IPPP1/443-1105/09-2/AP - Możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizowanym projektem.

Pisma urzędowe
Status:  Aktualne

Pismo z dnia 22 stycznia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-1105/09-2/AP Możliwość odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizowanym projektem.

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Politechniki, przedstawione we wniosku z dnia 22 października 2009 r. (data wpływu 6 listopada 2009 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizowanym projektem - jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 listopada 2009 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizowanym projektem.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Sprawa dotyczy projektu kluczowego "Monitorowanie Stanu Technicznego Konstrukcji i Ocena jej Żywotności" realizowanego przez Politechnikę jako Beneficjenta oraz Akademię w K., Instytuty jako Partnerów Konsorcjum w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, lata 2007-2013 (zwanego dalej: POIG), Priorytet 1 Badania i rozwój nowoczesnych technologii, Działanie 1.1 Wsparcie badań naukowych dla budowy gospodarki opartej na wiedzy, Poddziałanie 1.1.2 Strategiczne programy badań naukowych i prac rozwojowych.

Politechnika zawarła w dniu 16 grudnia 2008 r. z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego (zwanego dalej: MNiSW) jako "Instytucją Pośredniczącą", umowę (zwaną dalej: Umową) o dofinansowanie projektu kluczowego zatytułowanego "Monitorowanie Stanu Technicznego Konstrukcji i Ocena jej Żywotności" (zwanego dalej: Projektem). Podstawą zawarcia umowy w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 przyjętego decyzją Komisji Europejskiej z dnia 2 października 2007 r. oraz uchwałą Rady Ministrów z dnia 30 października 2007 r. jest art. 209 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 249, poz. 2104 z późn. zm.) zwanej dalej: "ustawą o finansach publicznych". Przedmiotem umowy jest udzielenie Beneficjentowi przez MNiSW wsparcia ze środków publicznych w formie dotacji rozwojowej - o której mowa w art. 106 ust. 2 pkt 3a podstawie art. 209 ust. 1 ustawy o finansach publicznych - na realizację Projektu badawczego.

Celem strategicznym projektu jest podniesienie poziomu i jakości życia mieszkańców Polski poprzez wzrost konkurencyjności i innowacyjności gospodarki opartej na wiedzy. Realizacja projektu przyczyni się trwale do wzrostu zaawansowanych technologii w gospodarce, wzrostu konkurencyjności polskiej nauki i jej udziału w rozwoju gospodarczym.

a.

Cele na poziomie wskaźników produktu:

-

zwiększenie potencjału kadrowego jednostek naukowo-badawczych poprzez zaangażowanie do projektu doświadczonej kadry naukowej, doktorantów, studentów oraz poprzez tworzenie nowych miejsc pracy,

-

doposażenie zaplecza badawczego jednostek biorących udział w projekcie,

-

zacieśnianie współpracy pomiędzy sferą B + R a gospodarką, poprzez współpracę z przedsiębiorstwami różnych sektorów przemysłu.

b.

Cele na poziomie wskaźników rezultatu:

-

opracowanie innowacyjnych metod i systemów monitorowania stanu technicznego konstrukcji,

-

utworzenie nowych miejsc pracy wynikających z realizacji przedsięwzięcia,

-

zwiększenie liczby chronionych prawnie nowych rozwiązań technologicznych poprzez zgłoszenia patentowe rozwiązań powstałych w projekcie,

-

podniesienie kwalifikacji naukowców poprzez zwiększenie liczby stopni naukowych uzyskanych w wyniku realizacji przedsięwzięcia.

Obok wymienionych wyżej skwantyfikowanych celów realizacji przedsięwzięcia wspomnieć należy o innych celach jakościowych związanych z realizacją projektu. Do celów tych należy:

*

poprawa bezpieczeństwa użytkowników obiektów i urządzeń objętych systemami monitorowania,

*

wydłużenie żywotności monitorowanych obiektów i urządzeń oraz zmniejszanie ich awaryjności,

*

obniżenie kosztów społecznych związanych z katastrofami budowlanymi, awariami bądź okresowym zamykaniem obiektów,

*

racjonalizacja wydatków na cele utrzymania i remont obiektów,

*

zwiększenie innowacyjności polskich przedsiębiorstw korzystających z nowatorskich rozwiązań technologicznych, a także ich konkurencyjności na rynku międzynarodowym,

*

zwiększenie udziału innowacyjnych produktów polskiej gospodarki w rynku międzynarodowym oraz zwiększenie roli polskiej nauki w rozwoju gospodarczym.

