IPPP1/443-1175/13-3/AS

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 249, z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 14 listopada 2013 r. (data wpływu 18 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług świadczonych przez Wnioskodawcę w ramach konsorcjum - jest prawidłowe.

W dniu 18 listopada 2013 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług świadczonych przez Wnioskodawcę w ramach konsorcjum.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca, utworzyli konsorcjum podmiotów, w celu wspólnej realizacji zlecenia świadczenia usług na rzecz Ministra Skarbu Państwa w procesie zbycia akcji spółki Spółka Akcyjna.

Usługi te obejmują następujące czynności:

Faza I - Zamówione dzieło

* sporządzenie Zamówionego Dzieła tj. prospektu emisyjnego Spółki, zgodnie z wymogami obowiązującego prawa ("Prospekt emisyjny Spółki"),

* uczestnictwo w postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu Zamówionego Dzieła - prospektu emisyjnego.

Faza II - Oferowanie - na pisemne żądanie Zamawiającego pełnienie funkcji firmy inwestycyjnej w celu zaoferowania akcji Spółki należących do Zamawiającego w ofercie publicznej, a w szczególności do

* stałej współpracy z Zamawiającym we wszystkich etapach prac nad subskrypcją,

* przyjmowania zapisów na akcje sprzedawane przez Zamawiającego w ramach oferty publicznej, zgodnie z postanowieniami Statutu Spółki oraz zapisami prospektu emisyjnego,

* weryfikacji uprawnień osób zapisujących się na akcje do złożenia zapisów, na zasadach wynikających z prospektu emisyjnego,

* przyjmowania wpłat na oferowane akcje na wszystkich etapach przeprowadzenia oferty na zasadach wynikających z treści prospektu emisyjnego,

* przekazania Zamawiającemu środków pieniężnych, pochodzących z tytułu złożenia zapisów na sprzedawane akcje, zgodnie z postanowieniami prospektu emisyjnego.

Faza III - Zlecone Prace - na pisemne żądanie Zamawiającego i w terminie wyznaczonym przez Zamawiającego Wykonawca zobowiązuje się do wykonania wszystkich lub niektórych spośród wymienionych poniżej Zleconych Prac obejmujących:

* przygotowanie projektów Aneksów, wniosków o zatwierdzenie Aneksów wymaganych ogłoszeń w trakcie prowadzonej oferty dla uprawnionych akcjonariuszy,

* w przypadku, gdy liczba zbytych akcji będzie niższa niż liczba akcji przeznaczonych do zbycia, ponowienie wymaganej przepisami procedury do udostępnienia akcji osobom uprawnionym,

* doradztwo na rzecz Zamawiającego w trakcie procesu prywatyzacji w okresie trwania Umowy (w szczególności: przy opracowywaniu struktury transakcji zbycia akcji - przydział akcji uprawnionym).

Wykonanie poszczególnych części przedmiotowej usługi Konsorcjum powierzy Podwykonawcy. Zgodnie z projektem Umowy Podwykonawczej realizacja zadań w ramach kolejnych trzech faz projektu, będzie się przedstawiała następująco:

I Faza:

Sporządzenie prospektu emisyjnego nastąpi we współpracy Konsorcjum i Podwykonawcy, przy czym sporządzenie części ofertowej prospektu oraz uczestnictwo w postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu zamówionego dzieła, będzie spoczywało na Podwykonawcy.

II Faza:

Stała współpraca z Zamawiającym we wszystkich etapach prac nad subskrypcją to zadanie zarówno Konsorcjum jak i Podwykonawcy. Natomiast wyłącznym zadaniem Podwykonawcy będzie przyjmowanie zapisów na akcje sprzedawane przez Zamawiającego w ramach oferty publicznej, weryfikacja uprawnień osób zapisujących się na akcje do złożenia zapisów, oraz przyjmowanie wpłat na oferowane akcje na wszystkich etapach przeprowadzenia oferty i przekazanie Zamawiającemu środków pieniężnych, pochodzących z tytułu złożenia zapisów na sprzedawane akcje.

