IPPP1/443-1053/10-2/AW

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 16 grudnia 2010 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1/443-1053/10-2/AW

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki przedstawione we wniosku z dnia 6 października 2010 r. (data wpływu 12 października 2010 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania podatkiem VAT usługi dyskonta akredytywy - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2010 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania usługi dyskonta akredytywy.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Bank zamierza świadczyć usługę "dyskonta akredytywy", na podstawie której Bank będzie przyjmował do dyskonta wierzytelności z akredytyw beneficjentów (podmiotów, którym została otwarta Akredytywa w różnych bankach). W ramach usługi dyskonta akredytywy Bank będzie odkupywał bez prawa regresu wierzytelności z akredytyw beneficjenta do maksymalnej kwoty, na okres i na pozostałych warunkach określonych w Umowie.

Beneficjent przelewa bezwarunkowo i nieodwołalnie na Bank wierzytelności z tytułu akredytyw przed terminem jej płatności. Bank natomiast przekazuje na rachunek beneficjenta kwotę wierzytelności pomniejszoną o kwotę odsetek dyskontowych. Na podstawie Umowy Bank staje się jedynym uprawnionym do otrzymywania jakichkolwiek środków pieniężnych z akredytyw, które będą wpływały na rachunek Banku. Beneficjent utraci prawo dokonywania ze swoim dłużnikiem wszelkich czynności prawnych wywierających wpływ na istnienie, zakres trwałości wierzytelności będącej przedmiotem przelewu.

Bank dokonuje dyskonta po spełnieniu przez beneficjenta wymogów warunkujących wypłatę w ramach akredytywy. W zależności od ustaleń dokonanych z beneficjentem, możliwa jest sytuacja, że beneficjent przedstawi Bankowi dokumenty tylko na część akredytywy i w konsekwencji zdyskontowana będzie tylko cześć akredytywy.

Celem usługi dyskonta akredytywy jest sfinansowanie eksportu i jest jedną z dostępnych form rozliczeń pomiędzy stronami.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy usługi dyskonta akredytywy, które będą świadczone przez Bank podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT, jako usługi pośrednictwa finansowego na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ("Ustawa VAT").

Zdaniem Wnioskodawcy:

W opinii Banku, usługi dyskonta akredytywy, które będą świadczone przez Bank podlegają zwolnieniu z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W załączniku nr 4 w pozycji 3 wskazano usługi pośrednictwa finansowego zawarte w sekcji J, w działach 65-67 Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług stanowiącej załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 18 marca 1997 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (Dz. U. 1g97.42.264, z późn. zm.), z wyłączeniem m.in. usług ściągania długów oraz faktoringu.

Działalność banków komercyjnych sklasyfikowana jest w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w dziale 65 zatytułowanym "Usługi pośrednictwa finansowego". W grupowaniu 65.1 sklasyfikowane są usługi pośrednictwa pieniężnego. W zakresie usług pośrednictwa pieniężnego są to przede wszystkim: usługi banku centralnego, usługi banków innych niż bank centralny (w tym usługi banków komercyjnych) i innych instytucji finansowych wykonywane na własny rachunek w zakresie gromadzenia i redystrybucji zasobów pieniężnych, usługi udzielania pożyczek i kredytów (w tym usługi leasingu finansowego) świadczone poza systemem bankowym, usługi przesyłania pieniędzy, także za pośrednictwem poczty lub łączy telekomunikacyjnych, usługi prowadzone na rachunek własny na rynkach papierów wartościowych.

Dyskonto akredytywy jest usługą pośrednictwa pieniężnego, zaliczaną do usług w zakresie wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych. Jej cechą jest bowiem finansowanie beneficjentów akredytywy przed terminem płatności wynikającym z wcześniejszych uzgodnień między beneficjentem a bankiem otwierającym bądź potwierdzającym akredytywę.

W ocenie Banku, usługa dyskonta akredytywy nie jest usługą ściągania długów ani factoringiem. Przedmiotem niniejszej usługi nie będzie wykonywanie czynności, w wyniku których nastąpi przejęcie ryzyka niewywiązywania się przez dłużnika ze zobowiązania.

Przedmiotem usługi ściągania długów jest wyegzekwowanie należności na rzecz innego podmiotu. Świadczący usługę ściągania długu wykonuje za usługobiorcę (wierzyciela) wyłącznie czynności administracyjno-prawne prowadzące do uregulowania przez dłużnika zobowiązania w zamian za odpowiednie wynagrodzenie. Oznacza to, że ostateczny wynik czynności podjętych w ramach świadczenia usług ściągania długów wywiera skutki w majątku nabywcy tych usług. Niniejsza definicja pojęcia ściągania długów potwierdzona została w wyroku WSA w Warszawie z dnia 25 lutego 2010 r. (sygn. akt III SA/Wa 1760/09) oraz WSA w Opolu w wyroku z 29 kwietnia 2009 r. (sygn. akt I SA/Op 79/09). W uzasadnieniu wyroków WSA uznały, że "... usługa ściągania długów zakłada istnienie dwóch podmiotów, które zawarły transakcję. Usługodawca zobowiązuje się do ściągnięcia długu w zamian za wynagrodzenie. Konsumentem usługi (usługobiorcą) jest ten podmiot, który korzysta z usługi wykonywanej przez kontrahenta, co oznacza, że usługodawca ściąga dług dla usługobiorcy, a nie dla siebie".

Usługa dyskonta akredytywy nie spełnia definicji ściągania długów. Transakcja dotyczy jedynie przelewu wierzytelności z beneficjenta na rzecz Banku w celu finansowania bieżącej działalności beneficjenta. W ramach umowy dyskonta akredytywy Bank nie będzie zobowiązany do jakichkolwiek działań polegających na ściąganiu długu na rzecz innego podmiotu. Bank wstępuje w prawa i obowiązki wierzyciela. Przelew wierzytelności ma charakter definitywny. Jak zostało wskazane powyżej, celem usługi jest finansowanie beneficjenta a nie wyegzekwowanie długu.

Bank nabywając we własnym imieniu i na własny rachunek wierzytelność beneficjenta za własne środki finansowe wchodzi w miejsce beneficjenta. Jako że przelew wierzytelności ma charakter definitywny, dalsze losy wierzytelności są poza usługą dyskonta akredytywy. Hipoteczne podjęcie przez Bank czynności w celu wyegzekwowania wierzytelności nie będzie już wynikało z transakcji zawartej wcześniej z beneficjentem. Potencjalny dług Bank będzie ściągał dla siebie, a nie dla innego podmiotu.

Zdaniem Banku, usługa dyskonta akredytywy nie jest również usługą factoringu. Usługa factoringu jest usługą nienazwaną. W celu ustalenia zakresu pojęcia faktoringu sięgnąć można jednak do wypracowanego w tym zakresie stanowiska doktryny prawa. Z usługą factoringu mamy do czynienia w przypadku gdy świadczący tą usługę (faktor) nabywa wierzytelność od dostawcy towarów lub usług (zbywca wierzytelności) w zamian za kwoty pieniężnę odpowiadające wierzytelności pomniejszone o prowizję faktora. Nabycie następuje w ramach stałej umowy między faktorantem a zbywcą wierzytelności. Zgodnie z doktryną poza czynnością przelewu wierzytelności, faktoring obejmuje szereg innych czynności, takich jak np. prowadzenie ksiąg handlowych, monitoring sytuacji prawno-ekonomicznej dłużnika wierzytelności nabytej przez faktora; prowadzenie egzekucji wierzytelności; świadczenie usług marketingowych, czy też udostępnianie zbywcy wierzytelności informacji w zakresie tzw. "wywiadowi" gospodarczej, oraz doradztwo finansowe.

Według konwencji UNIDROIT o międzynarodowym faktoringu z dnia 28 maja 1988 r. przez umowę faktoringu rozumie stałą umowę, w ramach której faktorant może lub jest zobowiązany przelać na faktora wierzytelności wynikające z umów sprzedaży, zawartych pomiędzy faktorantem a dłużnikami, natomiast do obowiązków faktora należy wykonywanie takich funkcji, jak: finansowanie faktoranta, księgowanie wierzytelności, inkasowanie wierzytelności, ochrona przed ryzykiem niewypłacalności dłużnika. W orzeczeniu C-305/01 Groß-Gerau v. MKG Europejski Trybunał Sprawiedliwości uznał, że usługami faktoringu mamy do czynienia wtedy, gdy transakcje przelewu wierzytelności są dokonywane w sposób ciągły oraz wskazał, że podstawową funkcję faktoringu stanowi uwolnienie faktoranta od ciężaru egzekwowania wierzytelności, a ponadto - w przypadku faktoringu właściwego - przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika.

Biorąc powyższe pod uwagę należy wskazać, że dana usługa będzie traktowana jako faktoring jeżeli jej przedmiotem będzie przelew wierzytelności (definitywny bądź nie) za wynagrodzeniem oraz świadczenie dodatkowych usług przez faktoranta, które ma na celu "wyręczenie" zbywcy wierzytelności z czynności zmierzających do wyegzekwowania wierzytelności. Usługa faktoringu jest usługą kompleksową i wszystkie jej elementy muszą wystąpić razem aby daną usługę można było traktować jako usługę factoringu.

Zdaniem Banku usługa dyskonta akredytywy nie spełnia definicji usługi factoringu. W umowach dyskonta akredytywy występuje wprawdzie przelew wierzytelności ale brak jest usług dodatkowych, które mają na celu "wyręczenie" beneficjenta z czynności zmierzających do wyegzekwowania wierzytelności. W ramach umowy dyskonta akredytywy Bank będzie wykonywał jedynie czynności, zmierzające do zawarcia tej umowy oraz czynności związane z obsługą nabytej wierzytelności. Czynności te stanowią jednak wewnętrzne czynności Banku i nie wynikają z żadnych zobowiązań wobec beneficjenta. Przedmiotem usługi dyskonta akredytywy nie będą żadne czynności zmierzające do windykacji należności.

Inny jest cel przelewu wierzytelności. Umowa dyskonta akredytywy ma bowiem na celu sfinansowanie beneficjenta, a nie uwolnienie faktoranta od ciężaru egzekwowania wierzytelności czy przejęcie ryzyka niewypłacalności dłużnika. Beneficjant uzyskuje w szybszym czasie dostęp do środków pieniężnych, które otrzymałby z tytułu zbywanej wierzytelności.

Za tym, że celem usługi dyskonta akredytywy nie jest windykacja należności przemawia również charakter nabywanej wierzytelności, którą jest wierzytelność z akredytywy. Akredytywa dokumentowa jest to forma rozliczeń krajowych i zagranicznych za pośrednictwem banku stosowana jako instrument zabezpieczający interesy stron. Kupujący, zabezpiecza w banku określoną sumę, najczęściej poprzez dokonanie blokady albo złożenie gwarancji. Instruuje on bank, na jakich warunkach beneficjent może otrzymać zapłatę w ramach akredytywy. Bank wystawia akredytywę zgodnie z instrukcjami. Beneficjent otrzyma zapłatę po zaprezentowaniu w Banku dokumentów zgodnych z warunkami akredytywy.

Aby dokonać dyskonta akredytywy Bank musi zaakceptować treść akredytywy. Ponadto Bank sprawdza sytuację finansową banku otwierającego bądź potwierdzającego akredytywę Oznacza to, że Bank nabywa wierzytelność z akredytywy która jest bezsporna i może zostać zrealizowana ale dopiero po upływie pierwotnie określonego czasu. Należne środki pieniężne są już zabezpieczone i zostaną wypłacone Bankowi po upływie wymaganego czasu.

Zawierając umowę dyskonta akredytywy Bank nie przejmuje ryzyka niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania. Przedmiotem dyskonta jest akredytywa. Kwota płatności za pomocą akredytywy nie musi mieć bezpośredniego związku z wysokością zobowiązania dłużnika. Akredytywa jest samoistnym zobowiązaniem banku i jest niezależna od umowy łączącej beneficjenta z dłużnikiem. Bank nabywa prawa do akredytywy. Bank nie nabywa zatem praw wynikających z zobowiązania łączącego dłużnika z beneficjentem. Nabywając prawa do akredytywy Bank realizuje je w stosunku do Banku dłużnika a nie dłużnika.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. 02.72.665 z późn. zm.) czynnościami bankowymi są otwieranie i potwierdzanie akredytyw. Czynności te mogą być wykonywane wyłącznie przez banki. W bankowych rozliczeniach zagranicznych stosowane są różne formy regulowania należności w tym m.in. akredytywa. Akredytywa jest najpewniejszą formą zapłaty w obrocie międzynarodowym gdyż płatność zabezpieczona jest przez bank. Bank dokonuje dyskonta akredytywy dopiero po otrzymaniu od banku dłużnika potwierdzenia ze zostanie dokonana płatność z Akredytywy.

Akredytywa stanowi formę rozliczeń bezgotówkowych pomiędzy podmiotami. Dłużnik zwraca się do swojego banku o otwarcie akredytywy w banku beneficjenta. Po spełnieniu warunków akredytywy, bank beneficjenta wypłaca mu określona kwotę na zlecenie dłużnika wydane za pośrednictwem jego banku. Jest to rozliczenie analogiczne do sytuacji gdzie będzie dokonane uznanie rachunku klienta na podstawie awiza banku zlecającego zwykłą płatność w obrocie międzynarodowym. W tej transakcji nie dochodzi do żadnego wyegzekwowania długu. Jest to jedynie forma rozliczeń międzybankowych.

Bank pragnie zaznaczyć, że kwestia ustalenia właściwej stawki VAT dla usług finansowych została uregulowana w art. 135 ust. 1 pkt d Dyrektywy 2006/112WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 06.347.1). Zgadnie z niniejszym artykułem zwolnieniu z opodatkowania VAT podlegają "transakcje łącznie z pośrednictwem dotyczące rachunków depozytowych, rachunków bieżących, płatności, przelewów, długów, czeków i innych zbywalnych instrumentów finansowych z wyłączeniem windykacji należności." Artykuł ten ma na celu zwolnienie z opodatkowania VAT czynności finansowych. Wyłączone ze zwolnienia są natomiast czynności windykacji należności. Oznacza to że opodatkowane powinny być jedynie te usługi, których jedynym celem jest wyegzekwowanie należności.

Generalnie celem usługi ściągania długów i factoringu jest windykacja należności. W przypadku ściągania długów czynności windykacyjne stanowią przedmiot umowy.

Factoring natomiast jest usługą kompleksową składającą się z przelewu wierzytelności i czynności zmierzających do "wyręczenia" beneficjenta z egzekwowania wierzytelności. Celem usługi dyskonta akredytywy jest natomiast sfinansowanie beneficjenta. Przedmiotem usługi dyskonta akredytywy nie będą żadne czynności zmierzające do windykacji należności. Reasumując, zdaniem Banku, usługi dyskonta akredytywy, które będą świadczone przez Bank stanowią usługi pośrednictwa pieniężnego zaliczane do usług pośrednictwa finansowego. Usługi te nie są zaliczane do usług ściągania długów bądź faktoringu i tym samym mieszczą się w klasyfikacji PKWiU wskazanej w załączniku nr 4 do ustawy VAT, w katalogu usług zwolnionych z VAT. Przedmiotem niniejszych usług nie będzie wykonywanie czynności, w wyniku których nastąpi przejęcie ryzyka niewywiązania się przez dłużnika ze zobowiązania.

W konsekwencji, usługi dyskonta akredytywy, które będą świadczone przez Bank podlegają zwolnieniu z VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm. - zwana dalej ustawą), opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają:

1.

odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2.

eksport towarów;

3.

import towarów;

4.

wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5.

wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Artykuł 7 ust. 1 ustawy stanowi, iż przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl postanowień art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1.

przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2.

zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji;

3.

świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Wierzytelność jest prawem jednego podmiotu do żądania od drugiego podmiotu pewnego zachowania się zwanego świadczeniem (wyrażalnym pieniężnie). Wierzytelność jest prawem majątkowym, będącym przedmiotem obrotu gospodarczego. Przeniesienie praw do wierzytelności, jako niematerialnych praw majątkowych, co do zasady, stanowi świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zakup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub w celu dalszej sprzedaży mieści się niewątpliwie w zakresie usług pośrednictwa finansowego - sklasyfikowanych pod symbolem PKWiU w sekcji ex 65-67. W tak ujmowanej usłudze mieści się cywilnoprawna instytucja przelewu wierzytelności (cesji) polegająca na przeniesieniu wierzytelności z majątku dotychczasowego wierzyciela do majątku osoby trzeciej na mocy umowy zawartej między zbywcą wierzytelności (cedentem), a jej nabywcą (cesjonariuszem). W takim przypadku nabywca wierzytelności świadczy na rzecz jej zbywcy usługę pośrednictwa finansowego, której celem jest uwolnienie sprzedawcy wierzytelności od ciężaru jej egzekwowania.

Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy o VAT, podstawowa stawka podatku wynosi 22%. Jednakże zarówno w treści ustawy o VAT jak i w przepisach wykonawczych do ustawy przewidziano czynności opodatkowane obniżonymi stawkami podatku, a nawet zwolnione od podatku od towarów i usług.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, zwalnia się od podatku usługi wymienione w załączniku nr 4 do ustawy. W pozycji nr 3 przedmiotowego załącznika określono jako zwolnione usługi pośrednictwa finansowego, z wyłączeniem usług ściągania długów oraz factoringu.

Oznaczenie "ex" uprawnia do stosowania zwolnień w zakresie ściśle określonym w ustawie, z wyłączeniem usług wymienionych w punktach od 1-9 tejże pozycji 3 ww. załącznika.

Usługi pośrednictwa finansowego, co do zasady, korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy, w związku z poz. 3 załącznika nr 4 do ustawy VAT (Sekcja J ex 65-67).

Jednakże w katalogu usług, w odniesieniu, do których nie stosuje się zwolnienia, o którym mowa powyżej, od podatku wymieniono między innymi usługi ściągania długów oraz faktoringu, przy czym nie wskazano symbolu PKWiU identyfikującego usługi zawierające się w tej kategorii.

Powyższe wyłączenie usług ściągania długów i faktoringu ze zwolnienia od podatku VAT jest zgodne z przepisem art. 13B (1) (d) Szóstej Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji przepisów Państw Członkowskich dotyczących podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (77/388/EWG) (Dz. U. UE L 77.145.1 z późn. zm.), obowiązującej do dnia 31 grudnia 2006 r. oraz art. 135 (1) (d) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 06.347.1 z późn. zm.), która weszła w życie z dniem 1 stycznia 2007 r.

Trybunał Sprawiedliwości Wspólnot Europejskich w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01, definiując faktoring, o którym mowa w ww. przepisie Szóstej Dyrektywy podkreślił, iż działalność gospodarcza, w ramach, której podmiot gospodarczy nabywa wierzytelności, przejmując ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania i w zamian wystawia swojemu klientowi faktury z tytułu prowizji, stanowi odzyskiwanie długów w rozumieniu art. 13B (d) (3) tej dyrektywy i dlatego działalność ta wyłączona jest ze zwolnienia określonego w tym przepisie.

Usługi ściągania długów i faktoringu nie zostały zdefiniowane w polskich przepisach prawa i należą do tzw. umów nienazwanych. Co do zasady faktoring polega na tym, że faktor trudniący się zawodowo tego typu działalnością nabywa wierzytelności przysługujące przedsiębiorcy (faktorantowi) z tytułu dokonania sprzedaży lub wykonania usług w zamian za określoną kwotę, odpowiadającą wartości nominalnej wierzytelności pomniejszonej o dyskonto uwzględniające wynagrodzenie faktora. W pojęciu usług ściągania długów i faktoringu mieści się zatem, m.in. skup wierzytelności w celu ich windykacji we własnym zakresie lub odprzedaży. Usługa tego typu polegająca na "wyręczeniu" klienta z czynności zmierzających do odzyskania długu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług bez możliwości skorzystania ze zwolnienia. W pojęciu tym mieszczą się też usługi windykacji, które co do zasady zmierzają wprost do odzyskania długu.

W tym miejscu należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług nie uzależnia opodatkowania usług faktoringu od rodzaju umowy zawartej pomiędzy stronami, co oznacza, że każdy typ faktoringu podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Faktoring na gruncie ustawy winien być traktowany analogicznie jak cesja wierzytelności. Istota rozróżnienia usług (obrotu wierzytelnościami, inkasa oraz faktoringu) sprowadza się do zapisów umów łączących strony przelewu wierzytelności, analizy ich treści oraz czynności faktycznych wynikających z tych umów. W każdym przypadku, gdy celem działania usługodawcy jest przejęcie wierzytelności (długu) innego podmiotu w celu wyegzekwowania (ściągnięcia długu) - usługę tę należy opodatkować także wówczas, gdy środkiem do tego celu jest nabycie cudzej wierzytelności (z ryzykiem lub bez ryzyka wypłacalności dłużnika), która to czynność mieści się w pojęciu szeroko pojętego pośrednictwa finansowego.

Z opisanego przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, iż Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności zamierza świadczyć usługę dyskonta akredytywy polegające na przyjęciu przez Spółkę do dyskonta wierzytelności z akredytywy beneficjentów. W ramach tej usługi Wnioskodawca będzie odkupywał bez prawa regresu wierzytelności z akredytyw beneficjentów do maksymalnej kwoty. Spółka nabędzie wierzytelności bezwarunkowo i nieodwołalnie w zamian przekaże na rachunek beneficjenta kwotę wierzytelności pomniejszoną o odsetki. Wnioskodawca wskazał, iż po odkupieniu wierzytelności staje się jedynym uprawnionym podmiotem do otrzymywania jakichkolwiek środków pieniężnych z akredytywy. Ponadto beneficjent utraci prawo do dokonywania ze swoim dłużnikiem jakichkolwiek czynności prawnych.

Powyższa usługa zdaniem Wnioskodawcy stanowi usługę pośrednictwa finansowego i winna być zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy.

W opisie przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego Wnioskodawca wyraźnie wskazał, iż w ramach usługi dyskonta akredytywy będzie odkupywał bez prawa regresu (zwrotu) wierzytelności z akredytywy beneficjenta. Beneficjent w ramach zawartej umowy dokonuje przelewu wierzytelności na Bank, powyższa czynność jak podał Wnioskodawca jest nieodwołalna.

Ponadto Wnioskodawca poinformował, iż przelew wierzytelności dokonywany jest przed upływem terminu ich płatności, jednak z uwagi, iż umowa nie przewiduje opcji zwrotu wierzytelności, po upływie tego terminu wierzytelności staną się wymagalne. Od tego momentu to Wnioskodawca będzie jedynym podmiotem, uprawnionym do otrzymania jakichkolwiek należności od dłużnika z tytułu otrzymanych wierzytelności. Beneficjent przestaje być stroną upoważnioną do dokonywania czynności związanych z odzyskaniem należności wynikających z przelanych na Bank wierzytelności.

Nie ulega więc wątpliwości, że w ramach zawartej umowy z Bankiem klient (beneficjent) zostaje "wyręczony" z czynności zmierzającej do odzyskania należnych mu wierzytelności. Bank razem z nabytymi wierzytelnościami przejmuje ryzyko niewywiązania się dłużnika ze zobowiązania.

Ponadto z tytułu wykonanej usługi dyskonta akredytywy, Bank jako usługodawca otrzymuje wynagrodzenie od klienta (usługobiorcy), które stanowi kwota odsetek dyskontowych potrącanych przy przekazywaniu na rachunek beneficjenta kwoty wierzytelności.

W rozpatrywanym przypadku dochodzi zatem do zawarcia umowy odpowiadającej charakterem umowie faktoringu, której wynagrodzeniem będzie, jak wskazał Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego - kwota odsetek dyskontowych.

Mając zatem na względzie powołane przepisy prawa krajowego jak i prawne regulacje unijne oraz opis zdarzenia przyszłego przedstawiony we wniosku, wskazać należy, iż świadczona przez Bank usługa dyskonta akredytywy nie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku, bowiem działalność w zakresie factoringu jest wyłączona ze zwolnienia od podatku VAT. W konsekwencji wykonywana przez Zainteresowanego usługa należy do katalogu czynności o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT i winna być opodatkowana stawką podatku zawartą w art. 41 ust. 1 cyt. ustawy, tj. 22%.

Należy podkreślić, że wbrew temu co sugeruje Wnioskodawca ETS w cytowanym przez stronę wyroku z 26 czerwca 2003 r. w sprawie C-305/01 stwierdził, że świadczone usługi powinny być opodatkowane jako usługi faktoringu i dawać prawo do odliczenia.

We własnym stanowisku Spółka w celu poparcia prawidłowości przyjętego stanowiska przytoczyła orzeczenia Wojewódzkich Sądów Administracyjnych. Odnosząc się do wyroku WSA w Opolu z dnia 29 kwietnia 2009 r. należy zauważyć, powyższe orzeczenie było przedmiotem skargi kasacyjnej. Natomiast NSA wydał postanowienie z dnia 15 września 2010 r. sygn. akt I FSK 1245/09 w którym zawiesił postępowanie i skierował zapytanie do rozpoznania składowi siedmiu sędziów NSA "czy nabycie wierzytelności pieniężnej w celu windykacji na podstawie umowy przelewu (...) jest usługą ściągania długów w rozumieniu art. 8 ust. 1 pkt 1 i art. 43 ust. 1 pkt 1 ustawy (...)". Należy zatem uznać, ze przytoczone przez Spółkę orzeczenie WSA I SA/Op 79/09 jest orzeczeniem nieprawomocnym i może zostać uchylone przez NSA, zatem wnioski płynące z ww. wyroku nie mogą mieć zastosowania w rozpatrywanej sprawie.

Odnosząc się do wyroku WSA z dnia 25 lutego 2010 r. sygn. akt III SA/Wa 1766/09 tut. Organ pragnie zauważyć, iż w powyższym orzeczeniu sąd podzielił stanowisko Wnioskodawcy zaprezentowane w złożonym wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej i uznał: "Organ podatkowy niezasadnie uznał typową umowę przelewu wierzytelności jako usługę ściągania długu". Jednakże, należy zauważyć, że Spółka przytoczyła jedynie korzystne dla siebie orzeczenie, natomiast w przedmiotowej sprawie linia orzecznicza jest niejednolita i w celu poparcia stanowiska zaprezentowanego przez Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie w wydanej interpretacji indywidualnej należy wskazać wyrok WSA w Poznaniu z dnia 18 sierpnia 2010 r. sygn. akt I SA/Po 282/10, w którym sąd wskazał, iż: "Podmiot nabywający wierzytelność świadczy usługę na rzecz zbywcy. (...) beneficjent usługi wskutek tego, że zostaje uwolniony od ciężaru jej egzekwowania, zostaje mu zaoszczędzone ryzyko i koszty posiadania takiej wierzytelności, zostaje niejako "wyręczony" w czynnościach podejmowanych dla dochodzenia długu. Do zaistnienia usługi finansowej dochodzi zatem już w momencie zakupu wierzytelności. Nabywca tej wierzytelności następnie będzie jej dochodził. Dalsze czynności polegające na wyegzekwowaniu długu są związane z jego nabyciem i stanowią element usługi pośrednictwa finansowego opodatkowanego stawką 22%."

Przytoczone przez Spółkę wyroki zostały potraktowane jako element prawnej argumentacji Strony, jednakże mając na uwadze powyższe rozważania nie można powiedzieć, iż w analizowanej sprawie ukształtowana jest jednolita linia orzecznicza, czego niewątpliwym potwierdzeniem jest złożone zapytanie do składu siedmiu sędziów NSA. Tym samym, należy stwierdzić, iż powołane w treści złożonego wniosku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego nie mogły wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl