IPPB5/4510-619/15-4/AK

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613, z późn. zm.) oraz § 4 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r. poz. 643, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko - przedstawione we wniosku z dnia 6 lipca 2015 r. (data wpływu 8 lipca 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* nie uznania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich jako przychodu stowarzyszenia zwykłego - jest nieprawidłowe;

* zwolnienia z opodatkowania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich stowarzyszenia zwykłego - jest prawidłowe.

W dniu 8 lipca 2015 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób prawnych w zakresie:

* nie uznania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich jako przychodu stowarzyszenia zwykłego;

* zwolnienia z opodatkowania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich stowarzyszenia zwykłego.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca - A. powołane zostało do administrowania terenami wspólnymi osiedla. Na tej podstawie sprawuje ono zwykły zarząd w stosunku do nieruchomości, z których korzystają wszyscy właściciele nieruchomości znajdujących się na terenie osiedla i które nie są własnością mieszkańców tego osiedla. A. funkcjonuje na podstawie składek członkowskich, które uiszczane są od członków stowarzyszenia i z tych składek pokrywa koszty administrowania terenów wspólnych, z których korzystają zarówno członkowie Stowarzyszenia jak również mieszkańcy, którzy nie są członkami stowarzyszenia i nie opłacają na rzecz stowarzyszenia jakichkolwiek składek członkowskich i nie partycypują w utrzymaniu terenów, z których korzystają w jakikolwiek inny sposób.

W związku z tym pojedynczy członkowie Stowarzyszenia, którzy opłacają na rzecz stowarzyszenia zwykłego składki członkowskie zamierzają pozwać mieszkańców osiedla, którzy nie partycypują w kosztach utrzymania terenów wspólnych w jakikolwiek sposób, o zwrot wydatków i ciężarów związanych z rzeczą wspólną (art. 207 kodeksu cywilnego bądź w oparciu o art. 405 kodeksu cywilnego). Następnie członkowie stowarzyszenia zamierzają przekazać uzyskane od mieszkańców osiedla kwoty na rzecz stowarzyszenia jako uzupełnienie składek członkowskich. W efekcie więc na rzecz stowarzyszenia zwykłego przekazane będą od jego członków kwoty tytułem pierwotnych składek członkowskich, do zapłaty których członkowskie stowarzyszenia zobowiązali się wstępując do stowarzyszenia zwykłego oraz kwoty uzyskane od mieszkańców osiedla jako wydatki i ciężary związane z rzeczą wspólną jako składki uzupełniające. Wszystkie kwoty uzyskane od członków stowarzyszenia, a więc pierwotne składki członkowskie jak również kwoty uzyskane przez członków stowarzyszenia od mieszkańców osiedla, którzy nie partycypują w kosztach utrzymania terenów wspólnych i przekazane stowarzyszeniu zwykłemu jako uzupełnienie składek członkowskich, przeznaczone zostaną przez A. na koszty administracji i utrzymania terenów wspólnych.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

1. Czy zgodnie art. 12 ust. 4 pkt 6a w zw. z art. 1 ust. 2 ustawy składki członkowskie oraz uzupełniające składki członkowskie nie będą traktowane jako przychody A....

2. Czy zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy w zw. z art. 1 ust. 2 ustawy kwoty otrzymane przez A. tytułem składek członkowskich oraz składek członkowskich uzupełniających będą kwotami wolnymi od podatku jako składki członkowskie członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych - w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą.

Zdaniem Wnioskodawcy, zgodnie z art. 2 ustawy z 7 kwietnia 1989 r. - prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855) stowarzyszenie jest dobrowolnym, samorządnym, trwałym zrzeszeniem o celach niezarobkowych. A. jest zaś uproszczoną formą stowarzyszenia nie posiadającą osobowości prawnej (art. 40 ust. 1 - prawa o stowarzyszeniach), której działalność opiera się na środkach pochodzących ze składek członkowskich (art. 42 ust. 2). Zgodnie z brzmieniem art. 1 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 1992 r. Nr 21, poz. 86) podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej z zastrzeżeniem ust. 1 i 3.

Na podstawie art. 1 ust. 2 ustawy, podatkiem dochodowym od osób prawnych objęte są również jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. Za taką jednostkę należy uznać A., które powołuje się na podstawie decyzji założycieli i zgłoszeniu faktu utworzenia stowarzyszenia zwykłego na piśmie do właściwego, ze względu na przyszłą siedzibę stowarzyszenia, organu nadzorującego (starosty). Na podstawie art. 40 ust. 1 ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - prawo o stowarzyszeniach A. nie posiada osobowości prawnej. Wnioskodawca - A. utworzone zostało w celu administrowania terenów wspólnych osiedla, na którym nieruchomości posiadają jego członkowie. Na poczet wydatków związanych z administrowaniem terenów wspólnych, które ponoszone są przez A., członkowie Stowarzyszenia ustanowili składki członkowskie. Z tych składek finansowane są cele statutowe Stowarzyszenia - administrowanie terenów wspólnych. Z uwagi na fakt, iż nie wszyscy mieszkańcy osiedla są członkami stowarzyszenia, koszty administrowania terenami wspólnymi ponoszone są wyłącznie przez członków stowarzyszenie w drodze uiszczania na rzecz stowarzyszenia składek członkowskich.

Poza działalnością statutową Wnioskodawca - A. nie prowadzi jakiejkolwiek innej działalności. W szczególności Wnioskodawca nie prowadzi jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

W ocenie Wnioskodawcy uzupełniające składki członkowskie nie będą traktowane jako przychody A., albowiem po pierwsze kwoty otrzymane przez A. tytułem składek uzupełniających od członków A. przeznaczone zostaną na poczet wydatków Stowarzyszenia związanych z administrowaniem terenów wspólnych osiedla nie pokrytych dotychczas przez A., członków Stowarzyszenia i innych mieszkańców osiedla. Stanowiły one będą więc zwrot na rzecz Stowarzyszenia wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów.

Niezależnie od powyższego składki uzupełniające podobnie jak składki członkowskie na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy będą zwolnione od o opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych. W myśl przytoczonego powyżej przepisu składki członkowskie członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą są wolne od podatku. Z uwagi na fakt, iż kwoty tytułem składek uzupełniających wpłacone zostaną przez członków A. należy je traktować jako składki członkowskie, które w myśl art. 17 ust. 1 pkt 40 ustawy są wolne od podatku.

W ocenie wnioskodawcy zarówno pierwotne składki członkowskie jak i uzupełniające składki członkowskie w związku z tym, że wpłacane będą dobrowolnie przez członków Stowarzyszenia i przeznaczane będą w pełnej wysokości na działalności statutową Wnioskodawcy, która nie jest jakąkolwiek działalnością gospodarczą Wnioskodawcy nie będą stanowiły przychodu Wnioskodawcy i będą zwolnione od podatku.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego w zakresie:

* nie uznania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich jako przychodu stowarzyszenia zwykłego - jest nieprawidłowe;

* zwolnienia z opodatkowania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich stowarzyszenia zwykłego - jest prawidłowe.

W świetle art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2014 r. poz. 851 z późn. zm.; dalej: u.p.d.o.p.) przedmiotem opodatkowania podatkiem dochodowym jest dochód bez względu na rodzaj źródeł przychodów, z jakich dochód ten został osiągnięty; w wypadkach, o których mowa w art. 21 i 22, przedmiotem opodatkowania jest przychód. Artykuł ten wprowadza generalną zasadę opodatkowania podatkiem dochodowy dochodu rozumianego jako nadwyżka sumy przychodów nad kosztami ich uzyskania w roku podatkowym.

Wystąpienie dochodu jest zależne od powstania przychodu. Za przychód uznaje się wszelkie przysporzenia majątkowe o charakterze trwałym, powodujące wzrost aktywów albo zmniejszenie pasywów, których rzeczywiste otrzymanie powoduje obowiązek zapłaty podatku dochodowego. Art. 12 ust. 1 u.p.d.o.p. wymienia przykładowy katalog przychodów. Art. 12 ust. 1 pkt 1 jako przychód uznaje: otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, w tym również różnice kursowe.

Natomiast zgodnie z art. 1 u.p.d.o.p. podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są osoby prawne i spółki kapitałowe w organizacji oraz jednostki organizacyjne nie mające osobowości prawnej, z wyjątkiem spółek nie mających osobowości prawnej z zastrzeżeniem ust. 1 i 3.

W art. 6 ww. ustawy ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku, w określonym zakresie, następujących podmiotów: Skarb Państwa, Narodowy Bank Polski, jednostki budżetowe, fundusze celowe, przedsiębiorstwa międzynarodowe i inne jednostki gospodarcze utworzone przez organ administracji państwowej wspólnie z innymi państwami, jednostki samorządu terytorialnego, Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Agencję Rynku Rolnego, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Agencję Nieruchomości Rolnych.

Jak wynika z cyt. wyżej przepisów podatnikami podatku dochodowego od osób prawnych są m.in. jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej, a ustawodawca nie wymienił zwolnienia podmiotowego stowarzyszeń zwykłych - jako jednostek organizacyjnych, które by mu nie podlegały.

Stowarzyszenia funkcjonują na podstawie ustawy z dnia 7 kwietnia 1989 r. - Prawo o stowarzyszeniach (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 855 z późn. zm.). Z uwagi na fakt, że stowarzyszenia zwykłe, stanowiące w myśl art. 40 Ustawy prawo o stowarzyszeniach uproszczoną formę stowarzyszenia, nieposiadającą osobowości prawnej (choć z mocy ustawy mają zdolność prawną) nie mogą prowadzić działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 40 wolne od podatku są składki członkowskie członków organizacji politycznych, społecznych i zawodowych - w części nieprzeznaczonej na działalność gospodarczą.

Z powyższego wynika, że w praktyce całość dochodów stowarzyszeń zwykłych, która pochodzi ze składek, jest wolna od podatku, jednak stowarzyszenia te nie przestają być podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.

W przedstawionym zdarzeniu przyszłym nie znajdzie zastosowania art. 12 ust. 4 pkt 6a, powołany przez Wnioskodawcę w pytaniu pierwszym, zgodnie z którym do przychodów nie zalicza się zwróconych innych wydatków niezaliczonych do kosztów uzyskania przychodów. Przepis ten odnosi się do wydatków wymienionych w art. 16 u.p.d.o.p., które zostały podatnikowi zwrócone. Takie wydatki stanowią m.in. wydatki związane z zapłatą kar, odszkodowań i innych opłat o charakterze przymusowym, czy koszty reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że A. XXX funkcjonuje na podstawie składek członkowskich oraz nie prowadzi jakiejkolwiek działalności gospodarczej. W przyszłości w związku z wniesionym powództwem może pozyskać środki tytułem składek uzupełniających. Środki te zostaną pozyskane od mieszkańców osiedla jako wydatki na administrowanie terenów wspólnych, z których korzystają zarówno członkowie Stowarzyszenia jak również mieszkańcy, którzy nie są członkami Stowarzyszenia. Kwoty uzyskane od mieszkańców osiedla, niebędących członkami Stowarzyszenia traktowane są zatem zgodnie ze stanowiskiem Podatnika jako uzupełniające składki członkowskie.

W świetle powyższego A. XXX powinno dokonywać rozliczeń z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych nawet jeżeli nie osiąga żadnego dochodu z prowadzonej działalności.

Na podstawie wyżej wspomnianego art. 12 ust. 1 pkt 1 składki członkowskie i uzupełniające składki członkowskie jako otrzymane pieniądze stanowią przychód Stowarzyszenia. Z treści art. 12 ust. 1 pkt 1 wprost wynika zasada, że wszystkie wpłaty pieniężne dokonane na rachunek podatnika uznać należy za przychód, jeśli stanowią definitywne przysporzenie majątkowe. Składki członkowskie wpłacane przez członków Stowarzyszenia, jak i uzupełniające składki członkowskie stanowią zatem przychód na zasadach ogólnych, korzystają jednak ze zwolnienia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 40, gdyż nie są przeznaczone na działalność gospodarczą.

Prawidłowe jest zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie zwolnienia z opodatkowania składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich stowarzyszenia zwykłego. Za nieprawidłowe należy natomiast ocenić nie uznanie przez Wnioskodawcę składek członkowskich oraz uzupełniających składek członkowskich jako przychodu stowarzyszenia zwykłego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Stronie przysługuje prawo do wniesienia skargi na niniejszą interpretację przepisów prawa podatkowego z powodu jej niezgodności z prawem. Skargę wnosi się do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, ul. Jasna 2/4, 00-013 Warszawa, po uprzednim wezwaniu na piśmie organu, który wydał interpretację w terminie 14 dni od dnia, w którym skarżący dowiedział się lub mógł się dowiedzieć o jej wydaniu - do usunięcia naruszenia prawa (art. 52 § 3 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi - Dz. U. z 2012 r. poz. 270, z późn. zm.). Skargę do WSA wnosi się (w dwóch egzemplarzach - art. 47 ww. ustawy) w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia odpowiedzi organu na wezwanie do usunięcia naruszenia prawa, a jeżeli organ nie udzielił odpowiedzi na wezwanie, w terminie sześćdziesięciu dni od dnia wniesienia tego wezwania (art. 53 § 2 ww. ustawy).

Skargę wnosi się za pośrednictwem organu, którego działanie lub bezczynność są przedmiotem skargi (art. 54 § 1 ww. ustawy) na adres: Izba Skarbowa w Warszawie Biuro Krajowej Informacji Podatkowej w Płocku, ul. 1-go Maja 10, 09-402 Płock.