IPPB5/4510-872/15-2/IŚ

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 16 września 2015 r. (data wpływu 21 września 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania odsetek wypłacanych w ramach rozliczeń w systemie wzajemnego finanowania się przez przez członków międzynarodowej grupy kapitałowej (Umowa Ramowa):

* w cześci dotyczącej preferencyjnej stawki "podatku u źródła" (pyt. nr 1 i nr 2) w sytuacji, gdy Poprzednia Spółka Finansowa i Spółka Finansowa:

o nie są rzeczywistym odbiorcą odsetek - jest nieprawidłowe,

o są rzeczywistym odbiorcą odsetek - jest prawidłowe;

* w cześci dotyczącej "niedostatecznej kapitalizacji":

o przepisy przejściowe względem Spółki Finansowej (pyt. nr 3) - jest nieprawidłowe;

o sposób wyliczenia limitu zadłużenia (pyt. nr 4) - jest nieprawidłowe;

o pominięcie straty finansowej przy ustalaniu współczynnika cienkiej kapitalizacji (pyt. nr 5) - jest nieprawidłowe.

W dniu 21 września 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie opodatkowania odsetek wypłacanych w ramach rozliczeń w systemie wzajemnego finanowania się przez przez członków międzynarodowej grupy kapitałowej (Umowa Ramowa), a także w zakresie podatku od towarów i usług oraz podatku od czynności cywilnoprawnych.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Spółka-Wnioskodawca jest członkiem międzynarodowej grupy kapitałowej. Przedmiotem działalności Spółki jest przede wszystkim sprzedaż hurtowa sprzętu elektronicznego, telekomunikacyjnego oraz części zamiennych do tego sprzętu (m.in. telefonów komórkowych, smartphonów, laptopów i innych urządzeń). Działalność prowadzona przez Spółkę charakteryzuje się stosunkowo niską marżą oraz sezonowością. Oba czynniki powodują, że Spółka wykazuje stałe zapotrzebowanie w zakresie krótkoterminowego finansowania oraz zarządzania płynnością.

Dla optymalizacji zarządzania potrzebami finansowymi Spółka przystąpiła do Umowy Ramowej obowiązującej od dnia 1 lipca 2012 r. (dalej: "Umowa" lub "Umowa Ramowa"), której podstawowym celem jest dostarczanie krótkoterminowego finansowania oraz poprawa zarządzania płynnością. Oprócz Spółki stronami tej Umowy są inne podmioty (dalej: "Uczestnicy") należące do grupy kapitałowej I. (dalej: "Grupa Kapitałowa").

Obecnie podmiotem świadczącym usługi w zakresie udzielania krótkoterminowego finansowania oraz zarządzania płynnością (dalej: "Usługi" lub "Usługi Finansowe") jest spółka I. Y. S.A.R.L. z siedzibą w Luksemburgu (dalej: "Spółka Finansowa" lub "SF"), spółka należąca do Grupy Kapitałowej. Zgodnie z aktualną strukturą Grupy Kapitałowej, Spółka Finansowa nie jest bezpośrednim udziałowcem Spółki (tzn. Spółka Finansowa nie posiada udziałów w kapitale zakładowym Spółki). Pozycję holdingową Spółki Finansowej wobec Wnioskodawcy można określić jako spółkę "ciotkę", tzn. bezpośredni udziałowiec Spółki Finansowej jest jednocześnie pośrednim udziałowcem Wnioskodawcy (tzn. jego spółką "babką").

Do dnia 29 września 2014 r. Spółką Finansową była inna spółka z Grupy Kapitałowej, tzn. I. X. BVBA z siedzibą w Belgii (dalej: "Poprzednia Spółka Finansowa"). Na mocy umowy pt. "Umowa przeniesienia praw i nowacji" prawa i obowiązki wynikające z Umowy Ramowej wskazanej wyżej zostały przeniesione z I. X. BVBA na Spółkę Finansową, tzn. I. Y. S.A.R.L. z siedzibą w Luksemburgu. Relacja holdingowa pomiędzy Wnioskodawcą a Poprzednią Spółką Finansową z siedzibą w Belgii była taka, że Wnioskodawca może być określony jako spółka "ciotka" poprzedniej spółki finansującej, tzn. pośredni udziałowiec Wnioskodawcy, tzn. spółka "babka" była jednocześnie pośrednim udziałowcem poprzedniej spółki finansowej (tzn. jej spółką "prababką").

Zarówno Spółka Finansowa jak i Poprzednia Spółka Finansowa posiadają pośrednio ponad 25% udział w kapitale Wnioskodawcy.

Podstawowy zakres Usług Finansowych wykonywanych przez SF na podstawie Umowy obejmuje następujące czynności:

* przyjmowanie depozytów Uczestników (tzn. spółek będących stronami Umowy) w formie nadwyżki gotówki na Główny Rachunek Bankowy Spółki Finansowej w danej walucie, które ujmowane są jako zmiana debetowa (należność) na Rachunku Bieżącym Uczestnika;

* finansowanie niedoborów gotówki Uczestnika, w drodze polecenia przelewu na Indywidualny Rachunek Bankowy Uczestnika w danej walucie, co ujmowane jest jako zmiana kredytowa (zobowiązanie) na Rachunku Bieżącym uczestnika;

* spłata na rzecz Uczestnika jego długów lub jego zobowiązań płatniczych, niezależnie od ich natury lub waluty, w stosunku do innego Uczestnika lub dostawcy (tzn. podmiotu trzeciego niepowiązanego lub powiązanego, ale niebędącego stroną Umowy Ramowej). Spłata zobowiązań może być dokonywana na kilka sposobów, m.in. na rachunek indywidualny innej spółki z grupy kapitałowej, na rachunek bankowy dostawcy towarów bądź przez zasilanie Rachunku Indywidualnego uczestnika systemu. We wszystkich przypadkach spłaty zobowiązań Uczestnika są odzwierciedlane jako zmiana kredytowa (zobowiązanie) na Rachunku Bieżącym Uczestnika w walucie płatności;

* poza wyżej opisanymi usługami, SF świadczy jeszcze usługi zarządzania ryzykiem kursowym, a także wsparcie w zakresie prognozowania zapotrzebowania na płynność.

Celem realizacji Usług Finansowych oraz zarządzania płynnością Umowa przewiduje wykorzystanie następujących kategorii rachunków bankowych:

* Główny Rachunek Bankowy (Master Bank Account) - oznacza rachunek bankowy w danej walucie posiadany przez Spółkę Finansową,

* Rachunek Bieżący (Current Account) - stanowi relację finansową między każdym uczestnikiem a Spółką Finansową, która odzwierciedla łączne zmiany debetowe (należności) i zmiany kredytowe (zobowiązania) w danej walucie zgodnie z usługami finansowymi, przypisane do danego Uczestnika i automatycznie potrącane na bazie dziennej; generalnie, nie jest to rachunek bankowy, ale ewidencyjny; saldo tego rachunku na koniec dnia odzwierciedla stan należności lub zobowiązań między danym uczestnikiem a Spółką Finansową; w przypadku Wnioskodawcy, saldo Rachunku Bieżącego jest co do zasady ujemne, tzn. wskazuje, iż Wnioskodawca pozostaje dłużnikiem Spółki Finansowej z tytułu udostępnionego finansowania krótkoterminowego,

* Indywidualny Rachunek Bankowy (Individual Bank Account) oznacza indywidualny rachunek bankowy w danej walucie, posiadany przez każdego Uczestnika.

Analiza istoty prawnej Umowy Ramowej

1. Mechanizm działania systemu finansowania krótkoterminowego

Zasada działania powyższego mechanizmu finansowania krótkoterminowego jest następująca:

* nadwyżki środków finansowych z Indywidualnych Rachunków Bankowych poszczególnych spółek są przekazywane w drodze przelewu bankowego na rachunek Główny Spółki Finansowej; w ten sposób Spółka Finansowa staje się dłużnikiem spółek uczestniczących w systemie finansowania krótkoterminowego;

* w przypadku kiedy dana spółka z Grupy Kapitałowej wykazuje deficyt płynności lub zachodzi termin wymagalności jej zadłużenia Spółka Finansowa dokonuje transferu bankowego na Indywidualny Rachunek Bankowy Uczestnika lub na rachunek bankowy wierzyciela Uczestnika (niezależnie od tego czy wierzycielem jest inna spółka powiązana czy też dostawca będący podmiotem trzecim); przez zaspokojenie wierzyciela danego Uczestnika Spółka Finansowa staje się jego wierzycielem.

Istnieją dwa źródła finansowania wyżej opisanego systemu krótkoterminowego finansowania:

* nadwyżki płynności na indywidualnych rachunkach bankowych poszczególnych uczestników;

* Pożyczki (kredyty) udzielane przez bank.

