IPPP1-443-1233/08-4/BS

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 29 września 2008 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1-443-1233/08-4/BS

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Zarządu, przedstawione we wniosku z dnia 23 czerwca 2008 r. (data wpływu 27 czerwca 2008 r.), uzupełnionego pismem z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 24 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat za wieczyste użytkowanie gruntu oraz opodatkowania nieodpłatnego przejęcia prawa do wieczystego użytkowania gruntu - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 27 czerwca 2008 r. wpłynął ww. wniosek, uzupełniony na wezwanie tutejszego organu z dnia 19 września 2008 r. (skutecznie doręczone w dniu 22 września 2008 r.) pismem z dnia 22 września 2008 r. (data wpływu 24 września 2008 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu oraz opodatkowania nieodpłatnego przejęcia prawa do wieczystego użytkowania gruntu.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Zarząd Nieruchomości Województwa... zarządza nieruchomościami będącymi własnością Województwa.... W procesie zarządzania Wnioskodawca nalicza i pobiera wszelkie opłaty związane z funkcjonowaniem zarządzanych nieruchomości. Z drugiej strony Zarząd jest obciążany przez dostarczycieli mediów i przez Urząd Miasta X i Y (np. za użytkowanie wieczyste gruntu). Ponieważ Zarząd refakturuje opłaty za media i opłaty za użytkowanie wieczyste gruntu to spotyka się z trudnościami w interpretacji stosowania odpowiednich stawek VAT za wieczyste użytkowanie gruntu. W rzeczywistości spotyka się z dwiema sytuacjami:

1.

refakturowanie opłat za wieczyste użytkowanie gruntu gdy nabycie prawa nastąpiło przed datą wejścia w życie nowej ustawy VAT (1 maja 2004 r.) a po tej dacie nastąpiło nieodpłatne przejęcie tego prawa przez Województwo... aktem notarialnym;

2.

refakturowanie opłat za wieczyste użytkowanie gruntu gdy nabycie prawa nastąpiło przed datą wejścia w życie nowej ustawy VAT (1 maja 2004 r.):

a.

dla jednej nieruchomości otrzymujemy obciążenie za użytkowanie gruntu z VAT,

b.

dla drugiej nieruchomości otrzymujemy obciążenie za użytkowanie gruntu bez VAT.

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

Czy w świetle obecnej ustawy VAT należy opodatkować użytkowanie wieczyste gruntu podstawową stawką VAT (22%) przy założeniu, że nabycie prawa nastąpiło przed wejściem w życie nowej ustawy VAT, czy też opłata za wieczyste użytkowanie nie podlega VAT.

Jeśli opłaty za prawo do wieczystego użytkowania nabytego przed datą wejście w życie ustawy VAT nie podlegają VAT to czy przeniesienie tego prawa nieodpłatnie (przeniesione prawo po zlikwidowanej jednostce Urzędu Marszałkowskiego) po dacie wejścia w życie nowej ustawy VAT powoduje konieczność naliczenia podatku należnego VAT. Innymi słowy, czy nieodpłatne przejęcie prawa do wieczystego użytkowania gruntu należy traktować jako dostawę towarów.

Zdaniem Wnioskodawcy brzmienie art. 2 ust. 1 ustawy VAT funkcjonującej przed dniem 1 maja 2004 r. ("Opodatkowaniu podlega sprzedaż towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju") stanowi, iż opłata za wieczyste użytkowanie gruntu w poprzednim stanie prawnym nie podlegała opodatkowaniu. W konsekwencji także wejście w życie nowej ustawy VAT nie może rodzić skutku w postaci opodatkowania tej opłaty. Opłata nie jest bowiem związana z żadną usługą świadczoną na rzecz posiadacza tego prawa, a termin uzyskania prawa, czyli termin dostawy towaru (gruntu), miał miejsce gdy czynność ta nie była przedmiotem zainteresowania ustawy VAT. Przedmiotem zainteresowania ustawy była w istocie tylko sprzedaż towarów, a ta nie nastąpiła. W sytuacji jednak, gdy następuje nieodpłatne przeniesienie prawa do wieczystego użytkowania gruntu w okresie działania nowej ustawy VAT to naszym zdaniem następuje także dostawa towaru (gruntu) i nowy dysponent prawa może dysponować gruntem jak właściciel, a przez to należy opłatę opodatkować VAT. Kwestię powyższą rozpatrywał NSA, który uchwałą 7 sędziów z dnia 8 stycznia 2007 r. (I FPS 1/06) stwierdził, iż ustanowienie i przeniesienie użytkowania wieczystego stanowi dostawę towarów, a użytkowanie wieczyste ustanowione przed 01.05.2004 nie jest opodatkowane VAT.

Reasumując, w przypadku refakturowania opłat za wieczyste użytkowanie ustanowione przed dniem 1 maja 2004 r., niezależnie od faktu, czy faktura obciążająca zawiera VAT czy nie, nie należy opodatkowywać tej opłaty. Gdy natomiast ustanowienie użytkowania wieczystego nastąpiło przed tą datą, a po niej nastąpiło przeniesienie użytkowania na rzecz innej instytucji, to od momentu przeniesienia należy stosować podstawową stawkę VAT czyli 22%. Wnioskodawca nadmienia, iż pierwotnie prawo użytkowania wieczystego posiadała jednostka organizacyjna Urzędu Marszałkowskiego a po jej likwidacji (po dniu 1 maja 2004 r.) nastąpiło przeniesienie prawa na Województwo... w jednym przypadku a w drugim przypadku nie dokonano przeniesienia własności ale z mocy prawa Województwo... i tak po likwidacji swojej jednostki przejmuje jej mienie oraz wszelkie należności i zobowiązania.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

W okresie obowiązywania ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.), czyli do dnia 30 kwietnia 2004 r., czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Natomiast z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 powołanej wyżej ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez towary, w myśl art. 2 pkt 6 tej ustawy, rozumie się rzeczy ruchome, jak również wszelkie postacie energii, budynki i budowle lub ich części, będące przedmiotem czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, które są wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, a także grunty.

Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast stosownie do postanowień art. 8 ust. 1 ww. ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Kwestie dotyczące prawa wieczystego użytkowania uregulowane zostały w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks Cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.). Z zawartych tam regulacji wynika, iż użytkowanie wieczyste stanowi wprawdzie prawo do rzeczy cudzej, ale daje użytkownikowi wieczystemu uprawnienia do dysponowania rzeczą w sposób zbliżony do właściciela. W świetle art. 233 § 1 wyżej cytowanej ustawy - Kodeks Cywilny użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków w użytkowanie wieczyste korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Z kolejnych przepisów Kodeksu Cywilnego (art. 234, 235 i 237) wynikają kolejne uprawnienia użytkownika wieczystego ukształtowane na wzór uprawnień właściciela. W wyniku ustanowienia prawa wieczystego użytkowania dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot.

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez Stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy o VAT) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel.

Wobec powyższego, uwzględniając szerokie ekonomiczne, a nie cywilistyczne rozumienie pojęcia przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także uwzględniając fakt, że definicja towaru zawarta w art. 2 pkt 6 ustawy o VAT obejmuje grunty, należy uznać, że oddanie gruntu w wieczyste użytkowanie dokonane po dniu 1 maja 2004 r. stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z treścią art. 27 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz. 2603 z późn. zm.) sprzedaż nieruchomości albo oddanie w użytkowanie wieczyste nieruchomości gruntowej wymaga zawarcia umowy w formie aktu notarialnego oraz wpisu w księdze wieczystej. Art. 71 ust. 1 wymienionej wyżej ustawy stanowi, iż za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne. Opłaty roczne wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego (art. 71 ust. 4 ww. ustawy).

Z przedstawionego przez Wnioskodawcę stanu faktycznego wynika, że zarządza nieruchomościami będącymi własnością Województwa.... Pierwotnie prawo użytkowania wieczystego posiadała jednostka organizacyjna Urzędu Marszałkowskiego - ustanowienie prawa wieczystego użytkowania gruntu nastąpiło przed datą wejścia w życie nowej ustawy o VAT, tj. 1 maja 2004 r., a po tej dacie nastąpiło:

* nieodpłatne przejęcie tego prawa, aktem notarialnym przez Województwo...,

* przejęcie tego prawa przez Województwo... z mocy prawa (po likwidacji swojej jednostki Województwo... przejmuje jej mienie oraz wszelkie należności i zobowiązania)

Wnioskodawca w procesie zarządzania przedmiotowymi nieruchomościami jest obciążany, m.in. przez Urząd Miasta X i Y opłatami za wieczyste użytkowanie gruntu. Dla jednej nieruchomości Wnioskodawca otrzymuje obciążenie za użytkowanie gruntu z VAT, dla drugiej obciążenie za użytkowanie gruntu bez VAT.

Konsekwencją przyjętego stanowiska, że oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towarów, będzie stwierdzenie, że w przypadku, gdy taka czynność nastąpiła przed dniem 1 maja 2004 r. (tj. przed tym dniem dokonano wpisu prawa użytkowania wieczystego w księdze wieczystej na podstawie zawartej w formie aktu notarialnego umowy o ustanowieniu tego prawa) nie podlega ona obecnie podatkowi od towarów i usług. W przypadku dostawy towarów zasadą jest, że obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wydania towaru. Zatem momentem realizacji dostawy nieruchomości gruntowej jest dokonanie wpisu użytkowania wieczystego do księgi wieczystej. W momencie zaś ustanowienia użytkowania wieczystego czynność ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy ustawy z dnia 8 stycznia 1993 r. o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 11, poz. 50 z późn. zm.).

W świetle powyższego uznać należy, iż nieodpłatne przekazanie prawa wieczystego użytkowania gruntu ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r. nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w związku z tym nie będzie podlegało opodatkowaniu tym podatkiem. Tym samym opłaty dotyczące czynności niepodlegającej opodatkowaniu nie mogą być objęte podatkiem od towarów i usług po wejściu w życie nowej regulacji prawnej tj. ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.).

Reasumując, opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego gruntów, ustanowionego przed dniem 1 maja 2004 r., gdy taka czynność nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po wejściu w życie ustawy o podatku od towarów i usług z dnia 11 marca 2004 r. ani nie zawiera w sobie podatku należnego, ani też nie powinna być powiększona o taki podatek na podstawie przepisów tej ustawy. Bez znaczenia jest tu fakt, iż po tej dacie zmienił się korzystający z gruntu oddanego w wieczyste użytkowanie, gdyż istotnym jest fakt, że wpis danego gruntu oddanego w użytkowanie wieczyste do księgi wieczystej nastąpił przed datą 1 maja 2004 r.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za nieprawidłowe.

Zgodnie z przepisem art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Z powyższych przepisów wynika, że organ podatkowy rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.

Organ podatkowy zauważa, iż sposób refakturowania niniejszych opłat nie był przedmiotem zapytania Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl