IPPP1/443-1347/11-2/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 31 sierpnia 2011 r. (data wpływu 5 września 2011 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach umowy cash-poolingu - jest prawidłowe.

W dniu 5 września 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę w ramach umowy cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (dalej: "Spółka") oraz inne spółki z grupy kapitałowej (dalej: "Grupa") rozważają przystąpienie do umowy cash-poolingu polegającej na zarządzaniu płynnością finansową (dalej: "Umowa cash-poolingu"). Ta kompleksowa usługa finansowa oferowana przez Bank (dalej: "Bank") będzie obejmować szereg powiązanych ze sobą czynności, mających na celu umożliwienie polskim spółkom należącym do Grupy optymalizację gospodarowania wolnymi środkami finansowymi oraz ograniczenie obciążeń związanych z niedoborami środków finansowych, w szczególności optymalizację kosztów związanych z niedoborem środków finansowych. Planuje się, iż rozliczenia w ramach Umowy cash-poolingu zaczną funkcjonować najwcześniej od 1 listopada 2011 r.

Szczegółowo, realizacja Umowy cash-poolingu będzie przebiegała następująco:

Założenia zaprezentowanego systemu rozliczeń w ramach Umowy cash-poolingu są następujące:

* uczestnikami Umowy cash-poolingu będą A Sp. z o.o., B Sp. z o.o., C Sp. z o.o., D Sp. z o.o., E Sp. z o.o., F Sp. z o.o., G Sp. z o.o., H Sp. z o.o., I Sp. z o.o. w organizacji, X Sp. z o.o. (dalej "Uczestnicy"). Natomiast A Sp. z o.o. pełnić będzie dodatkowo rolę Agenta. Ponadto, inne podmioty z Grupy mogą w przyszłości przystąpić do Umowy cash-poolingu;

* na koniec każdego dnia salda na rachunkach Uczestników będą zerowane przez Bank poprzez przejęcie przez Agenta wierzytelności Banku w stosunku do pozostałych uczestników Umowy cash-poolingu oraz przejęcie przez Agenta nadwyżki środków pieniężnych ("salda dodatnie") znajdujących się na rachunkach pozostałych Uczestników (dokładny opis przebiegu tej operacji przedstawiono w pkt 2 poniżej);

* zgodnie z Umową cash-poolingu Bank przeprowadzać będzie rozliczenie struktury (odwrócenie sald) raz w roku w dniu ustalonym przez strony umowy. Odwrócenie sald może być także dokonywane w chwili wyłączenia Uczestnika innego niż Agent ze struktury albo w chwili rozwiązania Umowy cash-poolingu. Rozliczenie struktury odbędzie się w kwotach netto wynikających z transakcji przejęcia wierzytelności i przejęcia sald dodatnich;

* każdy z Uczestników będzie posiadał odrębne rachunki bankowe w ramach Umowy cash-poolingu, rachunek Agenta będzie przy tym jednocześnie pełnił funkcję rachunku konsolidacyjnego, służącego dodatkowo Bankowi do rozliczenia transakcji przejęcia wierzytelności i sald dodatnich od Banku celem wyzerowania kont uczestników (zwany dalej: "RK");

* dodatkowo w innym banku w Holandii zostanie utworzony drugi rachunek konsolidacyjny Agenta (dalej: "RK2"), również będący rachunkiem technicznym. Agent będzie posiadał w banku w Holandii RK2 z uwagi na fakt, że będzie on także uczestnikiem odrębnego systemu cash-poolingu wraz z innymi zagranicznymi podmiotami z grupy Y (Agent zamierza podpisać odrębną umowę z bankiem w Holandii w tym zakresie);

* na początku kolejnego dnia roboczego, w przypadku powstania salda dodatniego na RK, na zlecenie Agenta lub upoważnionego przez niego podmiotu Bank przeleje wskazaną w zleceniu kwotę na RK2;

* z tytułu świadczenia usług Bank pobierze prowizję miesięczną należną od każdego Uczestnika. Bank będzie również rozliczał odsetki należne od lub dla poszczególnych uczestników z tytułu powstania na ich rachunku salda ujemnego lub dodatniego;

* w razie zajścia takiej potrzeby Bank może udzielić Uczestnikom lub Agentowi dodatkowo kredytu w rachunkach służących realizacji Umowy cash-poolingu.

Na koniec każdego dnia roboczego:

* Agent przejmie od Banku wszystkie salda dodatnie wynikające z rachunków Uczestników z wyłączeniem salda dodatniego Agenta w Banku;

* z tytułu przejęcia sald dodatnich, Bank zapłaci Agentowi wynagrodzenie w wysokości ich wartości nominalnej, wynagrodzenie zostanie zapłacone przez uznanie RK;

* w związku z zapłatą wynagrodzenia, na podstawie art. 519 § 1 Kodeksu cywilnego, Agent wstąpi w miejsce dłużnika tj. Banku, który zostanie z długu zwolniony.

Na koniec każdego dnia roboczego:

* Agent spłaci Bankowi wszystkie wierzytelności wynikające z rachunków Uczestników (mających salda ujemne) z wyłączeniem wierzytelności wobec Agenta wynikających z jego rachunku. Spłata nastąpi poprzez obciążenie RK;

* w związku ze spłatą, na podstawie art. 518 § 1 pkt 3 Kodeksu cywilnego, Agent wstąpi w prawa zaspokojonego wierzyciela, tj. Banku (subrogacja).

* W wyniku dokonania czynności opisanych w punkcie 2, Agent będzie posiadał wierzytelności wobec Uczestników mających salda ujemne, natomiast Uczestnicy mający salda dodatnie będą posiadać wierzytelność wobec Agenta. W konsekwencji, Bank będzie:

* Odsetki będą rozliczane w okresach miesięcznych.

* Odsetki będą pobierane i wypłacane w pierwszym dniu roboczym miesiąca następująco po miesiącu, za który dokonywane jest rozliczenie odsetek.

* Wysokość odsetek należnych uczestnikom z tytułu powstania salda dodatniego oraz należnych od uczestników z tytułu sald ujemnych może być różna i zostanie ustalona w umowie z Bankiem.

* Bank nie będzie naliczał odsetek od salda ujemnego Uczestników w części w jakiej łączna wartość salda ujemnego Uczestników nie przekracza salda dodatniego na RK powstałego po dokonaniu transferu części salda dodatniego z RK na RK2.

* W przypadku dokonania transferu części salda dodatniego z RK na RK2 odsetki od wytransferowanej na RK2 części salda dodatniego będą naliczane przez holenderski bank, w którym prowadzone będzie RK2.

* Po przekazaniu przez bank z siedzibą w Holandii na RK odsetek powstałych od salda dodatniego na RK2, zostanie dokonany proporcjonalny podział tych odsetek pomiędzy Uczestników. Udział każdego z Uczestników w kwocie odsetek przekazanych na RK będzie proporcjonalny do udziału danego Uczestnika w saldzie dodatnim zgromadzonym na RK2 w poszczególnych dniach w wyniku dokonania transferu z RK.

Wszyscy Uczestnicy będący stroną Umowy cash-poolingu są ze sobą powiązani w rozumieniu ustawy o CIT. Spółka oraz Agent posiadają wspólnego udziałowca posiadającego ponad 25% udziałów w każdym z tych podmiotów, który jednak nie jest Uczestnikiem Umowy cash poolingu. Ponadto Spółka oraz Agent nie posiadają udziałów w żadnej ze spółek będącej Uczestnikiem Umowy cash-poolingu.

Dodatkowo, Spółka podkreśla, iż Bank oraz bank w Holandii, w którym zostanie utworzony drugi rachunek konsolidacyjny Agenta (RK2), nie są podmiotami powiązanym w rozumieniu ustawy o CIT ze Spółką ani z żadnym innym Uczestnikiem Umowy cash-poolingu.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Uczestnik, będzie otrzymywała odsetki z tytułu posiadania dodatniego bilansu na swoim rachunku i będzie płacić odsetki w przypadku ujemnego salda na swoim rachunku, nie będzie ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu, mając na uwadze, iż Spółka jako Uczestnik, będzie otrzymywała odsetki z tytułu posiadania dodatniego bilansu na swoim rachunku i będzie płacić odsetki w przypadku ujemnego salda na swoim rachunku, nie będzie ona wykonywała czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

UZASADNIENIE stanowiska Spółki

Zdaniem Spółki, w związku z realizacją postanowień Umowy cash-poolingu Spółka nie będzie podatnikiem podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT.

Wszystkie czynności wykonywane w ramach Umowy cash-poolingu polegające na zarządzaniu płynnością finansową składają się na kompleksową usługę, świadczoną w całości i wyłącznie przez Bank na rzecz poszczególnych Uczestników (w tym Agenta).

Należy wskazać, iż zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Natomiast zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: podatek VAT) podlega m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym nie dochodzić będzie do dostawy towarów.

Stosownie do art. 8 ustawy VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Jednak, aby doszło do świadczenia usług, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego jak i otrzymującego usługę.

Z taką sytuacją nie mamy jednak do czynienia w przypadku stosunków pomiędzy Uczestnikami oraz Uczestnikami i Agentem powstających na podstawie Umowy cash-poolingu. Jedynym podmiotem świadczącym usługi jest bowiem Bank, który z tytułu świadczonych usług otrzymuje od Uczestników oraz Agenta wynagrodzenie w postaci prowizji, zgodnie z Umową cash poolingu.

W ramach realizacji Umowy cash-poolingu Bank będzie wykonywał następujące czynności:

* ustali salda na rachunkach bankowych każdego Uczestnika;

* w wyniku przejęcia przez Agenta wierzytelności i sald dodatnich Uczestników w Banku, Bank dokona transferu sald z rachunków Uczestników na RK;

* dokona transferów środków pieniężnych pomiędzy RK i RK2;

* dokona alokacji odsetek należnych bądź obciążających poszczególnych Uczestników.

Z tytułu wykonywania powyższych czynności Bank otrzyma wynagrodzenie w postaci prowizji.

Mając na uwadze opisane zdarzenie przyszłe, zdaniem Spółki w przedmiotowej sytuacji w roli usługodawcy występuje Bank, który za wykonywaną usługę ma pobierać stosowne wynagrodzenie w formie prowizji.

Bank jako podmiot profesjonalnie zajmujący się świadczeniem usług pośrednictwa finansowego, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, będzie posiadał status podatnika VAT z tytułu świadczenia przedmiotowej usługi w ramach Umowy cash-poolingu.

Spółka natomiast nie będzie dokonywała jakichkolwiek czynności, które mogą zostać uznane za świadczenie usług w rozumieniu ustawy o VAT. Nie otrzyma również żadnego wynagrodzenia. Alokacja odsetek pomiędzy Uczestnikami będzie dokonywana przez Bank. Odsetki należne Spółce od pozostałych Uczestników, lub zapłata odsetek przez Spółkę jako Uczestnika wynikać będzie wyłącznie z przejęcia wierzytelności lub salda dodatniego przez Agenta od Banku. Sam mechanizm przejęcia wierzytelności (subrogacji) i przejęcia salda dodatniego jest techniczną operacją pomiędzy Agentem a Bankiem. Odsetki nie są więc odpłatnością za usługi świadczone odpowiednio przez Agenta lub Uczestników w ramach Umowy cash-poolingu. Stanowią one bowiem jedynie efekt powstania salda dodatniego lub ujemnego na rachunkach poszczególnych Uczestników. Tym samym, Spółka nie świadczy w ramach Umowy cash-poolingu jakichkolwiek czynności podlegających podatkowi VAT.

Stanowisko Spółki przedstawione we wniosku odnośnie braku świadczenia usług przez Spółkę jako Uczestnika na podstawie Umowy cash-poolingu znajduje potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Zgodnie z interpretacją Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 7 stycznia 2011 r. (sygn.: IBPP2/443-786/10/BW): "Czynności wykonywane przez Wnioskodawcę jako uczestnika przedmiotowej usługi, umożliwiające Bankowi dokonywanie odpowiednich operacji związanych z wykonywaniem umowy cash-poolingu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Wnioskodawcę usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową, w związku z powyższym nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług". Podobne stanowisko zaprezentowano również w interpretacji z dnia 31 grudnia 2010 r. Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (sygn.: IBPP2/443-784/10/ICz).

Tym samym Spółka nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT w związku z przystąpieniem do Umowy cash-poolingu i jej faktyczną realizacją.

W związku z powyższym, Spółka wnosi o potwierdzenie prawidłowości zaprezentowanego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazać należy, iż niniejsza interpretacja dotyczy opodatkowania czynności wykonywanych przez Spółkę i nie rozstrzyga o prawach innych, przedstawionych w zdarzeniu przyszłym, podmiotów.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.