IPPP1/443-1478/11-5/14-S/AP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 25 sierpnia 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-1478/11-5/14-S/AP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.), Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy - przedstawione we wniosku z dnia 21 września 2011 r. (data wpływu 3 października 2011 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych na rzecz zakładu ubezpieczeń usług polegających na likwidacji szkód - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 października 2011 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych na rzecz zakładu ubezpieczeń usług polegających na likwidacji szkód.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca, spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, prowadzi działalność gospodarczą polegającą m.in. na obsłudze zakładów ubezpieczeń za wynagrodzeniem w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych. W ramach współpracy Wnioskodawca zobowiązany jest w szczególności do:

* przyjęcia zgłoszenia szkody i jej rejestracji;

* informowania poszkodowanych o trybie likwidacji szkód i dokumentach, które należy dostarczyć lub przedstawić;

* wykonywania ocen technicznych oraz ewentualnych ocen dodatkowych;

* szacowania wysokości szkody i podejmowania decyzji o trybie likwidacji szkody;

* potwierdzania i dokumentowania zakresu ochrony ubezpieczeniowej, rozmiaru szkody oraz podstaw do regresu wypłaconego odszkodowania;

* weryfikacji zakresu wykonanej naprawy w stosunku do zakresu ujętego w ocenie technicznej;

* przygotowywania kompletnej dokumentacji określonej w umowie.

W ramach współpracy z niektórymi z zakładów ubezpieczeń, Wnioskodawca dodatkowo wykonuje również następujące czynności:

* podejmuje decyzję w przedmiocie odmowy uznania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń bądź decyzję o wypłacie odszkodowania (oraz o jego wysokości);

* dokonuje wypłaty odszkodowania na rzecz poszkodowanego.

Opisane powyżej czynności wykonywane są zawsze w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń. Wnioskodawca jest podmiotem zewnętrznym w stosunku do zakładu ubezpieczeń, jednak w odniesieniu do poszkodowanych działa jako przedstawiciel zakładu ubezpieczeń.

Wnioskodawca zobowiązuje się do przestrzegania odpowiednich instrukcji i procedur w zakresie likwidacji szkód. W zamian za wykonane czynności Wnioskodawca otrzymuje zryczałtowane wynagrodzenie za każdą zlikwidowaną w ramach umowy szkodę. Ponosi on jednocześnie odpowiedzialność za skutki prawne i finansowe, jakie mogą wynikać dla zakładu ubezpieczeń w związku z zawinionym przez Wnioskodawcę nieprawidłowym przyjęciem szkody, jej likwidacją, niewłaściwym sporządzeniem ekspertyzy powypadkowej lub złożonym oświadczeniem woli. Wnioskodawca działa na podstawie pełnomocnictwa, które upoważnia go do likwidacji w imieniu Mocodawcy szkód komunikacyjnych, występowania w imieniu Mocodawcy w sprawach związanych z likwidacją szkód wymagających współpracy, wymiany korespondencji z urzędami i instytucjami oraz do podejmowania natychmiastowych i koniecznych działań mających na celu ustalenie przebiegu wypadku lub okoliczności jego występowania.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.) - dalej zwanej "ustawą o VAT", w brzmieniu obowiązującym do 31 grudnia 2010 r., usługi świadczone przez Wnioskodawcę były zwolnione od podatku od towarów i usług. Zwolnienie z podatku wynikało z załącznika nr 4 do ustawy, gdzie pod pozycją 3 wymieniono usługi pośrednictwa finansowego sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w Sekcji J ex (65-67). W sekcji tej, w dziale 67, sklasyfikowane zostały usługi pomocnicze związane z pośrednictwem finansowym i ubezpieczeniami; dział ten obejmuje również usługi pomocnicze w stosunku do ubezpieczeń i funduszów emerytalno#8209;rentowych (rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 6 kwietnia 2004 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 89, poz. 844)).

Z dniem 1 stycznia 2011 r. weszła w życie nowelizacja ustawy o VAT, wprowadzona ustawą z dnia 29 października 2010 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2010 r. Nr 226, poz. 1476) stanowiąca implementację dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE.L 2006 Nr 347, str. 1, z późn. zm.), zwanej dalej "Dyrektywą". Zgodnie z przepisem art. 135 ust. 1 lit. a Dyrektywy, państwa członkowskie zwalniają z opodatkowania transakcje ubezpieczeniowe i reasekuracyjne, wraz z usługami pokrewnymi świadczonymi przez brokerów ubezpieczeniowych i agentów ubezpieczeniowych. W nowelizacji zmieniono zasady uznawania usług za zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT poprzez enumeratywne wyliczenie w ustawie usług zwolnionych, rezygnując ze stosowanego dotychczas odwołania do odpowiednich punktów Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT zwalnia się od podatku "usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji".

Jednocześnie przepis art. 43 ust. 13 ww. ustawy stanowi, iż zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej powyżej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z przepisem cytowanym w akapicie poprzednim. Jednak tego ostatniego zwolnienia nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w akapicie poprzednim (art. 43 ust. 14 ww. ustawy). Ponadto (art. 43 ust. 15 ww. ustawy), zwolnienia, o których mowa w akapicie poprzednim, nie mają zastosowania do:

* czynności ściągania długów, w tym factoringu;

* usług doradztwa;

* usług w zakresie leasingu.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy od 1 stycznia 2011 r. świadczenie za wynagrodzeniem usług na rzecz zakładu ubezpieczeń przez podatnika, który nie jest ubezpieczycielem ani ubezpieczającym, polegających na likwidacji szkód, a w szczególności na przyjęciu zgłoszenia i jego rejestracji, informowaniu poszkodowanych o trybie likwidacji szkód i dokumentach, które należy dostarczyć lub przedstawić, wykonywaniu ocen technicznych, szacowaniu wysokości szkody, weryfikacji zakresu dokonanych napraw oraz przygotowywaniu odpowiedniej dokumentacji, a także (co dotyczy współpracy z niektórymi z zakładów ubezpieczeń) - wydawaniu decyzji co do odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za szkodę i dokonywaniu wypłaty odszkodowania, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, czy też na podstawie art. 43 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) jest od tego podatku zwolnione.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie wskazanych w pytaniu usług jest nadal zwolnione z podatku od towarów i usług.

Kluczową kwestią w przedmiotowej sprawie jest możliwość zakwalifikowania czynności, których Wnioskodawca planuje dokonywać, jako:

1.

usług ubezpieczeniowych;

2.

bądź też usług stanowiących element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej.

1. Usługi Wnioskodawcy jako usługi ubezpieczeniowe

Artykuł 43 ust. 1 pkt 37 ustawy zwalnia od podatku m.in. "usługi ubezpieczeniowe". Istotnym jest, że ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji usług ubezpieczeniowych. Wobec powyższego należy uznać, że dla potrzeb podatkowych można a nawet należy dokonać wykładni systemowej i skorzystać z definicji czynności ubezpieczeniowych, przewidzianej w ustawie o działalności ubezpieczeniowej z dnia 22 maja 2003 r. (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66, z późn. zm.). Ustawa ta jest bowiem podstawowym aktem prawnym, który reguluje działalność ubezpieczeniową i świadczenie usług ubezpieczeniowych. Nie powinno ulegać wątpliwości, że usługi ubezpieczeniowe należy bowiem utożsamiać z usługami świadczonymi w ramach prowadzonej działalności ubezpieczeniowej. Stosownie zaś do treści ustawy, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.

Z tego też względu dla wyjaśnienia terminu "usługi ubezpieczeniowe" kluczowe znaczenie będzie miała analiza pojęcia "czynności ubezpieczeniowych". Pojęcie to jest w sposób dokładny zdefiniowane w ustawie o działalności ubezpieczeniowej - poprzez wyliczenie rodzajów tych czynności.

Ustawa o działalności ubezpieczeniowej w art. 3 dokonuje podziału czynności ubezpieczeniowych na takie, które mogą być wykonywane wyłącznie przez zakłady ubezpieczeń lub na ich zlecenie, lecz w imieniu i na rachunek zakładu ubezpieczeń (czynności sensu stricto) oraz czynności, które mogą być wykonywane nie tylko przez zakłady ubezpieczeń, lecz także przez inne podmioty nieposiadające takiego statusu i dopiero ich wykonywanie przez ubezpieczycieli nadaje im walor czynności ubezpieczeniowych (czynności ubezpieczeniowe sensu largo).

Należy wskazać, iż czynności polegające na likwidacji szkody są klasyfikowane jako czynności sensu stricto. Zgodnie z art. 3 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej "Czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń:

1.

ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych,

2.

ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych,

3.

ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia,

4.

czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego".

Jednocześnie w ust. 6 ustawodawca podkreśla, że "Zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, innym podmiotom. Czynności, o których mowa w ust. 4 pkt 1-6 oraz ust. 5, wykonywane przez te podmioty są traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń".

Usługi likwidacji szkody wykonywane przez inne niż zakład ubezpieczeń podmioty, lecz na podstawie udzielonego przez ten zakład pełnomocnictwa (w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń), mieszczą się zatem w pojęciu czynności ubezpieczeniowych wymienionych w art. 3 ust. 5 pkt 1 i pkt 2 ustawy o działalności ubezpieczeniowej - czyli ustalania przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, ustalania wysokości szkód oraz rozmiarów odszkodowań.

Postępowanie likwidacyjne stanowi element składowy działalności ubezpieczeniowej i jest terminem używanym dla określenia czynności zmierzających do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela z tytułu umowy ubezpieczenia. Ustawa o działalności ubezpieczeniowej w art. 16 definiuje te czynności jako postępowanie dotyczące ustalenia stanu faktycznego zdarzenia, zasadności zgłoszonych roszczeń i wysokości świadczenia oraz informowanie osoby występującej z roszczeniem jakie dokumenty są potrzebne do ustalenia odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń lub wysokości świadczenia, jeżeli jest to niezbędne do dalszego prowadzenia postępowania. Również przepisy ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93) traktują etap tzw. "postępowania likwidacyjnego" jako element niezbędny do wypłacenia ubezpieczonemu / poszkodowanemu / uprawnionemu należnego świadczenia ubezpieczeniowego, nakładając na ubezpieczyciela obowiązek przeprowadzenia tego postępowania w terminie co do zasady 30-dniowym (art. 817 k.c.).

Niewątpliwie zakres usług, które Wnioskodawca planuje świadczyć, odpowiada regulacji ustawowej dotyczącej tych usług ubezpieczeniowych, które mogą być zlecane innym podmiotom, zgodnie z ustawą o działalności ubezpieczeniowej. Należy szczególnie podkreślić zamiar przyjmowania zgłoszeń szkód bezpośrednio od klientów zakładu ubezpieczeń, które to wskazuje na działanie Wnioskodawcy niejako "w zastępstwie" i w imieniu zakładu ubezpieczeń. Usługi, które będą świadczone są charakterystyczne dla działalności ubezpieczeniowej i polegają na wyjaśnieniu okoliczności koniecznych do ustalenia odpowiedzialności ubezpieczyciela oraz wysokości świadczenia, o których mowa w art. 817 Kodeksu cywilnego

2. Usługi Wnioskodawcy jako element usługi ubezpieczeniowej, stanowiący odrębną całość oraz właściwy i niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej

Nawet jednak gdyby zakwestionować powyższe stanowisko, należy uznać, że usługi te stanowią przynajmniej element usługi ubezpieczeniowej, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi ubezpieczeniowej - polegający na ustalaniu przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych, ustalaniu odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń oraz wysokości szkód i rozmiarów odszkodowań.

Z całą pewnością zakład ubezpieczeń nie mógłby prawidłowo wykonać swojego zobowiązania, polegającego na spełnieniu na rzecz ubezpieczonego / poszkodowanego / uprawnionego określonego świadczenia w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia, bez mechanizmów pozwalających na przyjmowanie zgłoszeń szkód, kompletowania stosownych dokumentów, fachowej oceny odpowiedzialności oraz odpowiedniego oszacowania wysokości szkody. Ilość sporów wynikających z nieprawidłowego dokonania powyższych czynności świadczy o doniosłości tego etapu, którego wyniki stanowią bezpośrednią podstawę do wydania decyzji przez zakład ubezpieczeń. Postępowanie likwidacyjne jest zatem bezsprzecznie elementem właściwym dla usługi ubezpieczeniowej, charakteryzuje się bowiem specyfiką wynikającą bezpośrednio z udzielania ochrony ubezpieczeniowej przez ubezpieczyciela. Dokonywane zaś przez Wnioskodawcę czynności, zwłaszcza przyjmowanie zgłoszeń i rejestracja szkód, informowanie poszkodowanych o trybie likwidacji szkód i dokumentach, które należy dostarczyć lub przedstawić, badanie okoliczności powstania szkody, ocena odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń za powstałą szkodę oraz przygotowanie projektu decyzji dotyczącej wypłaty bądź odmowy wypłaty odszkodowania (a także - w odniesieniu do współpracy z niektórymi zakładami ubezpieczeń - wydawanie takiej decyzji i wypłacanie odszkodowań), są charakterystyczne i właściwe dla usługi ubezpieczeniowej, gdyż ich przeprowadzenie wiąże się nieodzownie z istnieniem zawartej wcześniej umowy ubezpieczenia. Postępowanie likwidacyjne jest też elementem niezbędnym do wykonania usługi ubezpieczeniowej. Bez jego przeprowadzenia niemożliwe jest bowiem podjęcie decyzji w przedmiocie odpowiedzialności ubezpieczyciela oraz wypłata świadczenia ubezpieczeniowego - a zatem spełnienia przez zakład ubezpieczeń świadczenia, do którego jest zobowiązany zgodnie z umową ubezpieczenia.

Na właściwość tych usług dla usług ubezpieczeniowych wskazuje również ww. brzmienie art. 3 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, wymieniającego wprost czynności, które zamierza wykonywać Wnioskodawca, jako czynności ubezpieczeniowe.

O odrębności tego etapu oraz jego właściwości dla usługi ubezpieczeniowej świadczy również samodzielne uregulowanie likwidacji szkody w art. 817 Kodeksu cywilnego oraz w art. 16 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Jego początkiem jest moment otrzymania zawiadomienia o wypadku, zakończenie następuje natomiast w chwili wydania przez zakład ubezpieczeń ostatecznej decyzji o przyznaniu lub odmowie przyznania odszkodowania. Doniosłość postępowania likwidacyjnego podkreśla ustawodawca, przewidując ściśle określone terminy spełnienia świadczenia, których przekroczenie może w praktyce wiązać się z dotkliwymi dla zakładów ubezpieczeń sankcjami. O odrębności tego etapu świadczy również fakt, iż pod względem organizacyjnym i merytorycznym charakteryzuje się on zupełnie inną specyfiką niż chociażby czynności związane z zawieraniem umów ubezpieczenia, oceną ryzyka ubezpieczeniowego, etc.

Niektóre organy podatkowe w wydawanych interpretacjach przywołują argument, iż istota użytego w Dyrektywie wyrażenia "transakcja ubezpieczeniowa" nieodzownie pociąga za sobą istnienie umowy między dostawcą usługi ubezpieczeniowej i ubezpieczonym oraz obejmuje zapewnienie ochrony ubezpieczeniowej przez podatnika, który sam nie jest ubezpieczycielem, ale w kontekście polisy blokowej dostarcza swoim klientom taką ochronę, korzystając z wpływów od ubezpieczyciela, który przyjmuje na siebie ryzyko objęte w ubezpieczeniu (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 17 czerwca 2011 r., sygn. IPPP3/443-300/11-6/KT).

Nawet jeżeli założyć, iż argument ten jest co do zasady słuszny (z czym jednak Wnioskodawca się co do zasady nie zgadza), to nie może mieć on jednak znaczenia przy rozpatrywaniu ewentualnej podstawy zwolnienia z ust. 13 artykułu 43 ustawy o VAT. Udzielaniem ochrony ubezpieczeniowej w świetle polskich regulacji może zajmować się jedynie odpowiedni podmiot o statusie zakładu ubezpieczeń, tj. posiadający odpowiednie zezwolenie organu nadzoru. Tego typu usługi są jednak wyraźnie wskazane w ustawie o VAT jako "usługi ubezpieczeniowe", zwolnione z opodatkowania (art. 43 ust. 1 pkt 37). "Dostarczanie" zaś ochrony ubezpieczeniowej w świetle polskiego prawa mogłoby być również ewentualnie rozumiane jako działanie ubezpieczającego, który zawiera umowę ubezpieczenia na rzecz innego podmiotu.

Wnioskodawca nie znajduje bowiem innego przykładu usługi oferowanej na polskim rynku ubezpieczeniowym, która mogłaby wypełniać powyższe warunki. Zwolnienie z podatku usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek jest już jednak odrębnie przewidziane w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W tym kontekście zwolnienie z ust. 13 artykułu 43 ustawy o VAT siłą rzeczy musi odnosić się do usług świadczonych przez inne podmioty niż zakłady ubezpieczeń lub ubezpieczający (skoro te usługi znajdują podstawę do zwolnienia bezpośrednio w treści art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy). Takie usługi, właściwe i niezbędne do wykonywania usług ubezpieczeniowych, stanowiące odrębną całość, są zresztą de facto zawsze wykonywane na rzecz zakładów ubezpieczeń przez podmioty inne niż zakłady ubezpieczeń. Należy zauważyć, iż zgodnie z zakazem wykładni per non est, nie wolno przepisów prawnych interpretować tak, aby pewne ich fragmenty okazywały się zbędne.

Ponadto wydaje się, iż niesłusznym byłoby (przy rozpatrywaniu podstawy zwolnienia z art. 43 ust. 13 ustawy) uzależnianie charakteru usług od tego, czy podmiot je świadczący związany jest umową zawartą z osobą ubezpieczoną, gdyż mogłoby to naruszać zasadę neutralności podatkowej, zgodnie z którą "podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym w art. 13 część B lit. a) szóstej dyrektywy" (wyrok ETS z dnia 3 kwietnia 2008 r. w sprawie J. C. M. Beheer BV v. Staatssecretaris van Financiën). Oznaczałoby to bowiem, że te same usługi byłyby zwolnione z opodatkowania w przypadku ich świadczenia bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń, natomiast w innej sytuacji takiemu zwolnieniu by nie podlegały.

W związku z powyższym zasadne jest twierdzenie, że świadczenie wskazanych w pytaniu usług nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT z uwagi na zwolnienie przedmiotowych usług z opodatkowania.

W dniu 27 grudnia 2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie wydał interpretację indywidualną nr IPPP1/443-1478/11-2/AP, w której stanowisko Wnioskodawcy w powyższym zakresie uznane zostało za nieprawidłowe. W wydanej interpretacji tut. Organ uznał, że świadczone przez Wnioskodawcę usługi, polegające na obsłudze zakładów ubezpieczeń za wynagrodzeniem w zakresie likwidacji szkód komunikacyjnych, nie korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 oraz w art. 43 ust. 13 ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT przy zastosowaniu stawki podstawowej, która od 1 stycznia 2011 r. wynosi 23%.

Powyższa interpretacja była przedmiotem skargi złożonej przez Wnioskodawcę.

Wyrokiem z dnia 5 grudnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1159/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną oraz stwierdził, że zaskarżona interpretacja indywidualna nie może być wykonana w całości.

W powyższym wyroku WSA zauważył, że "na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnione z VAT będzie świadczenie usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej, który jest dla niej właściwy i niezbędny, jednakże musi on stanowić odrębną całość. Dodatkowo na mocy art. 43 ust. 14 ustawy o VAT usługa taka nie może stanowić elementu usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych. Treść powyższego przepisu nie pozostawia wątpliwości, (...) co do kwalifikacji usług pomocy drogowej do usług ubezpieczenia, że dotyczy on podmiotów niebędących podmiotami ubezpieczającymi. Tych ostatnich bowiem dotyczy powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, który w swej treści wskazuje na osobę "ubezpieczającego". Zatem usługa likwidacji szkody przez ubezpieczyciela będzie zwolniona jako usługa ubezpieczeniowa na mocy wskazanego wyżej przepisu. Natomiast art. 43 ust. 13 ustawy o VAT przewiduje zwolnienie z VAT dla usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej i nie precyzuje zakresu podmiotowego. Należy zatem uznać, że przepis ten dotyczy usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających. Przyjęcie bowiem, że wspomniany przepis dotyczy jedynie ubezpieczycieli czyni wprowadzenie tego przepisu bezprzedmiotowym, co pozostaje w sprzeczności z założeniem o racjonalnym ustawodawcy".

Sąd stwierdził również, że "opisane we wniosku o wydanie zaskarżonej interpretacji usługi (...) stanowią element usługi ubezpieczeniowej czyli są one czynnościami, które wchodzą w skład usług ubezpieczeniowych świadczonych przez zakład ubezpieczeń na rzecz ubezpieczonego, będąc świadczeniem realizowanym w przypadku wystąpienia określonego zdarzenia drogowego i mają charakter:

1.

właściwy dla usług ubezpieczenia (...),

2.

niezbędny dla usługi ubezpieczenia komunikacyjnego (...).

Ponadto opisane usługi stanowią odrębną całość".

Dalej WSA wskazał, że: "W ocenie Sądu opisane we wniosku czynności składające się na usługę świadczoną przez Skarżącą wyczerpują treść świadczenia ubezpieczyciela wykonywanego na podstawie umowy ubezpieczenia. Należy podkreślić, że gdyby przedmiotowe czynności wykonywał sam zakład ubezpieczeniowy nie byłoby żadnych podstaw do twierdzenia, że nie są to czynności ubezpieczeniowe w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT. Zdaniem Sądu okoliczność ta świadczy o tym, że przedmiotowe usługi jeżeli wykonywane są przez inny podmiot niż zakład ubezpieczeniowy, w imieniu tego zakładu i na jego rzecz powinny być traktowane jako usługi, o których mowa w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT. Zdaniem Sądu zakresem przepisu art. 43 ust. 13 ustawy o VAT są objęte przede wszystkim te czynności, które ubezpieczyciel mógłby wykonywać sam w ramach likwidacji szkody, jednakże z różnych względów zleca ich wykonanie innym podmiotom, które nie zawierały umowy ubezpieczenia. W stanie faktycznym opisanym we wniosku o wydanie interpretacji, ubezpieczyciel, gdyby sam zajmował się likwidacją szkody, nie wykonywałby czynności, których zakres zasadniczo odbiegałby od czynności wskazanych we wniosku o wydanie interpretacji".

Podsumowując powyższe, Sąd stwierdził, że " (...) opisane we wniosku usługi, których celem jest likwidacja szkody świadczone przez spółkę w imieniu i na rzecz zakładów ubezpieczeń mogą korzystać ze zwolnienia z VAT w oparciu o treść art. 43 ust. 13 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT".

Powyższy wyrok był przedmiotem rozpoznania Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wyrokiem z dnia 20 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 615/13, oddalił skargę kasacyjną wniesioną przez działającego w imieniu Ministra Finansów Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie i podkreślił, że " (...) zaistniały w rozpoznawanej sprawie spór dotyczący wykładni art. 43 ust. 13 w związku z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT doczekał się już jednolitej linii orzeczniczej prezentowanej przez Naczelny Sąd Administracyjny. W tym względzie wskazać można przykładowo między innymi na wyroki z dnia: 31 stycznia 2013 r., I FSK 392/12 (...); 4 marca 2013 r., I FSK 577/12 (...); 26 marca 2013 r., I FSK 785/12 (...); 8 maja 2012 r., I FSK 268/12 (...); 18 czerwca 2013 r., I FSK 1093/12 (...); 2 lipca 2013 r., I FSK 675/13 (...); 3 września 2013 r., I FSK 1300/12 (...); 11 września 2013 r., I FSK 1265/12 (...); 11 października 2013 r., I FSK 1591/12 (...); 3 grudnia 2013 r., I FSK 1797/12 (...)".

NSA podzielił " (...) ugruntowany już w orzecznictwie pogląd, tożsamy też ze stanowiskiem Sądu pierwszej instancji, że polski ustawodawca rozszerzył w art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnienie przewidziane w art. 135 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 112 nie poprzestając wyłącznie na samej implementacji tej regulacji prawa unijnego do porządku krajowego w postaci przyjętej w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT" i wskazał, że " (...) skoro ustawodawca polski zdecydował się rozszerzyć przedmiotowe zwolnienie, wprowadzając dodatkowo art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, to stosownie do treści tego przepisu zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 37. Oznacza to, że na mocy art. 43 ust. 13 ustawy o VAT zwolnione z podatku od towarów i usług będzie również świadczenie usługi stanowiącej element usługi ubezpieczeniowej, jeżeli jest dla niej właściwy i niezbędny, a stanowiący odrębną całość. Istotne zatem dla rozpoznawanej sprawy jest też, że sam art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie precyzuje zakresu podmiotowego zawartego w nim zwolnienia, a zatem brak jest podstaw w tej sytuacji, do wyłączania spod tej regulacji usług opartych na podwykonawstwie czy outsourcingu, wykonywanych przez podmioty trzecie na rzecz podmiotów ubezpieczających. Przyjęcie bowiem, że wspomniany przepis dotyczy jedynie ubezpieczycieli, jak trafnie wskazał Sąd pierwszej instancji, czyniłoby go bezprzedmiotowym, a to z kolei prowadziłoby do sprzeczności z założeniem o racjonalnym ustawodawcy".

Dalej NSA stwierdził, że: "Przedstawione we wniosku o wydanie interpretacji czynności jakie wykonywała Spółka należy przy tym ocenić jako "właściwe i niezbędne" dla głównego celu umowy ubezpieczenia, albowiem mieszczą się one w pojęciu czynności ubezpieczeniowe w rozumieniu art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 950 j.t.). (...) Równocześnie podkreślenia wymaga też, że zgodnie z ust. 6 tego przepisu - zakład ubezpieczeń może zlecać wykonanie tych czynności innym podmiotom, które są wówczas - jak jednoznacznie stanowi ten przepis - traktowane jak czynności ubezpieczeniowe, w zakresie, w jakim są wykonywane w imieniu i na rzecz zakładu ubezpieczeń" i w konsekwencji wskazał, że "Skoro zatem Skarżąca, jak wynika ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku o udzielenie interpretacji świadczy określone czynności ubezpieczeniowe wymienione w art. 3 ust. 5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, w oparciu o zawartą umowę i udzielone jej pełnomocnictwo do działania w "w imieniu" i "na rzecz" zakładu ubezpieczeniowego, to podniesiony w skardze kasacyjnej zarzut naruszenia prawa materialnego - art. 43 ust. 13 ustawy o VAT nie mógł być uznany za zasadny".

W świetle obowiązującego stanu prawnego, z uwzględnieniem rozstrzygnięć zawartych w wyrokach: Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 5 grudnia 2012 r., sygn. akt III SA/Wa 1159/12, a także Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 20 marca 2014 r., sygn. akt I FSK 615/13, stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 ustawy - Ordynacja podatkowa, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl