IPPP1/443-1850/08-5/IG

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Gminy przedstawione we wniosku z dnia 26 września 2008 r. (data wpływu 29 września 2008 r.), uzupełnione pismem z dnia 17 grudnia 2008 r. (data wpływu do BKIP w Płocku 22 grudnia 2008 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 10 grudnia nr IPPP1/443-1850/08-2/IG do uzupełnienia wniosku, otrzymane w dniu 15 grudnia 2008 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT na Urząd Gminy i na Gminę - jest nieprawidłowe.

W dniu 29 września 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie wystawiania faktur VAT na Urząd Gminy i na Gminę, uzupełniony pismem z dnia 17 grudnia 2008 r. (data wpływu do BKIP w Płocku 22 grudnia 2008 r.) w odpowiedzi na wezwanie z dnia 10 grudnia nr IPPP1/443-1850/08-2/IG do uzupełnienia wniosku, otrzymane w dniu 15 grudnia 2008 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Analizując obowiązujące przepisy urząd gminy R powziął wątpliwość, co do podmiotowości prawno-podatkowej w przypadku gminy i jej jednostki organizacyjnej tj. Urzędu Gminy R.

Wątpliwości powzięto w następującym stanie prawnym i faktycznym:

stan prawny:

Z przepisów ustawy z dnia 8 marca 1990 r. O samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) wynika, że:

* gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym na własną odpowiedzialność - art. 2 ust. 1,

* gmina posiada osobowość prawną - art. 2 ust. 2,

* organem wykonawczym gminy jest wójt (burmistrz, prezydent) - art. 26,

* wójt (burmistrz, prezydent) wykonuje zadania przy pomocy urzędu gminy (miasta) - art. 33,

* oświadczenie woli w imieniu gminy w zakresie zarządu mieniem składa jednoosobowo wójt (burmistrz, prezydent) albo działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta samodzielnie albo wraz z inną upoważnioną przez wójta osobą - art. 46 ust. 1.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.) Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne mające siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej, jeżeli wykonują we własnym imieniu i na własny rachunek czynności o których mowa w art. 2 w okolicznościach wskazujących na zamiar ich wykonywania w sposób częstotliwy, nawet jeżeli zostały wykonane jednorazowo a także wówczas gdy czynności te polegają na jednorazowej sprzedaży rzeczy w tym celu nabytej.

Zgodnie z ww. cyt. przepisem art. 33 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym wójt (burmistrz, prezydent) wykonuje zadania gminy przy pomocy urzędu gminy (miasta) - który jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej (jednostką budżetowa) - faktycznie realizującą m.in. czynności objęte opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług (VAT) tj. dzierżawa, najem, sprzedaż towarów i budynków wraz z gruntem.

Zauważyć należy, że niektóre czynności w przypadku, których występuje obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku VAT, wymagają złożenia oświadczenia woli w imieniu gminy, dotyczy to w szczególności m.in. sprzedaży nieruchomości, oddanie w dzierżawę i najem nieruchomości gruntowych w przypadku, których - zgodnie z ww. cyt. art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - oświadczenia woli składa jednoosobowo wójt (burmistrz, prezydent) albo działający na podstawie jego upoważnienia zastępca wójta samodzielnie albo wraz z inną upoważnioną przez wójta (burmistrza, prezydenta) osobą.

Dodać należy, że ewidencja wymienionych wyżej nieruchomości, prowadzona jest w księgach urzędu gminy R, jak również operacje związane z zarządem (gospodarowaniem) nimi tj. Dochody z tyt. czynszu i sprzedaży majątku gminy ujmowane są w księgach Urzędu Gminy R. Ponieważ ww. cyt. przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym stanowi, że podatnikami są osoby prawne jak również jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, prosimy o rozstrzygnięcie, który podmiot - gmina R czy urząd gminy R winien się zarejestrować jako podatnik podatku od towarów i usług.

W obecnej sytuacji jako płatnik podatku VAT zarejestrowana jest zarówno Gmina R jak też Urząd Gminy R posiadające odrębne numery nip, składające odrębne deklaracje VAT. Sytuacja ta rodzi liczne problemy, a zwłaszcza przy rozliczaniu przez gminę projektów realizowanych ze środków pochodzących z unii europejskiej przy określaniu czy VAT jest kosztem kwalifikowanym, czy nie i czy w odniesieniu do realizowanego projektu gmina ma możliwość odliczenia podatku VAT w całości lub w części.

(Obecnie Gmina R realizuje budowę wodociągu wiejskiego "Z" - etap I w ramach działania 3.1 "obszary wiejskie w ramach zintegrowanego programu operacyjnego rozwoju regionalnego", natomiast opłaty za sprzedaż wody z wodociągów wiejskich pobiera Urząd Gminy R odprowadzając VAT z tytułu sprzedanej wody tak, więc Gmina R nie ma możliwości odliczenia podatku VAT z tytułu budowy wodociągu, ponieważ w istniejącej sytuacji występuje dwóch zarejestrowanych podatników podatku VAT, z których jeden buduje wodociąg, a drugi sprzedaje wodę. Dodać należy jeszcze fakt, że część faktur związanych z budową wodociągu, a mianowicie związane z pracami wstępnymi takimi jak budowa odwiertu studziennego itp. wystawiona jest na Urząd Gminy R)

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy faktury VAT powinny być wystawiane na Urząd Gminy czy na gminę.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 17 grudnia 2008 r. wnioskodawca uzupełnił swoje stanowisko o odpowiedź na zadane pytanie.

Stanowisko Gminy jest takie, że faktury dotyczące wyłącznie zakupów związanych z działalnością Urzędu Gminy powinny być wystawiane na Urząd Gminy natomiast wszystkie inne takie jak związane z inwestycjami gminnymi jak również za sprzedaż wody odbiorcom indywidualnym z wodociągów gminnych mimo faktu administrowania wodociągów gminnych przez Urząd Gminy na Gminę.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Stosownie do przepisu art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy.

Gmina zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) wykonuje zadania publiczne we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Jest jednostką zasadniczego podziału terytorialnego stopnia podstawowego, posiada osobowość prawną, a zatem zdolność do działania we własnym imieniu.

Gmina jest samorządową osobą prawną, która nie ma własnych struktur organizacyjnych, natomiast nałożone na nią zadania, w myśl art. 33 cyt. ustawy o samorządzie gminnym wykonuje za pośrednictwem Urzędu Gminy. Zdolność prawną, jak i zdolność do wykonywania czynności prawnych ma jednostka samorządu terytorialnego - Gmina, nie zaś Urząd Gminy. Urząd Gminy jest jedynie aparatem pomocniczym Gminy.

Samorządowe osoby prawne (gminy, powiaty, województwa) są jednostkami podziału terytorialnego, posiadają osobowość prawną, a zatem i zdolność do działania we własnym imieniu i na własny rachunek. Nie mają jednak własnych struktur organizacyjnych, a nałożone na nie zadania wykonują za pośrednictwem urzędu. Urzędy te realizując zadania spoczywające na samorządowych osobach prawnych, a skutkujące obowiązkiem podatkowym w podatku od towarów i usług, występują wyłącznie jako jednostki organizacyjne działające w imieniu i na rzecz ww. osób prawnych.

W oparciu o rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości oraz planów kont dla budżetu państwa, budżetów jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (Dz. U. Nr 142, poz. 1020) należy stwierdzić, iż urząd gminy nie ma możliwości prowadzenia odrębnej ewidencji księgowej, dotyczącej rozliczeń podatku od towarów i usług dla samorządowych osób prawnych oraz dla ich urzędów, obsługujących od strony techniczno-organizacyjnej te osoby prawne.

W związku z powyższym gmina i urząd gminy powinny stosować jednakowe oznaczenie numeru identyfikacji podatkowej (NIP), a w związku z ich działaniami (czynnościami) powinno być wystawione jedno rozliczenie deklaracyjne.

Zatem, wszelkie dokumenty wymagające oznaczenia (numeru) NIP sporządzane przez urząd dotyczące czynności przypisanych prawnie gminom, powinny być sygnowane numerem NIP osoby prawnej, w której imieniu wykonywane są te czynności czyli numerem NIP Gminy.

Biorąc pod uwagę powyższe, podatnikiem podatku od towarów i usług w stosunku do całej działalności (Gminy i Urzędu Gminy) jest wyłącznie Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego, posiadająca osobowość prawną. Dlatego też dla celów podatku od towarów i usług Gmina i Urząd powinny stosować jednakowe oznaczenie (numer identyfikacji podatkowej) - tj. NIP nadany Gminie oraz składać jedno rozliczenie deklaracyjne w podatku od towarów i usług.

Biorąc pod uwagę przedstawiony stan faktyczny należy przyjąć, że wszystkie faktury zakupowe, związane zarówno z działalnością Urzędu Gminy jak i związane z inwestycjami gminnymi, jak również za sprzedaż wody odbiorcom indywidualnym z wodociągów gminnych, mimo faktu administrowania wodociągów gminnych przez Urząd Gminy powinny być wystawiane na Gminę jako osobę prawną, będącą podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku ul. 1 Maja 10 09-402 Płock.