Realizacja projektu doprowadzi nie tylko do uzyskania nowej wiedzy, ale przyczyni się także do znaczącej poprawy bezpieczeństwa użytkowników obiektów i urządzeń, rozwoju polskiej gospodarki i nauki oraz będzie miała istotny wpływ na tempo rozwoju społeczno-gospodarczego kraju.

Okres trwania Projektu to 4 lata. Całkowita wartość projektu wynosi 46.071.352,17 PLN. Wydatki kwalifikowane wynoszą 46.000.000 PLN. Są to kwoty wynikające z podpisania w dnia 7 lipca 2009 r. aneksu do umowy o dofinansowanie. Projekt jest dofinansowywany w 100 % w odniesieniu do wydatków kwalifikowanych w kwocie 46.000.000 PLN, z czego 85 % wartości wydatków kwalifikowanych pochodzi ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, natomiast 15 % z budżetu Państwa.

Projekt jest realizowany zgodnie z:

1.

przepisami prawa krajowego i wspólnotowego oraz zasadami polityk wspólnotowych, które są dla niego wiążące, w tym z przepisami dotyczącymi konkurencyjności, zamówień publicznych, ochrony środowiska oraz równouprawnienia kobiet i mężczyzn;

2.

Programem Operacyjnym Innowacyjna Gospodarka 2007-2013 oraz Szczegółowym opisem priorytetów Programu;

3.

Wytycznymi Ministra Rozwoju Regionalnego wydanymi na podstawie art. 35 ust. 3 ustawy z dnia 6 grudnia 2006 r. o zasadach prowadzenia polityki rozwoju (Dz. U. Nr 227, poz. 1658 z późn. zm.) obowiązującymi na dzień dokonania odpowiedniej czynności, z zastrzeżeniem § 6 ust. 1 pkt 4;

4.

Umową, a w szczególności z opisem Projektu zawartym we wniosku o dofinansowanie, który stanowi załącznik nr 2 do Umowy oraz we wskazanym w Umowie terminie obejmującym okres kwalifikowalności.

Zgodnie z § 3 ust. 4 Umowy w celu zapewnienia, że udzielone wsparcie nie stanowi pomocy publicznej w rozumieniu art. 87 ust. 1 Traktatu ustanawiającego Wspólnotę Europejską Beneficjent zobowiązany jest do rozpowszechniania wyników prowadzonych badań i prac rozwojowych na równych zasadach rynkowych wszystkim podmiotom zainteresowanym gospodarczym wykorzystaniem tych wyników, z uwzględnieniem przepisów o prawie autorskim i prawie własności przemysłowej.

W przypadku spółki niedziałającej dla zysku, jej udziałowcy nie mogą mieć preferencyjnego dostępu do infrastruktury badawczej wspartej w ramach Projektu, ani do wyników przeprowadzonych badań. W przypadku konsorcjum naukowo-przemysłowego, reprezentowanego przez Beneficjenta, przedsiębiorcy wchodzący w skład konsorcjum nie mogą mieć preferencyjnego dostępu do infrastruktury badawczej wspartej dofinansowanej w ramach Projektu, ani do wyników przeprowadzonych badań.

Z tego względu uzyskane wyniki badań naukowych będą publikowane w czasopismach naukowych i prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych. Zostaną również udostępnione podmiotom zainteresowanym ich wdrożeniem lub komercjalizacją na równych zasadach rynkowych odpłatnie lub nieodpłatnie. Prawa autorskie do uzyskanych w wyniku realizacji Projektu wyników badań naukowych będą przysługiwać wyłącznie Beneficjentowi lub Partnerowi Konsorcjum, który wykonał dane prace. W przypadku osiągnięcia pozytywnych rezultatów badań, będzie istniała możliwość ich komercjalizacji poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich lub sprzedaż tych praw zainteresowanym podmiotom. W przypadku sprzedaży, będzie to sprzedaż opodatkowana VAT.

