IPPP1/443-13/09-3/AP

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana, przedstawione we wniosku z dnia 29 grudnia 2008 r. (data wpływu 31 grudnia 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku złożenia przez spadkobiercę zmarłego podatnika deklaracji VAT-7 za ostatni miesiąc prowadzenia działalności wraz z remanentem likwidacyjnym na dzień zaprzestania działalności - jest prawidłowe.

W dniu 31 grudnia 2008 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie obowiązku złożenia przez spadkobiercę zmarłego podatnika deklaracji VAT-7 za ostatni miesiąc prowadzenia działalności wraz z remanentem likwidacyjnym na dzień zaprzestania działalności.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W dniu 26 lipca 2008 r. zmarła matka Wnioskodawcy, która prowadziła jednoosobowo działalność gospodarczą o charakterze rachunkowo - księgowym, opodatkowaną na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, będąc jednocześnie podatnikiem podatku od towarów i usług.

Ostatnią deklarację VAT-7 matka Wnioskodawcy złożyła za miesiąc czerwiec 2008 r. oraz uiściła kwotę podatku podlegającego wpłacie do urzędu skarbowego.

Wg wiedzy Zainteresowanego w miesiącu lipcu 2008 r. Jego matka nie uzyskała już żadnego przychodu z tytułu prowadzonej działalności.

Po śmierci matki Wnioskodawca niezwłocznie powiadomił naczelnika właściwego urzędu skarbowego o zaistniałym zdarzeniu oraz poinformował, iż podjął działania zmierzające do wyrejestrowania prowadzonej przez nią działalności gospodarczej. Decyzją Prezydenta Miasta z dniem 26 lipca 2008 r., tj. z dniem śmierci, wykreślony został z Ewidencji Działalności Gospodarczej wpis dotyczący prowadzonej działalności. Wnioskodawca podkreśla, iż nie przejął i kontynuował tejże działalności gospodarczej.

Postanowieniem z dnia 3 listopada 2008 r. Sąd Rejonowy stwierdził, iż Zainteresowany nabył w całości na podstawie ustawy spadek po zmarłej matce.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy na mocy obowiązujących przepisów prawa, jako jedyny spadkobierca, niekontynuujący prowadzonego przez zmarłą, przedsiębiorstwa, Wnioskodawca zobowiązany jest do złożenia deklaracji VAT-7 za ostatni miesiąc prowadzenia działalności, tj. lipiec 2008 r., wraz z remanentem likwidacyjnym na dzień zaprzestania działalności, tj. na dzień śmierci, celem opodatkowania podatkiem od towarów i usług towarów, które po nabyciu ich przez matkę Zainteresowanego nie były przedmiotem dostawy, czyli czy Wnioskodawca jest zobowiązany do zapłaty kwoty podatku należnego.

Zdaniem Wnioskodawcy ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług nie nakłada na spadkobiercę obowiązku sporządzania remanentu likwidacyjnego w przypadku śmierci podatnika, gdyż obowiązek taki istniał wyłącznie wobec samego podatnika, a nie wobec jego zastępców prawnych. Sporządzenie remanentu w takim przypadku prowadziłoby do powstania zobowiązania podatkowego u podatnika po jego śmierci, czyli u podmiotu, który już nie istnieje. Zgodnie z art. 14 ust. 5 tejże ustawy do sporządzenia i złożenia spisu z natury zobowiązani są podatnicy, którzy zaprzestali wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w sytuacjach wymienionych w art. 14 ust. 1 i 3 ustawy. Wśród tych przypadków ustawodawca nie wymienia wszakże śmierci podatnika.

Odwołanie w art. 14 ust. 1 pkt 2 do art. 96 ust. 6 ustawy, regulującego obowiązki podatnika dotyczące powiadomienia urzędu skarbowego o zaprzestaniu działalności wskazuje, zdaniem Wnioskodawcy, że obowiązek sporządzenia spisu dotyczy sytuacji, kiedy zaprzestanie działalności jest wynikiem innych zdarzeń niż śmierć. Potwierdza to także odrębne uregulowanie sytuacji związanej ze śmiercią podatnika w art. 96 ust. 7 ustawy, zgodnie z którym zgłoszenia o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonują jego następcy prawni.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie przewidują więc obowiązku sporządzenia spisu z natury w związku z zaprzestaniem działalności w wyniku śmierci podatnika. Również przepisy Ordynacji podatkowej nie nakładają na następcę prawnego takiego obowiązku, gdyż mówią jedynie o odpowiedzialności spadkobierców za zobowiązania spadkodawcy tylko te powstałe za jego życia. Natomiast za zobowiązania zaistniałe po jego śmierci, spadkobiercy nie mogą ponosić odpowiedzialności.

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie jest również zobowiązany do złożenia deklaracji VAT-7 za miesiąc lipiec 2008 r., tj. ostatni miesiąc prowadzenia działalności przez matkę. Art. 99 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług nakłada obowiązek składania deklaracji dla podatku VAT wyłącznie na podatnika tego podatku.

Artykuł 97 § 1 Ordynacji podatkowej stanowi, iż spadkobiercy przejmują majątkowe prawa i obowiązku spadkodawcy, złożenie zaś deklaracji jest obowiązkiem o charakterze niemajątkowym, którego się nie dziedziczy.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Regulacje ustawy z dnia 11 kwietnia 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej ustawą o VAT, nie precyzują wprost skutków prawnych związanych ze śmiercią podatnika podatku od towarów i usług, jednakże śmierć podatnika jest jedną z form zakończenia bytu prawnego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, a więc również zakończeniem występowania podmiotu w obrocie gospodarczym w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Przepis art. 14 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy stanowi, iż opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku zaprzestania przez podatnika, o którym mowa w art. 15, będącego osobą fizyczną wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu, obowiązanego, na podstawie art. 96 ust. 6, do zgłoszenia zaprzestania działalności naczelnikowi urzędu skarbowego.

Zgodnie z art. 97 § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.), spadkobiercy podatnika, z zastrzeżeniem § 2, przejmują przewidziane w przepisach prawa podatkowego majątkowe prawa i obowiązki spadkodawcy. Natomiast § 2 ww. artykułu przewiduje, iż jeżeli, na podstawie przepisów prawa podatkowego, spadkodawcy przysługiwały prawa o charakterze niemajątkowym, związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, uprawnienia te przechodzą na spadkobierców pod warunkiem dalszego prowadzenia tej działalności na ich rachunek.

Przepis art. 96 ust. 6 cyt. ustawy o VAT stanowi, iż jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT. Stosownie natomiast do ust. 7 powołanego artykułu zgłoszenia o zaprzestaniu działalności w wyniku śmierci podatnika dokonuje jego następca prawny.

W sytuacji, gdy działalność ma być kontynuowana przez następcę prawnego, ma on obowiązek zarejestrowania się jako odrębny podmiot gospodarczy, gdyż przepisy ustawy z 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.) nie przewidują możliwości kontynuowania działalności z wykorzystaniem numeru identyfikacji podatkowej zmarłego podatnika, który prowadził działalność jednoosobowo.

W odniesieniu do składania na potrzeby podatku od towarów i usług remanentu likwidacyjnego - spisu z natury towarów, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, to zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o VAT do sporządzenia i złożenia przedmiotowego spisu obowiązani są podatnicy, którzy zaprzestali wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu w okolicznościach wymienionych w art. 14 ust. 1 i 3 tejże ustawy. Wśród wymienionych okoliczności, powodujących powstanie obowiązku sporządzenia spisu z natury nie wymienia się jednak śmierci podatnika. Wobec powyższego następca prawny nie jest obowiązany do sporządzenia remanentu likwidacyjnego i tym samym odprowadzenia z tego tytułu podatku należnego. Również na mocy przepisów Ordynacji podatkowej spadkobierca nie jest obowiązany tego uczynić, gdyż przepisy te przewidują jedynie odpowiedzialność spadkobiercy za zobowiązania spadkodawcy, ale tylko tych powstałych za jego życia, zaś obowiązek sporządzenia remanentu powstaje po zaprzestaniu wykonywania czynności opodatkowanych, czyli po śmierci podatnika.

Reasumując, powołane powyżej przepisy w konfrontacji z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym prowadzą do stwierdzenia, iż spadkobierca nie ma obowiązku sporządzenia spisu z natury przewidzianego w art. 14 ustawy o VAT i opodatkowania towarów objętych tym spisem, a tym samym nie jest zobowiązany do odprowadzenia należnego podatku.

Mając powyższe na względzie stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi, ul. Piotrkowska 135, 90-434 Łódź, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.