III Faza

Przygotowanie projektów Aneksów, wniosków o zatwierdzenie Aneksów wymaganych ogłoszeń w trakcie prowadzonej oferty lub/oraz ponowienie wymaganej przepisami procedury do udostępnienia akcji osobom uprawnionym to czynności przewidziane do wykonania dla Podwykonawcy, natomiast doradztwo na rzecz Zamawiającego w trakcie procesu prywatyzacji w okresie trwania Umowy będzie wykonywane zarówno przez Podwykonawcę jak i Konsorcjum.

Za wykonane dzieła, które wchodziły do jego zakresu prac Podwykonawca wystawi fakturę Liderowi Konsorcjum - PK.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

Czy świadczone przez Konsorcjum i Podwykonawcę usługi w postaci oferowania instrumentów finansowych, obejmujące m.in. sporządzenie prospektu emisyjnego, uczestnictwo w postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego, przyjmowania zapisów na akcje, podlegają zwolnieniu z podatku VAT.

Zdaniem Wnioskodawcy

Opisane w zdarzeniu przyszłym usługi jako szereg czynności mających za przedmiot akcje spółki Spółka Akcyjna, zmierzają do zbycia tych akcji, zgodnie z decyzją podjętą w tym zakresie przez Ministra Skarbu Państwa. Celem tych czynności jest zatem zapewnienie zamawiającemu kompleksowej usługi mającej za przedmiot akcje Spółki. Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o obrocie instrumentami finansowymi, instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe. Z przepisu art. 3 pkt 1 lit. a tej ustawy wynika, że Ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty Inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Stosownie zaś do art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o podatku od towarów i usług zwolnione są z podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384 oraz z 2011 r. Nr 106, poz. 622 i Nr 131, poz. 763), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie. Przedmiotowa usługa, którą można zdefiniować jako pośrednictwo w sprzedaży instrumentów finansowych jest zatem objęta zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy VAT, jako usługa pośrednictwa mająca za przedmiot instrumenty finansowe. Jednocześnie, ponieważ usługa, która będzie świadczona przez Konsorcjum i Podwykonawcę sprowadza się do oferowania papierów wartościowych w ramach oferty publicznej - nie jest ona usługą przechowywania i zarządzania tymi instrumentami finansowymi.

W opisanym we wniosku zdarzeniu przyszłym nie wystąpią również inne okoliczności wyłączające zwolnienie, wymienione w art. 43 ust. 16 ustawy VAT. Przedmiotowa usługa bowiem nie dotyczy praw i udziałów odzwierciedlających:

* tytuł prawny do towarów;

* tytuł własności nieruchomości;

* prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

* udziały i inne tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części;

* prawa majątkowe, których instrumentami bazowymi są towary, mierniki i limity wielkości produkcji oraz uprawnienia do emisji zanieczyszczeń, i które mogą być zrealizowane poprzez dostawę towarów lub świadczenie usług innych niż zwolnione z podatku.

Wobec powyższego, usługa będąca przedmiotem umowy między Konsorcjum a Ministrem Skarbu Państwa stanowi pośrednictwo w sprzedaży instrumentów finansowych a jako taka objęta jest zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 4I ustawy VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.), zwana dalej "ustawą", opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do treści art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

W myśl art. 8 ust. 2a ustawy w przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Co do zasady stawka podatku, na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie z treścią art. 146a pkt 1 ustawy o VAT w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2016 r. stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Jednakże w myśl art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy o VAT zwalnia się od podatku usługi, których przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), z wyłączeniem przechowywania tych instrumentów i zarządzania nimi, oraz usługi pośrednictwa w tym zakresie.

Stosownie do art. 43 ust. 13 ustawy o VAT, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przy czym, w myśl art. 43 ust. 14 ustawy o VAT, przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Ponadto, jak wynika z przepisu art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41 oraz w ust. 13, nie mają zastosowania do:

Należy również wskazać, iż na podstawie art. 43 ust. 16 ustawy o VAT, zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 41, nie ma zastosowania do usług dotyczących praw i udziałów odzwierciedlających:

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Wnioskodawca wraz z innym podmiotem zawarł umowę konsorcjum w celu wspólnej realizacji świadczenia usług na rzecz Ministra Skarbu Państwa w procesie zbycia akcji spółki. Usługi te będą obejmowały czynności: sporządzenie prospektu emisyjnego spółki, zgodnie z wymogami obowiązującego prawa, uczestnictwo w postępowaniach przed Komisją Nadzoru Finansowego przy zatwierdzaniu Zamówionego Dzieła - prospektu emisyjnego, oferowanie - pełnienie funkcji firmy inwestycyjnej w celu zaoferowania akcji Spółki należących do Zamawiającego w ofercie publicznej, przyjmowania wpłat na oferowane akcje na wszystkich etapach przeprowadzenia oferty na zasadach wynikających z treści prospektu emisyjnego oraz inne prace zlecone, m.in. przygotowanie projektów aneksów, wniosków o zatwierdzenie aneksów wymaganych ogłoszeń w trakcie prowadzonej oferty dla uprawnionych akcjonariuszy, w przypadku, gdy liczba zbytych akcji będzie niższa niż liczba akcji przeznaczonych do zbycia, ponowienie wymaganej przepisami procedury do udostępnienia akcji osobom uprawnionym, doradztwo na rzecz Zamawiającego w trakcie procesu prywatyzacji w okresie trwania Umowy (w szczególności: przy opracowywaniu struktury transakcji zbycia akcji - przydział akcji uprawnionym).

Wątpliwości Wnioskodawcy budzi kwestia opodatkowania ww. usług świadczonych przez konsorcjum na rzecz zleceniodawcy.

Należy zauważyć, że umowa konsorcjum nie występuje ani w prawie cywilnym, ani podatkowym. Wyjątkiem jest prawo bankowe, które wymienia konsorcjum bankowe. Zawieranie takich porozumień jest jednak dopuszczalne (w ramach swobody umów). Stosownie do art. 351¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93 z późn. zm.), strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Konsorcjum jest umową gospodarczą co najmniej dwóch przedsiębiorców, zawartą w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia, dla odniesienia wspólnych korzyści, przy jednoczesnej solidarnej odpowiedzialności wykonawców (konsorcjantów) za wykonanie umowy - z zakresu prawa zamówień publicznych. Wspólne przedsięwzięcia charakteryzuje to, że jego uczestnicy są związani ustaleniami umownymi. Ustalenia te mogą dotyczyć różnych kwestii, zgodnie z zasadą swobody umów wyrażoną w art. 353¹ k.c. np. zasad reprezentacji, sposobu rozliczeń danego przedsięwzięcia, podziału robót, udziału w zyskach i stratach, itp.

Jak wskazano celem zawiązania konsorcjum jest najczęściej wspólne działanie w realizacji konkretnego przedsięwzięcia gospodarczego, które ze względu na potencjał finansowy lub też szeroki zakres przedmiotowy przekracza możliwości jednego podmiotu. Umowa konsorcjum z reguły wiąże podmioty na czas określony najczęściej oznaczony osiągnięciem celu, do którego zostało powołane. Podmioty tworzące konsorcjum zachowują niezależność w działaniach nieobjętych umową zaś w działaniach konsorcjum realizują wspólną politykę finansową objętą porozumieniem. Konsorcjum zwykle nie jest spółką prawa handlowego, nie posiada osobowości prawnej, nie jest odrębnym podmiotem gospodarczym, nie musi więc być rejestrowane. Powyższe skutkuje tym, iż konsorcjum, jako że nie jest podmiotem wymienionym w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, nie może samodzielnie dokonywać rozliczeń podatku od towarów i usług.

Oznacza to, że z punktu widzenia VAT każdy z członków konsorcjum jest odrębnym podatnikiem - w zakresie takim, jaki wynika z zawartej między nimi umowy. Podatnikiem nie jest i nie może być natomiast samo konsorcjum.

Z uwagi na obowiązujące przepisy prawa podatkowego oraz zasady funkcjonowania konsorcjum, w tym zasadę odrębności podatników, którzy występują wobec siebie w relacji lider konsorcjum - podwykonawcy, uczestnicy konsorcjum uprawnieni są fakturowania wzajemnych świadczeń oraz wyboru podmiotu, który odpowiedzialny jest za rozliczenia ze zleceniodawcą.

Tym samym należy wskazać, że lider konsorcjum jako podmiot reprezentujący konsorcjum przed zleceniodawcą, świadczy na rzecz zleceniodawcy usługę i jest zobowiązany do wystawiania na rzecz zleceniodawcy faktur, dokumentujących całość robót wykonanych przez konsorcjum na rzecz zamawiającego. Pozostali uczestnicy konsorcjum świadczący usługi na rzecz lidera w zakresie wynikającym z zawartej umowy są również zobowiązani do wystawiania faktur dokumentujących te usługi.

W ocenie tut. organu w rozpatrywanej sprawie zakres opisanych czynności świadczonych przez Wnioskodawcę - lidera konsorcjum w ramach zlecenia składa się na usługę zorganizowania i przeprowadzenia oferty publicznej i wprowadzenia akcji do obrotu.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2010 r. Nr 211, poz. 1384), instrumentami finansowymi w rozumieniu ustawy są papiery wartościowe.

Z przepisu art. 3 pkt 1 lit. a ww. ustawy wynika, iż ilekroć w ustawie jest mowa o papierach wartościowych - rozumie się przez to akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. Nr 94, poz. 1037, z późn. zm.), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Stosownie do art. 31a ustawy z dnia 30 sierpnia 1996 r. o komercjalizacji i prywatyzacji (Dz. U. z 2013 r. poz. 216) akcje w imieniu Skarbu Państwa zbywa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa. W myśl art. 32 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o komercjalizacji i prywatyzacji przed zaoferowaniem do zbycia akcji Skarbu Państwa minister właściwy do spraw Skarbu Państwa: dokonuje lub zleca dokonanie analizy mającej na celu oszacowanie wartości przedsiębiorstwa spółki, w tym ustalenie sytuacji prawnej majątku spółki w zakresie zgodnym z ust. 1a.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 205 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1382), oferta publiczna lub dopuszczenie papierów wartościowych do obrotu na rynku regulowanym wymaga udostępnienia do publicznej wiadomości prospektu emisyjnego.

Analiza przedstawionych okoliczności sprawy w odniesieniu do powołanych wyżej przepisów prowadzi do wniosku, że Wnioskodawca świadczyć będzie usługę, której przedmiotem są instrumenty finansowe, o których mowa w ustawie z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi. Świadczona przez Wnioskodawcę usługa sprowadzać się będzie do zorganizowania i przeprowadzenia oferty publicznej i wprowadzenia akcji do obrotu - nie jest ona usługą przechowywania i zarządzania instrumentami finansowymi, nie wystąpią również okoliczności wyłączające zwolnienie, wymienione w art. 43 ust. 16 ustawy.

W konsekwencji usługa zorganizowania i przeprowadzenia oferty publicznej oraz wprowadzenia akcji do obrotu wypełnia przesłanki wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 41 ustawy i korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie ww. artykułu jako usługa, której przedmiotem są instrumenty finansowe.

Należy zaznaczyć, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług w postaci oferowania instrumentów finansowych i wprowadzenia instrumentów finansowych do obrotu, świadczonych przez Wnioskodawcę w ramach konsorcjum (zdarzenie przyszłe opisane we wniosku).

W zakresie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług w postaci analizy sytuacji prawnej majątku, oszacowania wartości, oraz sporządzenia prospektu emisyjnego spółki świadczonych przez konsorcjum (stan faktyczny 1, opisany we wniosku) oraz zwolnienia z opodatkowania usługi wyceny aktywów niepublicznych funduszy inwestycyjnych zamkniętych (stan faktyczny 2 opisany we wniosku), a także w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia dla usług świadczonych przez parterów konsorcjum i podwykonawców (stan faktyczny I i zdarzenie przyszłe opisane we wniosku) zostaną wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.).

Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.