IPPP1/443-14/14-4/IGo

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Strony, przedstawione we wniosku z dnia 2 stycznia 2014 r. (data wpływu 7 stycznia 2014 r.), uzupełnionym pismem z dnia 17 lutego 2014 r. (data wpływu 21 lutego 2014 r.) na wezwanie tut. Organu z dnia 10 lutego 2014 r., o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności wynajmu lokalu użytkowego za odpłatne świadczenie usługi opodatkowane podatkiem VAT oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie tego lokalu - jest prawidłowe.

W dniu 7 stycznia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania czynności wynajmu lokalu użytkowego za odpłatne świadczenie usługi opodatkowane podatkiem VAT oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego przy zakupie tego lokalu. Wniosek uzupełniony został pismem z dnia 17 lutego 2014 r., złożonym w dniu 18 lutego 2014 r. (data wpływu 21 lutego 2014 r.), będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 10 lutego 2014 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

W przeciągu następnych miesięcy Wnioskodawca wraz z żoną planuje zakup lokalu użytkowego, który mają zamiar wynajmować w ramach najmu prywatnego opodatkowanego w całości u jednego z małżonków. Między Wnioskodawcą a żoną istnieje ustawowa wspólnota majątkowa. Wnioskodawca zdecydował, że najem będzie rozliczał tylko na siebie. Wnioskodawca zarejestrował się jako podatnik VAT, rezygnując ze zwolnienia podmiotowego.

Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT. Następnie nieruchomość ta będzie wynajmowana na cele użytkowe, Wnioskodawca będzie więc dokonywał czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będzie wystawiał faktury VAT, wpłacał należny podatek VAT. Cały czas będzie rozliczał podatek dochodowy i podatek VAT tylko na siebie.

W piśmie uzupełniającym Wnioskodawca podaje, że stroną podpisanej umowy najmu będzie wyłącznie sam niżej podpisany wnioskodawca (tekst jedn.:...).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca będzie mógł samodzielnie opodatkowywać podatkiem VAT całą wartość usług wynajmu nieruchomości.

Czy w związku z ww. usługami wynajmu nieruchomości, tj. czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług Wnioskodawca będzie mógł odliczyć całość podatku wykazanego w fakturze dokumentującej zakup nieruchomości zakupionej przez Wnioskodawcę i żonę.

Zdaniem wnioskodawcy, będzie on mógł samodzielnie opodatkowywać podatkiem VAT całą wartość usług wynajmu oraz dokonać odliczenia całego podatku naliczonego związanego z zakupem nieruchomości, która będzie wynajmowana na cele użytkowe i który to najem będzie stanowił czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podatnikiem w myśl przepisów o podatku od towarów i usług jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Podatnikiem w myśl ustawy o podatku od towarów i usług jest osoba wykonująca działalność. Działalnością taką jest w myśl art. 15 ust. 2 wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarczą obejmują również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z tym zapisem wynajem w sposób ciągły lokalu użytkowego nabytego w tym celu przez podatnika należy uznać na gruncie ustawy o podatku VAT za działalność gospodarczą. Opodatkowane natomiast jest świadczenie usług, które art. 8 definiuje jako każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Nic nie stoi zatem na przeszkodzie aby za czynność opodatkowaną w całości w ramach działalności podatnika, uznać usługę najmu, którego przedmiotem jest nieruchomość objęta ustawową wspólnością majątkową.

Zgodnie z kolei z art. 86 ust. 1 w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Mając powyższe na względzie oraz przyjmując założenie, iż możliwe jest opodatkowanie podatkiem VAT całości usługi najmu nieruchomości przez jednego ze współmałżonków, trzeba uznać, iż również zakupy związane ze świadczeniem tej usługi dają prawo do odliczenia całości naliczonego podatku przez tego współmałżonka.

Inne stanowisko byłoby niezgodne z zasadą neutralności podatku VAT oraz zasadą obciążania nim jedynie ostatecznych odbiorców towarów i usług.

Podobne stanowisko zajął Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 21 kwietnia 2005 r. nr C-25/03 w sprawie Finanzamt Bergisch Gladbach przeciwko H.E., Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji nr ITTP1/443-362/10/AT, jak też Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji ILPP1/443-1103/11-2/NS.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Z art. 7 ust. 1 ww. ustawy wynika, że przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy zatem rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Należy jednak zaznaczyć, że nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę, w rozumieniu przepisów ustawy. Aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy).

Z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca zamierza nabyć lokal użytkowy, który ma zamiar wynajmować w ramach najmu prywatnego opodatkowanego. Wnioskodawca zarejestrował się jako podatnik VAT, rezygnując ze zwolnienia podmiotowego. Zakup nieruchomości zostanie udokumentowany fakturą VAT. Następnie nieruchomość ta będzie wynajmowana na cele użytkowe, Wnioskodawca będzie więc dokonywał czynności opodatkowanych podatkiem VAT, będzie wystawiał faktury VAT, wpłacał należny podatek VAT. Stroną podpisanej umowy najmu będzie wyłącznie wnioskodawca.

Zgodnie z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny ((Dz. U. z 23 stycznia 2014 r., poz. 121) przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Tak więc najem jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie najemcy polegające na płaceniu umówionego czynszu.

Z uwagi na powyższe przepisy, świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywana w sposób ciągły do celów zarobkowych (zawierane umowy najmu mają zazwyczaj długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe), bez względu na to, czy najem będzie prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W konsekwencji najem nieruchomości (w tym wypadku lokalu użytkowego) stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Podmiot świadczący usługę najmu będzie podatnikiem podatku od towarów i usług wówczas, gdy najem ten będzie wykonywał we własnym imieniu i na własny rachunek. W rozpatrywanej sprawie najem nieruchomości odbywać się będzie na podstawie umowy podpisanej przez Wnioskodawcę, co oznacza, że Wnioskodawcę będzie należało traktować jako podatnika podatku od towarów i usług, gdyż na swój własny rachunek będzie wykonywał czynność opodatkowaną podatkiem VAT, tj. najem lokalu użytkowego.

Wątpliwości Wnioskodawcy zaprezentowane we wniosku dotyczą kwestii czy będzie on mógł samodzielnie opodatkowywać podatkiem VAT całą wartość usług wynajmu nieruchomości.

Przytaczając przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2012 r. poz. 788) zauważyć należy, że stosownie do art. 31 § 1 tej ustawy z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach wspólności łącznej, bezudziałowej. Poszczególne uprawnienia mają postać współuprawnień przysługujących niepodzielnie obojgu małżonkom. Jej cechą charakterystyczną jest brak możliwości dokonania podziału, a nawet oznaczenia udziału każdego z małżonków w majątku wspólnym i jego poszczególnych składnikach przez cały czas jej trwania (art. 35 ww. Kodeksu). W myśl art. 36 § 1 ww. ustawy oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Z analizy powołanych wyżej regulacji prawnych wynika, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług zarówno Wnioskodawca, jak i żona Wnioskodawcy traktowani są jako odrębne podmioty, spełniające definicję podatnika w rozumieniu powołanego przepisu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, prowadzące działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tegoż przepisu. Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego ma wpływ na zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

W niniejszych okolicznościach przedmiotowy lokal w świetle przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi (przy istnieniu wspólności majątkowej) niewątpliwie majątek wspólny małżonków, jednakże w świetle ustawy o podatku od towarów i usług jest to towar, który Wnioskodawca zakupi i będzie wykorzystywał do prowadzenia zamierzonej działalności gospodarczej w zakresie wynajmu. Tym samym, usługi najmu lokalu użytkowego dokonywane przez Wnioskodawcę na rzecz innego podmiotu podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych jako świadczenie usług pomiędzy Wnioskodawcą a najemcą.

Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy, stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

W treści ustawy o VAT oraz w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie z podatku. Niemniej jednak żadne z preferencji podatkowych nie zostały przewidziane dla usługi najmu lokalu użytkowego.

Tym samym Wnioskodawca jest zobowiązany do opłacenia podatku od towarów i usług z tytułu najmu lokalu użytkowego w wysokości 23% - zgodnie z art. 15 ust. 1 oraz art. 41 ust. 1 w związku z art. 146a pkt 1 ustawy o VAT.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Kwotę podatku naliczonego - na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy, stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

Stosownie natomiast do znowelizowanego art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Oznacza to, że z odliczenia podatku na podstawie art. 86 ust. 10 i 10b pkt 1 ustawy można skorzystać dopiero w rozliczeniu za okres, w którym spełnione są łącznie trzy przesłanki:

* powstał obowiązek podatkowy w odniesieniu do nabywanych towarów i usług,

* doszło do faktycznego nabycia tych towarów i usług,

* podatnik jest w posiadaniu faktury dokumentującej tę transakcję.

Stosownie do art. 86 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Termin "dwóch kolejnych okresów rozliczeniowych" do odliczenia podatku będzie liczony dopiero od okresu, w którym zostaną spełnione łącznie wskazane wyżej przesłanki do odliczenia.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 13 ustawy o VAT, jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego (tekst jedn.: za pierwszy okres rozliczeniowy, w którym spełnił wszystkie warunki do dokonania odliczenia), nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 13a.

Wyłączenia stosowania obniżenia podatku należnego zostały zawarte w art. 88 ustawy.

I tak, w myśl art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku. W myśl znowelizowanego art. 88 ust. 4 ustawy, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

W myśl art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Z uwagi na wskazany wyżej przepis art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług oraz przedstawione we wniosku okoliczności stwierdzić należy, że w przedmiotowej sprawie został spełniony podstawowy warunek uprawniający Wnioskodawcę do odliczenia podatku VAT, gdyż wydatki na lokal użytkowy poniesione przy jego zakupie, będą związane niewątpliwie z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy (podatnika podatku VAT) w zakresie wynajmu nieruchomości (lokalu użytkowego), a przesłanki ograniczające prawo do odliczanie w przedmiotowej sprawie nie zaistnieją.

Zatem, Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu lokalu użytkowego - zgodnie z art. 86 ust. 1 i 10 ustawy o VAT - oraz otrzymania zwrotu nadwyżki podatku VAT naliczonego nad podatkiem VAT należnym - zgodnie z regulacjami art. 87 ustawy o VAT.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy całościowo jest prawidłowe.

Ponadto wskazać należy, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są na pisemny wniosek zainteresowanego w jego indywidualnej sprawie, w związku z powyższym przedmiotowa interpretacja dotyczy wyłącznie Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.