IPPP1-443-1191/11-5/JL

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy, przedstawione we wniosku z dnia 27 lipca 2011 r. (data wpływu 3 sierpnia 2011 r.) - uzupełnionym w dniu 26 października 2011 r. na wezwanie Organu z dnia 6 października 2011 r. - o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości gruntowych na rzecz ich dotychczasowych użytkowników wieczystych - jest nieprawidłowe.

W dniu 3 sierpnia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania zbycia nieruchomości gruntowych na rzecz ich dotychczasowych użytkowników wieczystych.

Przedmiotowy wniosek uzupełniony został pismem z dnia 21 października 2011 r. będącym odpowiedzią na wezwanie Organu z dnia 6 października 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny.

Gmina sprzedała w lipcu 2011 r. na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego działkę gruntu (działka zabudowana domem mieszkalnym, który stanowi odrębną nieruchomość). Sprzedaż została dokonana w trybie bezprzetargowym, zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm). Cena sprzedaży działki została określona zgodnie z art. 69 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami. Do ceny sprzedaży działki określonej w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego, Gmina doliczyła 23% podatku VAT. Gmina sprzedając nieruchomości gruntowe na rzecz użytkowników wieczystych od 2005 r. do m-ca lipca 2011 doliczała podatek VAT do ceny sprzedaży uznając, że sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego należy traktować jako dostawę towaru w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumianą jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jako właścicieli podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W piśmie będącym uzupełnieniem do wniosku Wnioskodawca wskazał, iż w opisanym stanie faktycznym prawo użytkowania wieczystego działki zostało ustanowione w dniu 12 czerwca 1995 r.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie.

Czy w świetle obowiązujących obecnie przepisów opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega sprzedaż prawa własności nieruchomości gruntowej na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego tej nieruchomości.

Zdaniem Wnioskodawcy oddanie nieruchomości w użytkowanie wieczyste nie mieści się w definicji dostawy towarów, zawartej w art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Gmina uważa, że użytkowanie wieczyste jest świadczeniem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ww. ustawy, które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Stanowisko to zostało potwierdzone przez Kierownika Urzędu Skarbowego w piśmie z dnia 31 grudnia 2004 r. Nr US 18/ZT/T/443-189/04/SG, będące odpowiedzią na zapytanie Gminy dotyczące naliczenia podatku VAT przy sprzedaży nieruchomości na rzecz użytkownika wieczystego.

Wyrok WSA w Warszawie z dnia 2011-01-27 sygn. akt III SA/Wa 1430/10 stwierdzający, że sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego tej nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, spowodował wystąpienie Wnioskodawcy z powyższym zapytaniem.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Z kolei art. 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

Należy zauważyć, iż dostawa towarów rozumiana jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel obejmuje każdą czynność polegającą na przeniesieniu dobra materialnego przez stronę, która przyznaje drugiej stronie prawo do faktycznego dysponowania nim, jakby była właścicielem tego dobra. W wyniku ustanowienia prawa użytkowania wieczystego dochodzi do ekonomicznego przeniesienia władztwa nad gruntem (tj. towarem w rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy) na rzecz użytkownika wieczystego, co pozwala mu rozporządzać nim jak właściciel. Znajduje to wyraz zarówno w swobodzie korzystania z gruntu i czerpania z niego pożytków w sposób niemalże taki, jak w przypadku właściciela tego gruntu, jak również w możliwości przeniesienia takiego władztwa na inny podmiot, tak jak ma to miejsce w przypadku dokonywania sprzedaży gruntu przez właściciela.

Uwzględniając powyższe należy wbrew stanowisku Wnioskodawcy stwierdzić, iż oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi dostawę towaru, o której mowa w art. 7 ust. 1 cyt. ustawy.

W świetle art. 233 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), użytkownik wieczysty (osoba fizyczna lub prawna) może w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego oraz przez umowę o oddanie gruntu Skarbu Państwa lub gruntu należącego do jednostek samorządu terytorialnego, bądź ich związków w użytkowanie wieczyste, korzystać z gruntu z wyłączeniem innych osób. W tych samych granicach użytkownik wieczysty może swoim prawem rozporządzać. Przepis ten, a także następne przepisy Kodeksu cywilnego (art. 234, art. 235, art. 237), kształtujące uprawnienia użytkownika wieczystego na wzór uprawnień właściciela, jak również długi czas trwania użytkowania wieczystego (art. 236 § 1 i § 2 k.c.), wskazują, że oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste stanowi przeniesienie prawa do rozporządzania tym gruntem jak właściciel.

Stosownie do art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm.), nieruchomość gruntowa oddana w użytkowanie wieczyste może być sprzedana wyłącznie użytkownikowi wieczystemu, z zastrzeżeniem ust. 1a i ust. 3.

W myśl ust. 2 ww. artykułu, z dniem zawarcia umowy sprzedaży nieruchomości gruntowej, wygasa, z mocy prawa, uprzednio ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Przepisu art. 241 Kodeksu cywilnego nie stosuje się.

Na podstawie art. 69 cyt. ustawy, przy sprzedaży na poczet ceny nieruchomości gruntowej zalicza się kwotę równą wartości prawa użytkowania wieczystego tej nieruchomości, określoną według stanu na dzień sprzedaży.

Z informacji przedstawionych w niniejszej sprawie wynika, iż Gmina sprzedała w lipcu 2011 r. na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego działkę gruntu (działka zabudowana domem mieszkalnym, który stanowi odrębną nieruchomość). Sprzedaż została dokonana w trybie bezprzetargowym, zgodnie z art. 37 ust. 2 pkt 5 ustawy o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 z późn. zm). Cena sprzedaży działki została określona zgodnie z art. 69 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami. Do ceny sprzedaży działki określonej w operacie szacunkowym sporządzonym przez rzeczoznawcę majątkowego, Gmina doliczyła 23% podatku VAT. Gmina sprzedając nieruchomości gruntowe na rzecz użytkowników wieczystych od 2005 r. do m-ca lipca 2011 doliczała podatek VAT do ceny sprzedaży uznając, że sprzedaż gruntu na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego należy traktować jako dostawę towaru wmyśl art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, rozumianą jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jako właścicieli podlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT.

W opisanym stanie faktycznym prawo użytkowania wieczystego działki zostało ustanowione w dniu 12 czerwca 1995 r.

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą tego, czy przy sprzedaży wskazanej nieruchomości w roku 2011 na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego słusznie został doliczony podatek VAT.

Zauważyć należy, iż do dnia 30 kwietnia 2004 r. czynność ustanowienia użytkowania wieczystego nie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Dopiero z chwilą wejścia w życie ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług zmieniła się zarówno definicja towaru, jak i zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Tym samym, opłaty z tytułu użytkowania wieczystego ustanowionego przed rokiem 2004 nie podlegają opodatkowaniu tym podatkiem aż do momentu wygaśnięcia umowy o wieczystym użytkowaniu nieruchomości lub w związku z jej wykupem. Oznacza to, że czynność sprzedaży nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, dla którego prawo użytkowania wieczystego ustanowiono przed rokiem 2004 nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy.

Sprzedaż nieruchomości na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego, będąca w istocie przekształceniem prawa wieczystego użytkowania w prawo własności nieruchomości stanowi jedynie zmianę tytułu prawnego do nieruchomości, nie wpływa natomiast na "władztwo rzeczy", które użytkownik wieczysty już uzyskał w momencie objęcia prawa wieczystego użytkowania i nie może być traktowana jako sprzedaż tego samego towaru.

Dostawą towaru w rozumieniu przepisów ustawy było objęcie prawa użytkowania wieczystego przedmiotowej nieruchomości gruntowej przez użytkownika wieczystego. Z tą bowiem chwilą użytkownik otrzymał już prawo do faktycznego dysponowania nieruchomością, jak gdyby był jej właścicielem.

Podsumowując należy stwierdzić, iż w przedmiotowej sprawie Wnioskodawca niesłusznie doliczył podatek VAT w wys. 23% do ceny sprzedaży działki. Przedmiotowa sprzedaż prawa użytkowania wieczystego działki na rzecz dotychczasowego użytkownika wieczystego nie stanowiła ponownej dostawy towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, ani żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT i pozostaje poza zakresem tej ustawy. Prawo użytkowania wieczystego działki zostało ustanowione w dniu 12 czerwca 1995 r., zatem również opłata związana ze zbyciem prawa użytkowania wieczystego, a więc reszta ceny z tytułu użytkowania wieczystego, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.