przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych, a także Funduszem Gwarancyjnym utworzonym na podstawie tych przepisów. Z kolei zgodnie z przepisem art. 43 ust. 8 ustawy o VAT, obowiązującym do dnia 31 marca 2013 r., przez zarządzanie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 rozumiało się:

1.

zarządzanie aktywami;

2.

dystrybucję tytułów uczestnictwa;

3.

tworzenie rejestrów uczestników i administrowanie nimi;

4.

prowadzenie rachunków i rejestrów aktywów;

5.

przechowywanie aktywów.

Zdaniem A. P., nabywana od G. Usługa, stanowi usługę, której zwolnienie od VAT do dnia 31 marca 2013 r. przewidywały wskazane powyżej przepisy ustawy o VAT. O takiej kwalifikacji nabywanej przez Wnioskodawcę kompleksowej Usługi przesądza wprost jej charakter. Poniżej Wnioskodawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie takiej kwalifikacji Usługi.

Nabywana Usługa w ocenie Wnioskodawcy mieści się w zakresie pojęcia usług zarządzania, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy o VAT. Za prawidłowością takiej kwalifikacji na gruncie regulacji VAT obowiązujących do 31 marca 2013 r. wprost przemawiało brzmienie art. 43 ust. 8 pkt 1 ustawy o VAT, który wśród czynności zarządzania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 wymieniał bezpośrednio czynności w zakresie zarządzania aktywami. W tym kontekście zwolnienie od VAT dla nabywanej przez Wnioskodawcę Usługi nie budzi wątpliwości.

W ocenie Wnioskodawcy, czynności wykonywane w ramach nabywanej Usługi mieszczą się w pojęciu zarządzania również na gruncie stanu prawnego obowiązującego od 1 kwietnia 2013 r. po uchyleniu przepisu art. 43 ust. 8 ustawy o VAT. Podejście Wnioskodawcy w tym zakresie wynika z faktu, że zdaniem Wnioskodawcy pojęcie zarządzania powinno być interpretowane autonomicznie, w zgodzie z wypracowanym orzecznictwem TSUE i powinno obejmować wszystkie czynności, które składają się na kompleksową usługę w zakresie zarządzania aktywami własnymi A. P.

W ocenie Wnioskodawcy, czynności zarządzania, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy o VAT dla potrzeb określenia skutków podatkowych w VAT powinny być rozumiane autonomicznie, niezależnie od ich rozumienia i zakresu, wynikającego z innych szczególnych regulacji prawnych. Pogląd taki znajduje również szerokie uzasadnienie w doktrynie prawa podatkowego.

Wnioskodawca pragnie również zaznaczyć, iż wszystkie czynności podejmowane w ramach świadczenia przedmiotowej Usługi realizowane są w ścisłym związku z działalnością wykonywaną przez A. PTF.

W opinii Wnioskodawcy, Usługa nabywana przez A. P., jako usługa mieszcząca się w zakresie usług zarządzania powinna podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy o VAT. W szczególności za poprawnością takiego stanowiska przemawia orzecznictwo TSUE odnoszące się do wykładni pojęcia "zarządzania", które Wnioskodawca prezentuje w dalszej części wniosku.

1. Treść przepisów Ustawy o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. i orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej

Z dniem 1 kwietnia 2013 r. w ustawie o VAT uchylony został przepis art. 43 ust. 8, precyzujący zakres pojęcia "zarządzania", o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. Zgodnie z uzasadnieniem projektu ustawy nowelizującej przepisy ustawy o VAT w zakresie usług zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, celem zaproponowanej zmiany było dostosowanie polskich regulacji VAT do tez wynikających z wyroku TSUE z dnia 4 maja 2006 r. w sprawie Abbey National Plc. (sygn. C-169/04). Zgodnie z tezami tego wyroku, państwa członkowskie nie są uprawnione do samodzielnego definiowania zakresu pojęcia zarządzania.

Konsekwencją uchylenia powyższego przepisu jest, zdaniem Wnioskodawcy, konieczność autonomicznej, samodzielnej wykładni pojęcia usług zarządzania, niezależnie od treści funkcjonującej dotychczas definicji ustawowej (była to definicja przez wyliczenie), sformułowanej w art. 43 ust. 8 ustawy o VAT, której funkcjonowanie zostało zakwestionowane już w chwili wydania wspomnianego wyroku TSUE.

W tym celu A. P. dokonała analizy możliwości objęcia Usługi zakresem zwolnienia od VAT na gruncie prawa wspólnotowego, w szczególności Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: "Dyrektywa 112") oraz orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

Uregulowany treścią art. 135 ust. 1 pkt g) Dyrektywy 112 zakres zwolnienia dla zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, ze względu na pojawiające się rozbieżności interpretacyjne, został istotnie doprecyzowany w orzeczeniach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej.

W przywołanym wyroku w sprawie Abbey National Plc. (sygn. C-169/01) Trybunał uznał, że pojęcie zarządzania funduszami jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie.

W sprawie tej TSUE podkreślił również, że pojęcie zarządzania specjalnymi funduszami powierniczymi (zarządzania funduszami powierniczymi)", o którym mowa w tym przepisie, należy interpretować w ten sposób, że obejmuje usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczone przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, jeżeli tworzą one odrębną całość i - jeśli je oceniać globalnie - są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami.

W kontekście powyższego orzeczenia Trybunału, zwolnienie od VAT Usługi nabywanej przez Wnioskodawcę od G. nie powinno w ocenie Wnioskodawcy budzić wątpliwości. Zdaniem Wnioskodawcy wszystkie czynności składające się na kompleksową usługę w zakresie wsparcia zarządzania aktywami, spełniają powyższe przesłanki wskazane przez Trybunał w powyższym orzeczeniu, tj. stanowią odrębną całość, są specyficzne dla usługi zarządzania i mają istotne znaczenie dla możliwości świadczenia zwolnionej od VAT usługi zarządzania funduszami.

Jednocześnie Wnioskodawca pragnie wskazać, na dodatkowy argument za możliwością korzystania ze zwolnienia od VAT dla nabywanej przez Wnioskodawcę Usługi wynikający wprost z innego wyroku TSUE - wyroku z dnia 7 marca 2013 r. w sprawie C-275/11 GfBk.

W wyroku tym Trybunał uznał, iż art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej dyrektywy 85/611 w rubryce "Administracja", które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania".

Wskazana przez Trybunał dyrektywa - Dyrektywa Parlamentu i Rady 2009/65/WE w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (Dz. U.UE.L2009.302.32 z późn. zm. dalej "dyrektywa UCITS") przewiduje zakres usług zarządzania, który w ocenie Trybunału może okazać się właściwy dla wskazania czynności zarządzania objętych zwolnieniem od VAT.

Załącznik II do Dyrektywy UCITS (Dz. Urz. Unii Europejskiej z 17 listopada 2009), zawiera listę funkcji wchodzących w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to:

1.

obsługę prawną i obsługę rachunkowo-księgową w zakresie zarządzania funduszem;

2.

zapytania klientów;

3.

wycenę wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

4.

monitorowanie przestrzegania uregulowań;

5.

prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

6.

wypłatę zysków;

7.

emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;

8.

rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

9.

prowadzenie ksiąg.

Dodatkowo Trybunał stwierdził, że nie wymienione danej usłgi w załączniku II do zmienionej Dyrektywy UCITS nie stanowi przeszkody w zaliczeniu jej do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności "zarządzania" specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d pkt 6 szóstej dyrektywy, o ile spełnia ona ww. kryteria. Trybunał zauważył również, że z samej zmienionej Dyrektywy UCITS wynika, że wyliczenie w załączniku II nie stanowi katalogu zamkniętego.

W ocenie Wnioskodawcy, nabywana od G. usługa mieści się w zakresie definicji usługi zarządzania zgodnie z jej szerokim rozumieniem wskazanym przez Trybunał w powyższych orzeczeniach. W szczególności nie powinno w ocenie Wnioskodawcy budzić wątpliwości, że Usługa nabywana przez A. P. od G. mieści się w użytym przez Trybunał sformułowaniu: "czynności, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania".

W konsekwencji, Usługa nabywana od G. również na gruncie regulacji o VAT obowiązujących od 1 kwietnia 2013 r., w świetle istniejącego orzecznictwa Trybunału powinna korzystać ze zwolnienia od VAT.

Konkluzja taka wynika w szczególności z faktu, że uchylenie przepisu art. 43 ust. 8 ustawy o VAT potwierdziło prezentowany przez Wnioskodawcę zarówno na gruncie poprzedniego jak i obecnego stanu prawnego pogląd, zgodnie z którym, pojęcie zarządzania powinno być interpretowane autonomicznie, w zgodzie z istniejącym orzecznictwem TSUE. Wnioskodawca pragnie wskazać, że jego stanowisko co do konieczności autonomicznej interpretacji pojęcia zarządzania w oparciu o tezy przedstawione w przywołanych wyrokach TSUE, znajduje dodatkowo poparcie w wydawanych aktualnie interpretacjach indywidualnych Ministra Finansów przykładowo w interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 6 sierpnia 2013 r. IPPP1/443-673/13-2/AW czy interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z 2 września 2013 r. ILPPR/443-489/13-2/MN).

Dodatkowo Wnioskodawca pragnie zaznaczyć, że powyższy sposób rozumienia pojęcia zarządzania prezentowany w orzecznictwie TSUE powinien w Jego ocenie stosować się również do stanu prawnego obowiązującego przed uchyleniem art. 43 ust. 8 ustawy o VAT.

Dla podkreślenia charakteru nabywanej Usługi Wnioskodawca pragnie zauważyć, że jej samodzielny byt, w oderwaniu od realizowanej działalności Wnioskodawcy nie ma jakiegokolwiek sensu gospodarczego dla A. P. Nabywana Usługa jest usługą ściśle spersonalizowaną, bezpośrednio dostosowaną i powiązaną z ogółem czynności Wnioskodawcy wykonywanych w związku z prowadzoną działalnością.

W konsekwencji powyższego, zdaniem Wnioskodawcy, biorąc pod uwagę przepisy krajowe, regulacje europejskie z zakresu podatku VAT, oraz kluczowe w tym kontekście tezy wypracowane na gruncie orzecznictwa Trybunału, nie powinno ulegać wątpliwości, że nabywana Usługa powinna być objęta zakresem zwolnienia od podatku VAT.

W ocenie Wnioskodawcy, wszystkie wskazane powyżej argumenty przemawiają jednoznacznie za możliwością korzystania przez nabywaną Usługę ze zwolnienia od VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. d ustawy o VAT.

Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska, zgodnie z którym, Usługa opisana w stanie faktycznym, nabywana przez Wnioskodawcę, korzysta ze zwolnienia od VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl