IPPP1-443-1266/09-2/JB - Możliwość rezygnacji z posiadania rachunku bankowego firmowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Pana Strony, przedstawione we wniosku z dnia 23 września 2009 r. (data wpływu 27 października 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rezygnacji z posiadania rachunku bankowego firmowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą - jest prawidłowe.

W dniu 27 października 2007 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości rezygnacji z posiadania rachunku bankowego firmowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Wnioskodawca od roku 2002 prowadzi działalność gospodarczą jednoosobową - specjalistyczna praktyka lekarska w miejscu wezwania i posiada dwa konta bankowe: osobiste i firmowe.

Wnioskodawca wskazał, iż ostatnio opłaty za posiadanie i używanie konta firmowego zostały znacznie podniesione. Większość wypłat, wpłat i płatności codziennych wykonuje korzystając z jednego konta - nie firmowego, na które wpływają pieniądze za pracę.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy Wnioskodawca może zrezygnować z prowadzenia konta firmowego z powodu wskazanego w stanie faktycznym.

Zdaniem wnioskodawcy, posiadanie jednego konta osobistego jest wystarczające i nie przeszkadza w ewentualnej kontroli Urzędu Skarbowego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwana dalej ustawą o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (tekst jedn. Dz. U. z 2004 r. Nr 269, poz. 2681 z późn. zm.), podatnicy obowiązani są do dokonania zgłoszenia identyfikacyjnego; zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się jednokrotnie, bez względu na rodzaj oraz liczbę opłacanych przez podatnika podatków, formę opodatkowania, liczbę oraz rodzaje prowadzonej działalności gospodarczej oraz liczbę prowadzonych przedsiębiorstw.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ww. ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zgłoszenie identyfikacyjne osób fizycznych zawiera nazwisko, imiona, imiona rodziców, datę i miejsce urodzenia, płeć, nazwisko rodowe, obywatelstwo lub obywatelstwa, adres miejsca zamieszkania, adres miejsca zameldowania na pobyt stały lub czasowy, rodzaj i numer dowodu tożsamości oraz numer ewidencyjny PESEL.

Stosownie natomiast do art. 5 ust. 4 ww. ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników zgłoszenie identyfikacyjne podatników wykonujących działalność gospodarczą zawiera również informacje dotyczące tej działalności.

W myśl art. 5 ust. 5 ww. ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników Minister właściwy do spraw finansów publicznych, biorąc pod uwagę kompletność przekazywanych danych, określi, w drodze rozporządzenia, wzory formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych, z wyjątkiem zgłoszeń osób fizycznych będących przedsiębiorcami.

Zgodnie z delegacją ustawową zawartą w cyt. art. 5 ust. 5 ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników Minister Finansów dnia 29 września 2009 r. wydał rozporządzenie w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych. (Dz. U. Nr 161, poz. 1282).

W § 1 pkt 1 ww. rozporządzenia w sprawie wzorów formularzy zgłoszeń identyfikacyjnych określono wzór formularza zgłoszenia identyfikacyjnego osoby fizycznej prowadzącej samodzielnie działalność gospodarczą - niebędącej przedsiębiorcą (NIP-1), stanowiący załącznik nr 1 do rozporządzenia.

W części B.7 ww. zgłoszenia identyfikacyjnego NIP-1 wskazać należy osobisty rachunek bankowy. Z wyjaśnień dotyczących ww. części wynika, iż podanie informacji o rachunku bankowym nie jest obowiązkowe, jeżeli składający nie wybiera tej formy zwrotu nadpłaty podatku dochodowego. Na wskazany rachunek będą dokonywane ewentualne zwroty nadpłaty podatku dochodowego. Natomiast część C formularza NIP-1 przeznaczona jest do wskazania danych dotyczących prowadzonej samodzielnie działalności gospodarczej.

I tak w części C.2 ww. zgłoszenia identyfikacyjnego NIP-1 należy wskazać rachunki związane z działalnością gospodarczą, w tym rachunek, na który będzie dokonywany zwrot podatku (część C.2.1.).

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji podatników i płatników, podatnicy podatku od towarów i usług lub podatku akcyzowego obowiązani są dokonać zgłoszenia identyfikacyjnego przed dokonaniem pierwszej czynności podlegającej opodatkowaniu jednym z tych podatków. Zgłoszenia identyfikacyjnego dokonuje się niezależnie od zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535) oraz w art. 16 ust. 1 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. z 2009 r. Nr 3, poz. 11). Na podstawie zaś dyspozycji art. 9 ust. 1 ustawy o zasadach ewidencji podatników i płatników podatnicy mają obowiązek aktualizowania danych objętych zgłoszeniem identyfikacyjnym przez dokonanie zgłoszenia aktualizacyjnego do właściwego naczelnika urzędu skarbowego określonego w art. 4, z zastrzeżeniem ust. 1c, w terminach określonych w tym przepisie.

Z powyższego bezsprzecznie wynika, iż ustawodawca wyraźnie rozróżnił dwa rodzaje rachunków, a mianowicie osobisty rachunek bankowy oraz rachunek związany z działalnością gospodarczą.

Osobisty rachunek bankowy służy wyłącznie do ewentualnego zwrotu nadpłaty podatku dochodowego. Rachunek związany z działalnością gospodarczą jest natomiast rachunkiem, na który urząd skarbowy dokonywał będzie zwrotu podatku.

Nadmienić należy, iż powyższą kwestię podobnie regulują przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Prawo bankowe (tekst jedn. Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późn. zm.). W art. 49 ust. 1 ww. ustawy - Prawo bankowe wymienione zostały rodzaje rachunków bankowych prowadzonych przez banki i rozróżnione zostały jako osobne:

* rachunki rozliczeniowe mogą być prowadzone wyłącznie dla osób fizycznych prowadzących działalność zarobkową na własny rachunek, w tym dla osób będących przedsiębiorcami - art. 49 ust. 2 pkt 3, oraz

* rachunki oszczędnościowe, rachunki oszczędnościowo-rozliczeniowe oraz rachunki terminowych lokat oszczędnościowych mogą być prowadzone wyłącznie dla osób fizycznych - art. 49 ust. 3 pkt 1.

Wskazać również należy na regulacje ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) w tym zakresie. Zgodnie z jej art. 61 § 1 zapłata podatków przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i obowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów następuje w formie polecenia przelewu.

Zgodnie natomiast z art. 61 § 1b Ordynacji podatkowej zapłata podatków przez mikroprzedsiębiorców w rozumieniu ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2007 r. Nr 155, poz. 1095 z późn. zm.) może nastąpić również w gotówce.

Za mikroprzedsiębiorcę, zgodnie z art. 104 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, uważa się przedsiębiorcę, który w co najmniej jednym z dwóch ostatnich lat obrotowych:

Mając na uwadze powołane wyżej przepisy należy stwierdzić, iż zapłata podatku przez podatnika prowadzi do realizacji zobowiązania podatkowego czyli do jego wygaśnięcia. Aby dana zapłata zobowiązania była identyfikowalna jako dokonana przez podatnika winna być dokonana z rachunku bankowego tego podatnika, chyba że podatnik jest mikroprzedsiębiorcą w rozumieniu przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, wtedy zapłata podatku może nastąpić w formie gotówkowej.

W przypadku zaś, gdy podatnik jest podatnikiem VAT czynnym i w danym okresie rozliczeniowym wystąpi u niego nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, którą wskaże do zwrotu na rachunek bankowy, zgodnie z przepisem art. 87 ust. 1 i 2 ustawy o VAT, zwrot ten w myśl cytowanych wyżej przepisów może nastąpić jedynie na rachunek bankowy podatnika, związany z prowadzoną działalnością, wskazany w zgłoszeniu identyfikacyjnym bądź aktualizacyjnym (NIP-1).

Zgodnie bowiem z art. 87 ust. 1 i 2 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy. Zwrot różnicy podatku, z zastrzeżeniem ust. 6, następuje w terminie 60 dni od dnia złożenia rozliczenia przez podatnika na rachunek bankowy podatnika w banku mającym siedzibę na terytorium kraju lub na rachunek bankowy podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem, wskazane w zgłoszeniu identyfikacyjnym, o którym mowa w odrębnych przepisach. (...)

Pamiętać również należy, że wymóg posiadania firmowego konta bankowego nakłada na wszystkich przedsiębiorców ustawa z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 22 tej ustawy dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku bankowego przedsiębiorcy w każdym przypadku, gdy:

* stroną transakcji, z której wynika płatność jest inny przedsiębiorca oraz

* jednorazowa wartość transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość 15.000 euro przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji.

Z przedstawionego we wniosku opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą - specjalistyczną praktykę lekarską i posiada dwa konta bankowe: osobiste i firmowe. Z uwagi na wysokie opłaty związane z posiadaniem konta firmowego, Wnioskodawca planuje zrezygnować z prowadzenia tego konta firmowego.

Odnosząc wskazane wyżej przepisy prawa do przedstawionych we wniosku okoliczności stwierdzić należy, że Wnioskodawca może zrezygnować z prowadzenia rachunku bankowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą (rachunku firmowego), pod warunkiem, że:

W przeciwnym bowiem razie, posiadanie rachunku bankowego związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą (rachunku firmowego) stanie się niezbędne.

Wskazać w tym miejscu należy, że zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku od towarów i usług - usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W poz. 9 załącznika nr 4 do ustawy wymieniono usługi w zakresie ochrony zdrowia i opieki społecznej sklasyfikowane w PKWiU ex 85, z wyłączeniem usług weterynaryjnych (PKWiU 85.2).

Zgodnie natomiast z art. 86 ust. 1 ustawy w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W związku z tym, że prowadzona przez Wnioskodawcę działalność gospodarczą polegająca na świadczeniu usług ochrony zdrowia, co do zasady korzysta ze zwolnienia od podatku, nie przysługuje mu prawo do odliczenia podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy, a tym samym nie przysługuje mu prawo do zwrotu podatku na rachunek bankowy, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

W świetle powyższego, Wnioskodawca, prowadząc działalność gospodarczą w formie prywatnej praktyki lekarskiej, spełniając przesłanki wynikające z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz Ordynacji podatkowej pozwalające na dokonywanie płatności podatku w formie gotówkowej, bez udziału rachunku bankowego, może zrezygnować z prowadzenia rachunku związanego z działalnością gospodarczą i wszelkich płatności podatku dokonywać w formie gotówkowej.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.