IPPP1/443-1550/11-2/PR - Zwolnienie z podatku VAT usług pośrednictwa kredytowego.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pani, przedstawione we wniosku z dnia 18 października 2011 r. (data wpływu 24 października 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług pośrednictwa kredytowego - jest prawidłowe.

W dniu 24 października 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania zwolnienia dla usług pośrednictwa kredytowego.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Wnioskodawca (Partner) prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą m.in. w zakresie pośrednictwa kredytowego głównie w charakterze podwykonawcy usług pośrednictwa kredytowego świadczonych przez Spółkę na rzecz banków lub klientów banków.

Zgodnie z zawartą umową o współpracy ze Spółką (dalej: Umowa) Partner:

* wyszukuje klientów dla Spółki, którzy są zainteresowani, aby Spółka pośredniczyła w przyznaniu przez banki kredytu danemu klientowi (dalej: Klient lub łącznie Klientów) na sfinansowanie określonej inwestycji lub refinansowaniu kredytu, a następnie Partner podejmuje czynności z zakresu obsługi Klienta (dalej: Obsługa Klienta) mające na celu zrealizowanie umowy o pośrednictwo kredytowe zawartej między Spółką a danym Klientem wyszukanym przez Partnera; lub

* podejmuje Obsługę Klienta skierowanego do niego przez Spółkę w celu zrealizowania umowy o pośrednictwo kredytowe zawartej wcześniej między Spółką a danym Klientem;

* stosuje się do zaleceń, wytycznych i procedur przygotowywania dokumentacji przekazanych przez banki współpracujące ze Spółką, a dotyczących Obsługi Klienta.

W związku z realizacją Umowy Partner nie jest uprawniony do zawierania umów lub dokonywania jakichkolwiek innych czynności prawnych w imieniu i na rzecz Spółki.

W ramach Obsługi Klienta Partner jest zobowiązany do:

W rezultacie, Partner nie zawiera z Klientem umowy o pośrednictwo kredytowe, jak również podobnej umowy z bankami. Poza tym, Partner nie pozostaje stroną umowy kredytowej, a także nie ma żadnego interesu w zakresie treści tej umowy. Wskazane świadczenia Partnera na rzecz Spółki (w tym z zakresu Obsługi Klienta), a w konsekwencji świadczenia Spółki w ramach umowy z Klientem nie stanowią usług doradztwa finansowego.

Partner, wykonując usługi pośrednictwa kredytowego zgodnie z Umową, nie gwarantuje zarówno Spółce, jak i Klientowi osiągnięcia rezultatu w postaci udzielenia przez wybrany bank kredytu/refinansowania kredytu dla Klienta. Przy czym, Partner jest zobowiązany do naprawienia szkody w pełnej wysokości wyrządzonej Spółce w związku z niewykonaniem lub nienależytym wykonaniem Umowy, a w razie skierowania przez Klientów roszczeń przeciwko Spółce, będących następstwem działań Partnera, Partner jest zobowiązany zaspokoić te roszczenia we własnym zakresie.

Z tytułu wykonania powyższych czynności z zakresu pośrednictwa kredytowego między Klientem a danym bankiem Partnerowi przysługuje, zgodnie z Umową, wynagrodzenie od Spółki w postaci określonej prowizji od faktycznie udzielonego przez bank kredytu dla Klienta. Wynagrodzenie to staje się należne Partnerowi pod warunkiem, że kredyt zostanie udzielony Klientowi, a Klient lub bank zapłacą Spółce prowizję z tytułu usług pośrednictwa kredytowego. Partnerowi nie przysługuje od Klientów żadne wynagrodzenie, czy zwrot opłat z tytułu wykonania świadczeń z zakresu pośrednictwa kredytowego na podstawie Umowy.

Dodatkowo, należy zaznaczyć, że Partner wykonując usługi na podstawie Umowy wobec Klientów, z którym Spółka zawarła umowy pośrednictwa kredytowego, podejmuje kontakty: a) z bankami, z którymi Spółka stale współpracuje w zakresie pośrednictwa kredytowego na podstawie zawartych wcześniej umów; lub b) z bankami, z którymi Spółka nie zawarła tego rodzaju umów o współpracę.

W pierwszym przypadku kontaktów z bankami, tj. w punkcie a), usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez Spółkę na podstawie Umowy z Klientem stanowią jednocześnie świadczenie w ramach usług pośrednictwa kredytowego realizowanych na rzecz tych banków, tj. pozyskiwanie potencjalnych klientów kredytów znajdujących się aktualnie w ofercie banków poprzez przedstawianie i objaśnianie oferty banku, dokonywanie wstępnej kwalifikacji klientów, dokonywanie wstępnej weryfikacji dokumentów dostarczanych przez klientów, przyjmowanie tych dokumentów oraz przekazywanie wniosków z kompletem dokumentacji do danego banku - z tego tytułu Spółka otrzymuje wynagrodzenie prowizyjne również od banków, które stanowi jeden z alternatywnych warunków wypłaty wynagrodzenia Partnerowi.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez Partnera w imieniu Spółki na rzecz Klientów na podstawie Umowy podlegają od 1 stycznia 2011 r. zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów w związku z brzmieniem art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez Partnera w imieniu Spółki na rzecz Klientów na podstawie Umowy podlegają od 1 stycznia 2011 r. zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług jako usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów w związku z brzmieniem art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej.

W pierwszej kolejności należy wskazać, że wskazany w Stanie Faktycznym zakres świadczeń realizowanych przez Partnera w imieniu Spółki na rzecz Klientów odpowiada definicji pośrednictwa sformułowanej m.in. w wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: TSUE) w sprawie C-235/00, CSC Financial Services, z której wynika, że pojęcie to obejmuje działalność polegającą na m.in. wskazywaniu stronie umowy okazji do zawarcia umowy, kontakt i negocjowanie z drugą stroną, gdzie pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy - przy czym celem takiej działalności ma być doprowadzenie do zawarcia umowy. Ponadto, zakres czynności podejmowanych przez Partnera nie ogranicza się tylko do wykonania czynności faktycznych związanych z umową kredytową między Klientem a bankiem.

Jednocześnie, usługi Partnera w imieniu Spółki na rzecz Klienta, o których traktuje niniejszy wniosek, nie stanowią usług doradztwa kredytowego choćby z tego względu, że wynagrodzenie za usługi Partnera jest uzależnione od faktu przyznania kredytu Klientowi i zapłaty prowizji przez bank lub klienta, z którymi Spółka zawarła umowy o pośrednictwo kredytowe (na tę istotną okoliczność odróżniającą pośrednictwo od doradztwa wskazał m.in. TSUE w sprawie C-435/05, Volker Ludwig). Jednocześnie, warto szerzej zwrócić uwagę na ww. wyrok TSUE, gdyż przedmiotem jego rozstrzygnięcia był podobny stan faktyczny do opisanego w niniejszym wniosku. Otóż, Volker Ludwig na podstawie umowy agencyjnej ze spółką pośrednictwa kredytowego DVAG wyszukiwał klientów zainteresowanych uzyskaniem kredytu w bankach, z którymi współpracowała spółka DVAG. Volker Ludwig jako subagent w imieniu DVAG dokonywał czynności pośrednictwa kredytowego na rzecz klientów. Wyrażony w wyroku pogląd TSUE można bezpośrednio odnieść do sytuacji Partnera: okoliczność, że Partner nie jest związany umownie z żadną ze stron umowy kredytowej, do której zawarcia się przyczynił, nie stanowi przeszkody dla tego, aby Partner świadczył usługę pośrednictwa kredytowego.

W tym miejscu należy przenieść rozważania na grunt polskich regulacji - zgodnie z obowiązującym od 1 stycznia 2011 r. art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT, zwolnione od podatku VAT są usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Warto zwrócić uwagę, że art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT stanowi implementację art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347, poz. 1 z późn. zm.), na podstawie, którego zwalnia się z VAT usługi udzielania kredytów i pośrednictwa kredytowego, a także usługi zarządzania kredytami przez kredytodawcę.

Mając na względzie dyrektywę wykładni polskich przepisów podatkowych w zgodzie z regulacjami Unii Europejskiej (tak np.: Dyrektywa VAT 2006/112/WE. Komentarz 2009" pod red. J. Martini, Wrocław 2009, wydanie 1, str. 26; "VAT 2010" J. Martini, P. Skorupa, M. Wojda, Warszawa 2010, wydanie 2, str. 22 lub "Dyrektywa VAT. Komentarz" pod red. K. Sachsa i Romana Namysłowskiego, Warszawa 2008, str. 62) należałoby stwierdzić, że zakres usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów powinien być definiowany ze względu na charakter usługi pośrednictwa kredytowego, tj. doprowadzenia do zawarcia umowy kredytowej miedzy bankiem a kredytobiorcą, a nie ze względu na osobę ją świadczącą lub jej odbiorcę. Ponieważ w art. 43 ust. 1 pkt 38 Ustawy o VAT w odniesieniu do usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów nie wskazuje się na ich odbiorcę, tym samym, przy identyfikowaniu tego rodzaju pośrednictwa nie powinno mieć znaczenia, czy odbiorcą usługi Partnera jest Spółka, Klient, czy bank - istotne jest, że usługa pośrednictwa dotyczy sytuacji zawarcia umowy kredytowej.

Na ten aspekt charakteru usługi pośrednictwa kredytowego zwraca uwagę również TSUE w przywoływanym już powyżej wyroku w sprawie C-435/05, Volker Ludwig, gdzie stwierdza się, że uznanie aktywności za działalność pośrednictwa kredytowego zwolnioną z VAT nie zależy od istnienia stosunku umownego między kredytodawcą a pośrednikiem, ale od charakteru działalności tego ostatniego. W związku z tym, pośrednictwo kredytowe obejmuje również sytuacje, gdy pośrednik kontaktuje się w imieniu klienta z kredytodawcą, co zachodzi również w przypadku usług Partnera w imieniu Spółki na rzecz Klientów.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, usługi pośrednictwa kredytowego świadczone przez Partnera w przedstawionym Stanie Faktycznym nie stanowią usług pomocniczych w rozumieniu art. 43 ust. 13 Ustawy o VAT, tj. nie stanowią elementu usług udzielania kredytów, a tym bardziej usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów (gdyż te właśnie usługi pośrednictwa są podstawowym przedmiotem działalności Partnera), który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy i niezbędny do świadczenia usług udzielania kredytów lub usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy). Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.