Możliwość sprzedaży nastąpi po zakończeniu Projektu, tj. po 30 września 2012 r. lub w wyjątkowych przypadkach wcześniej, po uzyskaniu odpowiednich wyników badań i znalezieniu zainteresowanych ich komercjalizacją podmiotów. Zakupiony sprzęt pomiarowy i urządzenia będą wykorzystywane wyłącznie do realizacji zadań badawczych w Projekcie, a po jego zakończeniu, tj. po 30 września 2012 r. do działalności dydaktycznej lub naukowo-badawczej nieopodatkowanej VAT.

Wnioskodawca zaznacza, że głównym celem prac badawczych realizowanych w Projekcie, jest opracowanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych, a nie ich komercjalizacja przez Beneficjenta lub Partnerów Konsorcjum.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy w przedstawionym stanie faktycznym Wnioskodawcy przysługuje w całości lub w części prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur zakupu towarów i usług wykorzystywanych do realizacji opisanego Projektu, zarówno gdy po dniu 30 września 2012 r. nastąpi sprzedaż opodatkowana VAT, jak i w przypadku gdy z przyczyn niezależnych od Wnioskodawcy, w szczególności w przypadku nieosiągnięcia zakładanych rezultatów, możliwa sprzedaż opodatkowana VAT nie zostanie zrealizowana.

Zdaniem Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Z literalnego brzmienia wyżej zacytowanego przepisu wynika, iż uznanie podmiotu za podatnika nie jest uzależnione od celu czy rezultatu jego działalności. Ustawa VAT definiuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Działalność gospodarcza nie jest uzależniona od rezultatu, czyli widocznego efektu podejmowanych przez podatników działań. Działalność gospodarcza nie musi więc oznaczać konieczności osiągania zysków.

Zgodnie z orzecznictwem ETS nie ważny jest rezultat prowadzonej działalności, istotnym staje się zamiar prowadzenia działalności i ponoszone w związku z tym faktem koszty. Przy ponoszeniu kosztów poniesionych na wydatki inwestycyjne w pełni korzystać można z prawa odliczenia już na etapie ich przygotowywania, prawo do odliczenia może zostać wyłączone jedynie w przypadku ewentualnego oszustwa ze strony podatnika i jego nadużyć, co potwierdza wyraźnie orzeczenie ETS w sprawie C-15/81 z dnia 5 maja 1982 r. pomiędzy Schul a Inspecteur der Invoerrechten en Accijzen. Istotny jest więc zamiar prowadzonej działalności, potwierdzony obiektywnymi dowodami. Podatek płacony przez podatnika nie może stanowić dla niego faktycznego kosztu. W orzeczeniu w sprawie 50/87 Trybunał wskazał, iż zadaniem wszystkich państw jest zadbanie, by podatnicy nie ponosili ekonomicznego ciężaru podatku, jaki płacony jest w trakcie prowadzenia przez nich działalności.

W sprawie C-110/94 podkreślono wyraźnie, że już pierwsze wydatki inwestycyjne, jakie poniesiono dla celów i z zamysłem rozpoczęcia działalności, muszą zostać potraktowane jak działalność gospodarcza. Ponadto, samo prawo odliczenia nie może być ograniczane czasem czy zakresem przedmiotowym. Możliwość wykonywania tego prawa zapewniona ma być niezwłocznie w odniesieniu do wszystkich kwot podatku (sprawa C-177/99). Podstawą dla funkcjonowania podatku od wartości dodanej jest jego neutralność. Zasada neutralności niejednokrotnie była przedmiotem orzeczeń ETS.

W odniesieniu do przedmiotowej sprawy, a dokładnie prawa do odliczenia w przypadku ewentualnego zaniechania inwestycji, jakie zostały podjęte w celu prowadzenia działalności gospodarczej, na bazie osiągniętych z niej rezultatów stwierdzić należy, że ETS uznaje w takich sytuacjach prawo do odliczenia w pełnym zakresie i to bezwarunkowo (wyjątek stanowi dokonanie ewentualnego oszustwa przez podatnika). Trybunał w orzeczeniu z dnia 15 stycznia 1998 r. w sprawie C-37/95, wyraźnie wskazał, iż podatnik jest uprawniony do odliczenia VAT naliczonego za towary i usługi nabyte w związku z pracami inwestycyjnymi wykonanymi z przeznaczeniem ich na planowaną działalność gospodarczą podlegającą opodatkowaniu. Jednak sam fakt niewykorzystania towarów czy usług, jakie jednak nabyto w celu wykorzystania ich w prowadzonej działalności, nie stanowi podstawy do pozbawienia podatnika prawa do odliczenia podatku naliczonego. Trybunał w uzasadnieniu podkreślił, iż prawo do odliczenia zostało wprowadzone, aby całkowicie uwolnić przedsiębiorcę od kosztów VAT zapłaconego lub podlegającego zapłacie w toku jego działalności gospodarczej.

Wspólny system podatku od wartości dodanej konsekwentnie zapewnia, że każda działalność gospodarcza, niezależnie od jej celu i efektu pod warunkiem, że sama podlega VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Trybunał w orzeczeniu w sprawie C-110/94, która dotyczyła przedsięwzięcia, jakie nigdy nie miało związku z żadną transakcją opodatkowaną, stwierdził wyraźnie, że prawo do odliczenia, jeżeli powstało, to pozostaje w mocy, nawet jeżeli planowana wcześniej działalność gospodarcza nigdy nie zakończyła się transakcją podlegającą opodatkowaniu.

Inne orzeczenia Trybunału podobnie wskazują, iż osiągnięty rezultat podjętej działalności nie jest istotny przy możliwości dokonania odliczeń. Przykładem jest orzeczenie w sprawie 268/83 z dnia 14 lutego 1985 r., w którym Trybunał stwierdził, iż "wspólny system VAT zapewnia zatem to, aby całość działalności gospodarczej niezależnie od jej celu czy rezultatów, pod warunkiem że działalność ta sama w sobie podlega VAT, była opodatkowana w całkowicie naturalny sposób". Podobnie w sprawie C-400/98 w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. Trybunał stwierdził, iż art. 4 i 17 (ustanawiający prawo do odliczenia podatku naliczonego) VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia VAT zapłaconego w związku z transakcjami wykonywanymi w celu zrealizowania planowanej działalności gospodarczej istnieje nadal, nawet jeżeli organ skarbowy ma świadomość, że zamierzona działalność gospodarcza, która miała doprowadzić do wykonywania czynności opodatkowanych, nie zostanie podjęta. A także, w sprawie C-736/02, wyrok z dnia 26 kwietnia 2005 r., Trybunał stwierdził, że system odliczeń ma na celu całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT podlegającego zapłacie lub zapłaconego w ramach jego działalności gospodarczej. Wspólny system VAT gwarantuje w ten sposób w zakresie ciężaru podatkowego pełną neutralność jakiejkolwiek działalności gospodarczej, niezależnie od celów bądź rezultatów pod warunkiem, że co do zasady podlega ona opodatkowaniu VAT.

Odnosząc powyższe uwagi do regulacji zawartej w ustawie o podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 86 ust. 1 w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124, należy stwierdzić, co następuje.

Ustawodawca wyraźnie uzależnił prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o naliczony od związku towarów i usług zakupionych z wykonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi. Czynności niewykorzystywane do takich celów nie mogą korzystać z prawa odliczenia. Po dokonaniu analizy przepisów art. 15 ust. 1 oraz 86 ustawy VAT należy stwierdzić, iż podatnikiem jest podmiot bez względu na rezultat prowadzonej działalności, a prawo do odliczenia podatku od nabytych towarów i usług istnieje, jeśli pozostają one w związku z tą działalnością. Podatnikiem jest więc nawet podmiot, który ponosiłby straty z takiej działalności.

Wnioskodawca nie może co prawda z góry przewidzieć rezultatu podejmowanych przez siebie obecnie badań. Z założenia jednak, uzyskane wyniki badań naukowych będą publikowane w czasopismach naukowych i prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych. Zostaną również udostępnione podmiotom zainteresowanym ich wdrożeniem lub komercjalizacją na równych zasadach rynkowych odpłatnie lub nieodpłatnie. Prawa autorskie do uzyskanych w wyniku realizacji Projektu wyników badań naukowych będą przysługiwać wyłącznie Beneficjentowi lub Partnerowi Konsorcjum, który wykonał dane prace. W przypadku osiągnięcia pozytywnych rezultatów badań, będzie istniała możliwość ich komercjalizacji poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich lub sprzedaż tych praw zainteresowanym podmiotom. W przypadku sprzedaży, będzie to sprzedaż opodatkowana VAT. Możliwość sprzedaży nastąpi po zakończeniu projektu, tj. po dniu 30 września 2012 r. lub w wyjątkowych przypadkach wcześniej, po uzyskaniu odpowiednich wyników badań i znalezieniu zainteresowanych ich komercjalizacją podmiotów.

Podsumowując, Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż związek wszelkiego rodzaju nabytych towarów czy usług z celem prowadzenia opisanego we wniosku projektu o zamierzonych przez jego współtwórców rezultatach, jest podstawą do możliwości odliczenia podatku przy ich zakupie. Na prawo do odliczenia nie będzie miał wpływu także inny niż planowany obecnie rezultat badań, lub ich całkowity brak.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.

Stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.) - zwanej dalej: ustawą o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie zaś z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a) tejże ustawy, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku określonych w fakturach otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Powyższe regulacje wskazują, iż odliczenie podatku naliczonego to przysługujące zarejestrowanemu czynnemu podatnikowi podatku od towarów i usług całkowite bądź częściowe prawo do obniżenia kwoty podatku należnego dotyczącego opodatkowanych dostaw towarów i świadczenia usług o kwotę podatku naliczonego w zakresie, w jakim nabywane towary i usługi są lub będą w przyszłości wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, tj. do czynności zwolnionych od podatku VAT lub czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, jak i niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis art. 88 określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.

Związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa; mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, iż określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Z powyższego wynika, iż w przypadku, gdy istnieje związek zakupionych towarów ze sprzedażą opodatkowaną, to nabywcy przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony przy ich nabyciu.

Należy również podkreślić, iż możliwość odliczenia podatku naliczonego nie stanowi żadnego przywileju dla podatnika, lecz jest podstawowym i fundamentalnym uprawnieniem, wynikającym z samej konstrukcji podatku od wartości dodanej. Z orzecznictwa ETS wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego w zasadzie nie może być ograniczone ani pod względem czasu, ani pod względem zakresu przedmiotowego. ETS wielokrotnie zwracał uwagę, iż właśnie zasada odliczenia podatku naliczonego zapewnia uzyskanie neutralności podatku. System odliczeń podatku oznacza całkowite uwolnienie przedsiębiorcy od obciążeń z tytułu VAT zapłaconego lub należnego (do zapłaty) w prowadzonej działalności gospodarczej. Wspólny system podatku od wartości dodanej zapewnia, że jakakolwiek działalność gospodarcza, bez względu na jej cel oraz rezultat, o ile sama jest opodatkowana VAT, jest opodatkowana w sposób całkowicie neutralny. Pozwala to na zachowanie zasady potrącalności, która powinna być na gruncie ustawy o VAT rozumiana możliwie najszerzej. Oznacza to, że zawsze ma ona zastosowanie przy nabyciu towarów dokonanym z zamiarem wykorzystania ich w działalności opodatkowanej.

Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia - jeśli dany towar ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas - po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych - odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

W każdym więc przypadku należy dokonać oceny, czy intencją określonej czynności, z którą łączą się skutki podatkowo - prawne było wykonywanie czynności opodatkowanych. Z ogólnie przyjętej definicji "zamiaru" wynika, że jest to projekt, plan czy intencja zrealizowania czegoś. Istotą zamiaru są intencje jakie przyświecają dokonywanym czynnościom, jak i cel, który dana osoba ma osiągnąć dokonując tych czynności.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepisy art. 7 ust. 1 i art. 8 ust. 1 tej ustawy definiują pojęcie dostawy towarów i świadczenia usług za wynagrodzeniem. W myśl tych przepisów przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.

Podstawowe znaczenie dla kształtu i funkcjonowania podatku od towarów i usług mają fundamentalne cechy tego podatku, tj.:

1.

powszechność opodatkowania,

2.

faktyczne opodatkowanie konsumpcji,

3.

stosowanie podatku od wartości dodanej na wszystkich etapach obrotu towarami i usługami.

Realizację cech podatku od towarów i usług, o których mowa wyżej, gwarantują nie tylko przepisy określające zakres przedmiotowy podatku VAT, tj. cyt. wyżej art. 5, 7 i 8 ustawy o VAT, lecz również przepisy regulujące zakres podmiotowy podatku od towarów i usług, czyli przepisy art. 15 ww. ustawy.

W myśl więc art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza obejmuje natomiast wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły do celów zarobkowych (ust. 2 cyt. artykułu).

Z przytoczonych wyżej przepisów wynika więc, iż dla uznania danego podmiotu za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o podatku od towarów i usług nie ma znaczenia rezultat prowadzonej działalności. Oznacza to, że aby uznać działalność podmiotu za działalność gospodarczą nie jest konieczne, aby przyniosła ona jakiekolwiek efekty. Podatnikiem jest zatem również podmiot prowadzący działalność generującą straty, a nawet podmiot, który w ogóle nie dokona żadnej sprzedaży.

Za podatnika należy uznać również osobę, która zadeklarowała zamiar prowadzenia działalności gospodarczej i poczyniła w tym celu pewne nakłady, mimo że sama działalność gospodarcza jeszcze się nie rozpoczęła, nawet w sytuacji, jeśli nigdy nie zostanie rozpoczęta. Tym samym poniesienie wstępnych wydatków inwestycyjnych w celu i z zamiarem rozpoczęcia przyszłej opodatkowanej działalności gospodarczej należy również uznać za działalność gospodarczą.

W świetle powyższego stwierdzić należy, iż każdy, kto dokonuje nabycia towarów i usług, które zmierzają do przyszłego wykorzystania ich dla czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to, jakie faktycznie będą efekty tej działalności należy uznać już w momencie ich nabycia za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Z przedstawionego w złożonym wniosku stanu faktycznego wynika, że w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, lata 2007-2013, Politechnika - jako Beneficjent - realizuje projekt pn.: "Monitorowanie Stanu technicznego Konstrukcji i Ocena jej Żywotności". W związku z powyższym w grudniu 2008 r. zawarła z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego umowę o dofinansowanie ww. Projektu. Projekt ten jest dofinansowany w 100 % w odniesieniu do wydatków kwalifikowanych, z czego 85 % wartości tych wydatków pochodzi ze środków Europejskiego funduszu Rozwoju Regionalnego, natomiast 15 % z budżetu Państwa. Zgodnie z zawartą umową Beneficjent (tj. Politechnika) zobowiązany jest do rozpowszechniania wyników prowadzonych badań i prac rozwojowych na równych zasadach rynkowych wszystkim podmiotom zainteresowanym gospodarczym wykorzystaniem tych wyników, z uwzględnieniem przepisów o prawie autorskim i prawie własności przemysłowej. Wyniki badań naukowych będą publikowane w czasopismach naukowych i prezentowane na konferencjach krajowych i zagranicznych. Zostaną również udostępnione podmiotom zainteresowanym ich wdrożeniem lub komercjalizacją na równych zasadach rynkowych odpłatnie lub nieodpłatnie. Prawa autorskie do uzyskanych w wyniku realizacji Projektu wyników badań naukowych będą przysługiwać wyłącznie Beneficjentowi lub Partnerowi Konsorcjum, który wykonał dane prace. W przypadku osiągnięcia pozytywnych rezultatów badań, będzie istniała możliwość ich komercjalizacji poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich lub sprzedaż tych praw zainteresowanym podmiotom. W przypadku sprzedaży, będzie to sprzedaż opodatkowana VAT. Zakupiony sprzęt pomiarowy i urządzenia będą wykorzystywane wyłącznie do realizacji zadań badawczych w Projekcie, a po jego zakończeniu, tj. po dniu 30 września 2012 r. do działalności dydaktycznej lub naukowo-badawczej nieopodatkowanej VAT.

Z powyższego wynika, iż na dzień złożenia przedmiotowego wniosku Wnioskodawca zakłada, iż w przypadku osiągnięcia pozytywnych rezultatów badań, będzie istniała możliwość komercjalizacji efektów Projektu poprzez udzielenie licencji na korzystanie z praw autorskich lub sprzedaż tych praw. Niewątpliwie sprzedaż taka opodatkowana będzie podatkiem VAT.

