IPPP1/443-1321/13-2/AP

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 11 marca 2014 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-1321/13-2/AP

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki - przedstawione we wniosku z dnia 11 grudnia 2013 r. (data wpływu 16 grudnia 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że planowana transakcja udzielenia pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 16 grudnia 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie uznania, że planowana transakcja udzielenia pożyczki będzie podlegała opodatkowaniu i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej: "X"), w ramach prowadzonej działalności planuje dokonać emisji obligacji (dalej: "Obligacje"). Obligacje będą emitowane w....

Wnioskodawca w przedmiocie swojej działalności gospodarczej ma:

1.

pozostałe formy udzielania kredytów (PKD 64.92.Z);

2.

pozostałe pośrednictwo pieniężne (PKD 64.19.Z);

3.

działalność holdingów finansowych (PKD 64.20.Z);

4.

działalność trustów, funduszów i podobnych instytucji finansowych (PKD 64.30.Z);

5.

pozostała finansowa działalność usługowa, gdzie indziej niesklasyfikowana, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 64.99.Z)

oraz

6. pozostała działalność wspomagająca usługi finansowe, z wyłączeniem ubezpieczeń i funduszów emerytalnych (PKD 66.19.Z).

Mając na uwadze powyższe, środki pozyskane przez X z tytułu emisji obligacji będą przeznaczone na pożyczkę pieniężną na rzecz Y. S.A. (dalej: "Y." lub "Pożyczkobiorca"). Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać, że Obligacje będą obligacjami zabezpieczonymi. Zabezpieczenie Obligacji ustanowione będzie na wierzytelności wynikającej z planowanej pożyczki na rzecz Y. Po uzyskaniu przez Y zgody Komisji Nadzoru Finansowego na zaliczenie pożyczki do środków własnych zgodnie z art. 148 ust. pkt 2 Ustawy o Działalności Ubezpieczeniowej (Dz. U. z 2013 r. poz. 950, z późn. zm.) możliwość realizacji zabezpieczenia Obligacji będzie ograniczona. Y będzie mogło zwrócić pożyczkę jedynie zgodnie z odpowiednimi przepisami Ustawy o Działalności Ubezpieczeniowej i warunkami decyzji KNF o zaliczeniu pożyczki do środków własnych Y. Ponadto, w przypadku upadłości lub likwidacji Y pożyczka będzie mogła zostać spłacona dopiero po zaspokojeniu wszystkich innych wierzycieli Y.

X. i Pożyczkobiorca mają siedzibę na terytorium Polski, umowa pożyczki także zostanie zawarta na terytorium Polski. Środki pieniężne przeznaczone na udzielenie pożyczki zostaną wypłacone z konta bankowego, służącego prowadzeniu działalności gospodarczej przez X. W momencie zawierania pożyczki środki pieniężne znajdować się będą na terytorium Polski. W dacie udzielenia pożyczki zarówno pożyczkodawca, jak i pożyczkobiorca będą zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług.

Pożyczkobiorca zapłaci Wnioskodawcy od kwoty pożyczki określone umową odsetki należne na dzień ich płatności. Ponadto Pożyczkobiorca na mocy umowy będzie zobowiązany do zapłaty prowizji w wysokości procentowej w terminie określonym w umowie, na podstawie faktury VAT wystawionej przez X.

Wnioskodawca informuje, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej ma zamiar udzielać innych pożyczek.

W związku z powyższym X jest zainteresowane wskazaniem poprawności traktowania udzielenia pożyczki w świetle obowiązujących regulacji VAT tj. wskazaniem, czy udzielenie pożyczki będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie:

Czy prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, że planowana transakcja udzielenia pożyczki przez X będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy, planowana transakcja udzielenia pożyczki przez X będzie podlegała opodatkowaniu VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

UZASADNIENIE

1. Udzielenie pożyczki jako świadczenie usług podlegające opodatkowaniu VAT

Wnioskodawca podkreśla, iż w celu określenia czy dane świadczenie podlega opodatkowaniu VAT należy ustalić:

1.

czy jest ono objęte zakresem przedmiotowym przepisów o podatku VAT, oraz

2.

czy podmiot dokonujący tego świadczenia występuje w charakterze podatnika VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2 tego przepisu, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Z powołanych przepisów wynika, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o VAT. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

1.

w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

2.

świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, iż oba wskazane powyżej warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

W przypadku udzielenia pożyczki mamy niewątpliwie do czynienia ze świadczeniem pożyczkodawcy, tj. X na rzecz innego podmiotu, polegającym na udostępnieniu kapitału za wynagrodzeniem m.in. w postaci odsetek. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu VAT.

Konkludując, w ocenie Wnioskodawcy udzielenie pożyczki jest usługą na rzecz innego podmiotu - bowiem w przypadku pożyczek pieniężnych ich istotą jest udostępnienie pożyczkobiorcy kapitału na wskazany w umowie okres czasu. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym udzielenie pożyczki będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, gdyż X udzieli pożyczek w zamian za wynagrodzenie w postaci prowizji oraz odsetek.

W konsekwencji w świetle powołanych przepisów, udzielenie przez X działającego w charakterze podatnika podatku od towarów i usług pożyczki na rzecz Pożyczkobiorcy jest objęte zakresem przedmiotowym przepisów ustawy o VAT. W opisanym zdarzeniu przyszłym dojdzie do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Jednocześnie usługi udzielania pożyczek są wprost wymienione w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, określającym katalog zwolnień przedmiotowych z podatku. W związku z powyższym, udzielona pożyczka będzie objęta zwolnieniem z podatku od towarów i usług.

Niezależnie od powyższych argumentów w ocenie Wnioskodawcy równie istotne dla rozstrzygnięcia kwestii, czy świadczenie polegające na udzieleniu oprocentowanej pożyczki podlega opodatkowaniu VAT, niezbędne jest ustalenie, czy udzielając pożyczki, X będzie działać w charakterze podatnika VAT.

2. Udzielenie pożyczki, jako czynność wykonywana w zakresie działalności gospodarczej X

2.1. Udzielenie pożyczki, jako element działalności gospodarczej w świetle postanowień Dyrektywy VAT i ustawy o VAT

Zgodnie z definicją zawartą w art. 9 ust. 1 Dyrektywy VAT, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel, czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców i usługodawców włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Prawodawca wspólnotowy postanowił ponadto, iż za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Analogiczne w swej istocie definicje podatnika oraz działalności gospodarczej funkcjonują na gruncie przepisów ustawy o VAT. W art. 15 ust. 1 ustawy o VAT postanowiono, iż podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje przy tym wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych, przy czym, przez towary - zgodnie z definicją zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT - rozumieć należy m.in. rzeczy ruchome, w tym niewątpliwie pieniądze stanowiące szczególny rodzaj rzeczy ruchomych oznaczonych co do gatunku.

Takie sformułowanie definicji działalności gospodarczej jednoznacznie wskazuje, iż zgodnie z zamiarem ustawodawcy zarówno wspólnotowego, jak i polskiego:

1.

jakiekolwiek wykorzystywanie przez podatników VAT majątku rzeczowego w sposób ciągły (w tym niewątpliwie pieniędzy, stanowiących w istocie rzeczy oznaczone co do gatunku);

2.

w celu uzyskiwania z tego tytułu dochodu w jakiejkolwiek postaci (np. w postaci odsetek od udzielonego kapitału)

- stanowi niewątpliwie działalność gospodarczą dla potrzeb opodatkowania VAT.

Podatnikiem podatku od towarów i usług z całą pewnością jest więc podmiot, wykorzystujący posiadany majątek rzeczowy (pieniądze) w celu osiągnięcia stałego źródła przychodów w postaci odsetek uzyskiwanych w okresie spłaty pożyczki. Pogląd, że podatnikiem podatku od towarów i usług jest podmiot wykorzystujący pieniądze w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu został potwierdzony w orzecznictwie sądów administracyjnych (por. wyrok WSA w Warszawie z dnia 13 lipca 2007 r., sygn. akt III SA/Wa 3554/06).

W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z ustawą o VAT w brzmieniu obowiązującym od 1 kwietnia 2013 r. zmianie uległa definicja działalności gospodarczej zawarta w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT w ten sposób, że z definicji tej został wykreślony fragment "również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy".

Jak zostało to podkreślone w uzasadnieniu do zmian w ustawie o VAT, proponowana zmiana ma na celu ściślejsze odwzorowanie pojęć podatnika i działalności gospodarczej zdefiniowanych w Dyrektywie VAT oraz tez wyroku TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Zamiarem ustawodawcy była rezygnacja z opcji przewidzianej przez Dyrektywę VAT w art. 12 ust. 1 umożliwiającej państwom członkowskim uznanie za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością gospodarczą. Jednocześnie, w uzasadnieniu podkreśla się też, że wprowadzana zmiana nie oznacza, że nie jest objęty podatkiem VAT podmiot, który prowadząc działalność gospodarczą wykona np. tylko jedną transakcję.

Podsumowując powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, zmiana definicji działalności gospodarczej (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT) pozostanie bez wpływu na możliwość uznania X za podatnika VAT w zakresie udzielenia pożyczki, a tym samym całej transakcji jako podlegającej opodatkowaniu VAT. Zdaniem Wnioskodawcy, planowana transakcja udzielenia pożyczki przez X będzie podlegała opodatkowaniu VAT (gdyż X zamierza udzielić kilku pożyczek co oznacza, że w świetle powołanych wyroków i przepisów prawa będzie prowadziła działalność gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT) i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

2.2. Udzielenie pożyczki, jako element działalności gospodarczej w świetle orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej i polskich sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych wydanych przez organy podatkowe

Za poprawnością wyżej opisanego wywodu wskazuje m.in. orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: "TSUE"). Przykładowo, w sprawie z 29 kwietnia 2004 r. C-77/01 EDM v. Fazenda Publica), TSUE orzekł, że "w przypadku holdingów podejmujących jedynie czynności nadzoru względem spółek powiązanych (a więc nieprowadzących w tym zakresie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów VAT), udzielanie przez nich pożyczek powinno być uznane, co do zasady, za działalność gospodarczą". Stanowisko to opiera się na przekonaniu, iż w przypadku holdingów odsetki uzyskane z tytułu udzielenia pożyczki nie wynikają z prostego posiadania środków finansowych (w charakterze indywidualnego inwestora), lecz stanowią wynagrodzenie za świadczenie usług w postaci udostępnienia kapitału na rzecz innego podmiotu.

Mając na uwadze powyższe, nie ulega wątpliwości, iż w przypadku podmiotów gospodarczych udzielane przez nich pożyczki - polegające na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu - stanowią działalność gospodarczą, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Stanowisko takie znajduje potwierdzenie również w orzecznictwie polskich sądów administracyjnych. Dla przykładu, pogląd taki został wyrażony w wyroku z dnia 13 marca 2007 r. sygn. III SA/Wa 3554/06 Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Orzeczenie to dotyczyło kwestii opodatkowania VAT i p.c.c. pożyczki w sytuacji, gdy czynność ta (i) zawarta została pomiędzy podmiotami, których zakres działalności nie obejmował działalności finansowej, (ii) udzielona pożyczka miała charakter wyłącznie jednorazowy.

Stanowisko takie akceptowane jest również przez polskie organy podatkowe. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług należy więc bezspornie uznać za czynności podlegające opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie zawodowej płaszczyzny jednostki. Jak wynika z interpretacji indywidualnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 2 września 2013 r. (sygn. IPPP1/443-734/13-3/MP): "Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy". Podobnie stwierdził w interpretacji z 16 października 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy sygn. ITPP2/443-628/09/EŁ. Warto wskazać, iż przedmiotowa interpretacja dotyczyła sytuacji, w której wnioskodawca udzielił jednorazowej pożyczki.

Podobnie, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 12 kwietnia 2012 r. wskazał, iż "Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy (sygn. IPPP1/443-145/12-2/IGo)".

Takie też rozstrzygnięcia w odniesieniu do analogicznych sytuacji faktycznych (udzielania pożyczek spółce dominującej) zawarto przykładowo w interpretacjach indywidualnych Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 maja 2012 r. (sygn. IBPP2/443-172/12/WN), a także Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 16 maja 2012 r. (sygn. IPPP1/443-201/12-2/AS) oraz z dnia 12 kwietnia 2012 r. (sygn. IPPP1/443-145/12-2/IGo).

Konkludując, z analizy przepisów Dyrektywy VAT oraz ustawy o VAT, jak również orzecznictwa TSUE, polskich sądów administracyjnych oraz interpretacji indywidualnych wydanych przez polskie organy podatkowe jednoznacznie wynika, iż udzielenie przez podatnika VAT pożyczki w zamian za wynagrodzenie (np. w postaci odsetek), stanowi działalność gospodarczą prowadzoną przez podatnika, podlegającą opodatkowaniu VAT.

2.3. Charakter świadczenia X

Jak Wnioskodawca wskazywał powyżej, przez cały okres trwania umowy uprawniony on będzie do pobierania odsetek od udostępnionego kapitału.

Z okoliczności tej jednoznacznie wynika, iż świadczenie X sprowadza się do (i) wykorzystywania w sposób ciągły (ii) zgromadzonego uprzednio majątku rzeczowego w postaci pieniędzy, (iii) w celu uzyskiwania z tego tytułu stałego dochodu w postaci odsetek oraz prowizji. Stąd też bezspornym jest, iż świadczenie Wnioskodawcy należy zakwalifikować jako działalność gospodarczą, podlegającą opodatkowaniu VAT.

Nie ulega przy tym wątpliwości, iż udzielając pożyczki, X występowała będzie w charakterze podatnika VAT.

Podsumowanie

Biorąc pod uwagę przedstawione zdarzenie przyszłe oraz treść powołanych przepisów prawa w ocenie Wnioskodawcy udzielenie pożyczki (i) będzie czynnością objętą zakresem przedmiotowym opodatkowania VAT i jednocześnie (ii) zostanie dokonane przez X w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej.

Ze względu na charakter świadczonej usługi polegającej na udostępnieniu kapitału na rzecz innego podmiotu należy ją zaliczyć do kategorii usług finansowych, które w związku z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT korzystają ze zwolnienia od opodatkowania VAT.

Mając na uwadze powyższe, X wnosi o potwierdzenie prawidłowości wskazanego powyżej stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zakres tych czynności sformułowany został odpowiednio w art. 7 oraz art. 8 ww. ustawy.

I tak, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Przy czym towarami - w myśl art. 2 pkt 6 ustawy - są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W tym miejscu należy zauważyć, że pieniądz nie jest towarem, jest jedynie środkiem płatniczym, za który nabywa się towary bądź usługi. Tym samym, przekazywanie środków pieniężnych np. w formie udzielanego kredytu czy pożyczki nie stanowi dostawy towarów, ani też czynności zrównanych z dostawą towarów na podstawie art. 7 ustawy o VAT.

Na podstawie art. 8 ust. 1 cyt. ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z powołanych przepisów wynika, że każde świadczenie niebędące dostawą towarów polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej muszą być przy tym spełnione następujące warunki:

* w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,

* świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Należy podkreślić, że oba ww. warunki winny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega jednak opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych - ust. 2 ww. artykułu.

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma zatem charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność gospodarczą.

Z przedstawionego w złożonym wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności planuje dokonać emisji obligacji. Środki pozyskane z tytułu emisji obligacji będą przeznaczone na pożyczkę pieniężną na rzecz Y. S.A. (Pożyczkobiorca). W dacie udzielenia pożyczki zarówno pożyczkodawca, jak i pożyczkobiorca będą zarejestrowanymi podatnikami podatku od towarów i usług. Pożyczkobiorca zapłaci Wnioskodawcy od kwoty pożyczki określone umową odsetki należne na dzień ich płatności. Ponadto Pożyczkobiorca na mocy umowy będzie zobowiązany do zapłaty prowizji w wysokości procentowej w terminie określonym w umowie, na podstawie faktury VAT wystawionej przez X. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca ma zamiar udzielać również innych pożyczek.

W związku z powyższym opisem, wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii, czy planowana transakcja udzielenia pożyczki przez X. będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Istota umowy pożyczki zawarta została w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r. poz. 121). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.

Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług. Udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnieniu kapitału na wskazany w umowie okres czasu. Czynność udzielenia pożyczki w ramach prowadzonej działalności gospodarczej w zamian za wynagrodzenie (odsetki, prowizje), stanowi zatem odpłatne świadczenie usług, co do zasady podlegające opodatkowaniu VAT. Zatem, odsetki i prowizje otrzymane z tytułu udzielonej pożyczki stanowią wynagrodzenie z tytułu jej udzielenia.

W tym miejscu należy wskazać, że na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Stosownie jednak do art. 146a pkt 1 tej ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

I tak, w myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ww. ustawy, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Z analizy powołanych przepisów w odniesieniu do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że udzielanie przez Wnioskodawcę pożyczek stanowi czynności mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Z uwagi jednak na fakt, że powyższe usługi mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT - korzystają one ze zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawcy, że planowana transakcja udzielenia pożyczki przez X będzie podlegała opodatkowaniu VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku VAT na mocy art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl