IPPP1-443-1110/10-2/MP - Zasady opodatkowania podatkiem VAT usług cash-polingu.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 13 grudnia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1-443-1110/10-2/MP Zasady opodatkowania podatkiem VAT usług cash-polingu.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 20 października 2010 r. (data wpływu 29 października 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash-polingu - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 29 października 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usług cash-poolingu.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Sp. z o.o. (zwana dalej "Spółką" lub "Wnioskodawcą") planuje przystąpić do systemu kompleksowego zarządzania płynnością finansową, oferowanego w ramach grupy kapitałowej D., do której należy Spółka. Uczestnikami przedmiotowej struktury cash-poolingu rzeczywistego (z ang. zero-balancig cash pooling) są spółki będące wszystkie polskimi rezydentami podatkowymi (dalej: "Uczestnicy"). Szczególnego rodzaju Uczestnikiem, pełniącym funkcję agenta rozliczeniowego struktury (tzw. pool leadera - dalej: "Pool Leader") będzie belgijski podmiot z Grupy V. powiązany kapitałowo ze Spółkami z Grupy D. - V. (dalej: "V."), który prowadzi szeroko rozumianą działalność finansową we własnym imieniu i na własny rachunek.

Przystąpienie do wspomnianego systemu zarządzania płynnością nastąpi na skutek zawarcia nienazwanej umowy typu cash-pooling, której celem jest polepszenie płynności finansowej spółek w prowadzonej działalności gospodarczej, jak również zmniejszenie kosztów finansowania zewnętrznego.

Zasadniczym elementem przedmiotowej umowy jest wdrożenie procesu zarządzania posiadanymi na rachunkach bankowych środkami pieniężnymi oraz zadłużeniem spółek-uczestników biorących udział w procesie, w taki sposób, aby kwota odsetek płaconych z tytułu istniejącego zadłużenia była jak najmniejsza, a jednocześnie, aby dochody uzyskiwane przez spółki z posiadanych przez nie nadwyżek finansowych były wyższe od standardowego oprocentowania depozytów bankowych i innych standardowych bezpiecznych instrumentów finansowych. Celem umowy o zarządzanie płynnością finansową jest zatem takie wykorzystanie różnic w oprocentowaniu sald dodatnich i sald ujemnych na rachunkach uczestników systemu oraz efektu skali, aby podmioty z zaangażowanej grupy czerpały z tego maksymalne korzyści.

Usługa Cash-poolingu będzie świadczona przez Pool Leadera przy współpracy z oddziałem francuskiego banku działającym w Polsce (zwanym dalej Bankiem) na podstawie stosownej umowy zawartej pomiędzy Bankiem a Pool Leaderem, w ramach której Bank będzie odpowiedzialny za techniczną stronę struktury, tj. związaną z prowadzeniem rachunków jej Uczestników i dokonywaniem operacji związanych z poszczególnymi rachunkami biorącymi udział w strukturze cash poolingu zgodnie z treścią umowy i stosownymi wytycznymi Pool Leadera (dalej: "Umowa Cash-poolingu"). Bank jest podmiotem zewnętrznym, który nie jest powiązany kapitałowo lub/i osobowo z pozostałymi Uczestnikami i Pool Leaderem.

Pool Leader jako działający na podstawie indywidualnych dwustronnych umów zawieranych pomiędzy nim a danym Uczestnikiem, dotyczących świadczenia przez Pool Leadera usługi koordynacji i zarządzania płynnością finansową grupy w ramach przedmiotowej struktury cash - poolingu rzeczywistego będzie upoważniony do działania w imieniu Uczestników oraz reprezentowania poszczególnych Uczestników w stosunkach z Bankiem (dalej "Umowa Zarządzania Środkami").

Wspomniana struktura transakcyjna cash poolingu rzeczywistego będzie się opierać na następujących założeniach:

1.

Wszyscy Uczestnicy będą posiadać w Banku otwarte bieżące rachunki bankowe (dalej "Rachunki Bieżące"), z których każdy będzie dodatkowo posiadał subkonto, które będzie wykorzystywane wyłącznie do rozliczeń w ramach struktury cash-poolingu (dalej "Subkonto").

2.

Pool Leader, działający jako agent rozliczeniowy w ramach struktury cash poolingu rzeczywistego, otworzy w Banku specjalny rachunek rozliczeniowy, za pośrednictwem, którego będą realizowane operacje zarządzania płynnością finansową Uczestników, tj. dziennego konsolidowania sald na Rachunkach Bieżących i Subkontach Uczestników do "zera" (dalej "Rachunek Rozliczeniowy").

3.

W związku z funkcjonowaniem struktury cash poolingu rzeczywistego, w trakcie każdego dnia roboczego:

* Na początku każdego dnia roboczego, Uczestnicy będą zgłaszać Pool Leaderowi przewidywane salda na swoich Rachunkach Bieżących na zakończenie danego dnia. Jeżeli zgodnie z powyższą prognozą będą konieczne transfery z Rachunku Rozliczeniowego, Pool Leader zgłosi określone zapotrzebowanie do Banku.

* Na zakończenie danego dnia będzie dochodziło do konsolidacji sald na Rachunkach Bieżących Uczestników przy użyciu Subkont oraz Rachunku Rozliczeniowego Pool Leadera. W pierwszej kolejności będą dokonywane transfery pomiędzy Rachunkami Bieżącymi a Subkontami, a następnie dokonywane będą rozliczenia pomiędzy Subkontami i Rachunkiem Rozliczeniowym, w taki sposób, aby efektem dziennej konsolidacji sald był "zerowy" stan Rachunków Bieżących Uczestników oraz Subkont na koniec każdego dnia.

* Środki wynikające z dodatniego salda na Subkontach będą przenoszone na Rachunek Rozliczeniowy, z kolei ujemne salda na Subkontach będą pokrywane ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym Pool Leadera.

* W przypadku, kiedy kwota na Rachunku Rozliczeniowym nie będzie wystarczająca, finansowanie ujemnych sald będzie się odbywać ze środków pochodzących ze stosownej linii kredytowej przyznanej Pool Leaderowi przez Bank w ramach Umowy za pośrednictwem rachunku Rozliczeniowego Pool Leadera.

4.

Wskazane powyżej konsolidowanie sald na rachunkach Uczestników będzie się odbywać zgodnie z mechanizmem opisanym poniżej.

* W przypadku powstania dodatniego salda na Rachunku Bieżącym Uczestnika, dzienna nadwyżka środków z tego rachunku będzie w pierwszej kolejności kierowana z rachunku Bieżącego na Subkonto, a następnie z Subkonta na Rachunek Rozliczeniowy Pool Leadera.

* W przypadku powstania ujemnego salda na Rachunku Bieżącym Uczestnika, dzienny niedobór środków na tym rachunku będzie w pierwszej kolejności uzupełniany poprzez przekierowanie środków z Subkonta na Rachunek Bieżący, a następnie powstały w ten sposób debet na Subkoncie będzie pokrywany ze środków zgromadzonych na Rachunku Rozliczeniowym.

5.

Wszelkie rozliczenia w ramach struktury będą odbywać się w polskich złotych (dalej "PLN"), w oparciu o rachunki prowadzone w PLN.

6.

Jeżeli za dany dzień na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi saldo dodatnie, Uczestnikowi przysługiwać będą odsetki. W przeciwnym wypadku, tj. gdy na Rachunku Bieżącym Uczestnika wystąpi saldo ujemne, Uczestnik będzie obciążany z tego tytułu odsetkami debetowymi.

7.

Za naliczanie i rozliczanie odsetek opisanych w punkcie powyżej odpowiedzialny będzie wyłącznie Pool Leader. Naliczanie to będzie się odbywać na bazie dziennych sald Uczestników na Rachunkach Bieżących (zarówno dodatnich - odsetki kredytowe, jak i ujemnych - odsetki debetowe), ustalanych przez Pool Leadera na podstawie przepływu środków na Rachunku Rozliczeniowym. Pool Leader jest zobowiązany do informowania uczestników zarówno o kwocie odsetek kredytowych jak i debetowych będących rezultatem dziennego konsolidowania sald na Rachunku Rozliczeniowym.

8.

Następnego dnia roboczego po zakończeniu każdego kwartału Pool Leader będzie dokonywać faktycznego rozliczenia odsetek za ten kwartał. Rozliczenie to będzie następować poprzez wykonanie następujących operacji:

* obliczenie różnicy (salda) pomiędzy odsetkami należnymi Spółce oraz odsetkami, które Spółka obowiązana jest zapłacić,

* doliczenie/odliczenie wyliczonego wcześniej salda odsetek do salda końcowego w danym dniu roboczym na Rachunku Bieżącym Spółki (zobowiązania/należności głównej Spółki wobec Pool Leadera).

9.

Jeżeli suma odsetek należnych Spółce za dany kwartał będzie mniejsza, niż suma odsetek, do których zapłaty będzie zobowiązana, saldo odsetek będzie ujemne. Ujemne saldo odsetek będzie zmniejszać dodatnie saldo kwoty głównej Spółki na Rachunku Bieżącym na dany dzień (będący pierwszym dniem roboczym po zakończeniu danego kwartału rozliczeniowego) lub będzie zwiększać ujemne saldo kwoty głównej wykazane na ten dzień. Jeżeli suma odsetek należnych Spółce za dany kwartał rozliczeniowy będzie większa, niż suma odsetek, do których zapłaty będzie zobowiązana Spółka, saldo odsetek będzie dodatnie. Dodatnie saldo odsetek będzie zwiększać dodatnie saldo kwoty głównej na Rachunku Bieżącym na koniec danego dnia roboczego (będącego pierwszym dniem roboczym po zakończeniu danego kwartału rozliczeniowego) lub będzie zmniejszać ujemne saldo kwoty głównej wykazane na Rachunku Bieżącym w tym dniu. W ten sposób dojdzie do tzw. kapitalizacji odsetek.

10.

Struktura cash-poolingu rzeczywistego nie przewiduje regularnych zwrotnych transferów nadwyżek środków Uczestników zgromadzonych w ramach struktury na Rachunku Rozliczeniowym Pool Leadera. Zwrot tychże środków będzie następował na warunkach wynikających z danej Umowy Zarządzania Środkami zawartej pomiędzy Pool Leaderem a konkretnym Uczestnikiem.

11.

Za usługi świadczone w ramach analizowanej Umowy Cash-poolingu, Bank obciąży w całości Pool Leadera. Wszelkie dalsze rozliczenie kosztów wynagrodzenia Banku oraz usług świadczonych przez Pool Leadera na rzecz pozostałych Uczestników, będą dokonywane miesięcznie w oparciu o zasady ustalone pomiędzy Pool Leaderem a poszczególnymi Uczestnikami (zawarte w poszczególnych Umowach Zarządzania Środkami).

W związku z powyższym zadano następujące pytania:

1.

Czy w ramach przedstawionej struktury zarządzania płynnością finansową Grupy Dalkia (struktura cash-poolingu), Spółka jako uczestnik nie będzie wykonywała żadnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej "Ustawa o VAT"), a jedynym podmiotem świadczącym wspomniane usługi zarządzania płynnością będzie Pool Leader.

2.

Czy w związku z uczestnictwem w strukturze cash-poolingu i nabyciem w tym zakresie usług świadczonych przez Pool Leadera, Spółka jako podatnik będzie zobowiązana do rozliczenia podatku od towarów i usług (dalej "VAT") z tytułu tej transakcji na zasadzie importu usług.

3.

W jaki sposób należy określić podstawę opodatkowania podatkiem VAT w stosunku do usług świadczonych przez Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu.

4.

Czy w świetle przepisów Ustawy o VAT usługi świadczone przez Pool Ledaera na rzecz uczestników (w tym także Spółki) w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu będą podlegały zwolnieniu z VAT.

5.

Czy wartość usług nabywanych przez Spółkę od Pool Leadera w ramach przedstawionej struktury cash-poolingu powinna być uwzględniania przez Spółkę przy kalkulacji tzw. współczynnika zgodnie z art. 90 ust. 3 ustawy o VAT.

Ad. 1.

Spółka stoi na stanowisku, iż podmiotem świadczącym Usługi na podstawie Umowy Cash Poolingu jest wyłącznie Pool Leader.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega m.in. odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez odpłatne świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi odpłatnej dostawy towarów (art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT).

Analizując przedstawiony stan faktyczny, Spółka twierdzi, iż w przedmiotowej sprawie w roli świadczącego usługę występuje wyłącznie Pool Leader. W świetle przedstawionej struktury cash-poolingu, wszystkie czynności wchodzące w skład kompleksowej usługi zarządzania środkami pieniężnymi Spółki są wykonywane właśnie przez Pool Leadera w zamian za przewidziane w Umowie wynagrodzenie. Natomiast pomiędzy Spółką a pozostałymi podmiotami będącymi uczestnikami Umowy Cash Poolingu nie istnieje żaden jawny lub dorozumiany stosunek prawny (umowa), w ramach którego spełniane byłyby świadczenia wzajemne. Obciążenie rachunków następuje automatycznie, bez konieczności zawierania odrębnych umów między podmiotami, które przystąpiły do Umowy Cash Poolingu. Jedynym zaś podmiotem przejawiającym aktywność w zakresie zarządzania środkami finansowymi jest Pool Leader.

Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Spółki czynności uczestników Umowy Cash Poolingu polegające na udostępnieniu swoich rachunków bankowych dla Pool Leadera w celu wypełniania warunków Umowy nie stanowią usług w rozumieniu Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług wprowadzonej rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. (Dz. U. Nr 42, poz. 264 z późn. zm., dalej: PKWiU) - zgodnie z § 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 grudnia 2009 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 222, poz. 1753) do celów podatku od towarów i usług stosuje się wciąż PKWiU wprowadzoną 18 marca 1997 r. (jednak nie dłużej niż do 31 grudnia 2010 r.). Uczestnicy Umowy Cash Poolingu nie świadczą bowiem żadnych usług zgodnie z Umową i nie przejawiają żadnej aktywności w związku z uczestnictwem w strukturze, a jedynie są odbiorcami tych usług. Wszelkie czynności faktyczne i prawne, jak np. operacje związane z przelewami środków finansowych i zwrotnymi przelewami tych środków, a także rozliczeniami związanymi z tymi przelewami są dokonywane tylko i wyłącznie przez Pool Leadera. W konsekwencji, czynności wykonywane przez uczestników przedmiotowych usług, umożliwiające Pool Leaderowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach systemu, nie stanowią odrębnego (odpłatnego) świadczenia przez Spółkę usług w rozumieniu art. 8 Ustawy o VAT, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez Pool Leadera usługi zarządzania środkami finansowymi.

Również w doktrynie oraz orzecznictwie przyjmuje się, iż w przypadku usługi cash-poolingu, wszystkie wykonywane czynności polegające na zarządzaniu płynnością finansową świadczone są w całości wyłącznie przez Pool Leadera na rzecz poszczególnych Uczestników.

Jako potwierdzenie tej tezy, można przytoczyć opinię Urzędu Statystycznego z dnia 6 grudnia 2002 r. - znak..........., stanowiącą odpowiedź na zapytanie dotyczące kwalifikacji czynności wykonywanych przez uczestników innych niż Pool Leadera w ramach umowy Cash-Poolingu. Urząd Statystyczny w powyższym piśmie podkreślił, iż "... zgodnie z obowiązującą od dnia 1 lipca 1997 r. Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (Dz. U. Nr 42/97 poz. 2642 z późn. zm.) oraz zgodnie z Klasyfikacją Wyrobów i Usług usługi są to czynności (będące końcowymi efektami działalności) o charakterze usługowym świadczone przez podmioty gospodarcze (jednostki organizacyjne) na rzecz innych podmiotów gospodarczych (jednostek organizacyjnych) lub na rzecz ludności. Opisane czynności klientów banku nie spełniają ww. zasad i nie stanowią usług w rozumieniu Klasyfikacji PKWiU". Jak wynika z uzasadnienia przytoczonego pisma, organ statystyczny uznał, iż w przypadku czynności wykonywanych w ramach cash-poolingu usługa świadczona jest przez ten podmiot, który organizuje operacje przepływów środków pieniężnych, zaś pozostałe podmioty uczestniczące w dokonywanych operacjach finansowych za pośrednictwem podmiotu organizującego przepływy, są jedynie odbiorcami usługi.

Powyższe stanowisko znajduje również potwierdzenie w interpretacjach organów podatkowych. Między innymi, w interpretacji z dnia 31 marca 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie przyznał, iż: "...czynności wykonywane przez uczestników usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową na podstawie zawartych umów, w tym także przez Wnioskodawcę, umożliwiających bankowi dokonywanie odpowiednich transferów środków finansowych w ramach struktury cash-poolingu nie stanowią odrębnego świadczenia usług, w rozumieniu art. 8 cyt. ustawy, lecz jedynie elementy pomocnicze, konieczne dla efektywnego wyświadczenia przez bank usługi kompleksowego zarządzania płynnością finansową".

Analogiczny pogląd został wyrażany przez organy skarbowe m.in. w:

* interpretacji indywidualnej z dnia 4 stycznia 2010 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPP1/443-1063/09-2/AW),

* interpretacji indywidualnej z dnia 10 lutego 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IPPPI-443-2175/08-2/AK),

* interpretacji indywidualnej z dnia 23 lipca 2009 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),

* interpretacji indywidualnej z dnia 17 czerwca 2008 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach (IBPP2/443-267/08/ICz),

* interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2007 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IP-PP2-443-124/07-03/KCH),

* interpretacji indywidualnej z dnia 8 listopada 2007 r. wydanej przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie (sygn. IP-PP2-443-112/07-4/BM).

Podsumowując, zdaniem Spółki, w analizowanej sprawie podmiotem świadczącym usługi na podstawie Umowy jest wyłącznie Pool Leader jako organizator oraz aktywny wykonawca usługi zarządzania środkami finansowymi. Tym samym, Spółka jak również pozostali Uczestnicy Umowy Cash Poolingu nie wykonują w ramach przedmiotowej Umowy żadnych czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ad. 2.

Stosownie do art. 28b Ustawy o VAT, miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podmiotów będących podatnikami w rozumieniu zapisów art. 28a ust. 1 Ustawy o VAT jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę lub stałe miejsce zamieszkania, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1, art. 28g ust. 1, art. 28i, 28j, 28n".

Importem usług natomiast, zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT, jest świadczenie usług z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami podatku od towarów i usług są m.in. osoby prawne będące usługobiorcami usług świadczonych przez podatników nie posiadających siedziby, stałego miejsca prowadzenia działalności lub stałego miejsca zamieszkania albo pobytu na terytorium kraju.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, iż w opisanym stanie faktycznym w przypadku gdy usługi zarządzania środkami finansowymi, stanowiące usługi finansowe, są świadczone przez Pool Leadera nie posiadającego zarówno siedziby, jak i stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium kraju, na rzecz Spółki, która posiada w Polsce swoją siedzibę, usługi te będą podlegały opodatkowaniu jako import usług na terytorium Polski. Do rozliczenia w zakresie podatku VAT tej transakcji obowiązana będzie Spółka, stając się podatnikiem jako nabywca przedmiotowych usług. Powyższy pogląd potwierdzają m.in.

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej wydanej dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. IPPP1-443-1157/09-2/PR),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 23 lipca 2009 r. (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w interpretacji z dnia 10 września 2009 r. (sygn. ILPP2/443-819/09-3/ISN).

Ad. 3.

Zdaniem Spółki podstawą opodatkowania podatkiem VAT w opisanym przypadku będzie kwota pobierana przez Pool Leadera z rachunku należącego do Spółki, obejmująca opłaty z tytułu administrowania środkami pieniężnymi Spółki oraz wynagrodzenie w postaci kwoty odsetek debetowych, jednak tylko i wyłącznie naliczonych od kwoty środków własnych zaangażowanych w strukturze przez Pool Leadera, obciążających rachunek bankowy Spółki.

Zgodnie z art. 29 ust. 1 Ustawy o VAT podstawą opodatkowania jest obrót, z zastrzeżeniem ust. 2-22, art. 30-32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i ust. 5. Obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy.

Ponadto, jak wynika z art. 29 ust. 17 ww. ustawy, podstawą opodatkowania w imporcie usług jest kwota, którą usługobiorca jest obowiązany zapłacić.

Jak zostało przedstawione w stanie faktycznym, Pool Leader w ramach świadczonej usługi jest uprawniony do pobierania stosownego wynagrodzenia za dokonywanie operacji na rachunkach a także do naliczania odsetek z tytułu korzystania ze środków finansowych przez uczestników systemu i udostępniania środków finansowych innym uczestnikom systemu.

W opinii Spółki jako całość świadczenia należnego Pool Leaderowi, będącego podstawą opodatkowania podatkiem VAT w zakresie importu usług, należy rozumieć kwotę opłaty z tytułu administrowania środkami pieniężnymi Spółki oraz wynagrodzenie z tytułu oprocentowania udostępnionych Spółce przez Pool Leadera środków własnych. Natomiast wynagrodzenie w postaci odsetek debetowych od środków udostępnianych przez innych niż Pool Leader uczestników struktury, czyli przez polskie Spółki z grupy D. posiadające siedzibę i miejsce prowadzenia działalności na terytorium Polski nie powinno być uwzględniane w podstawie opodatkowania importu usług, gdyż odsetki te nie stanowią w żadnym wypadku wynagrodzenia dla Pool Leadera, który nie jest ich beneficjentem, a jedynie dokonuje przesunięcia tych kwot pomiędzy uczestnikami systemu.

Ad. 4.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 ustawy o VAT zwolnione od podatku są usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy o VAT, w tym wymienione usługi pośrednictwa finansowego (sekcja J PKWiU ex 65-67) z pewnymi wyłączeniami, w ramach których nie znajdują się jednak usługi polegające na zarządzaniu środkami finansowymi.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługi cash - poolingu nabywane przez Spółkę a świadczone przez Pool Leadera stanowią usługi w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów i są usługami pośrednictwa finansowego sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług pod numerem 65.23.10-00.00. Tym samym są usługami pośrednictwa finansowego, objętymi zwolnieniem z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT.

Mając na uwadze praktykę stosowaną w tym zakresie, Spółka chciałaby zauważyć, że Minister Finansów w odpowiedzi z dnia 2 lipca 2004 r., na interpelację poselską nr 6005 dotyczącą kwalifikacji dla celów podatkowych porozumień o wspólnym zarządzaniu płynnością finansową przez grupę spółek, zakwalifikował usługi zarządzania płynnością wykonywane w ramach cash polingu jako "Usługi pośrednictwa, gdzie indziej nie sklasyfikowane". Powyższa kwalifikacja została potwierdzona w późniejszej interpretacji prawa podatkowego wydanej przez Ministra Finansów w piśmie z dnia 7 września 2007 r. nr IPP1/443-101/07-2/SM. W powyższym piśmie stwierdzono, że usługa, której celem jest zwiększenie efektywności zarządzania środkami finansowymi podmiotów z grupy poprzez optymalne wykorzystanie nadwyżek środków pieniężnych na poszczególnych rachunkach bankowych podmiotów z grupy stanowi usługę w zakresie kompleksowego zarządzania płynnością finansową grupy podmiotów i jest usługą pośrednictwa finansowego objętą zwolnieniem z VAT. Takie samo stanowisko zostało zaprezentowane również w innych interpretacjach prawa podatkowego.

Spółka zwraca uwagę, iż do identycznych wniosków można dojść posiłkując się definicją "usług finansowych" zawartą w Dyrektywie 2002/65/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 23 września 2002 r. dotyczącej sprzedaży konsumentom usług finansowych na odległość oraz zmieniającej Dyrektywę Rady 90/619/EWG oraz dyrektywy 97/7/WE i 98/27/WE. Art. 2 lit. b) tego aktu stanowi bowiem, iż "usługa finansowa" oznacza wszelkie usługi o charakterze bankowym, kredytowym, ubezpieczeniowym, emerytalnym, inwestycyjnym lub płatniczym.

W związku z tym, że zgodnie z zapisami art. 8 ust. 3 ustawy o VAT, usługi dla celów podatku VAT są identyfikowane według klasyfikacji wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej (z wyjątkiem usług elektronicznych i usług turystyki), Spółka wskazuje również na interpretację organu statystycznego dotyczącego umów o zarządzaniem płynnością finansową. Otóż Ośrodek Interpretacji Standardów Klasyfikacyjnych Urzędu Statystycznego w Łodzi w piśmie z dnia 11 stycznia 2007 r., Nr OK-5672/KU-6509/2006 zakwalifikował usługi cash poolingu jako "Usługi pośrednictwa finansowego, pozostałe, gdzie indziej niesklasyfikowane".

Mając na względzie powyżej wymienione przepisy oraz interpretacje organów podatkowych (w tym Ministra Finansów) oraz organów statystycznych, zdaniem Spółki, nabywane przez nią usługi cash poolingu stanowią usługi pośrednictwa finansowego zwolnione z podatku VAT.

Stanowisko to zostało wielokrotnie potwierdzone przez organy skarbowe, w m.in. poniższych interpretacjach prawa podatkowego:

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 4 stycznia 2010 r. (sygn. IPPP1/443-1063/09-2/AW),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 23 grudnia 2009 r. (sygn. IPPP1-443-1157/09-2/PR),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 29 października 2009 r. (sygn. ILPP2/443-1102/09-2/SJ),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 23 lipca 2009 r. (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 27 lutego 2009 r. (sygn. IPPP3/443-116/08-4/RK),

* interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 5 maja 2008 r. (sygn. IBPP2/443-88/08/ICz).

Ad. 5.

Zdaniem Spółki ponoszone koszty w związku realizacją Umowy Cash Poolingu nie powinny być uwzględniane w kalkulacji proporcji, o której mowa w art. 90 ustawy o VAT. Podstawowe zasady dotyczące odliczenia podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.). Zgodnie z tym przepisem w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy o VAT, co do zasady przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Oznacza to, że podatnikowi przysługuje prawo do zmniejszenia podatku należnego o podatek naliczony w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zgodnie z treścią art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Jak stanowi art. 90 ust. 2 cyt. ustawy jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10.

W myśl ust. 3 cytowanego artykułu proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo.

Kolejny ustęp artykułu 90 uściśla, że proporcję, o której mowa w ust. 3, określa się procentowo w stosunku rocznym na podstawie obrotu osiągniętego w roku poprzedzającym rok podatkowy, w odniesieniu do którego jest ustalana proporcja. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej.

Ustalając tę proporcję, należy mieć na względzie fakt, iż zgodnie z brzmieniem ustępu 5-6 cytowanego artykułu, do obrotu wskazanego powyżej nie wlicza się obrotu uzyskanego z tytułu dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności oraz z tytułu transakcji dotyczących nieruchomości lub usług wymienionych w załączniku nr 4 w poz. 3, w zakresie w jakim czynności te są dokonywane sporadycznie.

Z powołanych przepisów wynika, iż proporcja ustalana jest w oparciu o obrót. To z obrotu bowiem wydziela się wartości potrzebne do jej wyliczenia.

Pojęcie obrotu zostało zdefiniowane w art. 29 ust. 1 ustawy zgodnie, z którym obrotem jest kwota należna z tytułu sprzedaży, pomniejszona o kwotę należnego podatku. Kwota należna obejmuje całość świadczenia należnego od nabywcy. Obrót zwiększa się o otrzymane dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnych charakterze mające bezpośredni wpływ na cenę (kwotę należną) towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika, pomniejszone o kwotę należnego podatku.

Z kolei przez sprzedaż, w myśl art. 2 ust. 22 ustawy, należy rozumieć odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zatem powyższa definicja "obrotu" nie obejmuje importu usług, czyli sytuacji, w której podatnikiem z tytułu świadczenia usług w Polsce przez podmiot zagraniczny jest nabywca.

Przedmiotowe usługi, które są świadczone przez Pool Leadera na rzecz Spółki, dla celów podatku VAT w Polsce należy uznać za import usług, ponieważ podatnikiem z tytułu tej czynności jest usługobiorca (art. 2 pkt 9 ustawy o VAT). W opinii Spółki, mimo że import usług jest wykazywany również po stronie podatku należnego, to nie powinien on być uwzględniany przy kalkulacji współczynnika.

Reasumując, mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz przywołane unormowania prawne stwierdzić należy, że przy obliczaniu współczynnika proporcji o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, zgodnie z poglądem Wnioskodawcy wyrażonym we wniosku, nie uwzględnia się importu usług. Import usług nie stanowi obrotu w rozumieniu art. 29 ust. 1 ustawy w związku z czym nie może być brany pod uwagę przy obliczaniu przedmiotowej proporcji. Tym samym Spółka nie powinna uwzględniać odsetek należnych Pool Leaderowi od zaangażowanych przez niego własnych środków oraz opłat za zarządzanie transakcją, o których mowa we wniosku przy obliczaniu proporcji wynikającej z art. 90 ust. 3 ustawy.

Zbliżony pogląd na ten temat prezentują również inne organy podatkowe, na przykład:

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 22 grudnia 2009 r. (sygn. IPPP3/443-839-09-4/JK),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z dnia 4 listopada 2009 r. (sygn. IPPP2/443-946/09-4/SAP),

* Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z dnia 23 lipca 2009 r. (sygn. ITPP2/443-388/09/AK),

* Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie w interpretacji z dnia 14 lipca 2006 r. (sygn. 14172/RPPP1/443-405/2006/PS

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Mając powyższe na względzie, stosownie do art. 14c § 1 Ordynacji podatkowej, odstąpiono od uzasadnienia prawnego dokonanej oceny stanowiska Wnioskodawcy.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ul. M.C. Skłodowskiej 40, 20-029 Lublin po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl