IPPP1/443-157/07-2/GD

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki., przedstawione we wniosku z dnia 3 września 2007 r. (data wpływu 5 września 2007 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony - jest prawidłowe.

W dniu 5 września 2007 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca jest spółką holdingową, skupiającą podmioty działające na rynku medialnym i reklamowym, zajmujące się prowadzeniem m.in. działalności w zakresie nabywania i tworzenia programów radiowych, udostępnianiem czasu reklamowego w ramach rozpowszechniania programu oraz pośrednictwem sprzedaży czasu reklamowego innym nadawców.

Aktywność Spółki w ramach holdingu przejawia się w trzech podstawowych dziedzinach działalności, którymi są:

Spółka zajmuje się również pośrednictwem w sprzedaży podmiotom niezależnym czasu reklamowego innych stacji radiowych. Ten rodzaj oferowanych przez Spółkę usług ma na celu wsparcie sprzedaży własnego czasu reklamowego.

Podstawowym źródłem przychodów Spółki, osiąganych w ramach prowadzonej działalności, są przychody uzyskiwane ze sprzedaży reklam. Spółka jest m.in. właścicielem polskich stacji radiowych: Radio A., B oraz C. Spółka zorganizowała także współpracę z niezależnymi stacjami lokalnymi, uzupełniając w ten sposób zasięg własnych stacji.

W celu utrzymania i poprawy pozycji rynkowej, Spółka podejmuje starania o rozszerzenie zasięgu sprzedaży czasu reklamowego na zasadzie wyłączności, dlatego też, kolejnym przedsięwzięciem Spółki jest nabycie udziałów spółki X. (zwanej dalej: X), do której należy 14 lokalnych rozgłośni. Poprzez nabycie udziałów X, Spółka umocni swoją pozycję na rynku radiowym i tym samym zwiększy konkurencyjność i atrakcyjność oferowanych przez nią usług. W konsekwencji Spółka zwiększy możliwości sprzedaży czasu reklamowego, co przyczyni się do wzrostu przychodów Spółki w przyszłości. Spółka nabyła wszystkie udziały w X na mocy umowy z dnia 9 sierpnia 2007 r., zawartej z Y Nastąpiło to w wyniku spełnienia się wszystkich warunków przedwstępnej umowy podpisanej pomiędzy Spółką i Y w dniu 13 kwietnia 2007 r.

W związku z transakcją nabycia udziałów w X, Spółka poniosła wydatki na zakup usług doradztwa finansowego i prawnego. Zakup powyższych usług związany był z koniecznością przeprowadzenia wstępnej analizy opłacalności transakcji, potencjalnych możliwości inwestycyjnych związanych z przeprowadzeniem transakcji, uczestnictwa w negocjacjach, a także oceny kondycji finansowej X (badanie due diligence). Poniesione przez Spółkę wydatki obejmowały również koszty doradztwa prawnego przy nabyciu udziałów w X.

Powyższe wydatki Spółka ponosi od czerwca 2007 r. Spółka ponosiła koszty finansowego i podatkowego badania due diligence grupy X na łączną kwotę w wysokości: 431.579,71 zł netto plus VAT w wysokości 94.947,54 zł Koszty doradztwa prawnego przy nabyciu udziałów w X wynosiły łącznie 64.110,20 zł netto plus VAT w łącznej kwocie 14.104,24 zł Kolejnym kosztem, jaki do tej pory poniosła Spółka, to koszty doradztwa ekonomicznego oraz opłata za sukces związana z zakończonym pomyślnie procesem nabycia udziałów w X w wysokości 1.585.825,73 zl. netto plus VAT w kwocie 348.881,66 zł Spółka ujęła wskazane wydatki w księgach jako koszty w lipcu i sierpniu 2007 r. Mając na uwadze, że nabycie akcji X zmierza do umocnienia pozycji Spółki na rynku medialnym, w tym do zwiększenia źródła przychodów, Spółka zaliczy je do kosztów uzyskania przychodów w miesiącu poniesienia poszczególnych wydatków, tj. z dniem ich ujęcia w księgach Spółki. Natomiast naliczony podatek VAT związany z nabyciem usług doradczych i usług due diligence, Spółka odliczy w miesiącu otrzymania faktur dokumentujących wykonanie powyższych usług, tj. odpowiednio w rozliczeniu za lipiec i sierpień 2007 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu powyższych usług związanych z transakcją nabycia udziałów X na mocy art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn zm., zwana dalej: ustawa o VAT).

Zdaniem wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Zdaniem Spółki, z powyższego przepisu wynika, że podatek VAT podlega odliczeniu wtedy, gdy w momencie zakupu podatnik ma na celu wykorzystanie nabytych towarów i usług do wykonywania czynności opodatkowanych VAT w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. Jednocześnie przepisy ustawy o VAT nie precyzują jaką formę powinien mieć związek zakupów ze sprzedażą opodatkowaną, czy tylko bezpośredni czy również pośredni. Takim kryterium w ocenie Spółki, które powinno decydować o prawie do odliczenia, powinien być jedynie racjonalny związek pomiędzy prawem do odliczenia podatku od nabytych towarów i usług, a sprzedażą opodatkowaną podatnika. Oznacza to, że tak długo jak podatnik będzie w stanie przyporządkować zakupy do opodatkowanej działalności, związek taki będzie istniał i prawo do odliczenia będzie przysługiwało. Zdaniem Spółki, prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie usług związanych z nabyciem udziałów w X wynika z faktu, że opodatkowaniem VAT podlega ogół sprzedaży wykonywanej przez Spółkę.

Stanowisko Spółki znajduje odzwierciedlenie w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 14 marca 2007 r. (syg. akt I SA/LU 74/07). W wyroku tym sąd jednoznacznie potwierdził prawo podatnika do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z planowanym nabyciem akcji w tym kosztów badania due diligence. Wyrok ten odnosi się zatem do takiego samego rodzaju wydatków, co poniesione przez E. Wojewódzki Sąd Administracyjny w L wskazał również na obowiązek uwzględniania dotychczasowego orzecznictwa ETS przy dokonywaniu wykładni przepisów krajowych. Zdaniem sądu, obowiązek taki wynika z art. 10 traktatu ustanawiającego wspólnotę, zgodnie z którym państwa członkowskie mają obowiązek podjęcia wszystkich możliwych działań w celu zbliżenia prawodawstwa wspólnotowego do krajowych systemów prawnych. W tym samym wyroku sąd potwierdził również prawo podatnika do odliczenia podatku VAT naliczonego od wydatków związanych z planowanym nabyciem akcji, w tym kosztów badania due diligence.

Stanowisko Spółki znajduje także potwierdzenie m.in. w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 7 czerwca 2004 r. (syg. akt FSK 87/04 NSA), w którym sąd wyjaśnił, że zasada potrącalności VAT powinna być rozumiana jak najszerzej. Oznacza to, że w każdym przypadku nabycia towarów i usług związanych z działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego. NSA zauważył, że dotychczasowe stanowisko organów podatkowych oraz części orzecznictwa, gdzie odliczenie podatku naliczonego traktowano jako szczególny przywilej, a nie jako regułę wynikająca z przepisów o VAT, narusza zasadę neutralności VAT, a w konsekwencji prowadzi do bezpodstawnego pozbawiania podatników prawa do odliczenia VAT.

Europejski Trybunał Sprawiedliwości (zwany dalej: ETS) w wydawanych orzeczeniach wielokrotnie podkreślał, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym uprawnieniem podatnika, jeśli podatnik przy nabyciu towarów lub usług zamierza wykorzystać je w związku z działalnością podlegającą opodatkowaniu VAT. Zdaniem ETS prawo to przysługuje podatnikowi nawet wtedy, jeśli nabywanych towarów lub usług nie można połączyć z konkretną czynnością opodatkowaną VAT. Odmienne stanowisko naruszyłoby, bowiem zasadę neutralności podatku VAT, stanowiącą podstawowe założenie wspólnego europejskiego systemu podatku od wartości dodanej (wyrok w sprawie C-268/83 pomiędzy D.A. Rompelman i E.A. Rompelman a Minister van Financiën, wyrok ETS C-165/86 pomiędzy Leesportefeuille "INTIEM" CV a Staatssecretaris van Financiën). Podobne stanowisko ETS zajął w sprawie C-98/98 pomiędzy Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank PLC. Zgodnie, z którym w niektórych okolicznościach prawo do odliczenia VAT może przysługiwać nawet w przypadku braku konkretnej transakcji opodatkowanej, jeżeli zakup związany jest z działalnością podatnika, która co do zasady podlega opodatkowaniu. W ukształtowaną linię orzecznictwa ETS w zakresie prawa do odliczenia VAT, wpisuje się również wyrok wydany w sprawie Kretztechnik AG vs Finanzamt Linz (sygn. C-465/03). W sprawie tej austriacki urząd skarbowy odmówił spółce Kretztechnik prawa do odliczenia podatku VAT związanego z nabyciem usług związanych z emisją akcji towarzyszącą wprowadzeniu spółki na giełdę. ETS jednoznacznie stwierdził, że spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w związku z wykonywaniem czynności niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli cała sprzedaż podatnika podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Wskazany powyżej warunek jest w przypadku Spółki spełniony, gdyż całość sprzedaży dokonywanej przez Spółkę podlega opodatkowaniu VAT. Spółka ma zatem prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego VAT wynikającego z faktur dokumentujących zakup usług związanych z nabyciem udziałów X. Spółka zamierza również sprawować nadzór właścicielski nad X w ramach, którego Spółka będzie udzielała pomoc X w określaniu polityki jej działania, m.in. w ustalaniu misji i strategii działania spółki, tworzeniu planów strategicznych i planów operacyjnych, określaniu polityki struktury organizacyjnej, opracowywaniu systemu informacji zarządczej, ustalaniu polityki i planów działalności finansowej, ustalaniu polityki inwestycyjnej, określaniu struktury kapitałowej, pozyskaniu kapitału, pożyczek, gwarancji, poręczeń, wykonywanie usług konsultingowych w kontaktach z podmiotami zewnętrznymi oraz udział w negocjacjach.

W orzecznictwie ETS wyraźnie utrwalona została linia wskazująca, że jeżeli posiadacz akcji uczestniczy jednocześnie w zarządzaniu spółką lub posiadanie akcji jest bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzenia działalności gospodarczej posiadacza, wówczas posiadanie papierów wartościowych uznaje się za działalność gospodarczą (tak: ETS w wyroku w sprawie C-16/00 pomiędzy Cibo Participations SA a Directeur r#279;gional des imp#333;ts du Nord-Pas-de-Calais; C-155/94 Wellcome Trust Ltd a Commissioners of Customs and Excise; C-80/95 pomiędzy HarnasHelm CV a Staatssecretaris van Financiën oraz C-306/94 pomiędzy R#232;gie dauphinoise-Cabinet A. Forest SARL a Ministre du Budget). O nadzorze właścicielskim jako elemencie niezbędnym do dokonania odliczenia VAT stanowią także orzeczenia ETS wydane w sprawie C-60/90 Polysar Investments Netherlands BV przeciwko Inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen oraz C-333/91 Sofitam S.A. przeciwko Ministre chargé du Budget. Wynika z nich, że dla posiadania statusu podatnika i w konsekwencji spełnienia jednego z warunków prawa do odliczenia VAT jest bezpośrednie lub pośrednie zaangażowanie w zarządzaniu zależnymi spółkami. Zgodnie zaś z orzeczeniem C-306/94 pomiędzy Regie dauphinoise-Cabinet A. Forest SARL a Ministre du Bugdet w przypadku nabywania akcji, gdy są one związane z bezpośrednim, stałym i koniecznym warunkiem rozszerzania działalności ich posiadacza podatnik posiada prawo do odliczenia podatku naliczonego.

Mając na uwadze powyższe argumenty, Spółka stoi na stanowisku, iż przysługuje jej prawo do odliczenia VAT naliczonego przy zakupie usług badania due diligence, doradztwa prawnego i ekonomicznego (w tym opłata za sukces) przy nabywaniu udziałów w X za miesiąc, w którym otrzymała faktury dokumentujące wykonanie usług.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Jedną z podstawowych cech podatku od towarów i usług jest jego neutralność. Cecha ta sprowadza się do zapewnienia podatnikowi, który nie jest ostatecznym konsumentem towaru lub usługi, uniknięcia obciążenia kosztem podatku. Podatek naliczony jest podstawowym narzędziem dzięki, któremu zasada ta jest realizowana. W praktyce oznacza to, że podatek od towarów i usług zapłacony na wcześniejszym etapie obrotu gospodarczego, przy nabyciu towarów i usług, na kolejnym etapie obrotu, przy dostawie towarów i usług podlega odliczeniu od podatku należnego od tej dostawy. Instytucję podatku naliczonego wprowadza art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.)

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl powołanego wyżej przepisu podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o podatku od towarów i usług przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony ale wyłącznie w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Podatnik ma prawo, a nie obowiązek skorzystania z odliczenia podatku naliczonego.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni (wydatek na nabycie towaru, który następnie zostanie przez podatnika sprzedany), bądź pośredni. Konkretny zakup może być związany z czynnością niepodlegającą opodatkowaniu lub zwolnioną od podatku od towarów i usług, która jednak jest niezbędna lub potrzebna do prowadzenia działalności gospodarczej przez podatnika.

W przedstawionym stanie faktycznym E sp. z o.o. jest spółką holdingową skupiającą podmioty działające na rynku medialnym i reklamowym. Podstawowym źródłem uzyskiwania przez Spółkę przychodów jest sprzedaż reklam. Spółka jest właścicielem min. następujących polskich stacji radiowych: Radio A, B, C. Spółka nabyła udziały (wszystkie) w spółce X, która jest właścicielem 14 lokalnych stacji radiowych. Spółka nabyła te udziały w celu utrzymania i poprawy pozycji rynkowej, w konsekwencji nabycie przez Spółkę udziałów spółki X, Spółka zwiększy swoje możliwości sprzedaży czasu reklamowego, co przyczyni się do wzrostu przychodów. Spółki.

Spółka będzie sprawować nad spółką X nadzór właścicielski oraz będzie świadczyć na jej rzecz usługi obsługi marketingowej, usługi doradcze i księgowe.

W związku z transakcją nabycia udziałów w X, Spółka poniosła wydatki na zakup usług doradztwa finansowego i prawnego. Zakup powyższych usług związany był z koniecznością przeprowadzenia wstępnej analizy opłacalności transakcji, potencjalnych możliwości inwestycyjnych związanych z przeprowadzeniem transakcji, uczestnictwa w negocjacjach, a także oceny kondycji finansowej X (badanie due diligence). Poniesione przez Spółkę wydatki obejmowały również koszty doradztwa prawnego przy nabyciu udziałów w X oraz opłatę za sukces związaną z pomyślnie zakończonym procesem nabywania przedmiotowych udziałów. Całość sprzedaży dokonywanej przez Spółkę podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W myśl art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego.

Biorąc pod uwagę powołane wyżej przepisy oraz podany przez Spółkę stan faktyczny należy stwierdzić, że o ile wydatki będące przedmiotem zapytania zostaną zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, Spółce będzie przysługiwało prawo obniżenia podatku należnego o podatek naliczony przy nabyciu usług związanych z nabyciem udziałów w spółce X.

Z uwagi na fakt, że wniosek o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa z dnia 3 września 2007 r. zawierał także pytanie dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie informuje, że odpowiedź na ww. pytanie zostanie udzielona odrębnym pismem.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-4 oraz ust. 11, 12, 16 i 18.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym, a w przypadku interpretacji dotyczącej zdarzenia przyszłego - stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock