IPPP1-443-1353/08-2/JF - Opodatkowanie premii pieniężnej i prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu jej otrzymania.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 11 lipca 2008 r. (data wpływu 16 lipca 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnej oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu otrzymania premii pieniężnej - jest prawidłowe.

W dniu 16 lipca 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania premii pieniężnej oraz prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu otrzymania premii pieniężnej.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Sp. z o.o. (dalej: Spółka) jest dystrybutorem cynku budowlanego sprzedawanego między innymi w formie blachy. W ramach obustronnych uzgodnień, Spółka zleca swoim kontrahentom świadczenie usług polegających na:

Z tytułu świadczonych usług Spółka wypłaca kontrahentom wynagrodzenie w postaci premii pieniężnych. Premie nie dotyczą konkretnej dostawy, lecz wszystkich dostaw, jakie Spółka wykonuje w danym okresie. Nabywcy towarów od Spółki uzyskują prawo do premii w momencie osiągnięcia umownie określonego poziomu obrotów mierzonego ilościowo w określonym czasie (rok kalendarzowy).

Kontrahent, który nabył prawo do premii, wystawia na rzecz Spółki fakturę VAT przyjmując za podstawę opodatkowania wartość wyliczonej premii pieniężnej. Spółka, kierując się treścią art. 86 ust. 1 i art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) odlicza wykazany na fakturze VAT podatek naliczony w pełnej wysokości.

W związku z powyższym zadano następujące pytania.

Zdaniem Wnioskodawcy zgodnie z postanowieniami art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r., o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) w omawianej sytuacji premia pieniężna stanowi wynagrodzenie za usługę.

W konsekwencji, w opinii Spółki premia, jako czynność podlegająca VAT powinna zostać udokumentowana fakturą na podstawie art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, a podatek wykazany na fakturze, zgodnie z art. 86 ust. 1 w związku z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit a) ustawy o VAT, stanowi dla Spółki podatek naliczony do odliczenia w pełnej wysokości.

Swoje stanowisko w sprawie Spółka opiera na:

Ad A. Wykładnia art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Dana czynność podlega opodatkowaniu VAT pod warunkiem kumulatywnego spełnienia dwóch przesłanek:

Ponieważ drugi z powyższych warunków nie budzi kontrowersji, Spółka poniżej bezpośrednio odnosi się tylko do warunku pierwszego.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, pod pojęciem świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki niemającej osobowości prawnej nie będące dostawą towarów, rozumieniu art. 7 ww. aktu.

Definicja usługi obejmuje zatem wszystkie sytuacje, w których dochodzi do dokonania czynności pomiędzy dwoma podmiotami, w wyniku której jeden z nich świadczy na rzecz drugiego to, do czego się zobowiązał (pod warunkiem, że świadczenie to nie jest dostawą towarów).

Spółka wypłaca premie pieniężne, po spełnieniu przez kontrahenta określonych umownie warunków, tj.: osiągnięciu określonego poziomu zakupów towarów Spółki w danym okresie rozliczeniowym (rok kalendarzowy), oraz dokonywaniu przez kontrahenta płatności w określonym terminie.

Zatem, podstawowym warunkiem uzyskania premii jest osiągnięcie określonego pułapu zakupów towarów przez kontrahenta Spółki w danym okresie rozliczeniowym. Premia nie jest więc związana z żadną konkretną dostawą i żadnej dostawie nie jest przypisana.

Wypłacane w ten sposób gratyfikacje nie mają charakteru dobrowolnego, są bowiem uzależnione od określonego zachowania kontrahenta. Spółka jako usługobiorca, realizuje swój interes gospodarczy poprzez tworzenie sytuacji, w której kontrahent decyduje się na zakup towarów u niej, a nie u innych dostawców (konkurentów Spółki). Wypłacane przez Spółkę premie są rodzajem wynagrodzenia za określone zachowanie się kontrahenta, w tym wypadku jego zobowiązanie do dokonywania zakupu towarów Spółki w określonej ilości i w ściśle zdefiniowanym okresie (rok kalendarzowy). Takie zachowanie, zgodnie z art. 8 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, stanowi usługę, która podlega opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych. Zapłatę za wykonaną usługę stanowi premia wypłacona przez Spółkę. W konsekwencji pomiędzy stronami istnieje relacja o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o VAT stanowi świadczenie usługi za wynagrodzeniem.

Powyższe wnioski potwierdza stanowisko Ministerstwa Finansów wyrażone w piśmie z 30 grudnia 2004 r. (nr PP3-812-1222/2004/AP/4026) wskazując, że w sytuacjach, w których podatnicy kształtują swoje wzajemne relacje w ten sposób, że premie pieniężne wypłacane są - przykładowo - z tytułu dokonywania terminowych płatności za zrealizowane dostawy w pewnym okresie i w określony sposób i premie te nie są związane z żadną konkretną dostawą należy uznać, że wypłacona premia, jako związana z określonym zachowaniem kontrahenta otrzymującego premię jest dla niego wynagrodzeniem z tytułu świadczenia usług. Usługi takie podlegają opodatkowaniu VAT na zasadach ogólnych.

Warto podkreślić, że analogiczny pogląd w tej sprawie prezentuje Minister Finansów w licznych interpretacjach wydawanych w indywidualnych sprawach podatników (przykładowo - interpretacja z dnia 12 marca 2008 r. nr IPPPI/443-285/08-02/AW, interpretacja z 14 marca 2008 r. nr IP-PP2-443-739/07-2/AS, interpretacja z 19 marca 2008 r. nr IP-PP2-443-76/08-3/MK, interpretacja z 3 kwietnia 2008 r. nr IBPP1/443-35/O8/KG/KAN-91/01/08).

AD B. Wykładnia art. 86 ust. 1 w związku z ust. 2 pkt 1 lit a) ustawy o VAT

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego, zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) ustawy o VAT, stanowi suma kwot podatku określonych na fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Nabywane przez Spółkę usługi wykorzystywane są przez nią do wykonywania czynności opodatkowanych VAT. Spółka zleca ich wykonanie w celu utrwalenia współpracy handlowej i zwiększenia sprzedaży towarów. Konsekwentnie, Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie tych usług w pełnej wysokości.

Stanowisko Spółki, w zakresie jej prawa do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturach potwierdzających udzielenie premii pieniężnej w pełnej wysokości, znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach Ministra Finansów wydawanych w indywidualnych sprawach podatników (przykładowo - interpretacja z dnia 29 lutego 2008 r. nr IP-PP2-443-170/08-4/PW, interpretacja z dnia 7 marca 2008 r nr IPPP1/443-313/08-2/AP, interpretacja z dnia 7 marca 2008 nr IPPPI-443-321/08-2/AB, interpretacja z dnia 19 marca 2008 r. nr IP-PP2-443-273/08-2/MK).

Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawa, Spółka stoi na stanowisku, że wypłacane przez nią premie pieniężne mieszczą się w pojęciu "wynagrodzenia za świadczenie usług". Spółka uważa równocześnie, że w związku z nabyciem tych usług przysługuje jej prawo do odliczenia podatku naliczonego ze związanych z tym faktur wystawionych przez kontrahentów w pełnej wysokości.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, świadczeniem usług, jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Pojęcie usługi według ustawy jest szersze od definicji usługi w rozumieniu klasyfikacji statystycznych, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Oznacza to, że w definicji tej mieszczą się również określone zachowania, które nie zostały sklasyfikowane w PKWiU, o której mowa w art. 8 ust. 3 ustawy. Przez świadczenie należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innego podmiotu.

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są nabywcom tzw. premie pieniężne. Skutki w podatku od towarów i usług dotyczące wypłacanych nabywcom premii pieniężnych powinny być ustalane w odniesieniu do konkretnego stanu faktycznego występującego u podatnika, przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności wiążących się z dokonaniem tych wypłat. Następstwa podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych (pojedynczych) dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie.

Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych nabywcom uzależnione są od wielu czynników, tj. m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne zostały wypłacone, tzn. czy dotyczą konkretnych (pojedynczych) dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie.

W przypadkach, gdy wypłacona premia pieniężna jest związana z konkretną dostawą nawet, jeżeli jest to premia wypłacona po dokonaniu zapłaty, powinna być traktowana jak rabat, o którym mowa w art. 29 ust. 4 ustawy, ponieważ ma bezpośredni wpływ na wartość tej dostawy i w efekcie prowadzi do obniżenia wartości (ceny) dostawy. W takim przypadku zastosowanie będzie miał przepis § 16 ust. 1 i 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 27 kwietnia 2004 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, zaliczkowego zwrotu podatku, zasad wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 97, poz. 971).

Premia pieniężna przyznawana za spełnienie określonych warunków, nie związana z żadną konkretną dostawą, jest natomiast wynagrodzeniem nabywcy za jego określone zachowanie względem dostawcy (za świadczoną usługę na rzecz dostawcy). Premia (bonus) za osiągnięcie określonego poziomu obrotów stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług na rzecz sprzedającego. Takie zachowanie nabywcy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, iż Spółka zleca swoim kontrahentom świadczenie usług polegających na osiągnięciu w oznaczonym okresie (rok kalendarzowy) ustalonego pułapu wartości zakupów towarów Spółki oraz dokonywanie terminowej zapłaty. Z tytułu świadczonych usług Spółka wypłaca kontrahentom wynagrodzenie w postaci premii pieniężnych. Zatem, premie dotyczą ogółu zakupów i dostaw w określonym czasie i określonej wielkości oraz nie są tym samym związane z pojedynczą konkretną dostawą czy nabyciem. Premia nie ma więc charakteru dobrowolnego, ale uzależniona jest od określonego zachowania kupującego. Usługobiorcą jest dostawca, który realizuje swój interes ekonomiczny poprzez tworzenie sytuacji, w której kupujący decyduje się na zakup u niego, a nie u innego dostawcy. Kontrahenci Spółki otrzymują premie pieniężne będące wynikiem przestrzegania warunków współpracy oraz aktywnego wspomagania sprzedaży produktów. Wysokość otrzymanych premii uzależniona jest od wielkości zakupionych towarów w okresie rozliczeniowym. Pomiędzy stronami istnieje więź o charakterze zobowiązaniowym, która na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi świadczenie usług za wynagrodzeniem, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegających opodatkowaniu na zasadach ogólnych. To powoduje, że czynność ta podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy. Podstawowym kryterium decydującym o prawie podatnika podatku od towarów i usług do odliczenia podatku naliczonego, zawartego w towarach i usługach, które zostały przez niego zakupione, jest wystąpienie związku pomiędzy podatkiem naliczonym przy nabyciu towarów a podatkiem należnym z tytułu wykonywanej przez podatnika działalności opodatkowanej.

Przedstawiona w art. 86 ust. 1 ustawy zasada wyłącza zatem możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych oraz niepodlegających opodatkowaniu.

Na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 2 ustawy obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika towarów i usług, jeżeli wydatki na ich nabycie nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, z wyjątkiem przypadków, gdy brak możliwości zaliczenia tych wydatków do kosztów uzyskania przychodów pozostaje w bezpośrednim związku ze zwolnieniem od podatku dochodowego. Zgodnie z literalnym brzmieniem powyższego przepisu podatnikowi nie przysługuje prawo do dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z wydatkami, które nie mogłyby być zaliczone do kosztów uzyskania przychodów w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym. Ograniczenie to nie dotyczy jednakże następujących sytuacji wymienionych w art. 88 ust. 3 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadkach określonych w art. 88 ust. 3a ustawy, w tym w szczególności, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z uwagi na to, iż wypłata premii stanowi wynagrodzenie za świadczenie usług i jest czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na zasadach ogólnych, to dostawca towarów (Spółka) ma prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z tą usługą na zasadach i w terminach wynikających z przepisu art. 86 ustawy o podatku od towarów i usług.

Reasumując: przedstawione przez Spółkę zdarzenie (udzielenie premii pieniężnej) jest wynagrodzeniem za usługę w rozumieniu przepisów ustawy. Otrzymana od kontrahenta faktura VAT z tytułu wypłaty premii pieniężnej stanowić będzie dla Spółki podstawę do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony z niej wynikający, w takiej części, w jakiej będą one służyły czynnościom opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, jeżeli poniesione wydatki będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów określone w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych, uwzględniając wyżej wymienione wyjątki zawarte w ustawie o podatku od towarów i usług.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy należy uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.