Jak zostało wskazane powyżej, dla określenia prawa do odliczenia istotny jest zamiar z jakim dokonywany jest zakup towaru lub usługi w momencie nabycia, a w przedmiotowej sprawie Projekt realizowany jest z założeniem, że jego efekty ulegną komercjalizacji w 2012 r. bądź wcześniej, poprzez udzielanie licencji lub sprzedaż praw autorskich.

Oczywistym jest, iż w wyniku, realizacji fazy badawczej Projektu Wnioskodawca nie będzie uzyskiwał żadnych przychodów, jednakże fazy tej nie można rozpatrywać odrębnie, gdyż powodzenie całego Projektu uzależnione jest właśnie od pozytywnego zakończenia tego etapu. Zatem wszystkie wydatki ponoszone od początku realizacji Projektu związane są m.in. z przewidywanym przyszłym wykorzystywaniem efektów Projektu do wykonywania czynności opodatkowanych.

Należy również zauważyć, iż "Wnioskodawca zaznacza, że głównym celem prac badawczych realizowanych w Projekcie, jest opracowanie nowych rozwiązań technicznych i technologicznych, a nie ich komercjalizacja (...)", jednakże Politechnika nie wyklucza takiej możliwości. Istotne jest w tym momencie założenie wykorzystania jego wyników do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Czynności udzielenia licencji lub przeniesienia praw do wyników badań, niewątpliwie są czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Udostępnianie wyników badań za wynagrodzeniem na rzecz podmiotów trzecich, z jakim mamy do czynienia w przedmiotowej sprawie, stanowi bowiem świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o którym mowa art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Należy również wskazać, iż bez względu na fakt, czy realizacja projektu odniesie zamierzony skutek, to w momencie nabycia towarów i usług zachowana pozostanie pierwotna intencja ich nabycia - zostały one nabyte celem wykonywania czynności opodatkowanych. Jeżeli nawet Wnioskodawca z tytułu realizacji projektu nie osiągnie żadnych przychodów z powodów obiektywnych tzn. faza badawcza nie zakończy się pozytywnym wynikiem, to czynność opodatkowana nie wystąpi nie dlatego, że Wnioskodawca świadomie zmienił pierwotne przeznaczenie nabytych towarów i usług, lecz dlatego że wskutek niezależnych od niego czynników, wykorzystanie ich do czynności opodatkowanych stało się niemożliwe.

W konsekwencji z uwagi na spełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywaniem w przyszłości czynności opodatkowanych (tj. sprzedaż patentu lub licencji), Wnioskodawcy będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Projektu pod nazwą "Monitorowanie Stanu technicznego Konstrukcji i Ocena jej Żywotności" w zakresie w jakim zakupione towary i usługi będą przez Wnioskodawcę wykorzystane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Z treści wniosku wynika również, iż efekty Projektu udostępniane będą także nieodpłatnie. W tym miejscu należy podkreślić, iż w celu prawidłowego określenia kwoty podatku naliczonego do odliczenia, należy mieć również na względzie unormowania zawarte w art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, który stanowi, że w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku, z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określania kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami w stosunku, do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Szczegółowe zasady odliczenia częściowego, w przypadku gdy nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, uregulowane zostały przepisami art. 90 natomiast zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do dokonywania korekty zostały określone w art. 91 ustawy o VAT.

Zatem w świetle przytoczonych powyżej przepisów, Wnioskodawcy przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących dokonane przez Niego nabycie towarów i usług związanych z realizacją ww. Projektu w zakresie, w jakim zakupy te związane będą ze sprzedażą opodatkowaną zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT. Natomiast w przypadku, gdy Wnioskodawca nie ma możliwości wyodrębnienia całości lub części kwot w związku, z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku, z którymi takie prawo nie przysługuje, ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego zgodnie z proporcją obliczoną według zasad określonych przepisami art. 90 i 91 ustawy o VAT.

Mając powyższe na względzie stanowisko Wnioskodawcy w zakresie przedstawionego stanu faktycznego należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Jednocześnie zaznaczyć należy, iż odnośnie części zadanego w złożonym wniosku pytania dotyczącego prawa odliczenia podatku VAT naliczonego w związku z realizowanym Projektem przysługującego Partnerom Konsorcjum zostało wydane odrębne rozstrzygnięcie - postanowienie znak IPPP1/443-1105/09-3/AP.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie, Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl