IPPP1/443-1834/08-2/MPe

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 8 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 28 lipca 2008 r. (data wpływu 25 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania świadczonych usług oraz sposobu ich dokumentowania - jest nieprawidłowe.

W dniu 25 września 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie miejsca opodatkowania świadczonych usług oraz sposobu ich dokumentowania.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Prowadzę działalność gospodarczą w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami w kupnie i sprzedaży nieruchomości. Siedziba biura mieści się w Polsce. Oprócz nieruchomości położonych w Polsce (domy, mieszkania, grunty) pośredniczę także w nabywaniu i sprzedaży nieruchomości położonych za granicą - w tym przypadku w Niemczech. Za swoje usługi wystawiam faktury VAT - moja marża w przypadku gdy nieruchomość jest położona w Niemczech jest opodatkowana stawką VAT - zero - nie podlega opodatkowaniu (wg informacji z BKIP, wg art. 27 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług). Taką transakcję uwzględniam na deklaracji VAT-7 w poz. 21 (dostawa towarów oraz świadczenia usług poza terytorium kraju). Zakupy (koszty), których dokonuję w celu prawidłowego funkcjonowania działalności, rozliczam na bieżąco - odliczając VAT naliczony.

Ostatnio zdarzyło się, że nabywcą nieruchomości, przy kupnie której pośredniczyłam, był Niemiec. Wystawiłam fakturę VAT ze stawką polskiego VAT 22%, chociaż nieruchomość jest położona na terenie Niemiec. W świetle uzyskanych informacji powinnam sporządzić fakturę korygującą VAT polski (22%) i oddać klientowi pieniądze.

Kontaktowałam się telefonicznie z BKIP, by uzyskać informacje na temat kto płaci VAT od usługi pośrednika nieruchomości, gdy nieruchomość jest położona za granicą. Otrzymałam informację, że VAT do odpowiedniego urzędu w Niemczech powinien uiścić pośrednik nieruchomości po wcześniejszym zarejestrowaniu się w urzędzie niemieckim oraz, że faktura pośrednika za usługi powinna zawierać ten niemiecki podatek.

Kolejnym razem w rozmowie telefonicznej z BKIP udzielono mi na ten sam temat informacji, że w wystawionej fakturze za usługi pośrednictwa przy pośredniczeniu w kupnie nieruchomości położonej za granicą nie uwzględniam podatku należnego zagranicznemu urzędowi skarbowemu. Poinformowano mnie również, że kwestię VAT (w tym wypadku niemieckiego) regulują przepisy niemieckie i w tamtejszych urzędach skarbowych powinnam szukać odpowiedzi - informacji. Jednakże w Niemczech w urzędzie skarbowym takiej informacji, która rozwiałaby moje wątpliwości w tym zakresie nie otrzymałam. W dalszym ciągu nie jestem przekonana, która z udzielonych mi telefonicznie odpowiedzi jest słuszna. Jeśli moja faktura za usługę będzie zawierała - zostanie powiększona o niemiecki VAT 19% w kwocie brutto = netto to podatek dochodowy w Polsce będę płacić de facto od niemieckiego VAT. Brutto = netto - mam na myśli, że nie mogę na polskiej fakturze wpisać stawki 19% VAT niemieckiego, a jedynie "sztucznie" zawyżyć wartość netto dla klienta o 19% VAT niemieckiego i całość (netto + 19% VAT) opodatkować dla polskich potrzeb całą wartość netto, zero procentowym podatkiem VAT (wg art. 27 ust. 2 pkt 1), więc wartość brutto będzie taka sama jak wartość netto, co tak naprawdę jest dla mnie nie jasne i nie uczciwe.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawczyni, na fakturze VAT zgodnie z art. 27 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług powinna się zawierać kwota netto bez podatku niemieckiego VAT 19%. Brutto będzie równe netto przy zastosowaniu stawki VAT 0 (nie podlega). Jednak w przypadku, gdy to ja jako podatnik VAT mam obowiązek odprowadzenia do niemieckiego urzędu skarbowego kwoty 19% podatku, to powinnam tą kwotę niemieckiego VAT "pokazać" na fakturze, gdyż w przeciwnym razie klient mi tej kwoty nie zapłaci, lub będę musiała uiścić ją "z własnej kieszeni". Ostatecznie ciężar podatku VAT spoczywa na ostatnim kupującym. Skoro pobrałabym i wykazałabym podatek niemiecki w mojej fakturze za usługi to płaciłabym podatek dochodowy od kwoty VAT niemieckiego. A to uważam za niezgodne ze zdrowym rozsądkiem. Poza tym, w sprawie korekty myślę, że mogę sporządzić korektę faktury VAT, w której ujęłam błędną stawkę podatku (22% zamiast 0/nie podlega) i po zwróceniu klientowi pieniędzy, poprosić urząd skarbowy o zwrot nienależnie zapłaconego podatku. Faktura korygująca byłaby wystawiona oczywiście z aktualną datą, w związku z czym nie wystąpiłaby konieczność sporządzania korekt deklaracji VAT-7 za poprzednie miesiące.

Uważam, że prawidłowo postępuję odliczając VAT naliczony od nabywanych zakupów - kosztów.

Uważam, że bezpośrednim podatnikiem VAT niemieckiego powinien być nabywca mojej usługi pośrednictwa i sam rozliczać się z fiskusem niemieckim z tego podatku (bez mojego pośrednictwa).

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

W celu określenia, czy przedmiotowe usługi podlegają opodatkowaniu w Polsce, należy ustalić miejsce świadczenia tych usług. Generalna zasada dotycząca miejsca świadczenia usług została określona w art. 27 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym, w przypadku świadczenia usług miejscem świadczenia jest miejsce, gdzie świadczący usługę posiada siedzibę, a w przypadku posiadania stałego miejsca prowadzenia działalności, z którego świadczy usługi - miejsce gdzie świadczący usługę posiada stałe miejsce prowadzenia działalności, w przypadku braku takiej siedziby lub stałego miejsca prowadzenia działalności - miejsce stałego zamieszkania z zastrzeżeniem ust. 2-6 i art. 28.

Wyjątek od ww. zasady dotyczy m.in. świadczenia usług związanych z nieruchomościami. Zgodnie bowiem z art. 27 ust. 2 pkt 1 w przypadku świadczenia usług związanych z nieruchomościami, w tym usług świadczonych przez rzeczoznawców majątkowych i pośredników w obrocie nieruchomościami oraz usług przygotowywania i koordynowania prac budowlanych, takich jak usługi architektów i nadzoru budowlanego - miejscem świadczenia usług jest miejsce położenia nieruchomości.

Z powyższego przepisu wynika, że usługi związane z konkretnymi nieruchomościami, w tym usługi pośredników w obrocie nieruchomościami, opodatkowane będą zawsze w kraju, w którym nieruchomość jest położona, niezależnie od tego dla jakiego podmiotu wykonywana jest usługa, gdzie ma siedzibę usługodawca oraz usługobiorca.

Zgodnie z przepisem art. 106 ust. 1 ustawy podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16. Przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio do dostawy towarów lub świadczenia usług, dokonywanych przez podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT czynni lub zwolnieni, jeżeli miejscem opodatkowania tych czynności jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego i dla tych czynności podatnicy ci nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze (art. 106 ust. 2 ww. ustawy).

Stosownie do treści § 9 ust. 1 pkt 11 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których mają zastosowanie zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.) faktura stwierdzająca dokonanie sprzedaży powinna zawierać co najmniej wartość sprzedaży towarów lub wykonywanych usług wraz z kwotą podatku (wartość sprzedaży brutto), z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku lub zwolnionych od podatku, lub niepodlegających opodatkowaniu. Zgodnie z § 27 ust. 1 cytowanego rozporządzenia przepisy § 9, 11-23 i 26 stosuje się odpowiednio do faktur stwierdzających dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług, dla których miejscem opodatkowania jest terytorium państwa członkowskiego inne niż terytorium kraju lub terytorium państwa trzeciego, jeżeli dla tych czynności podatnicy wystawiający fakturę nie są zidentyfikowani dla podatku od wartości dodanej lub - w przypadku terytorium państwa trzeciego - podatku o podobnym charakterze.

Zasady wystawiania faktur, w tym faktur korygujących, uregulowane zostały w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 maja 2005 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 95, poz. 798 z późn. zm.).

Zgodnie z § 17 ust. 1 ww. rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się, gdy podwyższono cenę po wystawieniu faktury lub w razie stwierdzenia pomyłki w cenie, stawce lub kwocie podatku bądź jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Wystawiając taką fakturę korygującą - treścią § 17 ust. 6 ww. rozporządzenia - sprzedawca zobowiązany został do uzyskania potwierdzenia jej odbioru przez nabywcę. Na podstawie § 16 ust. 4 cyt. rozporządzenia, sprzedawca jest obowiązany posiadać potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę; nie dotyczy to eksportu towarów, przypadków określonych w § 11 ust. 2 pkt 3, wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów oraz dostawy towarów, dla której miejsce opodatkowania znajduje się poza terytorium kraju.

Załącznik nr 3 do rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 19 września 2005 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 185, poz. 1545) zawierający objaśnienia do deklaracji dla podatku od towarów i usług (VAT-7 i VAT-7k) w odniesieniu do pola 21 wskazuje, że wykazuje się w nim dostawę towarów oraz świadczenie usług poza terytorium kraju, w stosunku do których przysługuje podatnikowi prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, o którym mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, lub prawo do zwrotu kwoty podatku naliczonego, o którym mowa w art. 87 ust. 5 ustawy.

Zgodnie z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy podatnik ma również prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju, jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te były wykonywane na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Wnioskodawczyni pośredniczyła przy sprzedaży nieruchomości położonej na terenie Niemiec i wystawiła fakturę VAT ze stawką 22%, chociaż nieruchomość jest położona na terenie Niemiec.

Uwzględniając fakt, że świadczone usługi związane są z nieruchomościami, stosownie do treści przywołanego art. 27 ust. 2 pkt 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium kraju. Miejscem świadczenia, a tym samym miejscem opodatkowania, przedmiotowych usług jest bowiem miejsce położenia nieruchomości, w tym przypadku terytorium Niemiec, a co za tym idzie nie jest nim terytorium kraju.

Ze względu na powyższe, o sposobie rozliczenia podatku od wartości dodanej i jego wysokości, oraz o podmiocie zobowiązanym do jego rozliczenia przesądzają w takim przypadku przepisy kraju, w którym znajduje się miejsce świadczenia usługi tj. w przedmiotowej sprawie będą to przepisy niemieckie.

Analiza przepisów wskazuje również na to, że jeżeli Wnioskodawczyni według przepisów niemieckich nie będzie miała obowiązku zarejestrowania się w Niemczech jako podatnik podatku od wartości dodanej, to zgodnie z powołanym przepisem art. 106 ust. 2 ma obowiązek wystawienia faktury VAT, jednak po uwzględnieniu powyższego faktu, jako transakcji nie podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Analiza przepisów wskazuje również na to, że jeżeli Wnioskodawczyni w wystawionej fakturze błędnie wykazała kwotę podatku to zgodnie z wyżej powołanymi przepisami § 17 rozporządzenia ma prawo do jej skorygowania.

Jeżeli Wnioskodawczyni spełnia warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego wynikające z art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy, powinna umieszczać dane o przedmiotowej transakcji w polu 21 deklaracji VAT-7 lub VAT-7K.

Reasumując, stwierdzić należy, że opisana we wniosku transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o ile świadczona przez Wnioskodawczynię usługa związana jest z nieruchomością znajdującą się w Niemczech. A zatem przedmiotowa transakcja podlega przepisom niemieckim. Jeżeli według przepisów niemieckich Wnioskodawczyni nie ma obowiązku rejestrowania się jako podatnik od wartości dodanej w Niemczech, wystawia fakturę VAT niepodlegającą opodatkowaniu na terytorium kraju i po spełnieniu warunków określonych w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy ma prawo do odliczenia podatku po uprzednim wykazaniu tej transakcji w polu 21 deklaracji VAT-7 lub VAT-7K. W przypadku zastosowania błędnej stawki podatku Wnioskodawczyni zachowuje prawo do korekty faktury VAT na ogólnych zasadach.

A zatem stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

W kwestii udzielenia pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych wydane zostanie osobne rozstrzygnięcie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.