IPPP1-443-100/11-4/JL

Pisma urzędowe
Status:  Nieoceniane

Pismo z dnia 31 marca 2011 r. Izba Skarbowa w Warszawie IPPP1-443-100/11-4/JL

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2007 r. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 18 stycznia 2011 r. (data wpływu 24 stycznia 2011 r.), uzupełnione pismem z dnia 3 marca 2011 r. (data wpływu 7 marca 2011 r.) nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 22 lutego 2011 r. o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 24 stycznia 2011 r. wpłynął ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie zwolnienia od podatku świadczonych usług.

Przedmiotowy wniosek został uzupełniony pismem z dnia 3 marca 2011 r. (data wpływu 7 marca 2011 r.), nadesłanym w odpowiedzi na wezwanie z dnia 22 lutego 2011 r.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny oraz zdarzenie przyszłe.

R. S.A. (dalej: "Wnioskodawca"), w ramach prowadzonej działalności gospodarczej oferuje i świadczy na rzecz klientów (dalej: "Klienci") usługi leasingu środków trwałych, takich jak samochody osobowe, specjalistyczne środki transportu, maszyny i urządzenia, linie technologiczne, sprzęt komputerowy, sprzęt biurowy, czy też nieruchomości. Działalność Wnioskodawcy polega w istocie na finansowaniu inwestycji klienta, wobec czego objęta jest dużą dozą ryzyka, ze szczególnym uwzględnieniem ryzyka związanego z potencjalną niewypłacalnością leasingobiorcy i innymi problemami mogącymi skutkować brakiem spłaty należności z tytułu umowy leasingu (jak np. zdarzenia losowe).

W celu ograniczenia przedmiotowego ryzyka, Wnioskodawca oferuje swoim Klientom m.in. możliwość przystąpienia do umów grupowego ubezpieczenia (dalej: "Umowy grupowego ubezpieczenia"), zawieranych przez Wnioskodawcę z różnymi zakładami ubezpieczeń. Umowy grupowego ubezpieczenia funkcjonujące w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy dotyczą przede wszystkim ryzyka niewypłacalności, ochrony zdrowia i życia, czy też pomocy prawnej.

Niezależnie jednak od faktu, iż to Spółka zawiera umowy grupowego ubezpieczenia (jest ubezpieczającym), podmiotem ubezpieczonym każdorazowo (w odniesieniu do każdej zawartej umowy) pozostaje Klient przystępujący do umowy grupowego ubezpieczenia. To Klient jest też podmiotem, który efektywnie ponosi koszt zawartej umowy ubezpieczenia.

W praktyce więc Wnioskodawca zawiera umowy grupowego ubezpieczenia na cudzy rachunek, obejmując ochroną ubezpieczeniową swoich Klientów. W celu sprawnej obsługi procesów realizacji umów grupowego ubezpieczenia, Wnioskodawca współpracuje z agentem ubezpieczeniowym - R. Sp. z o.o. (dalej: "Agent"), który działając w imieniu zakładów ubezpieczeń obsługuje zawarte przez Wnioskodawcę umowy grupowego ubezpieczenia.

Na podstawie zawartej z Agentem umowy, Spółka świadczy na rzecz Agenta kompleksową usługę (dalej również: "Usługa") wspomagającą proces bieżącej obsługi zawartych umów ubezpieczenia.

W ramach świadczenia przedmiotowej Usługi, Wnioskodawca wykonuje na rzecz Agenta szereg obowiązków, takich jak w szczególności:

* popularyzowanie ubezpieczenia grupowego wśród Klientów Wnioskodawcy,

* informowanie Klientów o możliwości przystąpienia do umowy grupowego ubezpieczenia zawartej przez Wnioskodawcę,

* udzielanie informacji o warunkach umowy grupowego ubezpieczenia, w tym o sposobie realizacji świadczeń z jej tytułu,

* podejmowanie niezbędnych czynności przygotowawczych, mających na celu umożliwienie Klientom przystąpienie do umowy grupowego ubezpieczenia za pośrednictwem Agenta, a w szczególności udzielania pomocy Klientom przystępującym do umowy grupowego ubezpieczenia w zakresie wypełniania dokumentów niezbędnych do skutecznego przystąpienia do umowy ubezpieczenia i przekazywanie ich do Agenta,

* udostępnianie Agentowi możliwości korzystania z aplikacji systemu informatycznego w celu obsługi ubezpieczeń grupowych,

* niezwłoczne informowanie Agenta o wszelkich wypadkach niedopełnienia obowiązków wynikających z umowy pomiędzy Spółką a Agentem, mogących rodzić odpowiedzialność Agenta za ewentualne szkody, w szczególności związane z odmową wypłacenia przez zakład ubezpieczeń odszkodowania ubezpieczonego w całości lub części.

Z tytułu świadczenia wskazanej usługi, Wnioskodawca otrzymuje od Agenta określone w umowie wynagrodzenie.

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy wskazana w zaistniałym stanie faktycznym i opisie zdarzenia przyszłego kompleksowa Usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Agenta stanowi usługę zwolnioną od opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zdaniem Wnioskodawcy, wskazana w zaistniałym stanie faktycznym i opisie zdarzenia przyszłego kompleksowa Usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Agenta stanowi usługę zwolnioną od opodatkowania podatkiem od towarów i usług (dalej: "podatek VAT") na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o VAT.

W opinii Wnioskodawcy, na poprawność powyższego stanowiska wskazuje w szczególności klasyfikacja przedmiotowej usługi dokonana w oparciu o przepisy ustawy o VAT.

Zgodnie bowiem z art. 43 ust. 1 pkt 37 przedmiotowej ustawy, zwalnia się od podatku następujące usługi:

* usługi ubezpieczeniowe i usługi reasekuracyjne,

* usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych,

* usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek.

Zdaniem Wnioskodawcy, usługa świadczona przez Wnioskodawcę na rzecz Agenta stanowi usługę świadczoną przez ubezpieczającego (Wnioskodawcę) w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek (jak wskazał Wnioskodawca - umowa zawierana jest na rachunek Klienta) i tym samym podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem VAT, jako wskazana wprost w powyższym przepisie. Ponadto, przedmiotowa usługa nie jest objęta wyłączeniem dotyczącym zbywania praw nabytych, wskazanym w dalszej części przytoczonej regulacji.

W przedstawionym stanie faktycznym Spółka jest bowiem ubezpieczającym, wypełniając tym samym zakres podmiotowy udzielonego przez ustawodawcę zwolnienia (przysługującego właśnie podmiotom ubezpieczającym) i zawiera umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, obejmując ochroną ubezpieczeniową swoich Klientów.

Ustawa o VAT nie zawiera definicji pojęcia "usług świadczonych przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek". Dodatkowo, nie została wypracowana jakakolwiek praktyka w zakresie interpretacji powyższego terminu. Zważywszy, iż tekst ustawy nie zawiera definicji legalnej pojęcia wprowadzonego przez ustawodawcę, zasady wykładni aktów prawnych nakazują w tym wypadku pozostać przy językowym rozumieniu omawianego określenia. W tej sytuacji kluczowym staje się zdefiniowanie użytego przez ustawodawcę pojęcia "w zakresie".

I tak, zgodnie z definicją słownika Języka Polskiego przez "zakres" rozumieć należy granice zasięgu danego zjawiska, faktu" (Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 1998, str. 857).

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczona przez niego Usługa w sposób oczywisty mieści się w obszarze (granicach) oddziaływania umów ubezpieczenia, z zawarciem i realizacją których jest związana. Innymi słowy, potrzeba podjęcia/zrealizowania świadczonej przez Wnioskodawcę Usługi kompleksowej wynika właśnie z faktu zawarcia umowy ubezpieczenia oraz konieczności urzeczywistnienia jej postanowień i celów.

W związku z powyższym, Wnioskodawca uważa, iż będąc ubezpieczającym zawierającym umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek, w przedstawionym stanie faktycznym wypełnia dyspozycję art. 43 ust. 1 pkt 37, a świadczona przez niego Usługa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT.

Wskazany powyżej przepis jest zdaniem Wnioskodawcy jasny, czytelny i nie pozostawia wątpliwości co do intencji ustawodawcy, a zatem nie powinien być interpretowany w sposób odmienny niż nakazuje jego wykładnia literalna.

Stanowisko to jest szeroko reprezentowane w doktrynie, która uznaje, że konsekwencją przyjęcia koncepcji klaryfikacyjnej jest m.in. dyrektywa ograniczenia aktywności interpretacyjnej do ustalenia znaczenia tekstu prawnego w oparciu o reguły wykładni językowej i na poprzestaniu na jej rezultatach w sytuacji, gdy rezultaty te są jednoznaczne.

Istotę takiego podejścia odzwierciedla łacińska paremia clara non sunt interpretanda (bardziej lub mniej bezpośrednie odwołanie do tej reguły interpretacyjnej spotkać można w szeregu wyroków NSA w sprawach podatkowych - przykładowo można tu wskazać wyrok NSA z 24 lipca 2002 r. (I SA/Gd 1879/99), Przegląd Orzecznictwa podatkowego 2003, nr 2, poz. 43; wyrok NSA z 7 października 1992 r. (SA/Po 1167/92) Wspólnota 1994, nr 40, s. 18; wyrok NSA z 28 stycznia 2003 r. (SA/Bd 106/03) Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2003, nr 6, poz. 158; wyrok NSA z 5 września 2001 r. (I SA/Ka 1055/00) Przegląd Orzecznictwa Podatkowego 2002, nr 3, poz. 99).

W świetle powyższych argumentów, zdaniem Wnioskodawcy nie ulega wątpliwości, iż opisana w stanie faktycznym usługa ubezpieczeniowa korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT. Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie zaprezentowanego stanowiska.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego uznaje się za nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Przez dostawę towarów, stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...).

Stosownie do art. 5a ustawy, obowiązującego od dnia 1 stycznia 2011 r., towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.

W art. 41 ust. 1 ustawy postanowiono, iż stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Jednakże, zgodnie z art. 146a pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2011 r. do dnia 31 grudnia 2013 r., z zastrzeżeniem art. 146f, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110, wynosi 23%.

Podkreślić także należy, iż zarówno w treści ustawy, jak i przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.

Według art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy, zwalnia się od podatku usługi ubezpieczeniowe, usługi reasekuracyjne i usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, a także usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, z wyłączeniem zbywania praw nabytych w związku z wykonywaniem umów ubezpieczenia i umów reasekuracji.

Zgodnie z art. 43 ust. 13 ustawy, zwolnienie od podatku stosuje się również do świadczenia usługi stanowiącej element usługi wymienionej w ust. 1 pkt 7 i 37-41, który sam stanowi odrębną całość i jest właściwy oraz niezbędny do świadczenia usługi zwolnionej zgodnie z ust. 1 pkt 7 i 37-41.

Przepisu ust. 13 nie stosuje się do świadczenia usług stanowiących element usług pośrednictwa, o których mowa w ust. 1 pkt 7 i 37-41 (art. 43 ust. 14 ustawy).

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika.

Zatem, w pierwszej kolejności należy określić jakie czynności miał na myśli prawodawca formułując w art. 43 ust. 1 pkt 37 zwolnienie dla świadczonych usług ubezpieczeniowych, usług reasekuracyjnych i usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Warunki wykonywania działalności w zakresie ubezpieczeń osobowych i ubezpieczeń majątkowych oraz działalności reasekuracyjnej określa ustawa z dnia 22 maja 2003 r. o działalności ubezpieczeniowej (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 11, poz. 66 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy o działalności ubezpieczeniowej, przez działalność ubezpieczeniową rozumie się wykonywanie czynności ubezpieczeniowych związanych z oferowaniem i udzielaniem ochrony na wypadek ryzyka wystąpienia skutków zdarzeń losowych.

W myśl art. 3 ust. 1a ww. ustawy, przez działalność reasekuracyjną rozumie się wykonywanie czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka (...).

Czynnościami bezpośrednio związanymi z działalnością reasekuracyjną są w szczególności czynności w zakresie doradztwa statystycznego, doradztwa aktuarialnego, analizy ryzyka, badań na rzecz klientów, lokowania środków zakładu reasekuracji, a także czynności zapobiegania powstawaniu lub zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego (art. 3 ust. 2b ustawy o działalności ubezpieczeniowej).

W przepisach art. 3 ust. 3-5 ww. ustawy, wymienione zostały czynności ubezpieczeniowe, o których mowa w ust. 1. Ustawodawca wskazuje na: zawieranie umów ubezpieczenia, umów gwarancji ubezpieczeniowych lub zlecanie ich zawierania uprawnionym pośrednikom ubezpieczeniowym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154, z późn. zm.), a także wykonywanie tych umów; zawieranie umów reasekuracji lub zlecanie ich zawierania brokerom reasekuracyjnym w rozumieniu ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym, a także wykonywanie tych umów, w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych (reasekuracja bierna); składanie oświadczeń woli w sprawach roszczeń o odszkodowania lub inne świadczenia należne z tytułu umów, o których mowa w pkt 1 i 1a; ustalanie składek i prowizji należnych z tytułu zawieranych umów, o których mowa w pkt 1 i 1a; ustanawianie w drodze czynności cywilnoprawnych zabezpieczeń rzeczowych lub osobistych, jeżeli są one bezpośrednio związane z zawieraniem umów, o których mowa w pkt 1 i 1a. Czynnościami ubezpieczeniowymi są również: ocena ryzyka w ubezpieczeniach osobowych i ubezpieczeniach majątkowych oraz w umowach gwarancji ubezpieczeniowych; wypłacanie odszkodowań i innych świadczeń należnych z tytułu umów, o których mowa w ust. 3 pkt 1 i 1a; przejmowanie i zbywanie przedmiotów lub praw nabytych przez zakład ubezpieczeń w związku z wykonywaniem umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej; prowadzenie kontroli przestrzegania przez ubezpieczających lub ubezpieczonych, zastrzeżonych w umowie lub w ogólnych warunkach ubezpieczeń, obowiązków i zasad bezpieczeństwa odnoszących się do przedmiotów objętych ochroną ubezpieczeniową; prowadzenie postępowań regresowych oraz postępowań windykacyjnych związanych z wykonywaniem: umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych, umów reasekuracji w zakresie cedowania ryzyka z umów ubezpieczenia i umów gwarancji ubezpieczeniowych; lokowanie środków zakładu ubezpieczeń; wykonywanie innych czynności określonych w przepisach innych ustaw. Czynnościami ubezpieczeniowymi są także następujące czynności, jeżeli są wykonywane przez zakład ubezpieczeń: ustalanie przyczyn i okoliczności zdarzeń losowych; ustalanie wysokości szkód oraz rozmiaru odszkodowań oraz innych świadczeń należnych uprawnionym z umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych; ustalanie wartości przedmiotu ubezpieczenia; czynności zapobiegania powstawaniu albo zmniejszeniu skutków wypadków ubezpieczeniowych lub finansowanie tych działań z funduszu prewencyjnego.

Z kolei, zasady wykonywania pośrednictwa ubezpieczeniowego w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych sformułowane zostały przez ustawodawcę w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o pośrednictwie ubezpieczeniowym (Dz. U. Nr 124, poz. 1154 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ww. ustawy, pośrednictwo ubezpieczeniowe polega na wykonywaniu przez pośrednika za wynagrodzeniem czynności faktycznych lub czynności prawnych związanych z zawieraniem lub wykonywaniem umów ubezpieczenia.

Pośrednictwo ubezpieczeniowe jest wykonywane wyłącznie przez agentów ubezpieczeniowych lub brokerów ubezpieczeniowych, z zastrzeżeniem art. 3 (art. 2 ust. 2 cyt. ustawy).

W myśl art. 2 ust. 3 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym, pośrednictwo ubezpieczeniowe w zakresie reasekuracji jest wykonywane wyłącznie przez brokerów ubezpieczeniowych posiadających zezwolenie na wykonywanie działalności brokerskiej w zakresie reasekuracji (brokerów reasekuracyjnych).

Według art. 4 cyt. ustawy, pośrednik ubezpieczeniowy wykonuje:

1.

czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń, zwane dalej "czynnościami agencyjnymi", polegające na: pozyskiwaniu klientów, wykonywaniu czynności przygotowawczych zmierzających do zawierania umów ubezpieczenia, zawieraniu umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w administrowaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności agencyjnych (działalność agencyjna) albo

2.

czynności w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej, zwane dalej "czynnościami brokerskimi", polegające na zawieraniu lub doprowadzaniu do zawarcia umów ubezpieczenia, wykonywaniu czynności przygotowawczych do zawarcia umów ubezpieczenia oraz uczestniczeniu w zarządzaniu i wykonywaniu umów ubezpieczenia, także w sprawach o odszkodowanie, jak również na organizowaniu i nadzorowaniu czynności brokerskich (działalność brokerska).

Stosownie do art. 6 ust. 2 ww. ustawy, za pośrednictwo ubezpieczeniowe nie uznaje się działalności polegającej na dostarczaniu osobom zainteresowanym ochroną ubezpieczeniową ogólnych informacji o możliwości zawierania umów ubezpieczenia oraz o warunkach i skutkach takich umów, w szczególności o zakresie ochrony ubezpieczeniowej, jeżeli informacje są dostarczane przez podmiot wykonujący działalność inną niż pośrednictwo ubezpieczeniowe, pozostają w związku z tą działalnością i nie mają na celu doprowadzenia do zawarcia lub wykonania umowy ubezpieczenia.

Z opisu sprawy wynika, iż Spółka świadczy usługi leasingu, która zdaniem Wnioskodawcy objęta jest dużym ryzykiem. W celu ograniczenia przedmiotowego ryzyka, Wnioskodawca oferuje swoim klientom m.in. możliwość przystąpienia do umów grupowego ubezpieczenia, zawieranych przez Wnioskodawcę z różnymi zakładami ubezpieczeń. Umowy grupowego ubezpieczenia funkcjonujące w praktyce gospodarczej Wnioskodawcy dotyczą przede wszystkim ryzyka niewypłacalności, ochrony zdrowia i życia, czy też pomocy prawnej. Niezależnie od faktu, iż to Spółka zawiera umowy grupowego ubezpieczenia (jest ubezpieczającym), podmiotem ubezpieczonym każdorazowo (w odniesieniu do każdej zawartej umowy) pozostaje klient przystępujący do umowy grupowego ubezpieczenia. Klient efektywnie ponosi koszt zawartej umowy ubezpieczenia. Wnioskodawca zawiera więc umowy grupowego ubezpieczenia na cudzy rachunek, obejmując ochroną ubezpieczeniową swoich klientów. W celu sprawnej obsługi procesów realizacji umów grupowego ubezpieczenia, Wnioskodawca współpracuje z agentem ubezpieczeniowym, który działając w imieniu zakładów ubezpieczeń obsługuje zawarte przez Wnioskodawcę umowy grupowego ubezpieczenia. Na podstawie zawartej z Agentem umowy, Spółka świadczy na rzecz Agenta kompleksową usługę wspomagającą proces bieżącej obsługi zawartych umów ubezpieczenia. W ramach świadczenia przedmiotowej usługi, Wnioskodawca wykonuje na rzecz Agenta szereg obowiązków, takich jak w szczególności: popularyzowanie ubezpieczenia grupowego wśród Klientów Wnioskodawcy, informowanie Klientów o możliwości przystąpienia do umowy grupowego ubezpieczenia zawartej przez Wnioskodawcę, udzielanie informacji o warunkach umowy grupowego ubezpieczenia, w tym o sposobie realizacji świadczeń z jej tytułu, podejmowanie niezbędnych czynności przygotowawczych, mających na celu umożliwienie Klientom przystąpienie do umowy grupowego ubezpieczenia za pośrednictwem Agenta, a w szczególności udzielania pomocy Klientom przystępującym do umowy grupowego ubezpieczenia w zakresie wypełniania dokumentów niezbędnych do skutecznego przystąpienia do umowy ubezpieczenia i przekazywanie ich do Agenta, udostępnianie Agentowi możliwości korzystania z aplikacji systemu informatycznego w celu obsługi ubezpieczeń grupowych, niezwłoczne informowanie Agenta o wszelkich wypadkach niedopełnienia obowiązków wynikających z umowy pomiędzy Spółką a Agentem, mogących rodzić odpowiedzialność Agenta za ewentualne szkody, w szczególności związane z odmową wypłacenia przez zakład ubezpieczeń odszkodowania ubezpieczonego w całości lub części.

Z tytułu świadczenia wskazanej usługi, Wnioskodawca otrzymuje od Agenta określone w umowie wynagrodzenie.

Biorąc pod uwagę opis sprawy stwierdzić należy, iż Wnioskodawca nie wykonuje "czynności ubezpieczeniowych" w rozumieniu art. 3 ust. 3-5 ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Czynność ubezpieczeniowa, w ogólnie przyjętym rozumieniu, charakteryzuje się tym, że ubezpieczyciel, w zamian za wcześniejsze opłacenie składki ubezpieczeniowej, zobowiązuje się w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia do spełnienia na rzecz ubezpieczonego świadczenia określonego w momencie zawarcia umowy.

Spółka nie występuje w roli ubezpieczyciela, który w przypadku wystąpienia ryzyka objętego umową ubezpieczenia będzie zobowiązany do świadczenia na rzecz ubezpieczonego Klienta. Wnioskodawca jest jedynie Ubezpieczającym zawierającym z zakładem ubezpieczeń umowę, przedmiotem której jest przede wszystkim zabezpieczenie ryzyka niewypłacalności leasingobiorcy, które związane jest z udzieleniem finansowania przez Spółkę. Zatem wyłącznie ubezpieczyciel zobowiązany do wypłaty świadczenia na rzecz Klienta może być traktowany jako podmiot wykonujący czynności ubezpieczeniowe, w rozumieniu przepisów ustawy o działalności ubezpieczeniowej. Nie jest nim natomiast Wnioskodawca.

Zauważyć należy, iż "czynność ubezpieczeniowa", w każdym wypadku związana będzie z istnieniem stosunku umownego między ubezpieczycielem, który na podstawie przepisów o podatku od towarów i usług może korzystać ze zwolnienia z tego podatku, a osobą, której ryzyko jest objęte ubezpieczeniem, czyli ubezpieczonym. Natomiast z opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego wynika, iż między Wnioskodawcą a Klientami nie istnieje żaden stosunek prawny ubezpieczenia.

Wnioskodawca nie świadczy również usług reasekuracyjnych, polegających na wykonywaniu czynności związanych z przyjmowaniem ryzyka cedowanego przez zakład ubezpieczeń lub przez zakład reasekuracji oraz dalsze cedowanie przyjętego ryzyka.

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Spółkę będące przedmiotem wniosku, nie stanowią usług ubezpieczeniowych lub reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z treści art. 43 ust. 1 pkt 37 cyt. ustawy wynika, iż prawodawca zwolnił od podatku również usługi pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych.

Czynności wykonywane przez pośrednika ubezpieczeniowego określone zostały w art. 4 ustawy o pośrednictwie ubezpieczeniowym i dotyczą one: czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agencyjne) oraz czynności wykonywanych w imieniu lub na rzecz podmiotu poszukującego ochrony ubezpieczeniowej (brokerskie).

Działalność pośrednictwa ubezpieczeniowego dotyczy działalności wykonywanej przez pośrednika, który nie zajmuje miejsca jakiejkolwiek strony umowy dotyczącej produktu finansowego. Usługa pośrednictwa ubezpieczeniowego to usługa wykonana na rzecz strony umowy oraz opłacona przez nią jako odrębna działalność pośrednictwa. Pośrednictwo ma zatem na celu dokonanie wszelkich niezbędnych czynności, które umożliwiłyby zawarcie przez obie strony umowy, przy czym pośrednik nie realizuje w stosunku do treści umowy żadnego własnego interesu.

Spółka jest podmiotem, który za pośrednictwem Agenta zawiera z zakładem ubezpieczeń umowę ubezpieczenia, zabezpieczającą Klienta przed następstwem okoliczności składających się na ryzyko braku spłaty należności wynikających z umów leasingowych. Spółka nie jest podmiotem wykonującym czynności w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń (agentem), a jedynie podmiotem, dzięki któremu Klienci mają możliwość zawarcia umowy ubezpieczenia bez konieczności poszukiwania ochrony ubezpieczeniowej na własną rękę.

Wnioskodawca w zamian za świadczoną kompleksową usługę otrzymuje od Agenta określone w umowie wynagrodzenie.

W konsekwencji, świadczenia na rzecz Agenta ubezpieczeniowego wykonywane przez Wnioskodawcę nie będą stanowić usług pośrednictwa ubezpieczeniowego, lecz po prostu wykonanie niektórych czynności agenta ubezpieczeniowego zleconych innej osobie. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą w rezultacie rozumiane jako forma współpracy polegająca na wspieraniu agenta ubezpieczeniowego za wynagrodzeniem w wykonywaniu należącej do niego działalności, bez wchodzenia w stosunki umowne z ubezpieczonymi.

Z podatkowego punktu widzenia Spółka nie może być uznana za pośrednika ubezpieczeniowego, gdyż zgodnie z regulacjami sektorowymi nie posiada takiego statusu, nie spełnia bowiem wymaganych ustawą o pośrednictwie ubezpieczeniowym wymogów formalnych, jakie obowiązują pośredników ubezpieczeniowych.

Biorąc pod uwagę powyższe, czynności wykonywane na rzecz Agenta będące przedmiotem wniosku, nie stanowią również usług pośrednictwa w świadczeniu usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, korzystających ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy o podatku od towarów i usług.

Z art. 43 ust. 1 pkt 37 cyt. ustawy wynika również, iż ustawodawca zwolnił z opodatkowania podatkiem od towarów i usług usługi świadczone przez ubezpieczającego w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek. Podkreślić należy, iż zwolnienie z podatku od towarów i usług pewnych czynności stanowi wyjątek od ogólnej zasady, zgodnie z którą dostawa towarów i świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług według stawki podstawowej. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 cyt. ustawy, winien być on interpretowany ściśle, co oznacza, że przywołany powyżej fragment przepisu art. 43 ust. 1 pkt 37 ma zastosowanie wyłącznie do zawarcia umowy ubezpieczenia przez Ubezpieczającego, a nie do wykonywania innych czynności mających jedynie pośredni związek z zawartą umową ubezpieczenia na rachunek Klienta.

Z treści wniosku wynika bowiem, iż Spółka współpracuje z agentem ubezpieczeniowym, który działając w imieniu zakładów ubezpieczeń obsługuje zawarte przez Spółkę umowy grupowego ubezpieczenia. Natomiast Spółka wykonuje szereg działań, polegających m.in. na popularyzowaniu ubezpieczenia grupowego wśród Klientów Wnioskodawcy, informowaniu Klientów o możliwości przystąpienia do umowy grupowego ubezpieczenia zawartej przez Wnioskodawcę, udzielaniu informacji o warunkach umowy grupowego ubezpieczenia, w tym o sposobie realizacji świadczeń z jej tytułu, podejmowaniu niezbędnych czynności przygotowawczych, mających na celu umożliwienie Klientom przystąpienie do umowy grupowego ubezpieczenia za pośrednictwem Agenta, udzielaniu pomocy Klientom przystępującym do umowy grupowego ubezpieczenia w zakresie wypełniania dokumentów niezbędnych do skutecznego przystąpienia do umowy ubezpieczenia i przekazywanie ich do Agenta, udostępnianiu Agentowi możliwości korzystania z aplikacji systemu informatycznego w celu obsługi ubezpieczeń grupowych.

Z powyższego wynika, iż wykonywane przez Wnioskodawcę czynności nie stanowią usług w zakresie zawieranych przez niego umów ubezpieczenia na cudzy rachunek, a są jedynie czynnościami technicznymi, pomocniczymi wykonywanymi na potrzeby Agenta ubezpieczeniowego, za które Wnioskodawca dostaje od tego Agenta wynagrodzenie. Powyższych czynności nie można uznać za czynności związane z zawieraną przez Spółkę, jako podmiot Ubezpieczający, umową ubezpieczenia, bowiem powyższe czynności nie są bezpośrednio związane z zawartymi umowami ubezpieczenia, a ich niewykonanie przez Wnioskodawcę ale przez inny podmiot w żaden sposób nie wpłynęłoby na treść i jakość umowy ubezpieczenia.

Zatem nie sposób zgodzić się z Wnioskodawcą, iż potrzeba podjęcia świadczonej przez Spółkę usługi kompleksowej wynika z faktu zawarcia umowy ubezpieczenia oraz konieczności urzeczywistnienia jej postanowień i celów.

Zwrócić bowiem należy uwagę, iż znaczna część czynności wykonywanych na zlecenie Agenta, w ogóle nie jest związana z żadną umową ubezpieczenia, gdyż trudno twierdzić, iż czynności np. z zakresu udzielania potencjalnym klientom podstawowych informacji na temat umów grupowego ubezpieczenia i ich warunków, mieści się w zakresie zawartej przez Wnioskodawcę umowy ubezpieczenia - Wnioskodawca wykonuje wyłącznie usługi zlecone przez Agenta, które nie mieszczą się w zakresie "zawarcia umowy ubezpieczenia na cudzy rachunek".

Reasumując, czynności wykonane przez Spółkę na rzecz Agenta, na podstawie zawartej umowy, nie będą korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, określonego w art. 43 ust. 1 pkt 37 ustawy. Stawką właściwą dla opodatkowania przedmiotowych czynności wykonywanych na rzecz Agenta będzie podstawowa stawka podatku, od dnia 1 stycznia 2011 r. w wysokości 23%.

Stanowisko Wnioskodawcy należało zatem uznać za nieprawidłowe.

Spółka przytoczyła we wniosku szereg orzeczeń NSA, na których opiera swoje stanowisko. Powołane orzeczenia nie mogą jednak wpłynąć na ocenę prawidłowości przedmiotowej kwestii. Organ podatkowy jest zobowiązany traktować indywidualnie każdą sprawę, natomiast rozstrzygnięcia podejmowane są w oparciu o zebrany w danej sprawie materiał dowodowy.

Należy ponadto zwrócić uwagę, że powołane przez Spółkę wyroki zapadły na tle zupełnie odmiennych spraw, gdzie nie poruszana była - jak w przedmiotowej sprawie - kwestia opodatkowania podatkiem VAT usług ubezpieczeniowych. Wyrok I SA/Gd 1879/99 dotyczy bowiem zagadnienia z zakresu podatku dochodowego od osób prawnych, a konkretnie opodatkowania dotacji tym podatkiem, natomiast wyrok SA/Bd 106/03 odnosi się do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wyrok I SA/Ka 1055/00 dotyczy natomiast kwestii opodatkowania podatkiem od nieruchomości postawionego na terenie targowiska namiotu.

Nie negując zatem tych orzeczeń, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że ich moc obowiązująca zamyka się w obrębie spraw, w których zostały wydane.

Powołane przez Spółkę orzeczenia, które nie zapadły nawet w podobnych do przedstawionego we wniosku stanach faktycznych/zdarzeniach przyszłych, nie mogą zatem stanowić podstawy przy rozstrzygnięciu w przedmiotowej sprawie.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. Nr 153, poz. 1270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.

Opublikowano: http://sip.mf.gov.pl