Co do zasady najistotniejszym źródłem funduszy dla powyższego systemu finansowania krótkoterminowego są kredyty bankowe udzielane w formie overdraftu bądź w innej formie na rzecz Spółki Finansowej.

2. Kalkulacja odsetek

Z tytułu udzielania finansowania Spółka Finansowa pobiera odsetki od spółek korzystających z finansowania. Z kolei spółki, które dysponują nadwyżkami płynności otrzymują z tego tytułu odsetki.

Generalnie, odsetki z tytułu udzielania Uczestnikom finansowania przez Spółkę Finansową są wyższe od odsetek wypłacanych na rzecz Uczestników mających dodatnie salda, przekazane na Główny Rachunek Bankowy.

W efekcie Spółka Finansowa zatrzymuje nadwyżkę wynikającą z wyżej stopy procentowej stosowanej do udzielanego finansowania w porównaniu ze stopą stosowaną do sald dodatnich (tzw. spread odsetkowy). Spread odsetkowy staje się dochodem Spółki Finansowej, który stanowi jej trwałe przysporzenie. Może on zostać obniżony o inne koszty ponoszone przez Spółkę Finansową, np.: odsetki płacone do banku z tytułu udzielonego finansowania Spółce Finansowej.

Stosowanie odrębnych stóp procentowych dla udzielanego finansowania oraz dla sald dodatnich wskazuje, iż Spółka Finansowa działa jak typowy pośrednik finansowy, który pożycza środki finansowe od podmiotów mających nadwyżki finansowe oraz udziela finansowania podmiotom mającym zapotrzebowanie na finansowanie krótkoterminowe w danym okresie (tzn. potrzebują pożyczać środki finansowe). Ze względu na wyższe oprocentowanie pobierane od podmiotów mających deficyty płynności Spółka Finansowa jest w stanie wypracować pewną nadwyżkę finansową (tzw. spread odsetkowy), który stanowi wynagrodzenie za świadczone przez nią usługi pośrednictwa finansowego.

2. Konkluzje

Wyżej przedstawiona analizy mechanizmu krótkoterminowego zarządzania płynnością pozwala na sformułowanie następujących konkluzji:

* Spółka Finansowa występuje w roli typowego pośrednika finansowego, tzn. pożycza środki finansowe od spółek mających dodatnie salda finansowe a następnie udziela finansowania spółkom, które mają deficyty płynności finansowej, tzn. są zmuszone pożyczać środki finansowe;

* stosując wyższą stopę oprocentowania do finansowania udostępnianego spółkom mającym deficyty finansowe SF uzyskuje dochód w postaci tzw. spreadu odsetkowego;

* relacja pomiędzy Spółką Finansową a Wnioskodawcą stanowi relację dwustronną posiadającą wszelkie znamiona umowy pożyczki, w szczególności, zdefiniowane są obie strony pożyczki, zdefiniowane są kwoty udzielanego finansowania, Wnioskodawca może w pełni dysponować udzielonymi finansowaniem w ramach swojej działalności gospodarczej.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania:

1. Czy w odniesieniu do odsetek wypłacanych na rzecz Spółki Finansowej, Spółka może korzystać z obniżonej stawki podatku u źródła w wysokości 5% zgodnie z postanowieniami art. 11 Konwencji z dnia 14 czerwca 1995 r. między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527, zm. Dz. U. z 2013 r. poz. 964), zmienionej Protokołem z dnia 7 czerwca 2012 do tejże Konwencji, dalej: Konwencja.

2. Czy w odniesieniu do odsetek wypłacanych na rzecz Poprzedniej Spółki Finansowej, tj. do dnia 29 września 2014 r., Spółka może korzystać z obniżonej stawki podatku u źródła w wysokości 5% zgodnie z postanowieniami art. 11 Konwencji z dnia 20 sierpnia 2001 r. między Rzeczpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i zysków majątkowych (Dz. U. z 2004 r. Nr 211, poz. 2139), dalej Konwencja między Polską a Królestwem Belgii lub umowa polsko-belgijska.

3. Czy do zadłużenia wobec Spółki Finansowej, istniejącego na koniec roku 2014 mają zastosowanie wyłącznie art. 16 ust. 1 pkt 61 oraz ust. 6 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm.) (dalej: "ustawa o CIT"), w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r.

4. Czy wielkość zadłużenia dla wyliczenia limitu odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu z tytułu zadłużenia wobec Spółki Finansowej, dotyczącego pożyczek wypłaconych od 1 stycznia 2015 r., powinna być wyliczona jako różnica między wielkością zadłużenia wobec Spółki Finansowej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wypłatę odsetek i kwoty zadłużenia wobec Spółki Finansowej istniejącego na koniec dnia 31 grudnia 2014 r.

5. Czy straty finansowe wynikające z rocznego sprawozdania finansowego Spółki powinny być uwzględniane przy kalkulacji współczynnika cienkiej kapitalizacji, w szczególności przez obniżenia wartości kapitału własnego określonego w art. 16 ust. 7h ustawy o CIT.

6. Czy uslugi świadczone przez Spółkę Finansową na rzecz Spółki z tytulu opisanych w stanie faktycznym Usług Finansowych (tzn. usług finansowania krótkoterminowego oraz zarządzania płynnoscią), podlegają zwolnieniu od podatku od towarow i uslug w świetle przepisów art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i uslug (Dz. U. z 2004 r. Nr 54, poz. 535 z późn. zm.; dalej: "ustawa o VAT").

7. Czy w przedstawionym stanie faktycznym odsetki otrzymane przez Spółkę jako stronę Umowy Ramowej podlegają regulacjom Ustawy o VAT.

8. Czy w związku z zawarciem oraz byciem stroną Umowy Ramowej w przedstawionym w niniejszym wniosku stanie faktycznym na Spółce spoczywa (lub spoczywał) obowiązek zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w świetle przepisów ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynnosci cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 z późn. zm.; dalej: "ustawa p.c.c.").

Przedmiotem niniejszej interpretacji są zagadnienia dotyczące podatku dochodowego od osób prawnych poruszone w pytaniach nr 1, nr 2, nr 3, nr 4 i nr 5.

W zakresie podatku od towarów i usług (pytania nr 6 i nr 7) oraz w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych (pytanie nr 8) - wniosek w każdym z tych podatków rozpatrzono odrębnie.

Stanowisko Spółki:

Ad. pyt. 1

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż ma prawo korzystać ze stawki 5% podatku u źródła dla opodatkowania odsetek wypłacanych do Spółki Finansowej z siedzibą w Luksemburgu.

W związku z faktem, iż Spółka Finansowa ma siedzibę w Luksemburgu i jest rezydentem podatkowym tego kraju, Spółka dla określenia stawki podatku u źródła dla odsetek powinna odwołać się do przepisów tej Konwencji między Polską a Luksemburgiem. Konwencja ta w art. 11 przyjmuje, iż preferencyjna stawka podatku u źródła wynosząca 5% ma zastosowanie kiedy odbiorca odsetek jest "właścicielem odsetek", tzn. jest osobą uprawnioną do otrzymania tych odsetek.

Przytoczona treść umowy polsko-luksemburskiej odpowiada w powyższym zakresie postanowieniom Modelowej Konwencji OECD w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych. W ślad za orzecznictwem sądów administracyjnych (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 280/10) należy wskazać, iż pojęcie "rzeczywisty właściciel", nie zostało zdefiniowane w Konwencji Modelowej OECD ani w polsko-luksemburskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Niemniej jednak, pewna charakterystyka pojęcia "beneficial owner", któremu w języku polskim odpowiada pojęcie "rzeczywisty właściciel" zawarta jest w Komentarzu do Konwencji Modelowej OECD. W Komentarzu tym wskazuje się, iż określenie "rzeczywisty właściciel" nie jest stosowane w wąskim i technicznym znaczeniu, lecz powinno być rozumiane w jego kontekście i w świetle przedmiotu i celu Konwencji, a mianowicie w celu unikania podwójnego opodatkowania, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym". Tym samym w doktrynie wskazuje się, iż pojęcie "rzeczywisty właściciel" w świetle Komentarza do OECD podkreśla, że chodzi o osobę, której prawo do dysponowania płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru.

Jako spełniające przesłanki osoby uprawnionej do odsetek uważa się m.in. wystąpienie takich cech jak ostateczne czerpanie korzyści z prawa do odsetek, swobodę podejmowania decyzji co do wykorzystania kapitału, czy ogólnie skupienie największej ilości atrybutów właściciela. Obniżona stawka podatku u źródła może znaleźć zastosowanie tylko wówczas, gdy podatnik - tj. "osoba której wypłacane są odsetki" jest jednocześnie "rzeczywistym właścicielem odsetek" według OECD oraz poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (zawierających klauzulę "beneficial owner").

"Odsetki" zostały w art. 11 Konwencji Modelowej OECD (i umowy polsko-luksemburskiej) zdefiniowane jako "dochody z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych". (...) Tylko zatem, gdy można mówić o przychodach z wierzytelności w przedstawionym powyżej rozumieniu, mógłby mieć zastosowanie art. 11 umowy polsko-luksemburskiej (...).

Jak wyżej wskazano, treść relacji prawnej pomiędzy Spółką Finansową i Wnioskodawcą jako uczestnikiem charakteryzuje się następującymi cechami:

* Spółka Finansowa występuje w roli typowego pośrednika finansowego, tzn. pożycza środki finansowe od spółek mających dodatnie salda finansowe a następnie udziela finansowania spółkom, które mają deficyty płynności finansowej, tzn. są zmuszone pożyczać środki finansowe;

* stosując wyższą stopę oprocentowania do finansowania udostępnianego spółkom mającym deficyty finansowe SF uzyskuje dochód w postaci tzw. spreadu odsetkowego, który stanowi jej trwałe przysporzenie finansowe.

Uwzględniając wyżej przedstawioną charakterystykę pojęcia "rzeczywisty właściciel odsetek", rolę oraz funkcje Spółki Finansowej można wskazać na następujące konkluzje:

* Spółka Finansowa uzyskuje korzyści w postaci spreadu odsetkowego, który stanowi jej przysporzenie majątkowe i którym ma prawo dysponować w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej;

* odsetki, które SF wypłaca Uczestnikom mającym nadwyżki finansowe, stanowią koszt wykonywania usług pośrednictwa finansowego dla Uczestników systemu finansowania krótkoterminowego, niezbędny dla pozyskania nadwyżki w postaci spreadu odsetkowego.

Konkludując, SF jako podmiot uprawiony do spreadu odsetkowego jest "właścicielem odsetek" w rozumieniu art. 11 ust. 2 Konwencji, gdyż kwoty te stanowią jej trwałe przysporzenie majątkowe, którym ma ona prawo swobodnie dysponować w ramach prowadzonej działalności gospodarczej. W rezultacie, Wnioskodawca jest uprawniony w przypadku posiadania certyfikatu rezydencji SF zastosować obniżoną stawkę podatku u źródła, wynoszącą 5% (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 280/10 oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 13 czerwca 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 3360/12).

Ad. pyt. 2

Spółka-Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż miała ona prawo korzystać ze stawki 5% podatku u źródła dla opodatkowania odsetek wypłacanych na rzecz Poprzedniej Spółki Finansującej z siedzibą w Belgii do dnia 29 września 2014 r.

Jak wyżej wskazano począwszy od dnia 29 września 2014 r. nastąpiła zmiana spółki finansowej. Do dnia 29 września 2014 r. Spółką Finansową była spółka I. X. BVBA z siedzibą w Belgii. Na mocy umowy pt. "Umowa przeniesienia praw i nowacji" prawa i obowiązki wynikające z Umowy Ramowej wskazanej wyżej zostały przeniesione z I. X. BVBA na Spółkę Finansową, tzn. I. Y. S.A.R.L. z siedzibą w Luksemburgu.

Oznacza to, iż do dnia 29 września 2014 r. odsetki wynikające z Umowy Ramowej były wypłacane na rzecz Poprzedniej Spółki Finansowej.

W związku z faktem, iż Poprzednia Spółka Finansowa miała siedzibę w Belgii i była rezydentem podatkowym tego kraju, Spółka dla określenia stawki podatku u źródła dla odsetek powinna odwołać się do przepisów Konwencji między Polską a Królestwem Belgii. Konwencja ta w art. 11 przyjmuje, iż preferencyjna stawka podatku wynosząca 5% ma zastosowanie kiedy odbiorca odsetek jest "osobą uprawnioną do odsetek".

Przytoczona treść umowy polsko-belgijskej odpowiada w powyższym zakresie postanowieniom Modelowej Konwencji OECD w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od zysków majątkowych. W ślad za orzecznictwem sądów administracyjnych (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 280/10) należy wskazać, iż pojęcie "osoba uprawniona do odsetek", nie zostało zdefiniowane w Konwencji Modelowej OECD ani w polsko-belgijskiej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Niemniej jednak, pewna charakterystyka pojęcia "beneficial owner", któremu w języku polskim zgodnie z brzmieniem Konwencji między Polską i Królestwem Belgii, odpowiada pojęcie "osoby uprawnionej do odsetek", zawarta jest w Komentarzu do Konwencji Modelowej OECD. W Komentarzu tym wskazuje się, iż określenie "osoba uprawniona do odsetek" nie jest stosowane w wąskim i technicznym znaczeniu, lecz powinno być rozumiane w jego kontekście i w świetle przedmiotu i celu Konwencji, a mianowicie w celu unikania podwójnego opodatkowania, zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym". Tym samym w doktrynie wskazuje się, iż pojęcie "osoba uprawniona do odsetek" w świetle Komentarza do OECD podkreśla, że chodzi o osobę, której prawo do dysponowania płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru.

Jako spełniające przesłanki osoby uprawnionej do odsetek uważa się m.in. wystąpienie takich cech jak ostateczne czerpanie korzyści z prawa do odsetek, swobodę podejmowania decyzji co do wykorzystania kapitału czy ogólnie skupienie największej ilości atrybutów właściciela. Obniżona stawka podatku u źródła może znaleźć zastosowanie tylko wówczas, gdy podatnik - tj. "osoba której wypłacane są odsetki" jest jednocześnie "osobą uprawnioną do odsetek" według OECD oraz poszczególnych umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (zawierających klauzulę "beneficial owner").

"Odsetki" zostały w art. 11 Konwencji Modelowej OECD (i umowy polsko-belgijskiej) zdefiniowane jako "dochody z wszelkiego rodzaju wierzytelności, zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych". (...) Tylko zatem, gdy można mówić o przychodach z wierzytelności w przedstawionym powyżej rozumieniu, mógłby mieć zastosowanie art. 11 umowy polsko-luksemburskiej (...).

Treść relacji prawnej miedzy Wnioskodawcą a Poprzednią Spółką Finansową jest analogiczna do treści relacji prawnej pomiędzy Wnioskodawcą a Spółką Finansową obecnie. Treść relacji prawnej pomiędzy Poprzednią Spółką Finansową i Wnioskodawcą jako uczestnikiem charakteryzowała się więc następującymi cechami:

* poprzednia Spółka Finansowa występowała w roli typowego pośrednika finansowego, tzn. pożyczała środki finansowe od spółek mających dodatnie salda finansowe a następnie udzielała finansowania spółkom, które mają deficyty płynności finansowej, tzn. były zmuszone pożyczać środki finansowe;

* stosując wyższą stopę oprocentowania do finansowania udostępnianego spółkom mającym deficyty finansowe Poprzednia Spółka Finansowa uzyskiwała dochód w postaci tzw. spreadu odsetkowego, który stanowił jej trwałe przysporzenie majątkowe.

Uwzględniając wyżej przedstawioną charakterystykę pojęcia "osoba uprawniona do odsetek" oraz rolę oraz funkcje Poprzedniej Spółki Finansowej można wskazać na następujące konkluzje:

* Poprzednia Spółka Finansowa uzyskiwała korzyści w postaci spreadu odsetkowego, który stanowił jej przysporzenie majątkowe i którym miała prawo dysponować w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej;

* odsetki, które Poprzednia Spółka Finansowa wypłacała Uczestnikom mającym nadwyżki finansowe stanowiły koszt wykonywania usług pośrednictwa finansowego dla Uczestników systemu finansowania krótkoterminowego, niezbędny dla pozyskania nadwyżki w postaci spreadu odsetkowego.

Konkludując, Poprzednia Spółka Finansowa jako podmiot uprawiony do spreadu odsetkowego jest "osobą uprawnioną do odsetek" w rozumieniu art. 11 ust. 2 Konwencji między Polską i Królestwem Belgii. W rezultacie, do dnia 29 września 2014 r. Wnioskodawca był uprawniony w przypadku posiadania certyfikatu rezydencji Poprzedniej Spółki Finansowej zastosować obniżoną stawkę podatku u źródła, wynoszącą 5% (tak: Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu w wyroku z dnia 10 maja 2010 r., sygn. akt I SA/Wr 280/10 oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z dnia 13 czerwca 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 3360/12).

Ad. pyt. 3

Spółka stoi na stanowisku, iż środki finansowe otrzymane przez Spółkę w drodze bezpośredniego transferu bankowego na jej Indywidualny Rachunek Bankowy oraz środki finansowe przetransferowane celem spłaty zadłużenia Spółki w stosunku do osób trzecich stanowią pożyczkę, której kwota została Spółce faktycznie przekazana przez Spółkę Finansową.

Suma kwot zadłużenia, wynikająca z kwot przekazanych na Indywidualny Rachunek Bankowy oraz kwot finansowania przekazanych bezpośrednio na rzecz wierzycieli Spółki wg stanu na koniec 31 grudnia 2014 r., stanowi zadłużenie, do którego mają zastosowanie przepisy o niedostatecznej kapitalizacji, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 61 oraz ust. 6 ustawy o CIT, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r. Całkowite saldo zadłużenia z tytułu finansowania udzielonego Wnioskodawcy przez Spółkę Finansową jest ujmowane na Rachunku Bieżącym na koniec każdego dnia. Także na koniec dnia 31 grudnia 2014 r. całkowite saldo tego zadłużenia było ujęte na Rachunku Bieżącym Wnioskodawcy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328.) nowelizującej przepisy ustawy o podatku od osób prawnych począwszy od 1 stycznia 2015 r. (dalej: "Nowela CIT"), "Do odsetek od pożyczek (kredytów), w przypadku których kwota udzielonej podatnikowi pożyczki (kredytu) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r.".

Zgodnie z wyżej przedstawionymi informacjami na koniec roku 2014 Spółka była dłużnikiem Spółki Finansowej z tytułu finansowania uzyskanego w ramach systemu finansowania krótkoterminowego. Zadłużenie z tego tytułu powstało na dwa sposoby:

* przez uzyskanie finansowania na Indywidualny Rachunek Bankowy Spółki, oraz

* przez spłatę zadłużenia Spółki dokonywaną bezpośrednio z rachunku Głównego Spółki Finansowej na rachunki bankowe wierzycieli Spółki.

W tym drugim przypadku spłata zadłużenia Spółki w stosunku do jej wierzycieli powodowała powstanie zadłużenia pomiędzy Spółką a Spółką Finansującą, analogicznie jak w przypadku bezpośredniego otrzymania środków finansowych od Spółki Finansującej. Z tego powodu, spłata wierzycieli Spółki przez Spółkę Finansującą powinna być traktowana analogicznie jak transfer środków pieniężnych na Indywidualny Rachunek Bankowy Spółki.

Obie ww. formy udostępnienia finansowania były ujmowane na Rachunku Bieżącym Wnioskodawcy jako jego zobowiązania wobec Spółki Finansowej.

Podsumowując, środki finansowe otrzymane przez Spółkę w drodze bezpośredniego transferu bankowego na jej Indywidualny Rachunek Bankowy oraz środki finansowe przetransferowane celem spłaty zadłużenia Spółki w stosunku do osób trzecich stanowią pożyczkę (lub pożyczki), której kwota została Spółce faktycznie przekazana przez Spółkę Finansową. Dlatego, do kwoty zadłużenia Spółki w stosunku do Spółki Finansującej, istniejącego na koniec dnia 31 grudnia roku 2014 zastosowanie będą miały art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy o CIT w brzmieniu obowiązującym do końca roku 2014.

Ad. pyt. 4

Finansowanie dostarczane przez Spółkę Finansową jest ewidencjonowane na Rachunku Bieżącym. Stąd, każdego dnia zachodzi zmienność zadłużenia wynikająca z tego, że zadłużenie jest zwiększane w wyniku dokonywania rozchodów środków finansowych jak również jest zmniejszane w wyniku otrzymywania spłat należności Spółki przez jej dłużników.

Spółka stoi na stanowisku, iż wielkość zadłużenia dla potrzeb wyliczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu powinna być wyliczona jako różnica między wielkością zadłużenia wobec Spółki Finansowej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wypłatę odsetek i kwoty zadłużenia wobec Spółki Finansowej istniejącego na koniec dnia 31 grudnia 2014 r.

Poniżej Spółka przedstawia argumenty przemawiające za takim stanowiskiem.

Jak wyżej wskazano pozycję holdingową Spółki Finansowej wobec Wnioskodawcy można określić jako spółkę "ciotkę", tzn. bezpośredni udziałowiec Spółki Finansowej jest jednocześnie pośrednim udziałowcem Wnioskodawcy (tzn. jego spółką "babką").

Ze względu na to, że jeden podmiot ma udział pośredni w spółce-dłużniku (tzn. Wnioskodawcy) i bezpośredni w spółce-wierzycielu (tzn. w Spółce Finansowej), do odsetek stanowiących przedmiot niniejszego wniosku zastosowanie będzie miał art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT w brzmieniu od 1 stycznia 2015 r., "nie uważa się za koszt uzyskania przychodów, odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę - w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni".

Ograniczenie wynikające z powyższego przepisu w zakresie zaliczalności do kosztów podatkowych odsetek można przedstawić używając następujące formuły:

Odsetki NKUP = ODSETKI od pożyczek kwalifikowanych x (ZADŁUŻENIE - KAPITAŁ WŁASNY)/ZADŁUŻENIE

Czynniki które wpływają na ograniczenie zaliczalności odsetek do kosztów podatkowych są następujące:

* Pożyczki kwalifikowane

* Wartość zadłużenia kwalifikowanego

* Kapitał własny

Zgodnie z nowym brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT zadłużenie kwalifikowane do wyliczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu jest ustalane na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek, co wprost wynika z brzmienia wyżej powołanego art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT.

Jednocześnie, zgodnie z art. 7 ust. 1 Noweli CIT, "Do odsetek od pożyczek (kredytów), w przypadku których kwota udzielonej podatnikowi pożyczki (kredytu) została temu podatnikowi faktycznie przekazana przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się przepisy art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy wymienionej w art. 1, w brzmieniu obowiązującym przed dniem 1 stycznia 2015 r.".

Ten ostatni przepis wskazuje, iż zadłużenie z tytułu pożyczek faktycznie przekazanych przed dniem wejścia w życie zmienionych przepisów w zakresie tzw. niedostatecznej kapitalizacji nie powinno być brane pod uwagę przy ustalaniu kwoty odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodów dla, pożyczek wypłaconych od 1 stycznia 2015 r.

Uwzględniając wyżej powołane przepisy, tzn. art. 16 ust. 1 pkt 61 ustawy o CIT oraz art. 7 ust. 1 Noweli CIT Spółka jest zdania, iż wielkość zadłużenia dla potrzeb wyliczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu, dla pożyczek wypłaconych od 1 stycznia 2015 r., powinna być wyliczona jako różnica między wielkością zadłużenia wobec Spółki Finansowej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego wypłatę odsetek i kwoty zadłużenia wobec Spółki Finansowej istniejącego na koniec dnia 31 grudnia 2014 r.

Ad. pyt. 5

Generalnie kapitał własny Spółki obejmuje dwie pozycje: kapitał zakładowy oraz kapitał zapasowy wynikający z tzw. agio, tzn. nadwyżki wartości rynkowej wkładu niepieniężnego ponad wartość nominalną wydanych przez Spółkę udziałów. Jednocześnie Spółka od kilku lat wykazuje w sprawozdaniu finansowym straty księgowe.

Spółka stoi na stanowisku, iż straty księgowe wykazane w sprawozdaniach finansowych za poszczególne lata nie powinny zmniejszać wartości kapitału własnego dla potrzeb liczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu z tytułu niedostatecznej kapitalizacji.

Za takim stanowiskiem przemawiają następujące argumenty.

Z godnie z art. 16 ust. 7h ustawy o CIT, "Wartość kapitału własnego, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, określa się na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek, o których mowa w tych przepisach, bez uwzględnienia kapitałów z aktualizacji wyceny oraz części kapitału własnego pochodzącego z otrzymanych pożyczek podporządkowanych. Wartość tę pomniejsza się o wartość kapitału zakładowego spółki lub funduszu udziałowego w spółdzielni, jaka nie została na ten kapitał lub fundusz faktycznie przekazana lub jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek, przysługującymi wspólnikom wobec tej spółki lub członkom wobec tej spółdzielni, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m".

Zgodnie powyższym przepisem w ramach kapitału własnego nie uwzględnia się następujących pozycji:

* kapitałów z aktualizacji wyceny, (np.: kapitał z przeszacowania środków trwałych, skutki przeszacowania aktywów finansowych zakwalifikowanych do kategorii dostępne do sprzedaży),

* części kapitału pochodzącego z otrzymanych pożyczek podporządkowanych.

Ponadto, wartość kapitału własnego pomniejsza się o wartość kapitału zakładowego, jaka:

* na ten kapitał lub fundusz faktycznie nie została przekazana,

* została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek, przysługującymi wspólnikom wobec tej spółki, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16 m u.p.d.o.p.

Przepis powyższy nie wskazuje wprost, iż straty księgowe także pomniejszają wartość kapitału własnego ustalanego dla celów wyliczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu z tytułu tzw. niedostatecznej kapitalizacji.

Zgodnie z art. 217 Konstytucji RP, "Nakładanie podatków, innych danin publicznych, określanie podmiotów, przedmiotów opodatkowania i stawek podatkowych, a także zasad przyznawania ulg i umorzeń oraz kategorii podmiotów zwolnionych od podatków następuje w drodze ustawy".

Z powyższego przepisu Konstytucji wynika m.in. obowiązek władzy ustawodawczej, aby przedmiot opodatkowania był określany w drodze ustawy. Z punktu widzenia podatku dochodowego od osób prawnych przedmiotem opodatkowania jest dochód, na który składają się m.in. koszty uzyskania przychodów. Innymi słowy, przepisy ustaw podatkowych powinny precyzyjnie określać jak należy ustalać wartość kosztów stanowiących koszt uzyskania przychodów, gdyż ma to bezpośredni wpływ na ustalenie przedmiotu opodatkowania. Skoro w wyżej powołanym przepisie art. 16 ust. 7h nie wyłączą z zakresu kapitału własnego strat finansowych wykazanych w sprawozdaniu finansowych, to oznacza to, iż Spółka nie ma obowiązku wyłączania tych strat z kapitałów własnych przy kalkulacji wartości odsetek nie stanowiących kosztu podatkowego.

Konkludując, Spółka jest zdania, iż straty księgowe wykazane w jej sprawozdaniach finansowych za poszczególne lata nie powinny zmniejszać wartości kapitału własnego dla potrzeb liczenia odsetek niestanowiących kosztu uzyskania przychodu z tytułu niedostatecznej kapitalizacji.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie opodatkowania odsetek wypłacanych w ramach rozliczeń w systemie wzajemnego finanowania się przez przez członków międzynarodowej grupy kapitałowej (Umowa Ramowa):

* w cześci dotyczącej preferencyjnej stawki "podatku u źródła" (pyt. nr 1 i nr 2) w sytuacji, gdy Poprzednia Spółka Finansowa i Spółka Finansowa:

o nie są rzeczywistym odbiorcą odsetek - uznaje sięnieprawidłowe,

o są rzeczywistym odbiorcą odsetek - uznaje się prawidłowe;

* w cześci dotyczącej "niedostatecznej kapitalizacji:

o przepisy przejściowe względem Spółki Finansowej (pyt. nr 3) - uznaje się za nieprawidłowe;

o sposób wyliczenia limitu zadłużenia (pyt. nr 4) - uznaje się za nieprawidłowe;

o pominięcie straty finansowej przy ustalaniu współczynnika cienkiej kapitalizacji (pyt. nr 5) - uznaje się za nieprawidłowe.

Odpowiedź na pyt. 1 i pyt. 2 - "podatek u źródła"

W rozpoznawanej sprawie pytania nr 1 i nr 2 zgłoszone przez Spółkę dotyczą możliwości zastosowania - na podstawie Konwencji między Rzeczpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga oraz Konwencji między Rzeczpospolita Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwólnego opodatkowwania - obniżonej stawki opodatkowania do odsetek wypłacanych przez Spółkę w związku z uczestnistwem w systemie wdrożonym w międzynarodowej grupie kapitałowej, którego celem jest dostarczanie krótkoterminowego finansowania oraz poprawa zarządznia płynnoscią finansową (Umowa Ramowa obowiazujaca od 1 lipca 2012 r.) w sytuacji, gdy Spółka uzyska certyfikat rezydencji od podmiotu świadczącego usługi finansowe (Poprzednia Spółka Finansowa z Luksemnurga i obecna Spółka Finanowa z Belgii).

W ocenie Spółki, w przedstawionym zdarzeniu przyszłym, Poprzednia Spółka Finansowa (z Luksemburga) i Spółka Finanowa (z Belgii) są rzeczywistymi odbiorcami (beneficial owner) odsetek wypłacanych przez Spółkę, co uzasadnia zastosowanie 5% stawki ich opodatkowania wynikającej odpowiednio z polsko-luksemburskiej i polsko-belgijskiej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Zgodnie z art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm., dalej: u.p.d.o.p.), podatnicy, jeżeli nie mają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej siedziby lub zarządu, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów, które osiągają na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

W przepisie tym, wyrażona jest zasada ograniczonego obowiązku podatkowego, w myśl której państwo, na terytorium którego znajduje się źródło uzyskiwania przychodów, ma suwerenne prawo do opodatkowania podmiotów niebędących jej rezydentami podatkowymi w zakresie dochodów uzyskiwanych z takiego źródła.

W stosunku do niektórych przychodów uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty zagraniczne, obowiązek potrącenia podatku spoczywa na podmiocie polskim dokonującym wypłaty należności będącej źródłem tego przychodu. Takie rodzaje przychodów zostały określone w art. 21 ust. 1 u.p.d.o.p.

Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 1 u.p.d.o.p., podatek dochodowy z tytułu uzyskanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, przez podatników, o których mowa w art. 3 ust. 2, przychodów z odsetek, z praw autorskich lub praw pokrewnych, z praw do projektów wynalazczych, znaków towarowych i wzorów zdobniczych, w tym również ze sprzedaży tych praw, z należności za udostępnienie tajemnicy receptury lub procesu produkcyjnego, za użytkowanie lub prawo do użytkowania urządzenia przemysłowego, w tym także środka transportu, urządzenia handlowego lub naukowego, za informacje związane ze zdobytym doświadczeniem w dziedzinie przemysłowej, handlowej lub naukowej (know-how) - ustala się w wysokości 20% przychodów.

Regulacja art. 21 ust. 2 u.p.d.o.p. stanowi, że przepisy ust. 1 stosuje się z uwzględnieniem umów w sprawie zapobieżenia podwójnemu opodatkowaniu, których stroną jest Rzeczpospolita Polska.

Na podstawie art. 22b u.p.d.o.p., zwolnienia i odliczenia wynikające z przepisów art. 20-22 stosuje się pod warunkiem istnienia podstawy prawnej wynikającej z umowy w sprawie podwójnego opodatkowania lub innej ratyfikowanej umowy międzynarodowej, której stroną jest Rzeczpospolita Polska, do uzyskania przez organ podatkowy informacji podatkowych od organu podatkowego innego niż Rzeczpospolita Polska państwa, w którym podatnik ma swoją siedzibę lub w którym dochód został uzyskany.

W myśl art. 26 ust. 1 u.p.d.o.p., osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne będące przedsiębiorcami, które dokonują wypłat należności z tytułów wymienionych w art. 21 ust. 1 oraz art. 22 ust. 1, są obowiązane jako płatnicy pobierać, z zastrzeżeniem ust. 2, 2b i 2d, w dniu dokonania wypłaty zryczałtowany podatek dochodowy od tych wypłat, z uwzględnieniem odliczeń przewidzianych w art. 22 ust. 1a-1e. Zastosowanie stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania albo niepobranie podatku zgodnie z taką umową jest możliwe pod warunkiem udokumentowania miejsca siedziby podatnika dla celów podatkowych uzyskanym od podatnika certyfikatem rezydencji.

Zgodnie z art. 11 ust. 1 Konwencji między Rzecząpospolitą Polską a Wielkim Księstwem Luksemburga w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzonej w Luksemburgu dnia 14 czerwca 1995 r. (Dz. U. z 1996 r. Nr 110, poz. 527 z późn. zm.; dalej: konwencja polsko-luksemburska), odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Jednakże, takie odsetki mogą być także opodatkowane w tym Umawiającym się Państwie, w którym powstają, i zgodnie z prawem tego Państwa, ale jeżeli właściciel odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5 procent kwoty odsetek brutto (art. 11 ust. 2 konwencji polsko-luksemburskiej).

Stosownie do art. 11 ust. 5 konwencji polsko-luksemursjiej, użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochody z wszelkiego rodzaju roszczeń wynikających z długów, zarówno zabezpieczonych, jak i nie zabezpieczonych prawem zastawu hipotecznego lub prawem udziału w zyskach dłużnika, a w szczególności dochody z pożyczek publicznych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami mającymi związek z takimi skryptami dłużnymi, obligacjami lub pożyczkami. Opłaty karne z tytułu opóźnionej zapłaty nie będą uważane w rozumieniu niniejszego artykułu za odsetki.

Jednocześnie, postanowień ustępu 1 i 2 nie stosuje się, jeżeli właściciel odsetek mający miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie wykonuje w drugim Umawiającym się Państwie, w którym powstają odsetki, działalność zarobkową przy pomocy zakładu położonego w tym Państwie bądź wykonuje wolny zawód w oparciu o położoną w nim stałą placówkę i jeżeli wierzytelność, z której tytułu są płacone odsetki, związana jest rzeczywiście z takim zakładem lub stałą placówką. W takim przypadku, w zależności od konkretnej sytuacji, stosuje się odpowiednio postanowienia artykułu 7 lub artykułu 14 (art. 11 ust. 5 konwencji polsko-luksemburskiej).

Podobne zapisy znajdują się w Konwencjj między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, podpisanej w Warszawie dnia 20 sierpnia 2001 r. (Dz. U. z 2004 r. Nr 211, poz. 2139; dalej: konwencja polsko-belgijska).

Zgodnie z art. 11 ust. 1 konwencji polsko-belgijskiej, odsetki, które powstają w Umawiającym się Państwie i są wypłacane osobie mającej miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, mogą być opodatkowane w tym drugim Państwie.

Jednakże takie odsetki mogą być także opodatkowane w Umawiającym się Państwie, w którym powstają i zgodnie z ustawodawstwem tego Państwa, ale jeśli osoba uprawniona do odsetek ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w drugim Umawiającym się Państwie, to podatek w ten sposób ustalony nie może przekroczyć 5% kwoty brutto tych odsetek (art. 11 ust. 2 konwencji polsko-belgijskiej.

Stosownie do art. 11 ust. 5 konwencji polsko-belgijskiej, użyte w tym artykule określenie "odsetki" oznacza dochód z wszelkiego rodzaju wierzytelności zarówno zabezpieczonych, jak i niezabezpieczonych hipoteką lub prawem do uczestniczenia w zyskach dłużnika, a w zczególności dochody z pożyczek rządowych oraz dochody z obligacji lub skryptów dłużnych, włącznie z premiami i nagrodami związanymi z takimi pożyczkami, obligacjami lub skryptami dłużnymi. Opłaty karne z tytułu opóźnionej zapłaty ani odsetki uznawane jako dywidendy zgodnie z artykułem 10 ustęp 3 nie są traktowane jako odsetki w rozumieniu tego artykułu.

Uważa się, że odsetki powstają w Umawiającym się Państwie, jeżeli płatnikiem jest to Państwo, jego jednostka terytorialna, organ lokalny lub osoba mająca w tym Państwie miejsce zamieszkania lub siedzibę. Jeżeli jednak osoba wypłacająca odsetki, bez względu na to, czy ma ona miejsce zamieszkania lub siedzibę w Umawiającym się Państwie, posiada w Umawiającym się Państwie zakład lub stałą placówkę, w związku z działalnością których powstało zobowiązanie, z tytułu którego są wypłacane odsetki, i zapłata tych odsetek jest pokrywana przez ten zakład lub stałą placówkę, to uważa się, że odsetki takie powstają w Państwie, w którym położony jest zakład lub stała placówka (art. 11 ust. 6 konwencji polsko-lbelgijskiej).

Dokonując interpretacji cyt. przepisów obu konwencji, należy zwrócić również uwagę na tekst Modelowej Konwencji stanowiącej wzór umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania zawieranych przez Polskę, jak i brzmienie Komentarza do niej. Zostały one wypracowane w drodze konsensusu przez wszystkie państwa członkowskie OECD, które zobowiązały się tym samym do stosowania zawartych w nich postanowień.

Modelowa Konwencja, jak i Komentarz do niej, nie są źródłem powszechnie obowiązującego prawa, natomiast stanowią wskazówkę, jak należy interpretować zapisy umów w sprawie unikania podwójnego opodatkowania. Zatem, obowiązki podatkowe podmiotów z siedzibą w odrębnych państwach należy rozpatrywać z uwzględnieniem postanowień umowy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz Modelowej Konwencji OECD wraz z Komentarzem.

Z Komentarza do Konwencji Modelowej OECD wynika tymczasem, że postanowienia umów (konwencji) o unikaniu podwójnego opodatkowania w zakresie dotyczącym odsetek mają zastosowanie jedynie w przypadku, gdy to podmiot uzyskujący odsetki posiada status rzeczywistego odbiorcy ("beneficial owner"), czyli jest podmiotem, którego prawo do dysponowania otrzymaną płatnością nie ma wyłącznie formalnego charakteru. Co do zasady, w sytuacji, gdy płatność dokonywana jest na rzecz pośrednika będącego rezydentem określonego państwa, który następnie przekazuje tę płatność ostatecznemu odbiorcy, państwo w którym powstaje dana płatność nie jest zobowiązane do zastosowania wobec tego pośrednika postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania.

Sam bowiem fakt bycia rezydentem określonego państwa i otrzymania płatności nie jest wystarczającym warunkiem do skorzystania z postanowień umów o unikaniu podwójnego opodatkowania w sytuacji, gdy prawo do dysponowania dochodem ma ograniczony charakter. Oznacza to, że postanowienia umów o unikaniu podwójnego opodatkowania mają zastosowanie do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek.

W związku z powyższym stwierdzić należy, że 5% stawka podatku od odsetek wynikająca z przepisów polsko-luksemburskiej i polsko-belgijskiej konwencji w sprawie unikania podwójnego opodatkowania, znajdzie zastosowanie jedynie w odniesieniu do podmiotów będących faktycznymi odbiorcami odsetek. Warunkiem zastosowania obniżonej stawki podatkowej jest bowiem, aby podmiot otrzymujący odsetki był ich właścicielem.

Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, Spółka jest członkiem międzynarodowej grupy kapitałowej. Spółka przystąpiła do Umowy Ramowej obowiązującej od dnia 1 lipca 2012 r., której podstawowym celem jest dostarczanie krótkoterminowego finansowania oraz poprawa zarządzania płynnością. Oprócz Spółki stronami tej Umowy są inne podmioty należące do grupy kapitałowej I. Obecnie podmiotem świadczącym usługi w zakresie udzielania krótkoterminowego finansowania oraz zarządzania płynnością jest spółka z siedzibą w Luksemburgu (Spółka Finansowa lub SF). Do dnia 29 września 2014 r. Spółką Finansową była inna spółka z Grupy Kapitałowej, mająca siedzibę w Belgii (Poprzednia Spółka Finansowa). Na mocy umowy pt. "Umowa przeniesienia praw i nowacji" prawa i obowiązki wynikające z Umowy Ramowej zostały przeniesione z Poprzedniej Spółki Finansowej (belgijskiej) na Spółkę Finansową (luksemburską).

Zasady działania mechanizmu wzajemnego finansowania się spółek z Grupy są następujące:

* nadwyżki środków finansowych z Indywidualnych Rachunków Bankowych poszczególnych spółek są przekazywane w drodze przelewu bankowego na rachunek Główny Spółki Finansowej;

* w przypadku kiedy dana spółka z Grupy Kapitałowej wykazuje deficyt płynności lub zachodzi termin wymagalności jej zadłużenia Spółka Finansowa dokonuje transferu bankowego na Indywidualny Rachunek Bankowy Uczestnika lub na rachunek bankowy wierzyciela Uczestnika (niezależnie od tego czy wierzycielem jest inna spółka powiązana czy też dostawca będący podmiotem trzecim); przez zaspokojenie wierzyciela danego Uczestnika Spółka Finansowa staje się jego wierzycielem.

Istnieją dwa źródła finansowania wyżej opisanego systemu krótkoterminowego finansowania:

* nadwyżki płynności na indywidualnych rachunkach bankowych poszczególnych uczestników;

* Pożyczki (kredyty) udzielane przez bank.

Co do zasady najistotniejszym źródłem funduszy dla powyższego systemu finansowania krótkoterminowego są kredyty bankowe udzielane w formie overdraftu bądź w innej formie na rzecz Spółki Finansowej. Z tytułu udzielania finansowania Spółka Finansowa pobiera odsetki od spółek korzystających z finansowania. Z kolei spółki, które dysponują nadwyżkami płynności otrzymują z tego tytułu odsetki.

Generalnie, odsetki z tytułu udzielania Uczestnikom finansowania przez Spółkę Finansową są wyższe od odsetek wypłacanych na rzecz Uczestników mających dodatnie salda, przekazane na Główny Rachunek Bankowy.

W efekcie Spółka Finansowa zatrzymuje nadwyżkę wynikającą z wyżej stopy procentowej stosowanej do udzielanego finansowania w porównaniu ze stopą stosowaną do sald dodatnich (tzw. spread odsetkowy). Spread odsetkowy staje się dochodem Spółki Finansowej, który stanowi jej trwałe przysporzenie. Może on zostać obniżony o inne koszty ponoszone przez Spółkę Finansową, np.: odsetki płacone do banku z tytułu udzielonego finansowania Spółce Finansowej.

Mając na uwadze powyższe, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą, że Spółka Finansowa i Poprzednia Spółka Finansowa mogą być traktowane jako podmiot uprawniony do wszystkich odsetek wypłacanych przez Spółkę, oraz że finansowanie w opisanym zdarzeniu przyszłym jest/było udzielane wyłącznie przez Spółkę Finansową i czy też Poprzednią Spółkę Finansową.

Przepisy prawa podatkowego nie odnoszą się wprost do zdarzeń tego rodzaju, zatem ewentualne konsekwencje podatkowe należałoby oceniać z punktu widzenia ogólnych zasad opodatkowania obowiązujących w ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych.

Odnosząc powyższe uregulowania prawne do opisanego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że w sytuacji gdy rzeczywistym odbiorcą odsetek będzie/była Spółkę Finansową i czy też Poprzednia Spółka Finansowa (tekst jedn.: środki finansowe na pokrycie niedoboru środków pieniężnych w danej strukturze umowy o wspólnym zarządzaniu były/będą pochodzić ze środków własnych tych Spółek Finansowych), wówczas należności wypłacane Wnioskodawcę z tytułu odsetek mieszczą się zarówno w zakresie przedmiotowym art. 21 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, jak i w pojęciu odsetek zdefiniowanym w art. 11 ust. 5 konwencji polsko-luksemburskiej i konwencji polsko-belgijskiej. Zatem do niniejszych odsetek znajdzie zastosowanie 5% stawka podatku u źródła wynikająca z art. 11 ust. 2 obu tych konwencji.konwencji. Warunkiem jest posiadanie przez Spółkę certyfikatu rezydencji Spółki Finansowej i Poprzedniej Spółki Finansowej.

Z kolei w przypadku, gdy środki finansowe na pokrycie niedoboru środków pieniężnych Spółki będą pochodzić z nadwyżek finansowych innych uczestników Umowy Ramowej, Spółka Finansowa i Poprzednia Spółka Finansowa nie będą podmiotami uprawnionymi do tych odsetek, gdyż będą tylko ich odbiorcą, a nie ich właścicielem (tekst jedn.: podmiotem uprawnionym). W tym przypadku Spółka Finansowa i Poprzednia Spółka Finansowa realizują jedynie funkcję pośrednika, tzn. nie są ostatecznym właścicielem odsetek. Natomiast ich właścicielami (podmiotami uprawnionymi do odsetek) pozostają poszczególne spółki uczestniczące w systemie wzjemnego finansowania objętego Umowa Ramową.

Błędem jest więc utożsamianie, jak czyni to Spółka, właściciela odsetek wyłącznie z podmiotem dysponującym roszczeniem o ich wypłatę i posiadającym prawo do dysponowania nimi. Status osoby uprawnionej przysługuje tylko ekonomicznemu właścicielowi udostępnionego kapitału (a nie ekonomicznemu dysponentowi samych odsetek). Uprawnionym właścicielem może być zatem podmiot posiadający prawo do kapitału, z tytułu którego udostępnienia należne będą odsetki, jak i prawo do zagospodarowania tych odsetek jako ich właściciel, a nie podmiot posiadający prawo tylko do ich otrzymania.

Tytuł prawny do odsetek posiadają wówczas poszczególne spółki biorące udział w umowie o wspólnym zarządzaniu, co oznacza, że to one uzyskują przychód podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w postaci należnych im odsetek. Niezależnie od tego należy wskazać, że Spółka będzie mogła zastosować #8722; zgodnie z brzmieniem art. 21 ust. 2 u.p.d.o.p. #8722; stosowne postanowienia odpowiedniej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania obowiązującej między Polską a państwem rezydencji podatkowej podmiotu uprawnionego, uzyskującego dochód z tytułu odsetek, a więc poszczególnych spółek z grupy, które biorą udział w systemie wzajemnych rozliczeń. Warunkiem zastosowania stawki podatku wynikającej z właściwej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania jest jednak posiadanie certyfikatu rezydencji podmiotu uprawnionego.

Podsumowując - w przypadku, gdy Spółka Finansowa i Poprzednia Spółka Finansowa będzie rzeczywistym odbiorcą wypłacanych temu podmiotowi odsetek, Spółka będzie uprawniona do pobrania podatku u źródła według 5% stawki wynikającej z zapisów odpowiednio konwencji polsko-luksemburskiej i konwencji polsko belgijsjiej.

Z kolei w sytuacji, gdy rzeczywistymi odbiorcami należności odsetkowych będą spółki uczestniczące w Umowie Ramowej, Spółka w pierwszej kolejności powinna ustalić osobę podatnika, na rzecz którego przekazywane będą odsetki, a dopiero później kierując się miejscem jego zamieszkania lub siedziby zastosować postanowienia odpowiedniej umowy międzynarodowej, tak aby określić właściwą stawkę podatkową.

Zatem stanowisko Spółki w zakresie poboru zryczałtowanego podatku dochodowego od osób prawnych z tytułu wypłacanych odsetek, których Spółka Finansowa i Poprzednia Spółka Finansowa:

* nie są rzeczywistym odbiorcą - jest nieprawidłowe,

* są rzeczywistym odbiorcą - jest prawidłowe.

Odpowiedź na pyt. 3, pyt. 4 i pyt 5 - "niedostateczna kapitalizacja"

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. cyt. wyżej o podatku dochodowym od osób prawnych, kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.

Zgodnie z art. 16 ust. 1 pkt 60 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych spółce przez jej wspólnika posiadającego nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo wspólników posiadających łącznie nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec wspólników tej spółki posiadających co najmniej 25% udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale takiego wspólnika osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki #8722; w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

W myśl natomiast art. 16 ust. 1 pkt 61 ww. ustawy, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., nie uważa się za koszty uzyskania przychodów odsetek od pożyczek (kredytów) udzielonych przez spółkę innej spółce, jeżeli w obu tych podmiotach ten sam wspólnik posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę (kredyt) wobec wspólników tej spółki posiadających co najmniej 25% jej udziałów (akcji) i wobec innych podmiotów posiadających co najmniej 25% udziałów w kapitale tych wspólników oraz wobec spółki udzielającej pożyczki (kredytu) osiągnie łącznie trzykrotność wartości kapitału zakładowego spółki #8722; w części, w jakiej pożyczka (kredyt) przekracza tę wartość zadłużenia, określoną na dzień zapłaty odsetek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu udziałowego takiej spółdzielni.

Stosownie natomiast do treści art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, w brzmieniu obowiązującym do dnia 31 grudnia 2014 r., przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz w ust. 7, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę.

Ustawą z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2014 r. poz. 1328), wprowadzono zmiany do ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, m.in. dotyczące niedostatecznej kapitalizacji, które weszły w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.

Zgodnie z brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 nadanym ww. ustawą, do kosztów uzyskania przychodów nie zalicza się:

* odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez podmiot posiadający bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki albo udzielonych łącznie przez podmioty posiadające łącznie bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, jeżeli wartość zadłużenia spółki wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) tej spółki, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki #8722; w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia wobec tych podmiotów, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni;

* odsetek od pożyczek udzielonych spółce przez inną spółkę, jeżeli w obu tych spółkach ten sam podmiot bezpośrednio lub pośrednio posiada nie mniej niż po 25% udziałów (akcji), a wartość zadłużenia spółki otrzymującej pożyczkę wobec spółki udzielającej pożyczki oraz wobec podmiotów posiadających bezpośrednio lub pośrednio nie mniej niż 25% udziałów (akcji) spółki otrzymującej pożyczkę, uwzględniającego również zadłużenie z tytułu pożyczek, przekroczy łącznie wartość kapitału własnego spółki otrzymującej pożyczkę #8722; w proporcji, w jakiej wartość zadłużenia przekraczająca wartość kapitału własnego spółki pozostaje do całkowitej kwoty tego zadłużenia, określonej na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek; przepisy te stosuje się odpowiednio do spółdzielni, członków spółdzielni oraz funduszu własnego takiej spółdzielni.

W myśl art. 16 ust. 6 w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r., wskaźnik procentowy, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, posiadanych udziałów (akcji) w spółce określa się na podstawie liczby praw głosu, jakie w związku z posiadanymi udziałami (akcjami) przysługują danemu podmiotowi; przepis art. 11 ust. 5b stosuje się odpowiednio. W przypadku wspólnika spółki, o której mowa w art. 1 ust. 3, niebędącego akcjonariuszem uważa się, że ten wskaźnik procentowy pozostaje spełniony bez względu na wielkość jego udziału w tej spółce.

Przez pożyczkę, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61 oraz art. 15c, rozumie się każdą umowę, w której dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy; przez pożyczkę tę rozumie się także kredyt, emisję papierów wartościowych o charakterze dłużnym, depozyt nieprawidłowy lub lokatę; pochodnych instrumentów finansowych nie uważa się za pożyczkę w rozumieniu tego przepisu (art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 stycznia 2015 r.).

Zgodnie natomiast z art. 16 ust. 7g (dodanym ustawą zmieniającą), wartość zadłużenia, o którym mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, pomniejsza się o wartość pożyczek udzielonych podmiotom powiązanym, wskazanym w tych przepisach.

Z kolei w myśl art. 16 ust. 7h (dodanym ustawą zmieniającą), wartość kapitału własnego, o której mowa w ust. 1 pkt 60 i 61, określa się na ostatni dzień miesiąca poprzedzającego miesiąc zapłaty odsetek od pożyczek, o których mowa w tych przepisach, bez uwzględnienia kapitałów z aktualizacji wyceny oraz części kapitału własnego pochodzącego z otrzymanych pożyczek podporządkowanych. Wartość tę pomniejsza się o wartość kapitału zakładowego spółki lub funduszu udziałowego w spółdzielni, jaka nie została na ten kapitał lub fundusz faktycznie przekazana lub jaka została pokryta wierzytelnościami z tytułu pożyczek oraz z tytułu odsetek od tych pożyczek, przysługującymi wspólnikom wobec tej spółki lub członkom wobec tej spółdzielni, a także wartościami niematerialnymi lub prawnymi, od których nie dokonuje się odpisów amortyzacyjnych zgodnie z art. 16a-16m.

Kapitał własny - to wartości wniesione do przedsiębiorstwa przez jej właścicieli oraz środki uzyskane w trakcie jego działalności. Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 10 ustawy o rachunkowości na dzień bilansowy kapitały własne, z wyjątkiem udziałów (akcji) własnych, wycenia się w wartości nominalnej.

Na kapitał własny składa się:

We wniosku przedstawiono, że Spółka, jako członek międzynarodowej grupy kapitałowej, jest stroną Umowy Ramowej obowiązującej od dnia 1 lipca 2012 r., której podstawowym celem jest dostarczanie krótkoterminowego finansowania oraz poprawa zarządzania płynnością. Obecnie podmiotem świadczącym usługi w zakresie udzielania krótkoterminowego finansowania oraz zarządzania płynnością jest spółka z siedzibą w Luksemburgu (Spółka Finansowa lub SF). Do dnia 29 września 2014 r. Spółką Finansową była inna spółka z Grupy Kapitałowej, mająca siedzibę w Belgii (Poprzednia Spółka Finansowa). Na mocy umowy pt. "Umowa przeniesienia praw i nowacji" prawa i obowiązki wynikające z Umowy Ramowej zostały przeniesione z Poprzedniej Spółki Finansowej (belgijskiej) na Spółkę Finansową (luksemburską).

Zauważyć należy, że Umowa opisana we wniosku - mimo że w przedstawionym zdarzeniu przyszłym takie określenia nie wskazano - ma charakter zbliżony do umowy cash poolingu.

Umowa "cash poolingu" jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem, tzw. Pool leadera (Agenta), którym może być wyspecjalizowany bank, jak również jednostka z grupy. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Cechą takiej umowy jest to, że jeden z podmiotów (uczestnik umowy) przekazuje własne środki finansowe innemu podmiotowi (innemu uczestnikowi umowy), celem pokrycia przez ten inny podmiot zobowiązań pieniężnych. Otrzymane przez podmiot środki finansowe podlegają zwrotowi wraz z wynagrodzeniem za korzystanie z tych środków, określonym w formie odsetek.

Odnosząc powołane wyżej normy prawne #8722; obowiązujące zarówno do 31 grudnia 2014 r., jak również począwszy od 1 stycznia 2015 r. #8722; należy stwierdzić, że uprawnienie Spółki do korzystania ze środków finansowych w ramach opisanej we wniosku struktury cash poolingu upoważnia do stwierdzenia, że w przedstawionym stanie faktycznym będziemy mieli do czynienia z pożyczką w rozumieniu definicji zawartej w art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Z ekonomicznego punktu widzenia finansowanie to ma cechy pożyczki, gdyż w wyniku sfinansowania ujemnego salda wykazanego przez danego uczestnika umowy nadwyżką środków zgromadzonych przez innych uczestników, uczestnik ten nie jest zobowiązany do zapłaty odsetek na rzecz banku z tytułu debetu jego rachunku, który by wystąpił w sytuacji, gdyby niedoboru tego nie pokrył inny uczestnik umowy. W miejsce zatem dłużnego kredytowania debetu, jaki występuje na rachunku prowadzonym na rzecz danego uczestnika, w następstwie umowy cash poolingu kredytowanie takie nie jest realizowane ze środków banku, lecz innego bądź innych uczestników umowy, w zamian za wynagrodzenie wypłacane w postaci odsetek tym uczestnikom, którzy wykazywali saldo dodatnie, i którzy tym samym finansowali także saldo ujemne innych uczestników.

Uzyskiwane zatem przez uczestników umowy wynagrodzenie w postaci odsetek jest uzyskane z tytułu czasowego finansowania debetu innych uczestników umowy. Tym samym nie powinno budzić wątpliwości, że w przypadku środków finansowych, które posłużą pokryciu niedoborów finansowych innych uczestników umowy, można mówić o ich udzieleniu innym uczestnikom umowy w formie pożyczki w rozumieniu wyżej powołanego art. 16 ust. 7b ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych.

Tym samym, w sytuacji gdy Spółka będzie wykazywała saldo debetowe, a także łączna wartość zadłużenia wobec podmiotów wskazanych w art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych przekroczy wartości w nich wymienione, wówczas w odniesieniu do odsetek płaconych w związku z uczestnictwem w umowie cash poolingu znajdą zastosowanie ograniczenia w zakresie niedostatecznej kapitalizacji.

Co istotne w rozpatrywanej sprawie ograniczenia te będą miały zastosowanie nie tylko do Spólki Finansowej, która świadczy usługi w zakresie udzielania krótkoterminowego kredytowania i zarządzania płynnością finansową w Grupie, ale także do innych Uczestników systemu, którzy są faktycznymi pożyczkodawcami a jednocześnie spełniają kryteria podmiotów kwalifikowanych w rozumieniu art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 u.p.d.o.p.

Jednocześnie należy wskazać, że stosownie do art. 7 ust. 1 ww. ustawy z dnia 29 sierpnia 2014 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, w stosunku do pożyczek udzielonych przed 1 stycznia 2015 r., których środki zostały pożyczkobiorcy faktycznie przekazane przed tą datą, kontynuuje się stosowanie przepisów art. 16 ust. 1 pkt 60 i 61 oraz ust. 6 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2015 r. Przepis ten ma za zadanie ochronę praw nabytych u tych podatników, którzy faktycznie otrzymali kwoty pożyczek z tytułu umów pożyczek zawartych z podmiotami powiązanymi, przed wejściem w życie tej ustawy.

Spółka uczestniczy w rozliczeniach w ramach Umowy ramowej. Oznacza to, że każdego dnia otrzymuje lub udziela pożyczek innym podmiotom (spółkom), które także uczestniczą w tym systemie rozliczeń.

Odnosząc powołane wyżej normy prawne do sytuacji opisanej we wniosku należy w podsumowaniu stwierdzić, że:

* ad. pyt. 3 - na podstawie wskazanego powyżej przepisu przejściowego (art. 7 ust. 1 ustawy zmieniającej) w stosunku do odsetek od pożyczek otrzymanych przed dniem 1 stycznia 2015 r. będą miały zastosowanie przepisy dotyczące "niedostatecznej kapitalizacji" w brzmieniu obowiązującym przed 1 stycznia 2015 r. Natomiast przepisy dotyczące tzw. "niedostatecznej kapitalizacji" w brzmieniu nadanym ustawą zmieniającą będą miały zastosowanie do odsetek od pożyczek faktycznie otrzymanych po 31 grudnia 2015 r. Wskazane zasady należy odnieść do faktycznych pożyczkodawców, a więc nie tylko do Spółki Finansowej, lecz także do pozosyałych Uczestników systemu określonego Umową Ramową;

* ad. pyt. 4 - konsekwetnie, wielkość zadłużenia dla wyliczenialimitu odsetek niestanowiących kosztów uzyskania przychodów, dotyczącego pożyczek wypłaconych od 1 stycznia 2015 r., powinna być wyliczona wobec wszystkich kwalifikowanych pożyczkodawców, a nie tylko wobec Spólki Finansowej;

* ad pyt. 5 - straty finasowe, jak wskazano wyżej w treści, są wielkością rzutującą na kapitał własny, a to oznacza, ze powinny być uwzględniane przy kalkulacji wspólczynnika "cienkiej kapitalizacji.

W tym stanie rzeczy stanowisko Spólki co do pytań nr 3, nr 4 i nr 4 należało uznać za nieprawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270 z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1 Maja 10, 09-402 Płock.